Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1922

[p. 425]

Vergadering van 19 April 1922.

Zijn aanwezig de heeren: Omer Wattez, bestuurder, en Dr. Leo Goemans, onderbestuurder.

de heeren: Karel de Flou, Dr. Lod. Simons, Prof. Ad. de Ceuleneer, Gustaaf Segers, Kan. Dr. Jac. Muyldermans, Staatsminister J. Helleputte, Kan. Am. Joos, Isid. Teirlinck, Prof. Dr. J. Mansion, Prof. Dr. L. Scharpé, Prof. J. Vercoullie, Mr. Leonard Willems, Prof. Dr. A. Vermeylen, Dr. A.-J.-J. Vandevelde en Joz. Jacobs, werkende leden;

de heer Dr. Maurits Sabbe, briefwisselend lid.

De heeren Dr. Hugo Verriest en Prof. Dr. Leo van Puyvelde, werkende leden, en Prof. Dr. Frans Daels, briefwisselend lid hebben laten weten dat zij verhinderd zijn de vergadering bij te wonen.

_**_*

De heer Dr. Leo Goemans, onderbestuurder, die den heer Edw. Gailliard, bestendigen secretaris, door ongesteldheid verhinderd, op dezes verzoek als secretaris vervangt, leest het verslag over de Maart-vergadering, dat wordt goedgekeurd.

_**_*

Afsterven van Baron de Pauw, werkend lid, oud-bestuurder der Academie. - Bij brieve van 9 April berichtte Mevrouw de Baronnes de Pauw aan de Academie het overlijden van haar echtgenoot; zij deelde tevens mede dat de plechtige lijkdienst zou plaats grijpen den Woensdag, 12 April, te 11 uur, in St. Annakerk.

Tot teeken van rouw werd de nationale vlag halfstok geheschen op het Academiegebouw. Aan de Gent-

[p. 426]

sche leden en aan het Bestuur werd onmiddellijk het afsterven van Baron de Pauw medegedeeld.

Bij het openen der vergadering brengt Prof. J. Vercoullie eerbiedig hulde aan B^on Napoleon de Pauw en leest vervolgens de lijkrede, door hem uitgesproken bij de begrafenis van ons dierbaar medelid en oud-bestuurder, een der leden van de Academie door Z.M. den Koning Leopold II bij haar stichting in 1886 benoemd: deze lijkrede zal in de Verslagen en Mededeelingen opgenomen worden.

Op voorstel van den heer Omer Wattez beslist de Academie dat een brief van rouwbeklag aan Mevrouw de Baronnes de Pauw zal gezonden worden.

In een volgende vergadering zal een der leden verzocht worden voor het Jaarboek een levensbericht van den betreurden afgestorvene te willen schrijven.

_**_*

Schenking eener som van 50.000 fr. nominaal in Belgische rente 3%, door den heer Dokter Barbier, van Veurne. - De heer Bestuurder is gelukkig aan de Academie te mogen mededeelen, dat in vergadering van het Bestuur, te zamen met den heer Prof. Vercoullie, de heer Dr. Barbier, van Veurne, den Zaterdag, 1 April, aan onze Koninklijke Instelling een som van 50.000 fr. (Belgische rent 3%) heeft ter hand gesteld, tot uitvoering van de door hem gedane stichting. (Zie Versl. en Meded., jaarg. 1922, blzz. 15-17.)

De overhandiging der gift greep plaats ter Academie, te 11 uur, alwaar, buiten Dr. K.

[p. 427]

Barbier, den milden schenker, aanwezig waren: de heeren Omer Wattez, bestuurder, Dr. Leo Goemans, onderbestuurder, Edw. Gailliard, bestendige secretaris, en Prof. J. Vercoullie, werkend lid, vriend van den heer BARBIER, door wiens tusschenkomst de schenking gedaan werd.

_**_*

Aangeboden boeken. - Vervolgens legt de Bestendige Secretaris de lijst over van de boeken aan de Academie aangeboden:

Door de Regeering:

Université de Gand. Recueil de travaux publiés par la Faculté de philosophie et lettres. 49^e fasc. Etudes sur Sénèque par Paul Faider, Docteur en philosophie et lettres, Professeur à l'Athénée Royal de Mons. I. La gloire de Sénèque. II. La vie et l'oeuvre de Sénèque. III. La Vita Senecae, par Paulus Pompilius. Gand 1921.

Ministère de l'Industrie et du Travail. Secrétariat général. - Section de la Statistique. Recensement de l'industrie et du commerce (31 déc. 1910). Volume VIII. Exposé général des résultats. Bruxelles, 1921.

