Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1909
(1909)– [tijdschrift] Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde– Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd
[pagina 253]
| |||||||||||||||||||||
Vergadering van 6 April 1909.Aanwezig de heeren: Prof. Dr. W. de Vreese, bestuurder; Prof. A. de Ceuleneer, onderbestuurder, en Edw. Gailliard, bestendige secretaris; de heeren Prof. Mr. Julius Obrie, Th. Coopman, Jan Broeckaert, Jan Bols, Karel de Flou, Des. Claes, Jhr. Dr. Karel de Gheldere, Gustaaf Segers, Dr. Jac. Muyldermans, Jan Boucherij, Amaat Joos, Dr. Hugo Verriest, Is. Teirlinck en Prof. Dr. C. Lecoutere.
De heeren Dr. H. Claeys, Jhr. Mr. Nap. de Pauw, Dr. C. Hansen, Mr. Edw. Coremans, Mr. A. Prayon-van Zuylen, Dr. L. Simons, J. Helleputte en Prof. Dr. Julius Mac Leod, werkende leden, hebben laten weten, dat zij verhinderd zijn de vergadering bij te wonen. De Bestendige Secretaris, leest het verslag over de Maart-vergadering, dat wordt goedgekeurd.
Aangeboden boeken. - Vervolgens legt de Bestendige Secretaris de lijst over van de boeken aan de Academie aangeboden:
Door de Regeering: Biographie nationale, publiée par l'Académie Royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique. Tome vingtième, 1er fascicule: Rond-Ruelens. Bruxelles, 1908. Annuaire de l'Académie Royale des Sciences, des Lettres et des Beaux-Arts de Belgique, 1909, 75e année. Bruxelles, 1909. Académie Royale de Belgique. Classe des Sciences. Programme du Concours pour 1910. - Id. Classe des Beaux-Arts. Programme du Concours pour l'année 1911. Bibliothcea Belgica. Bibliographie générale des Pays-Bas. Publiée par Ferd. van der Haeghen et R. van den Berghe, avec la collaboration de Victor van der Haeghen et Alph. Roersch. CLXXXe-CLXXXIIe livraisons. Gand, s.d. (1908.) | |||||||||||||||||||||
[pagina 254]
| |||||||||||||||||||||
Exposition Universelle et Internationale de Bruxelles en 1910. Commissariat général du Gouvernement. Section belge. Appel aux Producteurs. - Règlement spécial. - Classification. Bruxelles, 1909. Id. Programme général. Appel aux Producteurs. Règlement. - Classification. Bruxelles, 1908.
Tijdschriften. - Académie Royale de Belgique. Bulletin de la Classe des Lettres et des Sciences morales et politiques et de la Classe des Beaux-Arts, no 12, 1908 et no 1, 1909. - Id. Bulletin de la Commission Royale d'Histoire, no IV, 1908 et no I, 1909. - Revue Néo-Scolastique, no 1, 1909. - Revue Sociale Catholique, no 5, 1909. - Revue de l'Université de Bruxelles, nos 4-5, 1908-1909. - Wallonia, nos 2-3, 1909. - Annales de l'Académie Royale d'Archéologie de Belgique, no 1, 1909. - Bulletin, id., no 5, 1908 et no 1, 1909. - Arbeidsblad. nrs 3-4, 1909. - Maandschrift van het Beheer van Landbouw, nr 2, 1909.
Door den Oudheidkundigen Kring van de Stad en het voormalig Land van Aalst: Standregelen des Oudheidskundigen Krings van de Stad en het voormalig Land van Aalst, gesticht den 12 Maart 1903. (Zelfde titel in het Fransch.) Bulletijn des Oudheidskundigen Krings van de Stad en het voormalig Land van Aalst. 1904-1905. Aalst, 1905. Annalen des Oudheidskundigen Krings van de stad en het voormalig Land van Aalst. 1ste jaar, 1904-1905. - 1. Jean Moens. Promenade archéologique d'Alost à Lede, par la route antéromaine. Alost, 1904. - 2. Julien Roegiers. Alostum Christianum. Chapitre I. Id. - 3. Abbé J. Roegiers. Id. Chapitre I. (Suite.) Id. - 4. Paul de Clippele. Notice historique sur la Baronnie de Boulaere et ses derniers Seigneurs Messires de Cassina. Id. 1905. - 5. Jean Moens. Promenade archéologique par la route antéromaine. II: Lede à Wanzele. (Avecplans et figures dans le texte.) Id. 1905. 2e jaar, 1905-1906. - 1. Julien Roegiers. Les peintures murales de l'Eglise St.-Martin à Alost. Alost, 1905. - 2. Oscar Reyntens. De Wapens van het Land van Aelst. Id., 1906 - 3. Julien Roegiers. Où fut tué Guillaume de Normandie. Id. 3e jaar, 1907. - 1. Juliaan Roegiers. De Kring ‘De Eendracht’ te Aalst. Aalst, 1907. - 2. Jean Moens. Promenade archéologique par la route antéromaine III: Cherscamp (avec 2 cartes, figures et trois horstexte. Id. 4e jaar, 1908. - Oscar Reyntens. De abdij van Ten Roosen. Id., 1908. Oudheidkundige Kring van de Stad en het voormalig Land van Aelst. Oorkondenboek der stad Aelst. Boek met den Haire. Druk bezorgd door Oscar Reyntens. Aelst, 1906. | |||||||||||||||||||||
[pagina 255]
| |||||||||||||||||||||
Door de Koninklijke Rederijkkamer ‘Het Kersouwken’, te Leuven: Stad Leuven. Koninklijke Hoofdrederijkkamer ‘Het Kersouwken’. Letterkundige Bijdragen. Kamerjaar: Februari 1908-1909. Leuven. (In dubbel.)
Door de Königlich Sächsischen Gesellschaft der Wissenschaften, te Leipzig: Berichte über die Verhandlungen der königlich sächsischen Gesellschaft der Wissenschaften zu Leipzig. Philologisch-historische klasse (1887-1908). Abhandlungen der philologisch-historischen Klasse der Königl. Sächs. Gesellschaft der Wissenschaften zu Leipzig. Deze verzameling bevat de volgende deelen:
10. Band. Mit 4 Tafeln. 1888: Otto Ribbeck, Agroikos. Eine ethologische Studie. 1885. - August Leskien. Untersuch. üb. Quantität u. Betonung i.d. slav. Sprachen. I. Die Quantität i. Serbischen. A. Feste Quantitäten der Wurzel- oder Stammsilben d. Nomina b. bestimmten stammbild. Suffixen. 1885. - Moritz Voigt, Ueber die staatsrechtliche Possessio u. den Ager compascuus d. Römisch. Republik. 1887. - Otto Eduard Schmidt, Die handschriftliche Uberlieferung der Briefe Ciceros an Atticus, Q. Cicero, M. Brutus in Italien. Mit 4 Tafeln. 1887. - Friedrich Hultsch, Scholien zur Sphaerik des Theodosios. Mit 22 Figuren. 1887. - Ernst Windisch, Ueber die Verbalformen mit dem Charakter r im Arischen, Italischen u. Celtischen. 1887. - Moritz Voigt, Uber die Bankiers, die Buchführung und die Litteralobligation der Römer. 1887. - Georg von der Gabelentz, Beiträge zur chinesischen Grammatik. Die Sprache des Cuang-Tsï. 1888. - Wilhelm Roscher, Umrisse zur Naturlehre des Cäsarismus. 1888.
