| |
| |
| |
Vergadering van 27 September 1922.
Zijn aanwezig de heeren: Omer Wattez, bestuurder, en Dr. Leo Goemans, onderbestuurder.
de heeren: Karel de Flou, Dr. Lod. Simons, Prof. Ad. de Ceuleneer, Gustaaf Segers, Kan. Dr. Jac. Muyldermans, Staatsminister J. Helleputte, Kan. Am. Joos, Dr. Hugo Verriest, Isid. Teirlinck, Prof. Dr. J. Mansion, Prof. Dr. L. van Puyvelde, Prof. Dr. L. Scharpé, Prof. J. Vercoullie, Mr. Leonard Willems, Prof. Dr. A.-J.-J. Vandevelde, Joz. Jacobs, Dr. J. Persyn en Dr. M. Sabbe, werkende leden;
Mej. M. Belpaire en de heeren F.V. Toussaint van Boelaere en Pater J. Salsmans, S.J., briefwisselende leden.
De heeren Prof. Dr. Frans Daels, briefwisselend lid en Dr. H.J. Eymael, buitenlandsch eerelid, lieten zich verontschuldigen.
***
De heer De Vreese, wn. secretaris, leest het verslag van de Augustus-vergadering, dat wordt goedgekeurd.
***
Aangeboden boeken. - Vervolgens legt de Bestendige Secretaris de lijst over van de boeken aan de Academie aangeboden:
Door de Regeering:
Le genre romanesque en France depuis l'apparition de la ‘Nouvelle Héloïse’, jusqu'aux approches de la Révolution par Servais Etienne. (Acad. R. de Belgique. Classe des Lettres et des Sciences morales et Politiques. Mémoires, Coll. in-8o, 2e série, T. XVII, fasc. I.
| |
| |
Bibliothèque de la Faculté de Philosophie et Lettres de l'Université de Liége. Fasc. XXIV: Essai sur la politique pythagoricienne, par A. Delatte, Docteur en Philosophie et Lettres, Ancien membre étranger de l'école française d'Athènes, Elève diplômé de l'Ecole des Hautes-Etudes, Professeur à l'Athénée Royale de Liége. Liége-Paris, 1922. - Fasc. XXX: Sainte-Beuve et le Sillage de Napoléon, par Jules Dechamps, Docteur en Philosophie et Lettres, Maître de Conférence à l'East London College, Université de Londres. Liége-Paris, 1922.
Annuaire statistique de la Belgique et du Congo belge. 46e-50e année: 1915-1919. 1e partie: 1914-1918. - 2e partie: 1919. Tome XLVI. Bruxelles, 1922.
Académie royale de Belgique. Classe des Lettres et des Sciences morales et politiques. Mémoires. - Collection in-4o, 2e série. - Tome IX, fasc. I. Nouveaux Documents sur Olivier de la Marche et sa famille, par Henri Stein. Bruxelles, 1922.
Tijdschriften. - Annales des travaux publics, août 1922. - Arbeidsblad, Juli en Augustus 1922, en Inhoudsopgave 1921. - Académie royale Belgique. Bulletin de la Classe des Lettres et des Sciences morales et politiques. 5e série, Tome VIII, 1922, nos 5-7. - Id. Bulletin de la Classe des Beaux-Arts. Tome IV, 1922, nos 5-7. - Bulletin des Commissions royales d'Art et d'Archéologie, juillet-décembre 1921. - Le Musée belge, no 2, 1922 en Bulletin bibliographique et pédagogique du Musée belge, nos 6-8, 1922. - Revue néo-scolastique de philosophie, août 1922. - Revue de l'Université de Bruxelles, juin-juillet 1922.
Door de Bibliotheek der gemeente Rotterdam:
Bibliotheek en Leeszalen der gemeente Rotterdam. Verslag van het jaar 1921.
Door de ‘Vereinigung wissenschaftlicher Verleger’, te Berlijn:
Volkskundliche Bibliographie für das Jahr 1919. Im Auftrage des Verbandes Deutscher Vereine für Volkskunde, herausgegeben von E. Hoffmann-Krayer. Berlin und Leipzig, 1922.
Door de ‘Bayerische Akademie der Wissenschaften’, te München:
Die germanischen Todesstrafen. Untersuchungen zur Rechts- und Religionsgeschichte von Karl v. Amira. (Abhandlungen der Bayerischen Akademie der Wissenschaften: philosophisch-philologische und historische Klasse. XXXI. Band, 3. Abh., 1922.