Tijdschriften. - Académie royale de Belgique. Bulletin de la Classe des Lettres et des Sciences morales et politiques. 1921: n^o 12; 1922: n^os 1-2; Bulletin de la Classe des Beaux-Arts. 1921: n^os 9-12; 1922: n^os 1-2, en Programma van den jaarlijkschen wedstrijd voor 1926. - Annales des travaux publics de Belgique, févr. 1922. - Arbeidsblad, Febr. 1922. - Bulletin der openbare bibliotheken, n^r 1, 1922.

Door de ‘Académie royale de Belgique’: L'Académie royale de Belgique depuis sa fondation (1772-1922). Bruxelles, 1922.

Door den ‘Cercle archéologique du Pays de Waes’:

Annalen van den Oudheidkundigen Kring van het Land van Waas. 34^e dl.: 1920-1921. Sint-Niklaas, 1921.

Door Kan. Dr. J. Muyldermans, werkend lid:

Catalogus der Bibliotheek van de Maatschappij der Nederlandsche letterkunde te Leiden. Derde deel. Alphabetische Catalogus, bewerkt door Louis D. Petit. Leiden, 1889.

De Gids, 14^e jg. (1862), 1^ste dl.

[p. 428]

L'Homme des champs ou les Géorgiques françaises, poème en IV chants, par Jacques Delille, nouvelle édition, augmentée, avec figures. Paris, 1808.

Bruiloftskrans bij het Huwelijk van den hoog achtbaren Heer Petrus Johannes Dumon met de hoog achtbare Jufvrouw Cornelia Josepha Adilia Voet (te Leest, 2 Juni 1897). (Door L. De Koninck.) Z. pl. of j.

Magnificat. (Door L. De Koninck.) Rethy, 1899.

Rouwkrans op het graf van Zijne Eminentie Victor August Kardinaal Dechamps, aartsbisschop van Mechelen, primaat van België, enz. door L. De Koninck. Turnhout.

Hulde aan onzen gevierden Vlaamschen en Katholieken Toondichter Edgard Tinel, bestuurder der school van kerkelijke muziek te Mechelen, ter gelegenheid der overhandiging van het kunstbrons door de Mechelsche afdeeling en het Middenbestuur van het Davidsfonds, door de St.-Gregorius- Vereeniging, het Dameskoor en de Maatschappij ‘Aurora’, door zijne vrienden en vereerders in Mechelen, den grooten Meester aangeboden, bij de tweede uitvoering in Mechelen der ‘Klokke Roeland’ op 29 November 1885. (Door L. De Koninck.) Turnhout, 1885.

L. De Koninck. Ode aan Kiliaen, Bij de onthulling van zijn standbeeld te Duffel op 8 Mei 1882. Turnhout, z.j.

Door Prof. Dr. C.G.N. de Vooys, buitenlandsch eerelid:

De nieuwe Taalgids, 16^e jg., 2^e afl.

Door den heer A. Adriaensen, te Hoogstraten:

Jan van der Heze, schilder en beeldhouwer te Antwerpen, de Meester van het drieluik de Kruisdraging, toegekend aan Geeraard van der Meire, onder het nummer 383 in het Koninklijk Museum van Schoone Kunsten te Antwerpen geplaatst.

Door den E.H. Jan Bernaerts, onderpastoor, te St.-Jans Molenbeek:

Een zestigtal brochures, trakten, uittreksels uit dag- en weekbladen, nota's enz. over de Vereenvoudiging der spelling en andere spellingvraagstukken, alle verschenen tusschen 1882 en 1911.

Door den E.P. Geerebaert, te Brussel:

Grieksche en Latijnsche schooluitgaven. Cicero. Pro Archia, pro Marcello, pro Ligario. Met inleidingen en aanteekeningen door A. Geerebaert S.J. 1^e deel: Tekst. Tweede druk. Luik, 1921.

Id. Bloemlezing uit de Grieksche lierdichters, door Id. 1^e deel: Tekst. Tweede druk. Luik, 1921.

Door Dr. J. Gessler, leeraar aan het Koninklijk Atheneum, te Hasselt:

La première Halle aux draps de Hasselt, par Jean Gessler, Professeur à l'Athénée Royal. Tongres, 1922.

[p. 429]

La créance de Maître A. Bormans sur Hasselt, par le même. Id. 1921.

La confrérie des albalétriers de Hasselt, par le même. Anvers, 1921.

De Dappere Belgen ten tijde van Cesar. Een kritische Schets, door denzelfde. Maeseyck, 1919.

In Memoriam C. Gessler (1834-1920). Tongres, 1920.

Door den heer Jos. Kleintjes S.J., St. Will. College, Katwijk a.d. Rijn:

Van Goden en Helden. Mythen en Sagen van Grieken, Romeinen en Germanen, door J. Kleintjens S.J. en Dr. H.H. Knippenberg. 4^e druk. Groningen, 1922.

Napoleon Imperator, door dezelfden (geïllustreerd). Bussum, 1921.