11. Band. Mit 15 Tafeln. 1890: Friedrich Zarncke, Kurzgef. Verzeichniss d. Originalaufnahmen v. Goethe's Bildniss. M. 15 Taf. 1888. - Georg Ebers, Papyrus Ebers. Die Maasse und das Kapitel über die Augenkrankheiten. Erster Theil. Die Gewichte und Hohlmaasse des Papyrus Ebers. 1889. - Zweiter Theil. Das Kapitel über die Augenkrankheiten. T. LV, 2 - LX IV, 13. 1889. - Anton Springer, Der Bilderschmuck in den Sacramentarien des frühen Mittelalters. 1889. - Berthold Delbrück, Die indogerm. Verwandtschaftsnamen. E. Beitr. z. vergleich. Alterthumsk. 1889. - Moritz Voigt, Die technische Produktion und die bezüglichen römisch-rechtlichen Erwerbtitel. 1890. - Wilhelm Roscher, Umrisse zur Naturlehre der Demokratie. 1890. | |||||||||||||||||||||
[pagina 256]
| |||||||||||||||||||||
12. Band Mit 6 Tafeln. 1891: Friedrich Zarncke, Causa Nicolai Winter. Ein Bagatellprocess bei der Universität Leipzig. 1890. - F.H. Weissbach, Anzanische Inschriften und Vorarbeiten zu ihrer Entzifferung. Mit 6 Tafeln. 1891. - August Leskien, Die Bildung der Nomina im Litauischen. 1891.
13. Band. Mit 5 Tafeln und 1 Facsimile. 1893: Friedrich Hultsch, D. erzähl. Zeitformen b. Polybios. Eine Beitr. z. Synt. d gemeingriech. Sprache. I. 1891. - Georg Goetz, Der Liber Glossarum. Mit einem Fascimile. 1891. - Friedrich Ratzel, Die afrikan. Bögen, ihre Verbreit. u Verwandtsch. Nebst e. Anhang über d. Bögen Neu-Guineas, der Veddah und der Negritos. Eine anthropogeographische Studie. Mit 5 Tafeln. 1891. - Friedrich Hultsch, D. erzähl. Zeitformen b. Polybios. E. Beitr. z. Synt. d. gemeingriech. Sprache. II. 1892. - Moritz Voigt, Ueber die leges Iuliae iudiciorum privatorum und publicorum. - August Leskien, Untersuch. über Quantität u. Betonung i.d. slavischen Sprachen. I. Die Quantität im Serbischen. B. Das Verhältniss von Betonung u. Quantität in den zweisilb. primären Nomina. C. Das Verhältniss von Betonung und Quantität in den stammbildenden Suffixen mehrsilbiger Nomina. 1893. - Richard Meister, Die Mimiamben des Herodas, Herausgegeben und erklärt mit einem Anhang über den Dichter, die Uberlieferung und den Dialekt. 1893.
14. Band. Mit 10 Tafeln. 1894: Friedrich Hultsch, D. erzähl. Zeitform. b. Polybios. E. Beitr. z. Synt. d. gemeingriech. Sprache. III. 1893. - Johannes Ilberg, Das Hippokrates-Glossar des Erotianos und seine ursprüngliche Gestalt. 1893. - Albert Socin, Zum arabischen Dialekt von Marokko. 1893. - Friedrich Delitzsch, Beiträge z. Entzifferung u. Erklärung d. kappadokischen Keilschrifttafeln. 1893. - Theodor Schreiber, Die alexandrinische Toreutik Untersuchungen über die griech. Goldschmiedekunst im Ptolemaeerreiche. I Theil. Mit 5 Tafeln. und 138 Abbildungen. 1894. - Max Heinze, Vorlesungen Kants über Metaphysik aus drei Semestern. 1894. - F.H. Weissbach, Neue Beiträge zur Kunde der Susischen Inschriften. Mit 5 Tafeln. 1894.
15. Band. Mit 3 Tafeln. 1895: Albert Socin u. Dr. Hans Stumme, Der arab. Dialekt der Houwāra des Wād Sūs in Marokko. 1894. - Heinrich Schurtz. Das Augenornament und verwandte Probleme. Mit 3 Tafeln. 1895. - Holger Pedersen, Albanesische Texte mit Glossar. 1895. - Ernst Windisch, Māra und Buddha. 1895. 16. Band. 1897: Richard Foerster, Johann Jacob Reiske's Briefe. 1897. | |||||||||||||||||||||
[pagina 257]
| |||||||||||||||||||||
17. Band. Mit 3 Textfiguren u. 5 Kartenskizzen im Text. Hoch 4. 1897: Friedrich Hultsch, Die Elemente der ägyptischen Theilungsrechnung. Erste Abhandlung. 1895. - Friedrich Delitzsch, Das Babylonische Weltschöpfungsepos. 1896. - W.H. Roscher, Das von der ‘Kynanthropie’ handeinde Fragment des Marcellus von Side. Mit 3 Textfiguren. 1896. - Friedrich Ratzel, Der Staat und sein Boden geographisch betrachtet. Mit 5 Kartenskizzen im Text. 1896. - Karl Bucher, Arbeit und Rhythmus. 1896. - Theodor Schreiber, Die Wandbilder des Polygnotos in der Halle der Knidier zu Delphi. 1897.
18. Band. Mit 1 Karte u. 18 Abbildungen. 1900: Curt Wachsmuth, Neue Beiträge zur Topographie von Athen. 1897. - Friedrich Hultsch, Die Gewichte des Alterthums, nach ihrem Zusammenhange dargestellt. 1898. - Viktor Hantzsch, Sebastian Münster: Leben, Werk, wissenschaftliche Bedeutung. 1898. - August Schmarsow, Ghibertis Kompositionsgesetze an der Nordtür des Florentiner Baptisteriums. Mit 18 Abbild. 1899. - H. Gelzer, Die Genesis der byzantinischen Themenverfassung. Mit 1 Karte. 1899.
19. Band. Mit 3 Tafeln. 1900: Albert Socin, Divan aus Centralarabien. I. Theil: Texte nebst Glossen und Excurse. 1900. - II. Theil: Uebersetzung. Mit 3 Tafeln. 1900. - III. Theil: Einleitung. Glossar und Indices. Nachträge des Herausgebers. 1901.
20. Band. Mit 1 Tafel. 1903: Rudolf Hirzel, Αγϛαϕοϛ Νϵμοϛ. 1900. - Wilhelm Heinrich Roscher, Ephialtes, eine pathologisch mythologische Abhandlung über die Alpträume und Alpdämonen des klassischen Altertums 1900. - Hermann Peter, Der Brief in der römischen Litteratur. Litterargeschichtl. Untersuchungen u. Zusammenfassungen. 1901. - Ludwig Mittels, Zur Geschichte der Erbpacht im Alterthum. 1901. - Heinrich Gelzer, Der Patriarchat von Achrida. Geschichte und Urkunden. 1902. - Sophus Ruge, Topographische Studien zu den portugiesischen Entdeckungen an den Küsten Afrikas. I. Mit I Tafel. 1903.
21. Band. Mit 13 Tafeln. und 36 Textabbildungen. 1903: Eduard Sievers, Metrische Studien. I. Studien zur hebräischen Metrik. Erster Teil: Untersuchungen. 1901. - Zweiter Teil: Textproben. 1901. - Theodor Schreiber, Studien über das Bildniss Alexanders des Grossen. Ein Beitrag zur alexandrinischen Kunstgeschichte mit einem Anhang über die Anfänge des Alexanderkultes. Mit 13 Taf. u. 36 Textabb. 1903. - W.H. Roscher, Die | |||||||||||||||||||||
[pagina 258]
| |||||||||||||||||||||
enneadischen und hebdomadischen Fristen und Wochen der ältesten Griechen. Ein Beitrag zur vergleichenden Chronologie und Zahlenmystik. 1903.
