Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1910

[p. 121]

Lijkrede uitgesproken bij de lijkplechtigheid van den heer Des. Claes
Werkend lid der Koninklijke Vlaamsche Academie
door Prof. A. de Ceuleneer.

Mijne Heeren,

Als Bestuurder der Koninklijke Vlaamsche Academie, is mij de droevige taak opgedragen eene laatste hulde te brengen aan ons betreurd medelid, Désiré Claes. Sedert lang wisten wij dat hij onpasselijk was; en, in de laatste maanden zagen wij hem minder regelmatig naar onze vergaderingen komen, die vroeger door hem met zooveel vlijt werden bijgewoond. De reis van Namen naar Gent, was voor hem vrij vermoeiend geworden; en de vergadering van November was de laatste die hij bijwonen kon. Wij hoopten dat hij, dank aan zijne zoo niet bloeiende dan toch taaie gezondheid, nog zou herstellen en dat wij den ieverigen collega, niettegenstaande zijnen hoogen ouderdom nog langen tijd te Gent zouden terugzien. Eilaas de Voorzienigheid had er anders over beschikt!

De Academie bestond slechts sedert vier jaar toen Claes reeds op 24 December 1888 tot briefwisselend lid verkozen werd: een klaar bewijs hoe hoog men zijne verdiensten wist te schatten. Men wilde erkennen en zijn letterkundig talent èn zijnen vruchtbaren arbeid op het gebied van het Vlaamsch onderwijs. Benevens verscheidene bundels gedichten, gaf hij talrijke gewrochten over geschiedenis, taal- en letterkunde in het licht; maar leeraar was hij vooral. Hij heeft zijn leven lang gewerkt om de kennis der Vlaamsche taal bij het jonge geslacht te verspreiden; en, hier in het Walenland, kon hij goede vruchten oogsten, daar men wist dat zijne strekking van alle eenzijdigheid vrij bleef: hij was immers overtuigd dat voor de toekomst van

[p. 122]

België de kennis der beide talen eene ware noodwendigheid is geworden.

In de Academie had Claes weldra eene voorname plaats ingenomen.

In 1895 werd hij tot werkend lid benoemd, en was bestuurder voor het jaar 1908. Zonder te vermelden de talrijke verslagen die hij, als lid van jurys voor prijskampen, opstelde, heeft hij in onze zittingen menige lezing van waar belang gehouden. Noemen wij enkel die over Volksontwikkeling, over de want van Coecke en Goethals, over den besloten tijd te Sint-Truiden, over het partikel op, over dichter Jan Van Beers. Zijne levensschetsen van Micheels en Alberdingk-Thijm mogen onder de beste schriften van dien aard worden vermeld. Wij vergeten ook niet zijn Bijvoegsel aan de Bijdrage tot een Hagelandsch Idioticon, en zijne Lijst van bij Kiliaan geboekte en in Zuid-Nederland voortlevende woorden, die in de hedendaagsche woordenboeken niet opgenomen of onvolledig verklaard zijn.

Claes was niet min werkzaam in onze bestendige Commissiën, bijzonder in de Commissie voor Onderwijs, waarvan hij lid was sedert hare inrichting in 1900.

Gedurende de vier eerste jaren bekleedde hij er met ijver het ambt van secretaris, en dit jaar nog was hij er de voorzitter van. Door zijne grondige kennis van de vraagstukken die het lager- en middelbaar onderwijs betreffen, bewees hij aan de Commissie uitstekende diensten en hij heeft zelf eene beknopte samenvatting opgesteld van hare werkzaamheden gedurende de drie eerste jaren van haar bestaan.

Nooit deed men te vergeefs een beroep op zijne bereidwilligheid en toewijding waar het eenen arbeid gold die voor de Academie ten goede strekken kon. Toen verleden jaar in onze Koninklijke Instelling bestist werd onze wet te wijzigen, nam hij een groot deel aan de besprekingen die, in de bijzondere Commissie daartoe benoemd, plaats grepen en gaf er wenken die met vrucht benuttigd werden.

Door zijn minzaam karakter en het aangename van zijn verkeer werd hij door ons allen bemind. Zelfs indien men zijne meening niet deelde, daar men in zijne tegenwerpingen niets bitters bespeuren kon, bleef men hem altoos even hoogschatten en waardeeren.

Claes was een echte Vlaming van den ouden eed. Eenvoudig, zonder praal noch hoogmoed, in alles openhartig en waar.

[p. 123]

Hij beminde zijn land en zijne taal; hij ijverde zijn leven lang om de rechten van het Vlaamsche volk, hoofdzakelijk op taalgebied te verdedigen; en, onder de Vlaamsche strijders, bekleedde hij sedert jaren eene invloedrijke plaats. Hij mocht de tien geboden van den Vlaming opstellen daar hij ze altoos naleefde.

Wij verliezen in Désiré Claes een onzer beste en werkzaamste leden. De Academie zal hem altoos met innige erkentenis gedenken.

Moget gij reeds, waarde vriend, rusten in den schoot des Heeren dien gij, man van overtuiging en rondborstige christen, zoo getrouw heel uw leven diendet en in wien gij uwe hoop hebt gesteld, moget gij reeds de belooning genieten voor al het goed dat gij hier ten lande gesticht hebt.

Vaarwel, waarde Collega, goede vriend, vaarwel, tot weerziens in een ander leven