Door den E.H.G. Lamerant, door tusschenkomst van den heer Dr. BARBIER, te Veurne:

Twee bijbelstudiën. I. De Zondvloed. II. Waar lag het Paradijs? door Gustaaf Lamerant, Pbr. Veurne.

III^e en IV^e bijbelstudiën. III. De Tijdrekening van Adam tot Mozes. IV. Adam en Eva en hunne voornaamste eerste Nakomelingen naar Heilige Schrift en Godenleer, door denzelfde. Brussel, 1921.

Door den E.H.J. Paquay, pastoor te Heusden (Limburg):

Frans Tittelmans van Hasselt (Franciscus Titelmanus Hassellensis) (Dec. 1502-12 Sept. 1537). Opzoekingen over zijn leven, zijne werken en zijne familie, door Alfons Paquay, Rector der Zusters Kindsheid Jezus, te Hasselt. Hasselt, 1906.

De Parochieënwording in Limburg, door den E.H. Jan Paquay, Dokter in Zeden- en Geschiedkunde, Lid der Koninklijke Akademie van Oudheidkunde en der Koninklijke Commissie voor Kunstgebouwen. Pastoor te Heusden. Tongeren, 1922.

Door de Redactie:

Vereenvoudiging, n^rs 4 en 5, 1922 (35 exx.). - L'Epoque nouvelle, mars 1922.

Ruildienst. - Tegen ruiling van de Verslagen en Mededeelingen heeft de Bestendige Secretaris voor de Boekerij der Academie de laatstverschenen afleveringen van de gewone tijdschriften ontvangen:

Vlaamsche Arbeid, Jan.-Maart 1922. - De Bibliotheekgids, April 1922. - Biekorf, n^r 3, 1922 en Bladwijzer 1920. - Franciscana, n^rs 2-3, 1922. - Limburg, Maart 1922. - Mechlinia, Febr. 1922. - Neerlandia, April 1922. - De Opvoeder, n^rs 9-10, 1922. - De Schoolgids, n^rs 10-17, 1922; en Eenige Wenken over Methodiek en Leerplan bij 't aanleeren van Meetkundig Teekenen..., blzz. 1-44. - Sint-Cassia-

[p. 430]

nusblad, n^r 4, 1922. - De Student, n^r 3, 27^e jg. - Studiën, April 1922. - Vlaamsch opvoedkundig Tijdschrift, n^r 7, 1922. - De Kleine Vlaming, April 1922. - La Vie diocésaine, mars-avril, 1922. - Vereenvoudiging, n^rs 4-5, 1922. - Dietsche Warande en Belfort, Apr. 1922. - Bollettino della Societa Piemontese di archeologiae e belle arti, n^rs 3-4, 1921.

Mededeelingen door den Bestendigen Sekretaris.

1^o) Koninklijke Academie van België. - Honderd vijftigste verjaring van haar stichting. - Op 19 April ontving de Academie, vanwege de Académie Royale de Belgique, een bronzen exemplaar van de Medaille geslagen ter gelegenheid der Viering van den Honderd vijftigsten Verjaardag harer stichting.

2^o) Wapenschouwing. - Uitreiking van eereteekens. - Bij brieve van 6 April, noodigt Luitenantgeneraal H. Delobbe der 1^ste Legeromschrijving, de Academie uit tot de Wapenschouwing en Uitreiking van eereteekens aan de familieleden van in den grooten oorlog gesneuvelde militairen en aan eenige oud-strijders, welke op 8 April zullen plaats hebben.

3^o) Jubelfeest van de Kon. Hoogeschool van Padua. - De Bestendige Secretaris deelt aan de Academie mede, dat Prof. Dr. Leo van Puyvelde heeft aanvaard de Academie op de Jubelfeesten der Koninklijke Hoogeschool van Padua te vertegenwoordigen.

Mededeelingen namens Commissiën.

1^o) Bestendige Commissie voor Middelnederlandsche Taal- en Letterkunde. - De heer Professor J. Vercoullie, secretaris, legt het hieronder volgende verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden:

Zijn aanwezig: de heeren Mr. Leonard Willems, K. de Flou, Kan. Am. Joos, Is. Teirlinck, Dr. Leo Goemans, Prof. Dr. J. Mansion en Prof. J. Vercoullie, lid-secretaris.

[p. 431]

De heer Kan. A. Joos brengt hulde aan de nagedachtenis van den heer Baron N. de Pauw, die een der ijverigste leden van de Commissie was.

Aan de dagorde staat:

a]	Lexicographische sprokkelingen, door den heer Mr. L. Willems;
b]	Kleine Verscheidenheden, door den heer Edw. Gailliard.

Die punten worden in de orde van de dagorde behandeld.