22. Band. Mit 5 Taf. u. 86 Textfig. 1904: Gerhard Seeliger, Die soziale und politische Bedeutung der Grundherrschaft im früheren Mittelalter. Untersuchungen über Hofrecht, Immunität und Landleihen. 1903. - August Schmarsow, Die oberrhein. Malerei u. ihre Nachbarn um d. Mitte d. XV. Jahrh. (1430-1460). Mit 5 Tafeln. 1903. - Friedrich Hultsch, Die ptolemäischen Münz- und Rechnungswerte. 1903. - Franz Studniczka, Tropaeum Traiani. Ein Beitrag zur Kunstgeschichte der Kaiserzeit. Mit 86 Textfiguren. 1904. - Johannes Hertel, Uber das Tantrākhyāyika, die kasmirische Rezension des Pancatantra. Mit dem Texte der Handschrift Decc. Coll. VIII, 145. 1904. - Karl Brugmann, Die Demonstrativpronomina der indogerman. Sprachen. Eine bedeutungsgeschichtl. Untersuchung. 1904.
23. Band. 1905: Eduard Sievers, Metrische Studien. II. Die hebräische Genesis. Erster Teil: Texte. 1904. - Zweiter Teil: Zur Quellenscheidung und Textkritik. 1905. - Eduard Sievens und Hermann Guthe, Amos. 1907. - Eduard Sievens, Metrische Studien. III. Samuel. Erster Teil: Text. 1907.
24. Band. Mit I Karte u. 8 graph. Darstellungen. 1906: W.H. Roscher, Die Sieben- und Neunzahl im Kultus und Mythus der Griechen nebst einem Anhang Nachträge zu den ‘enneadischen und hebdomadischen Fristen und Wochen’ enthaltend. 1904. - Franz Eulenburg, Die Frequenz der deutschen Universitäten von ihrer Gründung bis zur Gegenwart. Mit einer Karte und 8 graphischen Darstellungen. 1904. - Richard Meister, Dorer und Achäer. Erster Teil. 1904. - Wilhelm Stieda, Die keramische Industrie in Bayern während des XVIII. Jahrhunderts. 1906. - Johannes Hertel, Das südliche Pañcatantra. Sanskrittext der Rezension β mit den Lesarten der besten Hss. d. Rezension α. 1906. - W.H. Roscher, Die Hebdomadenlehren der griechischen Philosophen und Aerzte. Ein Beitrag zur Geschichte der griechischen Philosophie und Medizin. 1906.
25. Band. Mit 19 Abb. im Text u. 76 auf 16 Tafeln. 1907: Friedrich Delitzsch, Die babylonische Chronik nebst einem Anhang über die synchronistische Geschichte P. 1906. - Wilhelm Stieda, Die Nationalökonomie als Universitätswissenschaft. 1906. - Georg Treu, Olympische Forschungen. I Skovgaards Anordnung der Westgiebelgruppe vom Zeustempel. Mit 22 Abbildungen auf 3 Tafeln. 1907. - Franz Studniczka, Kalamis. Ein Beitrag zur | |||||||||||||||||||||
[pagina 259]
| |||||||||||||||||||||
griechischen Kunstgeschichte. Mit 19 Abb. im Text u. 54 auf 13 Taf. 1907. - K. Brugmann, Die distributiven und die kollektiven Numeralia der indogermanischen Sprachen. Mit einem Anhang von Eduard Sievers: Altnordisch tvenn(i)r, prenn(i)r, fernir, 1907.
26. Band. W.H. Roscher, Enneadische Studien. Versuch einer Geschichte der Neunzahl bei den Griechen, mit besonderer Berücksichtigung der Philosophen und Arzte. 1907. - Ernst Windisch, Buddha's Geburt und die Lehre von der Seelenwanderung. 1908.
Door de University of Pennsylvania, te Philadelphia: The University Bulletins, Ninth Series, no 3, part 5. Proceedings of ‘University Day’, February 22, 1909.
Door den heer Jan Boucherij, werkend lid der Academie te Antwerpen: Nr 112 der Verhandelingen van de Katholieke Vlaamsche Hoogeschooluitbreiding. Kanunnik De Baets, Doctor in de Godgeleerdheid, Voorzitter van het Groot Seminarie, te Gent. De Bovennatuurlijke Bestemming van den Mensch. Nr 113, id. Eerw. heer Sadones, Doctor in de Natuurlijke Wetenschappen, Leeraar aan de technische en hoogere Brouwersschool, bij het St.-Lievensgesticht, te Gent. De kunstmatige koude en hare Toepassingen.
Door den heer J. Verdam, buitenlandsch eerelid der Academie, te Leiden: Middelnederlandsch Handwoordenboek, door J. Verdam, Hoogleeraar te Leiden. Aflevering 5. 's Gravenhage, z.j. (1909.)
Door Z. Em. D. Mercier, Kardin.-Aartsbisschop van Mechelen: La Vie diocésaine. Bulletin du diocèse de Malines. Tome III, fasc. III, Mars 1909.
Door den heer Dr. Ch. Caeymaex, leeraar aan het Groot Seminarie, te Mechelen: Voordracht over het H. Misoffer, gegeven voor godsdienstige Genootschappen te Mechelen en te Halle in Maart 1909, door Kan. Dr. Ch. Caeymaex, professor in het Groot Seminarie te Mechelen. Mechelen, z.j. (1909). Les oraisons et les préfaces liturgiques par Ch. Caeymaex. (Extrait de ‘La Vie Diocésaine’, Bulletin du diocèse de Malines, t. III.)
Door den heer Dr. C. Van den Haute, onderarchivaris van den Staat, te Brugge: Documents inédits concernant les libraires et maîtres d'école de Bruges. (Extrait des Annales de la Société d'Emulation de Bruges, t. LIX, 1909, 1r fascicule.) | |||||||||||||||||||||
[pagina 260]
| |||||||||||||||||||||
Door den heer Dr. Ernest van Soest, leeraar aan het Koninklijk Athenaeum, te Hasselt: Don Carlos, in de Letterkunde en in de Geschiedenis. Letterkundig-historische Studie, door Dr. Ernest van Soest, leeraar aan het Kon. Athenaeum te Hasselt. Met voorrede van Dr. A. Habets, leeraar aan hetzelfde Athenaeum en Archivaris der stad Hasselt. Hasselt, z.j. (1908.)
Door de Redactie: De Tuinbode, nr 3, 1909. - Onthouding, nr 1, 1909.
Ingekomen boeken. - Voor de Boekerij der Academie zijn ingekomen:
Hubert and John van Eyck, their life and work, by W.H. James Weale. With 41 photogravure plates, 99 other illustrations, many reproduced for the first time. London, 1908.