Door den ‘Verein für niederdeutsche Sprachforschung’, te Hamburg:
Jahrbuch des Vereins. Jahrgang 1922. XLVIII. Norden und Leipzig, 1922.
| |
| |
Door de ‘John Crerar Library’, te Chicago:
The John Crerar Library, 27th annual report for the year 1921. Chicago, 1922.
Door den heer Prof. J. Vercoullie, werkend lid:
Algemeene inleiding tot de taalkunde, door J. Vercoullie, professor in de Nederlandsche philologie te Gent. Derde herziene en met een geschiedenis der taalkunde vermeerderde uitgave. Gent, 1922.
Door den heer F.V. Toussaint van Boelaere, briefwisselend lid:
De aloude staat en geschiedenissen der Vereenigde Nederlanden. Door E.M. Engelberts. 1e en 3e dl. Amsterdam, 1784 en 1790.
Door Dr. J.F.M. Sterck, buitenlandsch eerelid, inspecteur van het Lager Onderwijs, te Haarlem:
Oorkonden over Vondel en zijn kring. Met portretten en facsimile's. Verzameld en uitgegeven door J.F.M. Sterck. Bussum, 1918.
Vereeniging ‘Het Vondel-Museum’. Tiende verslag 1920-1921, uitgebracht in de Algemeene Vergadering op 18 Mei 1922. Met een bijlage en een facsimile. Varia Vondeliana, door Mr. C. Bake, Dr. M.B. Mendes da Costa en Dr. J.F.M. Sterck. Amsterdam, 1922.
Door den heer P. van Nuffel, te Aalst:
De Omgang met het Allerheiligste te Aalst, door Petrus van Nuffel. Aalst, 1922.
Door de N.V. Erven P. Noordhoff, te Groningen:
Tijdschrift voor Geschiedenis, 37e jg., afl. 3.
Door den heer A. O'Flanders, Norbertijn te Tongerloo:
Erin. Nieuwpoort, 1922.
Door Dr. Paul van Oye, te Tasikmalaja (Java):
Zur Biologie des Potamoplanktons auf Java. Von Dr. Paul van Oye. (Sonderabdruck aus ‘Internat. Revue d. ges. Hydrobiol. u. Hydrographie’, Band X, Heft 4/5.
Door de Redactie:
De Hopboer, nr 1, 1922. - De nieuwe Taalgids, nr 5, 1922.
Ruildienst. - Tegen ruiling van de Verslagen en Mededeelingen heeft de waarnemende Secretaris voor de Boekerij der Academie de laatstverschenen afleveringen van de gewone tijdschriften ontvangen:
Vlaamsche Arbeid, Sept. 1922. - Biekorf, nr 8, 1922. - De Brabander, nr 1, 1922. - Bulletin der Openbare Bibliotheken, Mei-Juli 1922. - Limburg, nrs 2-3, 1922. - Mechlinia, Juli 1922. - Neer- | |
| |
landia, Sept. 1922. - De Opvoeder, nrs 23-25, 1922. - De Schoolgids, nrs 9-12, 1922. - Sint-Cassianusblad, nr 9, 1922. - De Student, XXXVIIe jg., 4e afl. 1922; XXXVIIIe jg., 1e afl. 1922. - Studiën, Sept. 1922. - Tooneelgids, VIIe j., nr 4. - Volkskunde, afl. 3, 1922. - Dietsche Warande en Belfort, Aug. 1922, met Bijvoegsel: Het Onze Vader, door Virginie Loveling.
| |
Mededeelingen door den waarnemenden Secretaris.
1o) Verkiezing van twee briefwisselende leden en van een buitenlandsch eerelid. - Brief van 18 Oogst, waarbij de heer Minister van Wetenschappen en Kunsten bericht, dat Z.M. de Koning zijn goedkeuring heeft gehecht aan de verkiezing tot briefwisselend lid van de heeren Mr. J. Muls, en E.H.J. Salsmans S.J., tot vervanging van Dr. J. Persyn, tot werkend lid bevorderd, en Dr. A. Fierens, overleden. - Tevens berichtte de heer Minister de goedkeuring van de verkiezing tot buitenlandsch eerelid van den heer Dr, J.-F.-M. Sterck, inspecteur van het Lager Onderwijs te Haarlem (Holland), tot vervanging van den heer Felix de Coussemaeker.