- De Commissie stelt voor de behandelde punten in de Verslagen en Mededeelingen op te nemen. - Door de Academie in pleno vergaderd goedgekeurd.

2^o) Bestendige Commissie voor Nieuwere Taalen Letterkunde. - De heer O. Wattez, secretaris, legt het hieronder volgende verslag ter tafel over de morgenvergadering door de Commissie gehouden:

Zijn aanwezig: de heeren Kan. Dr. J. Muyldermans, voorzitter; Is. Teirlinck, G. Segers, Prof. Dr. L. Scharpé, Prof. Dr. A. Vermeylen, leden; Dr. M. Sabbe en Dr. A. Vandevelde, hospiteerende leden; en Omer Wattez, lid-secretaris.

Aan de dagorde staat:

Is Vondel in België geweest?

De heer Segers houdt eene lezing over het Werk van Vondel, waaruit blijkt, dat Vondel niet van reizen hield. Al wat men over zijne reizen in ons land heeft gezegd, oordeelt de heer Segers zonder grond.

- Door de Commissie wordt aan de Academie voorgesteld de lezing van den heer Segers in de Verslagen en Mededeelingen op te nemen. - Door de Academie in pleno vergaderd goedgekeurd.

Dagorde.

1^o) Lidmaatschap der Academie. Opene plaatsen. - De Academie stelt het getal opene plaatsen van eere- en briefwisselende leden vast. staan open:

[p. 432]

Twee plaatsen van briefwisselend lid tot vervanging van Dr. J. Persyn, tot werkend lid verkozen, en Dr. A. Fierens, overleden;

een plaats van buitenlandsch eerelid, tot vervanging van den heer Felix de Coussemaker, overleden.

Daarna wordt overgegaan tot de benoeming der Commissie tot voorstelling van twee candidaten voor elk der openstaande plaatsen. Worden aangewezen de heeren Prof. Ad. de Ceuleneer, Is. Teirlinck en Prof. Dr. J. Mansion.

2^o) ‘Brabançonne’. Benoeming van den Keurraad. - Worden aangesteld: de heeren Dr. L. Simons, O. Wattez en Mr. L. Willems.

3^o) Vijfde internationaal Congres voor Geschiedenis. - Bij brieve van 12 Maart 1922 bericht Dom Ursmer Berlière den heer Bestuurder der Koninklijke Vlaamsche Academie, dat, op voorstel van de British Academy en van de Royal Historical Society van Londen, het vijfde Congres zal gehouden worden te Brussel, in 1923. De Bestuurder wordt verzocht de vergadering te willen bijwonen, welke zal plaats grijpen in het Palais des Académies, den Zondag 2 April, te 10 1/2 ure, voor het treffen van de noodige maatregelen. De heer Omer Wattez, bestuurder, woonde de vergadering bij en brengt daarover verslag uit.

4^o) Beernaert-prijs. - De Bestendige Secretaris deelt aan de Academie mede, dat de heer Prof. Dr. Lod. Scharpé zich heeft aangesloten bij de beslissingen genomen voor het houden der vergaderingen betreffende den Beernaert-prijs.

5^o) Plechtige Vergadering van 1922. - Bij brieve van 15 April bericht de heer Frans van Cauwelaert, volksvertegenwoordiger van Antwerpen, dat hij als thema voor de feestrede van 2 Juli behandelen zal Taal en Volk.

[p. 433]

6^o) Lezing door den E.H.J. Jacobs: De Schrijftaal in de Middeleeuwen. - Hoe geeft zij de volkstaal weer? - Spreker zet zijne studie voort over de schrijf- en spreektaal in de middeleeuwen. Hij beschouwt thans de schrijftaal in haar verband met de spreektaal, d.i. met het dialect of de volkstaal. Hij onderzoekt waar de volkstaal het meest te vinden is; hij toont hoe we in de onbekende, raadselachtige schrijftaal toch altijd elementen uit de volkstaal met zekerheid kunnen achterhalen; hij gaat na hoe de Mnl. spelling alle taal, dus ook de volkstaal gebrekkig weergeeft; in welke mate de Mnl. schrijftaal, vooral de officiëele, de klanken, de vormen, de woorden, het geslacht van de dialectisch gesproken taal afbeeldt, en besluit dat de officiëele taal niet de eerste bron is, welke hoeft geraadpleegd om de phonetiek of zelfs een volledige grammatica van een Mnl. dialect op te stellen. Ten slotte geeft hij een paar teksten, waarin de bestanddeelen der locale volkstaal duidelijk van de algemeenere volkstaal en van de algemeene schrijftaal onderscheiden worden.

- Op voorstel van den heer Bestuurder beslist de vergadering dat de lezing van den heer Jacobs in de Verslagen en Mededeelingen zal opgenomen worden.

- De vergadering wordt te 4 uur gesloten.