Zentralblatt für Bibliothekswezen. Begründet von Otto Hartwig. Herausgegeben, unter Mitwirkung zahlreicher Fachgenossen des In- und Auslandes, von Dr. Paul Schwenke, Erstem Direktor der Könichlichen Bibliothek in Berlin. XXVI. Jahrgang, 1-3. Heft (Januar-März). 1909. Additamentum Programmatis gymnasii episcopalis Jesephini Incunabula Hildeshemensia. Fasciculus I. Incunabula gymnasii episcopalis Josephini et seminarii clericalis. Edidit Conradus Ernst, gymnasii Josephini professor. Hildeshemii, 1908. Incunabula Hildeshemensia. Fasciculus II. Continens Additamenta fasciculi Imi atque incunabula bibliotliecarum ecclesiae cathedralis, civitatis Hildeshemensis, gymnasii regii Andreani, musei Roemeriani, ecclesiae ad S. Andream et nonnulla diversorum possessorum. Edidit. Conradus Ernst, Gymnasü Josephini professor. Lipsiae, 1909. Oud-Christelijke Geschriften in Nederlandsche Vertaling, uitgegeven door het Haagsch Genootschap tot verdediging van den christelijken godsdienst, onder redactie van Dr. H.U. Meyboom, Hoogleeraar te Groningen (5 dln.). - I. Evangeliën buiten het Nieuwe Testament, bewerkt door Dr. W.H. van de Sande Bakhuyzen. Leiden, 1907. - II. Kerkgeschiedenis van Eusebius Pamphyli, bewerkt door Dr. H.U. Meyboom. Id. 1908. - III. Id. Deel II, boek V-VII. Id. - IV. Id. Deel III, boek VIII-X. Id. - V. De Apologeten. Apelles, Aristo, Quadratus, Aristides en Justinus Martyr, bewerkt door Dr. J.A. Cramer, N.H. Pred. te 's Gravenhage. Id. Die Sagen von Merlin. Mit alt-wülschen, bretagnischen, schottischen, italienischen und lateinischen Gedichten und Prophezeikungen Merlins, der Propheta Merlini des Gottfried von Monmouth, und der Vita Merlini, lateinischem Gedichte aus dem dreizehnten Jahrhundert. Heraus- | |||||||||||||||||||||
[pagina 261]
| |||||||||||||||||||||
gegeben und erläutert von San-Marte (A. Schulz, Königl. Preusz. Regierungsrath im Provinzial-Schulkollegium zu Magdeburg, des Thüringisch-Sächsischen Vereins für Erforschung des vaterländischen Alterthums und Erhaltung seiner Denkmäler, und der Königlichen Deutschen Gesellschaft zu Königsberg in Preussen ordentlichem, so wie der Berliner Gesellschaft für Deutsche Sprache auswärtigem Mitgliede. Halle, 1853. Das Evangelium Nicodemi in der abendländischen Literatur. Inauguraldissertation welche mit genehmigung der philosophischen facultät zu Marburg zur erlangung der doctorwürde am 29 Oktober 1872, 10 uhr ëffentlich verteidigen wird Richard Paul Wülcker, aus Frankfurt am Main. Marburg 1872. Mariengebete. Franzaesisch, portugiesisch, provenzalisch. Halle a/S, 1877. Geschichte der Legenden der H. Katharina von Alexandrien und der H. Maria Aegytiaca, nebst unedirten Texten. Von Hermann Knust. Halle a/S, 1890. Die romanischen Marienklagen. Ein Beitrag zur Geschichte des Dramas im Mittelalter. Von Dr. Eduard Wechssler. Halle a/S. 1893. Deux rédactions du roman des Sept Sages de Rome, publiées par Gaston Paris. Paris, 1876. Buchhändleranzeigen des 15. Jahrhunderts in getreuer Nachbíldung herausgegeben von Konrad Burger, Bibliothekar des Börsenvereins der deutschen Buchhändler zu Leipzig. Leipzig, 1907.
De Gids, April 1909. - Sint-Lucas, nr 8, 1909.
Ruildienst. - Tegen ruiling van de Verslagen en Mededeelingen heeft de Bestendige Secretaris voor de Boekerij der Academie de laatst verschenen afleveringen van de gewone tijdschriften ontvangen:
Biekorf, nr 6, 1909 en Bijblad: Volkskundige Boekenschouw (Bibliographia ‘Folklorica’, nr 1, 1908. - Bijdragen tot de Geschiedenis van het aloude Hertogdom Brabant, April, 1909. - Christene School, nr 11, 1909. - Dietsche Warande en Belfort, nr 3, 1909. - De Katholiek, April, 1909. - Korrespondenzblatt, nr 6, 1908. - Neerlandia, nr 3, 1909. - Onze Kunst, nr 4, 1909. - De Opvoeder, nrs 9 10, 1909. - De Schoolgids, nrs 12-13, 1909. - St.-Cassianusblad, nr 4, 1909; Bijvoegsel, nr 7. - Het Vlaamsch Bestuur, nr 11, 1907; nr 11, 1908 en nr 3, 1909. | |||||||||||||||||||||
[pagina 262]
| |||||||||||||||||||||
Mededeeling namens de Bestendige Commissie voor Middelnederlandsche Taal- en Letterkunde.De Toponymie van den ‘Reinaert’. - De heer Karel de Flou, secretaris der Commissie, brengt ter tafel de verslagen uitgebracht door Prof. Dr. W. de Vreese en door hem, over de verhandeling, De Toponymie van den ‘Reinaert’, door den heer Is. Teirlinck, aan de Academie ter uitgave aangeboden. Op grond van deze verslagen stelt de Commissie aan de Vergadering voor, bedoelde verhandeling ter perse te laten gaan. - Goedgekeurd. | |||||||||||||||||||||
1o) Verslag van den heer Prof. Dr. W. de Vreese.Aan het werk gaat vooraf een inleiding, waarin een vergelijkend overzicht wordt gegeven van alle plaatsnamen die in de verschillende redacties van den Reinaert voorkomen; daarop volgt een alphabetisch-parallele tabel, waarin men alle vormen van elken naam in de verschillende redacties naast elkander vindt. Daarbij zijn nog gevoegd:
Het eigenlijke werk bestaat uit een alphabetisch woordenboek der plaatsnamen. De heer Teirlinck heeft der Academie reeds vroeger een paar staaltjes uit zijn werk medegedeeld; wij hebben allen de beste herinneringen aan zijn lezingen over Kriekeputte en meester Abrioen van Trier. Op dezelfde wijze zijn alle namen behandeld. Bij elken naam worden taal-, letter-, geschied- en aardrijkskundige mededeelingen gegeven, geschikt om de plaats waar hij voorkomt behoorlijk op te helderen. Uit den aard der zaak ligt het belang van 's heeren Teirlinck's werk vooral in die artikels, waarin namen behandeld worden van plaatsen die thans onbekend zijn of heeten: het komt er immers op aan, dezer ligging te bepalen. Alle plaatsen waar | |||||||||||||||||||||
[pagina 263]
| |||||||||||||||||||||
elke naam voorkomt, worden nauwkeurig beschouwd en met elkander vergeleken; de verschillende reeds uitgesproken meeningen en gissingen critisch onderzocht, gewikt en gewogen, waarna de schrijver zijn eigen gevoelen mededeelt, met de gronden waarop het berust. Een aantal artikels zijn dan ook tot ware monographieën uitgedijd, zoo b.v. Amploys, Arkeloos, Den Dam, Floersbergen, Helrebroec, Kriekeputte. Bij de meeste artikels is een graphisch schema gevoegd, ter aanschouwelijke voorstelling van de verschillende vormen van denzelfden plaatsnaam in de verschillende redacties. Bij dat alles geeft de Schrijver op elke bladzijde van zijn werk bewijzen te over van zijn de geheele Reinaert-literatuur omvattende en beheerschende belezenheid, van zijn even uitgebreide als nauwkeurige kennis van de topographie van Vlaanderen, en van groote scherpzinnigheid. Ik breng hem deswegen gaarne mijn hulde. Dat ons Medelid, desondanks, met betrekking tot de ons tot heden duister gebleven plaatsnamen slechts zelden tot volkomen vaststaande uitkomsten is geraakt, dat ook hij zich nog vaak met gissingen moet behelpen, zal niemand verwonderen: hij jaagt op een terrein, waar het wild zich moeilijk uit zijn schuilhoeken laat lokken, waarop nog zeer veel te doen valt, veel meer dan men meenen zou, want allerlei van wat de geleerde vossenjagers in dezen hebben te berde gebracht, is vrij oppervlakkig, of weerstaat den toets der critiek niet (ik herinner b.v. aan de geschiedenis met Floersbergen, dat reeds door Grimm juist werd verklaard, maar waarover - zonderling genoeg - door Willems en wie na hem kwamen, allerlei onzin werd verteld). Des te verdienstelijker is het methodisch, voorzichtig en grondig onderzoek van den heer Teirlinck, die nergens voor de moeilijkheden uit den weg is gegaan, noch voor negatieve uitkomsten is teruggedeinsd. Het is even begrijpelijk, dat een werk waarin taal- en letterkunde, geschiedenis en aardrijkskunde op elke bladzijde aan het woord zijn; waar vaak een uitstapje op nog ander gebied moet worden gedaan; waar telkens weer met ontoereikend materiaal te werken valt; het is even begrijpelijk dat zulk een werk elk oogenblik aanleiding geeft tot allerlei vragen en twijfelingen. De Schrijver zelf is zich daarvan wel bewust, en het is mede een verdienste dat hij, desniettegenstaande, de vruchten | |||||||||||||||||||||
[pagina 264]
| |||||||||||||||||||||
van zijn onderzoekingen en overpeinzingen wil bekend maken. Door de critiek niet te schuwen, maar ze zelfs om zoo te zeggen uit te lokken, bewijst men een waren dienst aan de wetenschap.. Ik houd er mij van overtuigd, dat het werk van den heer Teirlinck zeer suggestief zal blijken, en den stoot zal geven tot allerlei hernieuwd onderzoek. Het zij mij vergund slechts zeer enkele der opmerkingen, onder het lezen gemaakt, aan de overwegingen van ons geacht Medelid te onderwerpen. Zooals gezegd, zijn alle plaatsnamen in de inleiding uit verschillende oogpunten gegroepeerd, en dat is uitmuntend. Maar er is meer. De Schrijver trekt, uit zijn identificaties van verschillende plaatsnamen, conclusies van ver strekkende gevolgen. Ik laat daar, dat die conclusies niet altijd steunen op identificaties die mathematisch bewezen zijn, aangezien mathematische bewijzen hier moeilijk te leveren zijn. Ik wil alleen gevraagd hebben, of het, methodisch gesproken, niet verkeerd is, de besluitselen, die uit het lezen en overwegen van het boek zelf behooren voort te vloeien, voorop te stellen? of veel van wat in de inleiding staat, of misschien de geheele inleiding redelijkerwijze niet achter, in plaats van vóór aan het boek thuis hoort?
