Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1940

[p. 675]

Vergadering van 23 December 1940.

Zijn aanwezig: de heeren Prof. Dr. A. Carnoy, bestuurder; Emm. de Bom, onderbestuurder; Prof. Dr. Fr. Baur, wn. secretaris;

de heeren Rector J. Salsmans, S.J., Prof. Dr. J. Muls, Prof. Dr. J. van Mierlo, S.J., Felix Timmermans, Prof. Dr. J. Van de Wyer, Prof. Dr. A.H. Cornette, Lode Baekelmans, Prof. Dr. L. Grootaers, Lode Monteyne, Dr. E. Claes, Prof. Dr. E. Blancquaert, Dr. W. van Eeghem, Dr. J. Lindemans, Prof. Dr. F. de Backer, Dr. F. de Pillecijn en G. Walschap, werkende leden;

Prof. Dr. A.J.J. Van de Velde, binnenlandsch eerelid;

Waren verontschuldigd: Z.E.H. Joris Eeckhout, Prof. Dr. R. Verdeyen.

_**_*

Het verslag der vorige zitting wordt voorgelezen en goedgekeurd.

_**_*

Onderscheiding. - De Bestuurder brengt in een vriendelijke toespraak hulde aan den heer Dr. J. Lindemans, wiens monographie over de geschiedenis van Opwyck bekroond werd met den Tony Bergmann-prijs van de Koninklijke Academie van België te Brussel.

_**_*

[p. 676]

Boekenschenkingen door leden der Academie. - De heeren De Bom en A.H. Cornette bieden voor de Bibliotheek der Academie hun respectievelijke publicatie aan over Max Rooses; Collega Baur den 2^en druk van zijn Schets eener Moedertaaldidactiek.

Aangekochte boeken

Geiten. Roman, door Herman De Man;

De bewijzen uit het Pak van Sjaalman, door E. du Perron.

Mededeelingen van den wn. secretaris.

1. - Een exemplaar van het zoo pas van de pers gekomen Jaarboek der Academie voor 1940, waarvan de kopij door den Bestendigen Secretaris sedert maanden voorbereid was, wordt aan de leden voorgelegd.

2. - Boekenschenkingen aan de Universiteitsbibliotheek te Leuven. - De wn. Secretaris deelt aan de Academie mede welke collega's reeds schenkingen van boeken, langs de Academie om, of rechtstreeks, aan de Leuvensche Universiteit hebben gedaan: het zijn Collega's Salsmans, Carnoy, Muls, Van de Wijer, Eeckhout, Baekelmans, Van Mierlo (Ruusbroecgenootschap) en Baur, terwijl ook van Collega Huizinga uit Leiden een bezending werd aangekondigd, die echter nog niet over de grens kwam.

De Academie beslist, bij deze gelegenheid, ook de publicaties over positieve wetenschappen en de volledige collectie van het Arbeidsblad, die in onze Bibliotheek berusten, aan de Leuvensche Universiteitsbibliotheek af te

[p. 677]

staan. De hr. Bestendige Secretaris, die op deze collecties de aandacht had gevestigd, zal er de overdracht aan Leuven van bewerkstelligen.

3. - Schorsingen. - Uit een brief van 20 November 1940, uitgaande van den hr. Secretaris Generaal van Openbaar Onderwijs, blijkt dat alle schorsingsgevallen in onze Academie gunstig geregeld werden, behalve twee waarover het Bestuur de besprekingen wenscht voort te zetten. - Aangenomen.

4. - Een mededeeling van de bezettende macht (6 December 1940) schenkt aan de Academie de toelating de publicatie der Verslagen en Mededeelingen, binnen den kring van het haar eigen studieobject, voort te zetten.

Mededeelingen namens de bestendige commissies

I. - Bestendige Commissie voor Middelnederlandsche Taal- en Letterkunde. - Prof. E. Blancquaert, secretaris, legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig: de heeren Van Mierlo, Carnoy, Grootaers, Blancquaert, Van Eeghem, Baur;

Verontschuldigd: Prof. Verdeyen.

Op de agenda staat:

Over Theophilus. II. - Lezing door Prof. Dr. J. Van Mierlo, werkend lid.

[p. 678]

Prof. van Mierlo toont in deze tweede lezing aan dat de dichter van Theophilus waarschijnlijk een Vlaming is en niet een Brabander: dit blijkt vooral uit de rijmen en den woordenschat.

Verdam heeft de Vlaamsche eigenaardigheden veelal weggewerkt. Het korte vers met eenlettergrepige dalingen wijst op de 13^e eeuw; zoo ook de geest, de lyrische en psychologische allure van het gedicht.