2o) Driejaarlijksche prijs voor Nederlandsche Tooneelletterkunde. 22e tijdvak 1919-1921. - Werden bij Koninklijk Besluit van 24 Augustus 1922 tot leden van de Jury benoemd, de heeren: A. Vermeylen, werkend lid, en F.V. Toussaint van Boelaere, briefwisselend lid der Academie; Jan Bernaerts en H. Colassin, letterkundigen te Brussel, en L. Monteyne, letterkundige, te Antwerpen.
3o) Salsmans-Fonds. Bekroond prijsantwoord over Liturgische boeken. - Op 14 September werd het bekroonde prijsantwoord In splendoribus sanctorum, dat tot een laatste nazicht aan den prijswinnaar Dr. Paul de Corswarem werd toegestuurd, aan de Academie teruggezonden.
| |
| |
4o) Brabançonne. - Brief van 16 September 1922, waarbij nog een antwoord ingezonden wordt op de prijsvraag nopens het vertalen der Brabançonne. - Aan den inzender werd geantwoord dat de wedstrijd afgesloten was, en dat zijn antwoord aan den keurraad zou medegedeeld worden.
5o) Levensbericht van Baron Nap. de Pauw. - Mr. Leonard Willems neemt bereidwillig aan dit levensbericht voor het Jaarboek te schrijven.
| |
Mededeelingen namens Commissiën.
1o) Bestendige Commissie voor Geschiedenis, Bio- en Bibliographie. - Door den heer Dr. J. Mansion, secretaris, wordt het hieronder volgend verslag over de morgenvergadering ter tafel gelegd:
Zijn aanwezig: Kan. Dr. J. Muyldermans, voorzitter, K. de Flou, Prof. Ad. de Ceuleneer, Dr. L. Simons, Is. Teirlinck, Mr. L. Willems, Prof. Dr. L. van Puyvelde, leden, en Prof. Dr. J. Mansion, lid-secretaris.
Aan de dagorde staat:
a] | Lidmaatschap der Commissie. - Voordracht van twee candidaten tot vervanging van den heer Edw. Gailliard.
Worden voorgesteld: 1e candidaat, Dr. M. Sabbe.
2e candidaat, Prof. A. van Hoonacker. |
| |
b] | Het Landdekenaat Eyck, door den E.H.H. van de Weerd, kapelaan te Exel, ter uitgave aangeboden.
De Commissie is van oordeel dat, hoe gunstig ook hare beoordeeling van het aangeboden werk moge wezen, er weinig kans bestaat dat het binnen afzienbaren tijd uitgegeven wordt. Het zou misschien raadzaam zijn, als de schrijver het trachtte elders uit te geven. |
| |
c] | Over de oudste Tooneelspelen in de oude Nederlanden. - Lezing door Prof. Dr. L. van Puyvelde.
Spreker wijst er op dat bij het onderzoek naar den oorsprong van het modern tooneel in de oude Nederlanden op
|
| |
| |
| het einde van de middeleeuwen, nog een heel bijzonder terrein beter te ontginnen is: in de rekeningen van allerlei aard komen vele vermeldingen voor omtrent spelen, die in verband kunnen gebracht worden met tooneelvertooningen. Uit vele zulke vermeldingen, die hij bijeenverzamelde, haalt hij gevolgtrekkingen omtrent den tijd, waarin het tooneel bij ons ontstond, en de wijze waarop het zich aanvankelijk ontwikkelde. |
De Commissie stelt voor de bijdrage van Prof. Van Puyvelde op te nemen in de Verslagen en Mededeelingen. - Door de Academie in pleno vergaderd goedgekeurd.
2o) Bestendige Commissie voor Onderwijs in en door het Nederlandsch. - De heer Gustaaf Segers, secretaris, legt het hierondervolgend verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden.
Zijn aanwezig: de heeren O. Wattez, voorzitter, Kan. Dr. J. Muyldermans, Kan. Am. Joos, Prof. Ad. de Ceuleneer, Dr. H. Verriest, Dr. L. Goemans, E.H.J. Jacobs, Dr. A.-J.-J. Vandevelde, Dr. J. Persyn, leden, E.H. Dr. J. Salsmans, hospiteerend lid, en Gustaaf Segers, lid-secretaris.
