Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1941

[p. 679]

Vergadering van 17 November 1941.

Waren aanwezig: de Heeren Emm. De Bom, bestuurder, J. Van Mierlo, S.J., onderbestuurder, L. Goemans, bestendig Secretaris;

de Heeren: Prof. J. Salsmans, Prof. Dr. J. Muls, F.V. Toussaint van Boelaere, Prof. Dr. A. Carnoy, Dr. J. Cuvelier, Prof. Dr. R. Verdeyen, Felix Timmermans, Prof. Dr. J. Van de Wyer, Prof. Dr. A.H. Cornette, Lode Baekelmans, Prof. Dr. L. Grootaers, A. Van Cauwelaert, Lode Monteyne, Dr. Ern. Claes, Prof. Dr. E. Blancquaert, Dr. J. Grauls, Prof. Fr. Baur, Dr. W. Van Eeghem, Dr. J. Lindemans, prof. Dr. Fr. De Backer, Dr. F. De Pillecyn, G. Walschap.

_**_*

De bestendige secretaris doet lezing van het verslag der October-vergadering. Het wordt goedgekeurd.

_**_*

Onderscheidingen. - De Heeren Prof. Dr. J. Muls en Prof. Dr. A. Cornette, werkende leden der Academie, werden tot laureaat uitgeroepen van de driejaarlijksche prijskampen voor Essay en Kritiek, respectievelijk van den Staat en van de Provincie Antwerpen. Bij den aanvang der zitting bood de Voorzitter, Hr. Emm. De Bom hun de gelukwenschen van de Academie aan.

[p. 680]

Door Heeren Leden der Academie aangeboden boeken.

Door Prof. Dr. Fr. Daels, Nieuwe Tijden.

Door Prof. Dr. J.H.P. Bellefroid, Beknopt Overzicht der Staatsinrichting van Nederland tijdens de Bezetting.

Door Prof. Dr. F. De Backer, De Complete Werken van William Shakespeare in de vertaling van Dr. L.A.J. Burgersdijk bewerkt en van een inleiding voorzien door Prof. Dr. De Backer en Dr. V.A. Dudok, I^ste Deel (Leiden 1941, A.W. Sijthoff's Uitgeversmaatschappij).

De voorzitter dankt de auteurs uit naam van de Academie voor het schenken van hun werken.

Mededeelingen van den Bestendigen Secretaris.

1. Dankbetuiging van wege den Heer Stijn Streuvels. - De Academie ontving van Collega Stijn Streuvels een brief van dank voor de hulde die hem werd gebracht. Deze brief werd bij het verslag van de hulde-zitting van 15 October 11. ingelascht.

2. Besluit inzake de in 1919 uitgesloten en sedertdien afgestorven leden. - Volgens de beslissing door de Academie in haar ochtendvergadering van 15 October 11. genomen, werd door het Bestuur aan den Secretaris Generaal van het Ministerie van Openbaar Onderwijs een brief gericht welke onder de bijlagen van het verslag der vermelde vergadering werd opgenomen. Deze brief behelst een voorstel tot opheffen der Koninklijke Besluiten van 15 April en 5 Augustus 1919, houdende uitsluiting van sedertdien afgestorven leden der Academie.

[p. 681]

3. Te Deum op 15 November 1941 bij gelegenheid van 's Konings naamfeest. - Waren op de plechtigheid aanwezig, te Brussel de Heeren E. Claes, L. Goemans, J. Lindermans, H. Teirlinck en W. Van Eeghem; te Gent de Heeren Fr. Baur, J. Eeckhout en A.J.J. Van de Velde.

Mededeelingen namens de commissies.

I. Bestendige Commissie voor Cultuurgeschiedenis. - Prof. Dr. Van Mierlo, secretaris, legt verslag ter tafel over de zitting door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig: E.P. Salmans, voorzitter; de HHn. Baekelmans, Cuvelier, Claes, De Bom, De Pillecijn, E.P. Van Mierlo, secretaris.

Hospiteerende leden: de HHn. Baur, Goemans, Monteyne, Timmermans, Van Eeghem, Walschap.

Op de agenda staat: 1^o Vernieuwing van het Bureel der Commissie voor 1942-1943. Worden verkozen: de heer Baekelmans tot voorzitter, de heer De Bom tot ondervoorzitter, E.P. Van Mierlo tot secretaris.

2^o De chemico-medicus Rhazes (940). - Lezing door Prof. Dr. A.J.J. Vande Velde, binnenlandsch eerelid.

Rhazes wordt een paar maal vernoemd door Sperman. Hij was een Arabische arts en chemicus, en is overleden ca. 940; Prof. Van de Velde wenscht door zijne lezing hulde te doen aan den grooten wetenschapsman, bij de duizendste verjaring van zijn afsterven. Hij weidt vooreerst uit over den roem die den geleerde in den loop der eeuwen is te beurt gevallen, en over de ontdekkingen die hem werden toegeschreven. Rhazes was een ernstig alchimist, aanhanger der transmutatie, die als

[p. 682]

slachtoffer van den goudzucht van een schraapzuchtigen khalïef is gevallen. Hij leefde bij het begin der alchimie, en onderging er dan ook den invloed van; doch hij was reeds een voorlooper van de chemico-geneeskundigen der Renaissance, zooals uit de door hem ingestelde proeven en bereikte resultaten blijkt. Volgt dan een korte schets over het leven en de werken van den geleerde, met een poging van eenige chronologische rangschikking en ontleding: waarvan de bibliographie volgt.

De voorzitter, na om eenige ophelderingen gevraagd te hebben, wenscht den lezer hartelijk geluk en stelt voor dat de lezing zou worden opgenomen in de Verslagen en Mededeelingen.