Hijfte in R I 2260 zou zijn een wijk tusschen Desteldonk en Loochristy. Maar R II b 2284/5 heeft: ende quamen bi een dorp, heet Yfte. Nu zal men toegeven, dat van eene plaats die tusschen Desteldonk en Loochristy ligt, d.i. ten N.O. van Gent, moeilijk kan beweerd worden, dat ze tusschen Gent en Rijsel ligt. Onwillekeurig denkt men aan een ander dorp, dat wel tusschen Gent en Rijsel ligt, nog wel in een rechte lijn, namelijk Vichte, ongeveer halfweg tusschen Kortrijk en Oudenaarde. Als men nu, in vs. 2284, voor vijfte leest vichte, dan is ook het rijm in ordeGa naar voetnoot(1). | |||||||||||||||||||||
[pagina 265]
| |||||||||||||||||||||
Deze inval kan alleen eenige waarde hebben, als Risel in R II b 2285 niet corrupt is. Onder Risel blijkt de Schrijver van meening te zijn dat het vers wel corrupt is; maar ik moet erkennen dat zijn beschouwingen aldaar mij niet volkomen duidelijk zijn. Zulks komt wel meer voor; ook zijn tekst en stijl soms wel wat langdradig.
De Heer Teirlinck heeft in zijn werk twee artikelen opgenomen, die er, alles wel beschouwd, niet in thuis hooren, t.w. assaut en Vries (R I, b, vs. 2687). Verder zou ik hem willen verzoeken, zich te schikken naar het gebruik der philologen, om onbewezen vormen steeds door een starretje te laten voorafgegaan, en in de lijst zijner bronnen zulke nauwkeurigheid te betrachten, als door een bibliograaf van beroep vereischt wordt. Namen met partikels staan nu eens op den naam, dan eens op het partikel; een van twee - en dan liefst het eerste - maar niet het een én het andere. Van de aardrijkskundige woordenboeken van Nederland is alleen Gille Heringa gebruikt; daarnaast kunnen J.B. Rietstap (Groningen 1892) en M. Pott (ibidem, 1899) met vrucht geraadpleegd worden. De kaart in de inleiding is een reproductie van die van Delgeur, die toch zeker haar tijd gehad heeft; ook lijkt het gewenscht, deze kaart niet tot Zuid-Nederland te beperken.
Mijn advies luidt dat het werk van den heer Teirlinck volkomen waardig is door de Academie te worden uitgegeven, en in de rij harer geschriften niet de minste plaats zal innemen. | |||||||||||||||||||||
2o) Verslag van den Heer Karel de Flou.Door den heer Isidoor Teirlinck, ons geacht medelid, werd het handschrift van een uitgebreid werk, getiteld de Toponymie van den Reinaert, aan de Koninklijke Vlaamsche Academie ter uitgave aangeboden. Het spreekt vanzelf, dat zulk een titel alvast de aandacht moet gaande maken bij allen - en zij zijn met velen, - die geschreven of nagedacht hebben over de plaatsbenamingen, die men in de handschriften van Reinaert I en II aantreft. Die namen hebben trouwens, sedeit Grimm's en Willems' tijd, tot meer dan eene gedachtenwisseling aanleiding gegeven, waarbij | |||||||||||||||||||||
[pagina 266]
| |||||||||||||||||||||
steeds de vage hoop is blijven doorschemeren, het oord of de landstreek te weten te komen, waar het wondere middeleeuwsch gewrocht in zijnen laatsten vorm geschreven werd. Ook ons is het te doen geweest om, door zulke eene plaatsbepaling tot de ontdekking van schrijvers en omwerkers van den Reinaert te geraken. Zoo kwamen wij langzamerhand tot de meening dat ‘Willem die Madoc maecte’ of ‘Meester Aernout’ wel de streek ten Noorden van Brugge kon bewoond hebben. Overigens was dit het besluit, waartoe voorheen Dresselhuis en H.Q. Jansen gekomen waren, schoon op grond van een minder aantal bewijsplaatsen. Wat wij daarover denken, deelt de heer Teirlinck in zijn werk nagenoeg in zijn geheel aan den lezer mede. Edoch, hoezeer ook geschikt om te verleiden en beaming uit te lokken, geven wij gaarne onze meening voor eene betere op; want een stelsel door te drijven kan weleens de waarheid in de feiten doen verduisteren. De heer Teirlinck stelt ons immers andere uitzichten, ja vaak uitkomsten voor, die daar niet langer goed meê strooken: Bloys, Amploys en Amplesis zijn geduchte mededingers van Vermandoys geworden, terwijl met *Vyanoys en *St. Dionijs zoo goed als niets meer aan te vangen is. Het ‘soete lant van Waes’ wordt het huidige ‘land van Waas’ in noordelijk Oost-Vlaanderen; schijnbaar meer authentieke kriekeputten vindt men op drie, vier plaatsen, en aan Hulstloo's en Hulsterloo's uit andere gewesten dan Oostkerke-Ambacht ontbreekt het ook al niet meer. Een Portugael schemert wel in eene van Gilliodts van Severen's Coutumes door, maar de plaatsbeduiding in 't Brugsche Vrije ontbreekt er nog aan; en Utrecht's omgeving kan, zoowel en nog beter als het Brugsche ommeland, op een Polanen wijzen. Daarentegen kunnen wij een ‘oosthende van Vlaenderen’ plaatsen naast den ‘steert van Hulstloo’ (en niet Hulsterloo), te Beernem: daar ligt immers een Vlaenderen, een volle naamgenoot van het Vlaenderen uit het land van Cadzand, bij de Elmare, en allebei liggen zij aldus in ‘toosthende’ van het eigenlijke, primitieve Vlaanderen. Net zoo met Scouden, waarmee noch de Schelde, noch het eiland Schouwen bedoeld is geweest, maar wel de heerlijkheid Scouden, in het huidige Zeeuwsch-Vlaanderen, waar Hugo en Petrus de Scouden heeren van waren, anno Domini 1305. | |||||||||||||||||||||
[pagina 267]
| |||||||||||||||||||||
