Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1932

[p. 153]

Vergadering van 16 Maart 1923.

Zijn aanwezig: de heeren Prof. J. Salsmans, S.J., bestuurder, Herman Teirlinck, onderbestuurder, en Dr. L. Goemans, bestendig secretaris;

de heeren Kan. Am. Joos, Dr. Is. Teirlinck, Frank Lateur, Prof. Dr. J. Mansion, O. Wattez, Prof. Dr. L. Van Puyvelde, Prof. Dr. J. Vercoullie, Mr. Leonard Willems, Prof. Dr. A. Vermeylen, Prof. Dr. A.J.J. Van de Velde, J. Jacobs, Prof. Dr. M. Sabbe, Prof. Dr. Fr. Daels, Cyr. Buysse, Dr. J. Van Mierlo en Dr. J. Cuvelier, werkende leden;

de heeren Prof. Dr. J. Vande Wyer, Dr. Fl. Prims, Joris Eeckhout en Emm. De Bom, briefwisselende leden.

Laten zich verontschuldigen: de heeren Dr. L. Simons en Prof. Dr. Scharpé, werkende leden; Prof. Dr. Grootaers, Prof. Dr. Verdeyen, Dr. Cornette en Dr. Aug. Van Cauweeaert, briefwisselende leden.

_* * _*

De Bestendige Secretaris leest het verslag van de Februarivergadering; het wordt goedgekeurd.

_* * _*

Afsterven van Dr. Hubert-Jozef Eymael, doctor hon. causa van de Universiteit te Leiden, buitenlandsch eerelid der K.V. Academie. - Op 4 Maart overleed te Elsene Dr. H.J. Eymael, buitenlandsch eerelid der Academie. Bij het openen der vergadering brengt de heer Bestuurder in volgende bewoordingen hulde aan den afgestorvene:

MIJNE HEEREN,

Zooals U waarschijnlijk reeds weet is onze Koninklijke Instelling met een nieuwen rouw getroffen: Dr. H.J. Eymael, buitenlandsch eerelid, is op 4 Maart te Elsene gestorven. Wij

[p. 154]

zijn te laat verwittigd geweest opdat de Academie op de lijkplechtigheden zou vertegnwoordigd zijn, maar onze achtbare Secretaris heeft reeds een brief van innige deelneming aan de familie geschreven.

Dr. Eymael, geboren den 18^en November 1848 te Heerlen, in Hollandsch Limburg, maakte zich vooral verdienstelijk door zijn Huygensstudiën. De eerste verschenen in 1885; in 1888 bestudeerde hij Huygens' Hofwyck, in 1891 Huygens' Zedeprinten. Hetzelfde jaar nog gaf hij in De Gids een en ander ten beste over Donne's invloed op Huygens. Huygens' Korenbloemen, een eerste maal door Van Vloten uitgegeven, beleefden in 1892 een tweeden druk bezorgd door Dr. Eymael. Deze schreef nog over Huygens' Trijntje Cornelis, over Johan Michiel Dautzenberg, enz., enz.

Het was inderdaad om zijn buitengewone kennis van Huygens, dat de Leidsche Universiteit hem den titel van Doctor honoris causa toekende, en dat hij op 18 Juni 1919 tot Buitenlandsch Eerelid van onze Academie gekozen werd, als zijnde inderdaad de beste Huygenskenner der beide Nederlanden. Zijn wankele gezondheid en zijn hooge ouderdom verhinderden hem wel in onze werkzaamheden een werkdadig deel te nemen. Maar uit zijn brieven blijkt het, hoe dankbaar hij was voor den titel van Buitenlandsch Eerelid hem door onze Academie uit hoogachting en waardeering geschonken, en met hoeveel belangstelling hij elke maand van onze Verslagen en Mededeelingen kennis nam. In 't bijzonder betuigde hij: ‘De Vlaamsche zaak, welke ik altijd een warm hart heb toegedragen, zal ik blijven dienen en steunen, waar en zooveel ik maar kan’.

Dr. Eymael was een stille werker die zich zeer verdienstelijk gemaakt heeft tegenover onze Nederlandsche Letteren, en daarom zal ook bij ons zijn nagedachtenis in eere blijven.

_* * _*

Uitgaven van leden der K.V. Academie. - De heer Cyriel Buysse, werkend lid, biedt aan de Academie een exemplaar aan van zijn nieuw roman Twee Werelden.