De heer Voorzitter leest een brief van den heer Loontjens, kantonalen schoolopziener over het lager onderwijs, die zich beklaagt over het gebruik der gewestelijke taal in onze scholen. De heer Voorzitter stelt voor dit punt aan de dagorde van de eerstvolgende vergadering der Commissie te brengen.
Aan de dagorde staat:
Hoe een taal voor eene andere wijkt. - Lezing door Gustaaf Segers. - De secretaris ontleent aan het werk van Edward Engel, getiteld: Eene Lente in Griekenland, eene epizode uit de nieuwere Grieksche geschiedenis. De Beiersche prins, die in 1835 de Grieksche kroon aanvaardde, stichtte in zijn nieuw koninkrijk een Duitsch dorp, Heraklion. Het werd door uitgediende Duitsche soldaten bewoond, die met Duitsche vrouwen huwden. Eene Duitsche school en eene Duitsche kerk kwamen tot stand. Doch de omgeving was Grieksch; huwelijken met Grieksche vrouwen werden gesloten, zoodat de Duitsche taal na drie geslachten spoorloos verdwenen was.
| |
| |
De secretaris haalt het geval aan van eene Fransche familie, die zich in de Antwerpsche Kempen metterwoon vestigde, en wier afstammelingen, insgelijks na drie geslachten, de Fransche taal hadden verleerd.
Zoo moeten de nagenoeg negatieve uitslagen van het onderricht in de tweede taal in de lagere scholen verklaard worden. De groote meerderheid der leerlingen blijft in de streek gevestigd. Daar hebben zij de gelegenheid niet om de tweede taal te spreken of zelfs te hooren, zoodat de uitslagen van het onderricht in die taal na korten tijd moeten verloren gaan.
Dit belet niet, dat overal waar het onderricht in de tweede taal duurzame uitslagen kan opleveren, zonder de algemeene geestesontwikkeling en het grondig onderricht in de moedertaal te schaden, aan dit onderricht in de tweede taal de noodige tijd en de grootste zorg moet besteed worden.
Door de Commissie zal aan de Academie voorgesteld worden de lezing van den heer Segers in de Verslagen en Mededeelingen op te nemen. - Door de Academie in pleno vergaderd goedgekeurd.
| |
Dagorde.
1o) Commissie-vergaderingen. - De Academie beslist dat de vergaderingen der Bestendige Commissiën voortaan een kwartier vroeger zullen beginnen, dus te 10 1/4 en te 11 1/4 uur.
2o) Geheime vergadering te 2 1/2 uur. Verkiezing van een werkend lid tot vervanging van wijlen Edw. Gailliard. Worden door den heer Bestuurder tot stemopnemers aangewezen, de HH. Dr. L. Simons en Prof. Dr. A.-J.-J. Vandevelde.
Wordt verkozen: Mej. Maria Belpaire, briefwisselend lid, te Antwerpen.
De heer O. Wattez, bestuurder, wenscht Mej. Belpaire geluk met haar verkiezing en spreekt de hoop
| |
| |
uit dat zij regelmatig aan de werkzaamheden der Academie zal deelnemen. - Mej. Belpaire zegt dank voor het in haar gestelde vertrouwen.
3o) Boek aan de Academie aangeboden. - Prof. J. Vercoullie, werkend lid, biedt aan de Academie een ex. aan van zijn laatste werk: Algemeene inleiding tot de taalkunde. Derde herziene en met een geschiedenis der taalkunde vermeerderde uitgave.
4o) Lezing door den heer G. Segers. - Reukbeelden: a) In Vondel's werken; b) In den Volksmond. - De reuk: a) Bij den Mensch; b) In de Dierenwereld; c) In de Geschiedenis.
Spreker handelt beurtelings over den reuk als zintuig, over de reukbeelden in Vondel's werken, over den reuk in de volkstaal. Daarna weidt hij uit over de ontwikkeling van den reukzin bij de voornaamste huisdieren, over de harmonie der geuren welke deze dieren verspreiden, met hun karakter en levenswijze, over de karakteristieke geuren van het landschap in de verschillende jaargetijden en over het gebruik van reukmerken in de oudheid en in de nieuwere tijden. De heer Segers deelt ten slotte eenige uittreksels uit de werken van reizigers over de rozencultuur in de Balkanstaten mede.
De heer Bestuurder stelt voor de lezing van den heer Segers in de Verslagen en Mededeelingen op te nemen. - Aangenomen.
- De vergadering wordt te 3 3/4 uur gesloten.
|
|