Hoe nu dat veelomvattend toponymisch materiaal geschikt, gewikt en gewogen, om er toch meê uit den droom en de veelzijdige onderstellingen te geraken? Dat doet onze geachte Collega zoo vaardig als duidelijk, zelfs met nalating van een arbeid dien wij nog verhopen van hem gedaan te krijgen na al het lastige zijner thans volvoerde taak: namelijk het uiteenhouden van al de bekende Mnl. en Mnd. handschriften en fragmenten van den Reinaert en hunne rangschikking volgens tijdsorde, met het oog op het schrift. Enkele photo's zijn daarvoor te nemen, om nog beter toegerust de baan te betreden, die ons tot nog veel wetenswaardigs omtrent de Reinaert-hss. leiden moet. Wat kan toch de lezer al veel gaan besluiten te midden het duistere, dat rond graphieën als *ambloys, *umiblois en *IIII bloys, enz. zal blijven heerschen, zoolang men hem die graphieën niet onder de oogen zal gebracht hebben? De eene heeft er dit, een ander weer wat anders uit gespeld; maar het stuk wes kwestie is niet bij den rechter-criticus gekomen, die op het zicht van overgelegde oorkonden moet beslissen. Zoo moet er, en kan er, wel twijfel geopperd worden wegens andere, thans volstrekt niet gewraakte, lecties. Met enkele reproducties kan men in zake chronologie en plaats van ontstaan der Reinaert-hss. veel meer uitwerken dan met de opvolgende redeneeringen van binnen- en buitenlandsche geleerden. De schrijver der Toponymie behandelt, in alphabetische volgorde, al de plaatsnamen - ook de gewaande en de onzekere - die in de beide Reinaert's aangetroffen worden. Eerst worden al de teksten opgegeven waarin zij voorkomen in de hss. en in de oude drukken, zoowel proza als dicht. Daarop wordt de zienswijze van elken der Reinacrt-uitgevers, benevens die van personen die zich incidenteel met den Reinaert hebben onledig gehouden, naar volgorde van tijd opgegeven en vaak breedvoerig uiteengezet. Vervolgens beredeneert de heer Teirlinck elken der opgegeven teksten om tot de bepaling van de ware ligging der genoemde plaatsen te komen. Als slot wordt er, nadat elke naam afzonderlijk besproken is geweest, eene min of meer vaste conclusie voorgeslagen. Al blijkt het ook dadelijk, dat zijne voorliefde tot het huidige land van Waas gaat, toch heeft de Schrijver, met eene waarlijk prijzenswaardige nauwgezetheid, alle tegenwerpingen van andersdenkenden in oogenschouw genomen en naar waarde be- | |||||||||||||||||||||
[pagina 268]
| |||||||||||||||||||||
handeld, ten einde den lezer niet onder den invloed van eene persoonlijke voorkeur te brengen. Valt nu de eindconclusie nopens de plaats van het ontstaan van Reinaert I en Reinaert II ten voordeele van eene of andere streek of gemeente uit? Dat wel niet; maar het bijeengebrachte materiaal is van aard om veel licht in de zaak te brengen. Echter zal er, bij verdere discussie van dat gewichtig vraagstuk, moeten gelet worden op het indeelen der namen in echte, onzekere en louter verzonnen of niet na te wijzen namen. In de beide Reinaert-gedeelten vindt men er van elk slag, Dam, Vyanovs, Mase, Krummesse, enz. zijn van die onzekere. En, tusschenhaaks gevraagd: is dat ndd. krummesse wel een plaatsnaam? Wij denken liever aan meesters van necromancie: *crommessie, krummesse, voor (ne)cromancia?..... Met plaatsnamen en namenbeduidingen in het algemeen, en vooral met die, door Lansens en Chotin aan den man gebracht, raden wij aan, zeer omzichtig te werk te gaan: vele daarvan zijn louter fantaisie of ook weleens gewilde dwaling gebleken, met een oogwit van etymologie.... Ook de gebruikte kaart van Van der Maelen hebben wij, bij ondervinding, leeren kennen als niet hoog boven verdenking verheven te zijn. Een voorbeeld onder duizenden. De Drietinnebeek, die op gezegde kaart voorkomt, mag veilig geschrapt worden. Zij dankt haar ontstaan aan een lijstje waarop de naam van Zwanebeek, wat onduidelijk geschreven, aldus voorkomt:Van daar eene Drietinnebeek, die nooit bestaan heeft.
Wij wenschen den heer J. Teirlinck met zijnen arbeid oprecht geluk; zijn boek - een ware procesbundel - zal overal wel onthaald worden; en mocht het nieuwe debatten doen ontstaan, dan zal er de waarheidlievende Schrijver wel eerst en meest genoegen aan beleven. Ons haastig gemaakt verslag - waarvoor ons juist vier dagen tijds gegund werd - besluiten wij met een gunstig advies uit te brengen over de voorgestelde opname van de Toponymie van den Reinaert onder de uitgaven der Koninklijke Vlaamsche Academie. | |||||||||||||||||||||
[pagina 269]
| |||||||||||||||||||||
De heer K. de Flou legt verder de volgende verslagen ter tafel, over de vergaderingen der Commissie van 16 December 1908 en van 17 Februari 1909:
Vergadering van 16 December 1908. - Zijn aanwezig: de HH. Gailliard, voorzitter; Broeckaert, Coopman, Dr. W. de Vreese, Dr. K. de Gheldere, Jhr. Nap. de Pauw, Am. Joos, Dr. Lecoutere, leden, en K. de Flou, secretaris. Verslagen der heeren Dr. Sijmons, Dr. L. Simons en Dr. Lecoutere, over de Nederlandsche vertaling van het Nibelungenlied, door den heer Oscar van Doorsselaer ter uitgave aangeboden. - Er wordt voorgesteld het werk niet te laten drukken. De H. Dr. de Vreese geeft enkele nadere toelichtingen en besluit met te zeggen, dat de Commissie de argumenten van Dr. Sijmons anders niet dan aannemen kan. - Aan den heer van Doorsselaer zullen de verslagen worden medegedeeld. Mededeelingen. Nota van den heer Bols over Met pijlkens worpen, vergeleken met een kinderspel uit Zuid-Brabant. Mededeeling van Kleine Verscheidenheden door den H. Edw. Gailliard: 1o Het hoogste van den dag (Brussel, 1760) = fr. le haut du jour (Molière, XVIIe eeuw); - 2o In de handen van den Heere liggen (1609); - 3o Geruchtsbode = Afkondiger (XVIIe e.); - 4o Heydesche = fr. Bohémienne; - 5o Podosie! Podomie = Godomie; - 6o Uit den hoec soecken; - 7o Een ballinc verhaesten (1473); - 8o Een bondinc stroot; - 9o Blaemte zegghen; - 10o Jongde; - 11o Vertassement; - 12o Palmen een sweert (1424) = fr. palmayer. - Deze mededeelingen zullen in de Verslagen en Mededeelingen der Academie plaats vinden.