De heer Bestuurder wenscht den heer Buysse geluk en spreekt den wensch uit dat zijn voorbeeldige werkzaamheid nog lange jaren de Vlaamsche Letteren moge ten bate komen.

[p. 155]

Onderscheiding. - De heer Prof. Dr. L. Van Puyvelde werd door de Nederlandsche Regeering met den titel van Commandeur in de Orde Oranje-Nassau vereerd, bij gelegenheid van de tentoonstelling van Nederlandsche Schilderkunst in het Koninklijk Museum van Schoone Kunsten te Brussel.

De heer Bestuurder wenscht den heer Van Puyvelde geluk.

Aangeboden boeken.

Vervolgens legt de Bestendige Secretaris de lijst voor van de boeken aan de Academie aangeboden:

Door de Regeering:

Mededeelingzn van het Ministerie van Kunsten en Wetenschappen, 1931, n^r 2.

Bulletin de la Commission royale d'histoire. - Tome XCVI, 1^er Bulletin.

Commission royale d'histoire.: Documents pour servir à l'Etude des maladies pestilentielles dans le Marquisat d'Anvers jusqu'à la chute de l'ancien régime, par le Dr. A.F.C. Van Schevensteen.

Universiteit te Gent: Werken uitgegeven door de Faculteit der Wijsbegeerte en Letteren, 67^e aflevering.

Jacobus Acontius' Tractaat ‘De Methodo’, door Dr. Herman J. De Vleeschauwer.

Bulletin des Musées royaux des Beaux-Arts de Belgique: Première année: 1928. - Deuxième année: 1929.

Koninklijke Bibliotheek: Lijst der aanwinsten van de wetenschappelijke Bibliotheken van België, II, 1931, 2^e aflevering, April-Juni.

Door de Commissie ter Redactie van den Gentschen Studentenalmanak:

Gentsche Studentenalmanak 1932.

Door de Société d'émulation de Bruges:

Annales. - Tome LXXIV de la collection, Fasc. 2-4 avril-octobre 1931.

Door het Koninklijk Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen:

Smaradahana, door R. Ng. Dr. Poerbatjaraka.

Tijdschrift voor Indische Taal-, Land- en Volkenkunde.

Door de Service archéologique des Indes Néerlandaises:

Hommage du Service archéologique des Indes Néerlandaises au Premier Congrès des Préhostiriens d'Extrême-Orient à Hanoi, 25-31 janvier 1931.

Door de Kung. Humanistiska Vetenskapssamfundet i Lund:

The Royal Tombs at Dendra near Midea, by Axel W. Person.

Door den heer G.L. Van Roosbroeck, New-York:

The Elucidation, A prologue to the Conte del Graal, door Albert Wilder Thompson, Ph.D.

[p. 156]

The Life of Saint Alexis, An Old French Poem of the Eleventh Century, door V.L. Dedeck Héry, Ph.D.

Saint Evremond: La Comédie des Académiciens ((Text of the MS. if 1638), door G.L. Van Roosbroeck.

Door den heer A. Jabot, dienstoverste bij het Ministerie van Verkeerswezen:

P.C. Hooft's Nederlandsche Historiën (uitgave van 1642).

P.C. Hooft's Vervolch der Nederlandsche Historiën (Uitgave van 1654).

Aangekochte boeken.

La vie étrange de l'argot, par Emile Chautard.

Histoire de la langue française, des origines à 1900, par Ferdinand Brunot. - Tome VI. - Le XVIII^e siècle. Deuxième partie: Langue postclassique. Fasc. premier.

Bibliographie van de Moderne Vlaamsche Literatuur 1893-1900, door Rob. Roemans. Eerste Deel. - De Vlaamsche Tijdschriften. - Zesde aflevering.

Kritische Bibliopraphie van Cyriel Buysse, door Dr. Rob. Roemans.

Jan Frans Cantré, door Gerard Walschap.

Les Celtes et l'expansion celtique jusqu'à l'époque de la Tène, par Henri Hubert.

Een deel uitverkochte uitgaven der Academie.

Vijf orchestpartituren van de werken van Peter Benoit.

Handbuch der Litteraturwissenschaften. Afl. 179-180-181-182.

Mededeelingen namens de commissies.

