Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1931

[p. 745]

Lijkrede uitgesproken door Prof. J. Vercoullie, werkend lid der Academie, op het graf van K. de Flou, afgestorven werkend lid, op 1 Juli 1931.

Bij ontstentenis van Dr. M. Sabbe, bestuurder van de Koninklijke Vlaamsche Academie, werd mij de taak opgedragen om de verdiensten van ons medelid K. de Flou ten opzichte van onze Academie voor zijn lijkbaar te gedenken.

Jammer dat Sabbe niet heeft kunnen hier zijn. Van in zijn kinderjaren is hij opgegroeid in dit bedrijvige Brugsche midden, letterkundig, kunstrijk en politiek tevens, en heeft er de Flou met zijn vader, den nog steeds betreurden Julius Sabbe, aan het werk gezien aan den Halletoren en aan de andere uitingen van de beweging die Brugge-Zeehaven heeft verwezenlijkt.

De werkzaamheid van de Flou in de Academie was in een zekeren zin de voortzetting van deze Brugsche werkzaamheid voor taal en volk. Hij gaf er zijn ongeëvenaard Woordenboek uit van de West-Vlaamsche plaatsnaamkunde, een echt benedictijnenwerk, waarvan nu reeds twaalf dikke deelen verschenen zijn, en waarvan de uitgave der slotdeelen gelukkig verzekerd is. Door dit werk is hij voor ons allen geworden de vleeschgeworden toponymie. Hij snuffelde, snuffelde, snuffelde om toponiemen op te sporen maar wat hij buiten de toponiemen op het gebied van taal, gebruiken en folklore eigenaardigs vond, teekende hij aan en zoo kende hij zijn Westvlaamsch in zijn ouden en nieuwen vorm als niet een, wat o.m. bleek uit de meesterlijke verslagen die hij voor de Academie uitbracht over het timmerambacht, het speldwerken, de vlasnijverheid, de zeilvischsloepen, de zeevisscherij. Zijn omvangrijk werk in de Academie werd, op zijn hulde in 1928 te Brugge door den toenmaligen bestuurder, den E.H.J. Jacobs volledig geschetst.

In zijn laatste lezingen in de Academie, Bronnen voor Toponymie, Toponiemen uit de provinciën Antwerpen en Brabant, Migratie der Toponiemen, opende hij voor ons allen nieuwe gezichteinders. Ze zijn als het ware het testament van den Vlaamschen Grootmeester in het vak.

[p. 746]

Te recht schonk hem de Leuvensche universiteit de bulle van doctor honoris causa. En hier moet me de verklaring van het hart: aan al de vooraanstaande Vlaamsche mannen op het gebied van letteren, kunst en wetenschap, heeft Leuven het Doctoraat honoris gegeven, van Conscience af tot aan de Flou. Het verfranschte Gent aan geen een. Zoodoende heeft de Leuvensche universiteit bewezen dat, al sprak zij ook Fransch, zij een Vlaamsche universiteit is, staande te middeà van haar volk en meevoelende met dat volk. Ik heb de overtuiging dat het nu ook te Gent anders zal worden.

Het is dan verder natuurlijk dat bij de oprichting van de Commissie voor Toponymie en Dialectologie in 1926 hij een der eerst benoemde leden was, en dat bij zijn hulde re Brugge in 1928 de stichter van de Commissie, C. Huysmans, Eerevoorzitter, en de voorzitter van de Commissie, J. Cuvelier, voorzitter van het Comiteit waren. Evenals voor de Academie is het heengaan van de Flou voor de Commissie een groot verlies. Beide zullen voortaan zijn werk en zijn wijzen raad moeten missen.

Harder is de slag voor Mevrouw K. de Flou, zijn trouwe levensgezellin, die een groot deel van de verdiensten van haar man voor zich mag opeischen. want zeker is het dat, had hij niet in zijn huis de toegewijde liefde gevonden, die alle vermoeienis verkwikt en alle moedeloosheid opbeurt, hij nooit de kracht zou gehad hebben om zijn reusachtig werk te volbrengen. Die erkenning zij haar een leniging in haar groote smart en een troost in haar stille eenzaamheid.

de Flou, wij nemen ontroerd afscheid van U. Uw leven blijft ons als een toonbeeld en Uw werk als een gedenkteeken eeuwiger dan brons.