Vergadering van 17 Februari 1909. - Zijn aanwezig: de heeren Dr. W. de Vreese, voorzitter; Broeckaert, Coopman, Edw. Gailliard, Dr. K. de Gheldere, Jhr. N. de Pauw, Joos, Dr. Lecoutere, leden, en K. de Flou, secretaris. De heer Dr. de Vreese leest eene studie over beteekenis en uitspraak van het mnl. woord mueren, dat in de keure van Brugge van 1281 voorkomt. Daar is de beteekenis blijkbaar niet die van muren = morren, maar die van het Latijnsche mutare = veranderen, mfr. cangier. Jammer genoeg is tot dusver geen voorbeeld van mfr. of oudfr. *mureir aangetroffen. - Er wordt door de Vergadering beslist deze studie onder de Verscheidenheden in de Verslagen en Mededeelingen der Academie op te nemen. | |||||||||||||||||||||
[pagina 270]
| |||||||||||||||||||||
Dagorde.1o) Staat der Academie. Getal openstaande plaatsen. - Eene plaats van buitenlandsch eerelid staat open, door het afsterven (21 October 1908) van Mr. Joan Bohl, te Amsterdam. - De Commissie tot het voorstellen van candidaten wordt derhalve belast het noodig getal candidaten voor te dragen.
2o) Ontwerp van Reglement. Bespreking. - De heer Bestuurder verklaart de bespreking geopend over het ontwerp van Reglement door de daartoe benoemde Commissie bewerkt.
Bij eerste lezing worden de volgende artikelen aangenomen, behoudens de daarbij aangewezen wijzigingen: | |||||||||||||||||||||
Eerste hoofdstuk.
| |||||||||||||||||||||
Art. 2.De Koninklijke Vlaamsche Academie is derhalve bestemd tot:
| |||||||||||||||||||||
[pagina 271]
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Art. 3.Ter bereiking van dit doel zal de Academie
| |||||||||||||||||||||
Art. 4.De Koninklijke Vlaamsche Academie kan, behoudens goedkeuring van Z.M. den Koning, geschenken en legaten aanvaarden, voert een eigen zegel en beschikt, met inachtneming | |||||||||||||||||||||
[pagina 272]
| |||||||||||||||||||||
van 's Lands wetten, koninklijke en ministerieele voorschriften op dit stuk, naar eigen goedvinden over haar inkomsten. - Afgestemd. | |||||||||||||||||||||
Art. 5.Een nauwkeurig, zakelijk verslag van den staat en de werkzaamheid der Academie wordt jaarlijks aan Z.M. den Koning, en in afschrift aan den Minister van Binnenlandsche Zaken, aangeboden. Dit verslag wordt vooraf aan de goedkeuring der Academie onderworpen, en in de Verslagen en Mededeelingen opgenomen. - Aangenomen, behoudens te lezen: ‘aan den bevoegden Minister’. | |||||||||||||||||||||
Tweede hoofdstuk.
|
1o | 25 gewone leden, waaronder 5 mogen gekozen worden onder Noordnederlandsche letterkundigen en geleerden in België verblijf houdende; de anderen behooren Belgen te zijn, in België woonachtig; |
2o | ten hoogste 10 briefwisselende leden; deze moeten allen Belgen zijn; |
3o | binnenlandsche eereleden. |
4o | ten hoogste 30 buitenlandsche eereleden. - Aangenomen, behoudens te lezen onder 2o: twee daarvan mogen verkozen worden onder Noordnederlandsche letterkundigen en geleerden, die in België verblijf houden. |
Art. 7.
De gewone en briefwisselende leden, binnen- en buitenlandsche eereleden worden door de Academie benoemdGa naar voetnoot(1).
De benoemingen worden aan den Minister van Wetenschappen en Kunsten medegedeeld en door dezen aan de bekrachtiging des Konings onderworpen.
De gewone en briefwisselende leden zullen zooveel mogelijk alle vakken van wetenschap behooren te vertegenwoordigen. - Aangenomen, behoudens onder alinea 2 te lezen: ‘aan den bevoegden Minister’, en onder alinea 3: ‘van wetenschap en letteren’.
Art. 8.
De eere- en briefwisselende leden hebben recht van zitting in alle vergaderingen, behalve in de geheime.
Zij kunnen aan de beraadslagingen over punten van zuiver wetenschappelijken aard deelnemen met stemrecht. - Aangenomen.
Art. 9.
De titel van binnenlandsch eerelid wordt toegekend:
1o | op hun verzoek, aan gewone leden, die door hun ouderdom, of om redenen van gezondheid, of door andere oorzaken belet zijn aan de werkzaamheid der Academie te blijven deelnemen; |
2o | ambtshalve, aan gewone leden die ophouden in België gehuisvest te zijn en niet meer regelmatig aan de werkzaamheden deelnemen. - Aangenomen, behalve dat de tweede paragraaf vervalt. |
Art. 10.
Tot buitenlandsche eereleden kunnen worden benoemd vreemdelingen, die zich door hun geschriften of op andere wijze op het gebied van de werkzaamheid der Academie verdienstelijk hebben gemaakt; en inzonderheid zulke, welke door de richting van hun studiën en door hun ambt meer dan andere geschikt schijnen om de wetenschap, in samenwerking met de Academie, te bevorderen. - Aangenomen.
Art. 11.
Buitenlandsche eereleden, die de vergaderingen bijwonen, nemen plaats aan de rechterzijde van den Voorzitter. Zij hebben raadgevende stem. - Aangenomen.
Art. 12.
De Bestendige Secretaris geeft aan de gekozen leden schriftelijk kennis van hun benoeming, met toezending van een exemplaar der Wet.
Die de benoeming aannemen, ontvangen, als bewijs van lidmaatschap, een door het geheele Bestuur onderteekende oorkonde, waarin de datum der verkiezing en die van 's Konings goedkeuring staan vermeld. Van den dag der goedkeuring af treedt de benoemde in al zijn rechten en verplichtingen. - Aangenomen.
Art. 13.
Van alle afgestorven leden wordt door hun opvolger een levensbericht, met de bibliographie hunner geschriften, bewerkt, hetwelk in het Jaarboek der Academie wordt opgenomen. - Aangenomen, behoudens te lezen: ‘Van elk afgestorven lid wordt door zijn opvolger, behoudens buitengewone gevallen ter beoordeeling der Academie, een levensbericht...’ enz.
Art. 14.
Gewone en briefwisselende leden, die zich gedurende twee jaren aan de werkzaamheid der Academie en aan het bijwonen der vergaderingen onttrekken, zullen gerekend worden afstand van hun lidmaatschap te hebben gedaan. - Aangenomen, behoudens te wijzigen als volgt: ‘Gewone leden die, zonder wettige reden van verontschuldiging, zich gedurende twee jaren geheel aan de werkzaamheden der Academie en de bijwoning der vergaderingen onttrekken, zullen gerekend worden afstand van hun lidmaatschap te hebben gedaan’.
Art. 15.
Nergens elders dan in stukken, uitgaande van de Academie zelve, kan een lid, bij zijn hoedanigheid als zoodanig, de aanwijzing voegen van de bijzondere waardigheden of ambten die hij in haren schoot bekleedt of bekleed heeft, hetzij als lid van het Bestuur, hetzij als lid van een Commissie, of anderszins, daar dergelijke aanwijzingen den indruk kunnen geven dat hij spreekt in naam der Academie, wat alleen kan geschieden door het Bestuur of door den Bestendigen Secretaris. - Afgestemd.
Art. 16.
Verkiezingen voor gewone leden hebben plaats in de maandelijksche vergadering volgende op die, waarin kennis is genomen van het openvallen der plaatsen. Eere- en briefwisselende leden worden benoemd ééns in het jaar, in de vergadering voorafgaande aan de jaarlijksche openbare vergadering.
Tot verkiezingen mag niet overgegaan worden, tenzij de twee derden der leden aanwezig zijn. - Aangenomen.