1^o) Bestendige Commissie voor Geschiedenis, Bioen Bibliographie. - Prof. Dr. J. Van Mierlo, legt verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig de heeren: Dr. J. Cuvelier, Voorzitter, Prof. Dr. L. Van Puyvelde, ondervoorzitter, Dr. Is. Teirlinck, Mr. Leonard Willems, Dr. Leo Goemans, Prof. Dr. M. Sabbe, Prof. Dr. J. Van Mierlo, Fl. Prims, leden.

Aan de dagorde staat:

Strijdgedichten over den Tocht ter Brandschatting in Brabant, door Frederik Hendrik (1622). - Lezing door den heer. Prof. Dr. M. Sabbe.

Prof. Dr. Sabbe zet zijn studie voort over de strijdgedichten in verband met de politieke gebeurtenissen sedert het Bestand

[p. 157]

(1609) tot aan den Vrede van Münster (1648). Hier biedt hij de analyse van enkele gedichten verschenen naar aanleiding van den tocht ter brandschatting in Brabant door Frederik Hendrik in 1622. Eerst een gefingeerd rekwest aan hertogin Isabella: dat ze meer bezorgd was om de overwinning der Spanjaards in de Palz dan om de veiligheid harer onderdanen tegen de invallen van Prins Hendrik. Dan de Brabantsche repliek; met aan 't slot een spotdicht tegen Frederik Hendrik op de wijze van Wilhelmus van Nassauwe, als een duivelsliedeken. Nog wordt een vlugschrift ontleed dat onder een gefingeerde drukkersopgave Abraham Verhoeven als den drukker verraadt: Rombout Ronduit van Mechelen weerlegt er de klachten in van Klaes den Klager van Meerbeek; zet uiteen wat de Brabanders zoo al vertelden over de oorzaak der brandtochten en verdedigt met overtuiging Spanje en den Spaanschen Koning.

Bij de bespreking wordt onder de leden der Commissie gehandeld over de schrijvers dier pamfletten en strijdgedichten: of wij daarin een uiting van de volksziel mogen zien; wat wel het geval schijnt te zijn, daar zeer vele geschreven zijn door rederijkers of gesteld op populaire wijzen.

2^o) Bestendige Commissie voor Onderwijs in en door het Nederlandsch. - Mr. O. Wattez, secretaris, legt verslag ter tafel over de morgendvergadering door de Commissie gehouden.

Waren aanwezig de heeren: Prof. Dr. J. Vercoullie, voorzitter, Prof. Dr. M. Sabbe, ondervoorzitter, Kan. Am. Joos, Dr. Leo Goemans, J. Jacobs, Prof. Dr. A.J.J. Van de Velde, Prof. Dr. L. Van Puyvelde, leden en O. Wattez, lid-secretaris.

An de dagorde staat:

1^o) Over Vlaamsche handboeken in ons toekomstig M.O. - Lezing door den Eerw. heer J. Jacobs.

Eerwaarde Heer Jacobs wijst op het gebrek van Vlaamsche handboeken in ons vervlaamscht middelbaar onderwijs en meent dat het nog een tijd zou kunnen duren eer die toestand verandert.

Sommige leeraars, zegt hij, gebruiken Noord-Nederlandsche werken, andere vertalingen van Fransche handboeken en weer andere hebben Vlaamsche leergangen uit het Normaal onderwijs

[p. 158]

in de Oudere en Nieuwe Humaniora binnengeloodst. E.H. Jacobs noemt er eene reeks op, en zegt dat die boeken niet geschikt zijn voor onze middelbare onderwijsgestichten in de Vlaamsche gewesten.

Spreker meent dat er bij onze leeraars moet aangedrongen worden opdat degenen, die daartoe bekwaam zijn, zich voor het opstellen van degelijke Vlaamsche handboeken zouden inspannen; dat men er ook zou voor zorgen dat er eenheid kome in de terminologie.

De voorzitter stelt voor de lezing van E.H. Jacobs te laten opnemen in de Verslagen en Mededeelingen.

2^o) Over Scheikunde en letterkunde. - Lezing door den heer Prof. Dr. A.J.J. Van de Velde.

De lezing wordt uitgesteld tot de volgende vergadering.

Dagorde.

Lezing door den heer Omer Wattez, werkend lid:

Bij gelegenheid van de 100^e verjaring van Goethe's afsterven: Goethe en zijn werk beschouwd door Emil Ludwig.