Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1911

[p. 576]

Kleine verscheidenheden.

61. - Donslaghen.

De Donslach was de ‘Ictus sine effusione sanguinis’, of ‘le caup qui est couvert, sans plaie’, waarover aanteekeningen in ons Glossaire à l'Invent. des Archives de Bruges, blz. 59 en 614. Bij Verdam, Slag, waardoor een buil ontstaat, doch geen bloed gestort wordt.

Vandaar het werkwoord Donslaghen, dat tot nog toe nergens geboekt werd en dat op het toebrengen van zulke slagen wijst. Voorbeelden uit eene oorkonde van 1374 volgen:

Staatsarchief te Brugge, Fonds Veurne, Rek. van den baljuw van Veurne van 18 Sept. 1374 tot 8 Jan. 1375 (Rol): ‘Lysbette Baex boette iij lb. van haropene ende donslaghene Hannekin Soelin, daer of de stede, damman ende de clagher hebben dene helt, ende mijn heere dander helt. Ontfaen xxx s.’

‘Michiel van Oeren boette .x. lb. van haropene, donslaghene ende ter aerde te slane Cateline van Oeren, daer of dat de stede, damman ende de clagher hebben dene helt ende mijn heere dander helt. Ontfaen van mijns heeren dele v. lb’

‘Lysebette sDoys boette x lb. van dat zoe ter aerde slouch Moenin Balden. Ontfaen int ghelike .v. lb.’

‘Frans Hugheman, ghecalengierd van haropen Xpiaen Ghiselin. Pais omme iij. lb.’

62. - Verwilderde haeye.

Of de haaien ooit op onze kusten geleefd hebben, weten wij niet. In den volgenden tekst is er evenwel spraak van een groote visch, ‘quon dist verwilderde haeye’, welke op de kusten van Cadzand was aangestroomd. Wordt in onzen tekst daardoor niet gewezen op eene haai, die uit zijn vaarwater was afgeraakt, was verdwaald?

Rijksarchief te Brussel. Fonds ‘Chambre des Comptes’, Rekening van den baljuw van Brugge en van het Vrije van 7 Mei tot 17 September 1397, fol. 8: ‘Recepte de giet de mer. Dun grant poisson, quon dist verwilderde haeye, liquelx regietta en la coste de Cadsand, liquelx fu venduz par les serviteurs dudit lieu à ung poissonnier de lEscluse pour xx s. groz...’

Het aangestrande dier werd door sPrinsen dienaren te Cadzand, tegen 20 schellingen grooten, aan een vischkooper van Sluis verkocht.

Edw. Gailliard.