3^o Bespreking van het Ontwerp-Reglement door de bevoegde Commissie voorgelegd (hoofdstukken I, II, III, IV). Geen opmerkingen werden gemaakt.

II. Bestendige Commissie voor Onderwijs en Nederlandsche Lexicographie. - De Heer Grootaers, secretaris, legt verslag ter tafel over de zitting door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig: de HHn. Goemans, Muls (voorz.), Verdeyen, Grootaers (secret.), Cornette (onderv.), Carnoy, Monteyne, Grauls, Van Eeghem, Baur, De Backer, Lindemans, Walschap.

Hospiteerende leden: De HHn. De Bom, Baekelmans, Timmermans, Claes en Van de Velde, binnenl. eerelid.

Op de agenda staat: 1^o Vernieuwing van het Bestuur der Commissie voor 1942-1943. Worden verkozen: tot Voorzitter de Hr. Cornette, tot ondervoorzitter de Hr. Grootaers, tot secretaris de Hr. Monteyne.

[p. 683]

2^o Een Spaansch-Nederlandsch Glossarium uit 1568. - Lezing door Prof. Dr. R. Verdeyen, werkend lid.

Spreker begint met een uiteenzetting over het onderwijs in de Spaansche taal in de 16^e eeuw in de Nederlanden. Hij wijst op het Spaansch-Nedl. glossarium van de Salenson, waarvan hij het ontstaan aan den grooten invloed van het Spaansch in de Nederlanden toeschrijft. Het was overigens niet het eerste boekje van dien aard, zooals blijkt uit de titels van soortgelijke werken in dien tijd verschenen. Spreker geeft een overzicht van de bedrijvigheid op lexicographisch gebied in de Zuidelijke Nederlanden gedurende de 16^e en volgende eeuwen.

Hij wenscht vooral zijn aandacht te wijden aan het Petit Vocabulaire Hespagnol - Flameng door de Salenson, opgenomen in de uitgave van de Colloquia van 1568, door spreker zelf bezorgd. Slechts één exemplaar van dit Vocabulaire is bekend; spreker behandelt de inrichting van dit alfabetisch gerangschikt glossarium; op de Colloquia van Berlaimont is dit een vooruitgang. De vraag is: is dit alleen een verbeterde uitgave? Uit het onderzoek blijkt dat de samensteller gebruik maakte zoowel van deze Colloquia als van het Spaansch-Latijnsch woordenboekje van A. Nebrija.

Verder geeft spreker een overzicht van de Spaansche lexicographie in de Nederlanden na 1568: hieruit blijkt, dat, vanaf de 17^e eeuw, de belangstelling voor de studie van de moderne talen steeds aangroeit.

De voorzitter dankt den Heer Verdeyen en spreekt de verwachting uit, dat de lezing in de Verslagen en Mededeelingen zal verschijnen.

Daar de tijd te ver gevorderd is, kan het laatste punt van de agenda, namelijk de bespreking van het ontwerpreglement, niet doorgaan.

De Bestendige Secretaris stelt voor de Decembervergaderingen van de Commissies aan deze bespreking te wijden: dit voorstel wordt aangenomen.

[p. 684]

Dagorde

1. - Geheime vergadering te 2 ½ uur. - Verkiezing van Bestuurder en Onderbestuurder van de Academie voor het jaar 1942. - Tot stemopnemers worden aangeduid de Heeren E. Claes en F. De Backer. Worden verkozen tot bestuurder, Prof. Dr. J. Van Mierlo, thans onderbestuurder; tot onderbestuurder, de Heer Lode Baekelmans, werkend lid. De uitslag dezer verkiezing zal aan den Heer Secretaris Generaal van het Ministerie van Openbaar Onderwijs worden medegedeeld met het verzoek de benoeming van den Bestuurder en den Onderbestuurder van de Academie voor 1942 te willen met zijn bekrachtiging voorzien.

2. - Bestuurscommissie der Academie voor 1942. - Er wordt door de Academie overgegaan tot het verkiezen van een werkend lid om deel uit te maken van de Bestuurscommissie (Raad van Beheer). Dezelfde stemopnemers zijn aangesteld. Wordt verkozen de Heer Emmanuel De Bom. Hij zal, bij zijn aftreden als bestuurder van de Academie, van 1942 af zijn nieuw ambt waarnemen.

3. - Lezing door Prof. Dr. J. Van Mierlo, onderbestuurder: De ‘Minne’ in Hadewijch's strophische gedichten.

De voorzitter wenscht spreker met zijn lezing geluk en drukt de hoop uit, dat de tekst er van in de Verslagen en Mededeelingen zal verschijnen. Algemeene instemming.

4. - Laatste Omvraag. - Prof. Grootaers stelt aan de Academie voor wel te willen toelaten, dat het termijn van de prijsvraag betreffende een Woordenboek van het Mechelsch Dialect, voor 1942 uitgeschreven, tot 1944 zou

[p. 685]

worden verschoven. De omstandigheden waren tot nu toe van dien aard, zegt hij, dat niemand zou bekwaam zijn in de korte spanne tijds welke voorgeschreven was, een uitgebreid werk als het gevraagde ten einde te brengen.

Het voorstel wordt aangenomen.

Prof. Baur verzoekt de Academie bij den Heer Secretaris Generaal van het Ministerie van Openbaar Onderwijs te willen aandringen om een bevredigende oplossing te bekomen in zake het toekennen van den 10-jaarlijkschen prijs voor Philologie.

De vergadering verklaart zich akkoord. Men zal trachten met het Bestuur der ‘Académie de Langue et de Littérature françaises’ te onderhandelen om een gemeenschappelijke poging aan te wenden tot regeling van het gewichtige geval.