De commissie beslist dat deze lezing zal opgenomen worden in de verslagen.

Prof. Baur doet een korte mededeeling over het anagram in het Utrechtsch handschrift van Jacob Vilt's Boëthiusvertaling, naar aanleiding van Prof. de Vooys' artikel in het Leidsch Tijdschrift.

II. - Bestendige Commissie voor Nieuwere Taalen Letterkunde. - E.P. Prof. Salsmans, d.d. Secretaris, legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig de heeren: Salsmans, Muls, De Bom, Timmermans (onderv.), Cornette;

als hospiteerende leden: de heeren Van de Velde, binnenlandsch eerelid, en de heeren Monteyne en Claes.

Op de dagorde staat:

Haalde Maeterlinck Pelleas en Melisande uit een Vlaamsche Sprookje? - Lezing door den hr. F. Timmermans, werkend lid.

De Heer Timmermans heeft het over een sprookje, eerst in het Nederlandsch door Victor De Meyere uitgegeven, en denkelijk uit mondelinge volksoverlevering opgenomen. Hij vraagt

[p. 679]

zich af, of Maeterlinck daarin zijn inspiratie gevonden heeft voor zijn Pelleas en Melisande, zonder evenwel te doen aan plagiaat om de menigvuldige wijzigingen. Hij is geneigd bevestigend te antwoorden. - In de bespreking opperen eenige leden de vraag of dergelijke thema niet reeds in de klassieke oudheid of in den Duitschen sprookjesschat te vinden is. Het ware wenschelijk na te gaan, waar Victor De Meyere dit sprookje gevonden heeft, en eventueel hoe Maeterlinck uit die bron heeft kunnen putten.

De Commissie stelt voor die belangrijke lezing in de Verslagen en Mededeelingen op te nemen.

Dagorde.

1. - Uitreiking van de diploma's aan de Laureaten van de Academie. - Bij ontstentenis, dit jaar ook alweer, van een plechtige openbare zitting van de Academie, werden op deze laatste jaarsvergadering de laureaten voor de niet-uitgestelde wedstrijden der Academie uitgenoodigd om het diploma van de hun toegekende bekroning te komen in ontvangst nemen. De drie aanwezige laureaten: E.H. Dr. Keunen (J. Eeckhoutprijs 1940), de h.M. Matthys (Aug. Beernaertprijs 1940) en de hr. Dr. A. Corbet (prijsvraag der Academie over Benoit's Leven en Werken) worden binnengeleid en door den hr. Bestuurder, Prof. Dr. A. Carnoy, in een korte toespraak gehuldigd, voor hun toewijding aan wetenschap en gedesinteresseerde studie, in tijden die daar zoo weinig toe nopen. Hij wenscht hun geluk, namens de Academie, met hun bekroning en spreekt de verwachting uit hun namen nog meer dan eens te zullen aantreffen onder bijdragen van wetenschappelijk belang.

2. Lezingen. - Dr. Fil. de Pillecijn brengt hulde aan de nagedachtenis van Pastor Hugo Verriest, wiens eerste eeuwfeest in dit ‘zwaardjaar’ moest gevierd worden. Hij

[p. 680]

trekt de grens tusschen wat Verriest was in zijn persoonlijke verschijning en wat van hem aan gerealiseerd werk overblijft. Zijn wezen is aanzienlijk rijker gebleken dan zijn geschriften. De beminnelijke ‘pastor van te lande’ wordt ten slotte gekenschetst als schrijver, als redenaar, als leeraar, als strijdend Vlaming.

Prof. Dr. J. Van Mierlo, S.J. behandelt vóór de pleno-vergadering hoofdzakelijk de legende die de stof heeft geleverd voor onzen Middelnederlandschen Theophilus. Hij gaat er de vroegste kiemen van na in de oude kristelijke overlevering en vervolgt er de ontwikkeling der motieven van in hun verder verloop. Waarschijnlijk heeft onze dichter slechts de Latijnsche redactie der legende gekend. De afstand tusschen de bron en het Middelnederlandsch gedicht wordt uitgemeten en ons verhaal, dat spreker veel hooger wenscht te zien taxeeren dan gebruikelijk is, tegen allerlei bedenkingen van Plenzat verdedigd. Deze lezing zal, bij een volgende gelegenheid, nog een vervolg krijgen.

Beide sprekers worden door den heer Bestuurder gelukgewenscht. Hun lezingen zullen in de Verslagen en Mededeelingen der Academie worden opgenomen.