Art. 17.
Elke verkiezing wordt in den beschrijvingsbrief vermeld, met aanwijzing van het uur, waarop zij zal plaats grijpen. - Aangenomen, behoudens te lezen: ‘en heeft plaats te 3 uur’.
Art. 18.
Elke verkiezing geschiedt met gesloten briefjes. Verkozen verklaard wordt die candidaat, op wiens naam volstrekte meerderheid van stemmen is uitgebracht.
Indien bij een eerste stemming geen volstrekte meerderheid verkregen is, heeft een tweede vrije stemming plaats. Bij de derde stemming is men gebonden aan de twee candidaten, die bij de tweede, vrije stemming de meeste stemmen op zich vereenigd hebben.
Bij staking der stemmen, wordt tot een nieuwe dergelijke stemming overgegaan.
Staken de stemmen weer, dan beslist het lot. - Aangenomen, behoudens te lezen onder alinea 2: ‘heeft een tweede vrije stemming plaats’, en onder alinea 4: ‘dan is de oudste candidaat gekozen’.
Art. 19.
Als verscheiden plaatsen openstaan, wordt voor elke plaats afzonderlijk gestemd. - Aangenomen.
Art. 20.
De gewone leden worden gekozen uit de briefwisselende leden.
Vóór elke verkiezing worden de aanspraken op het lidmaatschap der verschillende candidaten door de Academie overwogen. - Aangenomen.
Art. 21.
Jaarlijks in de maand Maart, gaat de Academie na, hoeveel plaatsen van eere- en briefwisselende leden te vervullen zijn; zij benoemt drie gewone leden met het Bestuur tot een Commissie, die voor elk der openstaande plaatsen twee candidaten voordraagt.
De gewone leden der Academie zullen, uiterlijk voor 1 Mei, aan deze Commissie de namen opgeven van hen, die hun waardig toeschijnen candidaat gesteld te worden.
Behalve de leden van het Bestuur, kan niemand twee jaar achtereen lid zijn van deze Commissie van voordracht. - Aangenomen.
Art. 22.
In de Mei-vergadering brengt deze Commissie over haar beraadslagingen een geheim verslag uit, waarin alle haar voorgestelde candidaten zullen worden vermeld en hun aanspraken beknopt en zakelijk overwogen. Een gedrukte lijst der door haar bepaald aangenomen en voorgedragen candidaten, met een bibliographie van dezer geschriften, wordt vertrouwelijk aan alle gewone leden gezonden.
Het verslag der Commissie wordt voorgelezen door haar Secretaris; het wordt niet gedrukt, maar blijft bewaard in het archief der Academie. Elke Commissie heeft het recht, de verslagen harer voorgangsters op te vragen.
Na de voorlezing, verklaart de Bestuurder de beraadslaging over de aanspraken der candidaten geopend. - Aangenomen.
Art. 23.
Bij die beraadslaging kan geen candidatuur meer ter tafel gebracht worden, die niet aan de bevoegde Commissie werd opgegeven; maar de candidaten, die niet door de Commissie bepaald zijn aangenomen, kunnen door de leden, die ze hadden opgegeven, bij het overwegen van elks aanspraken weer worden ter sprake gebracht.
De Academie beslist dan, of die candidaten dan nog bij die der Commissie zullen worden gevoegd. - Aangenomen, behoudens te lezen: ‘bij het overwegen van elks aanspraken en onder goedkeuring der Academie, weer worden ter sprake gebracht en bij die der Commissie gevoegd.
Art. 24.
Vóór tot de verkiezing (in de Juni-vergadering) wordt overgegaan, leest de Voorzitter nogmaals de lijst der bepaald aangenomen candidaten voor.
Alle stembriefjes, die een naam dragen die niet op die voorgelezen lijst staat, zijn ongeldig. - Aangenomen.
Art. 25
Gewone leden hebben, zoo dikwerf zij ter vergadering komen, recht op praesentiegelden.
Zij, die buiten Gent wonen, hebben daarenboven aanspraak op vergoeding van reis- en verblijf kosten.
Briefwisselende leden en binnenlandsche eereleden, die benoemd worden in een keurraad of door een of andere Commissie verzocht haar vergadering als adviseerend lid bij te wonen, hebben, in dat bepaald geval, recht op praesentiegelden en op vergoeding van reis- en verblijfkosten.
Uitgenoodigde buitenlandsche eereleden ontvangen vergoeding van reis- en verblijfkosten. - Aangenomen.
Art. 26.
Alle leden zonder onderscheid ontvangen de uitgaven der Academie, te beginnen met het jaar waarin ze benoemd werden. Van vroeger verschenen uitgaven kunnen ze, op aanvraag, evenzeer een exemplaar bekomen, voor zoover er beschikbaar zijn.
De Bestendige Secretaris is gehouden de verzending aan buitenlandsche eereleden zoo in te richten, dat de onkosten tot een minimum beperkt blijven. - Aangenomen.
Art. 27.
Elk gewoon, eere- en briefwisselend lid is gerechtigd, voorstellen te doen hetzij van wetenschappelijken, hetzij van huishoudelijken aard, mits daarvan tijdig mededeeling te doen aan den Bestendigen Secretaris, zoodat het voorstel door hem kunne ter tafel gebracht worden bij het Bestuur en op den beschrijvingsbrief der eerstkomende vergadering vermeld. - Aangenomen, behoudens te lezen: ‘hetzij van wetenschappelijken, hetzij van letterkundigen, hetzij van huishoudelijken aard’ enz.
Art. 28.
Al wie, bij een stemming over onderwerpen als in art. 27 vermeld, in de minderheid is geweest, heeft het recht zulks in het verslag der vergadering uitdrukkelijk te laten vermelden. Evenzoo heeft elk lid het recht de beweegredenen zijner stemming met de door hem noodzakelijk geachte uitvoerigheid in het verslag der vergadering te laten vermelden. - Aangenomen.
Art. 29.
De staatsiekleeding der gewone leden bestaat uit: donkerblauwen rok, met puperzijden palm- en lauwertakken op kraag en mouwopslagen en in de lendenen gestikt; met gouden knoppen, voerende het Belgische wapen en het opschrift: Koninklijke Vlaamsche Academie; broek van gelijke stof, met gouden streep op den naad; wit vest met gouden knoppen, steek en degen. - Aangehouden.
Derde hoofdstuk.
Over de vergaderingen en de werkzaamheden.
Art. 30.
De Academie houdt eenmaal in de maand een besloten vergadering. In dringende gevallen, ter beoordeeling van het Bestuur of van de Instelling zelve, kunnen ook buitengewone vergaderingen worden belegd. - Aangenomen.
Art. 31.
In elke vergadering zal ten minste één wetenschappelijke of letterkundige voordracht worden gehouden door een gewoon, eere- of briefwisselend lid.
Daarna wordt gelegenheid gegeven tot wisseling van gedachten over het gehoorde. - Aangenomen.
Art. 32.
Jaarlijks wordt een plechtige openbare vergadering gehouden in de maand Juni, na de gewone vergadering dezer maand.
Deze openbare vergadering is gewijd aan:
1o | een of meer wetenschappelijke of letterkundige voordrachten; |
2o | een korte herdenking der in het afgeloopen jaar afgestorven leden; |
3o | de bekendmaking van den uitslag der verkiezingen; |
4o | de bekendmaking van den uitslag der prijskampen, en, desvoorkomend, van de toekenning der vijf- en driejaarlijksche prijzen. |
5o | de afkondiging der nieuw uitgeschreven prijsvragen; |
6o | een verslag over den staat der bij de Academie bestaande fondsen en stichtingen. |
Alle lezingen en mededeelingen in deze openbare vergadering te doen of te houden, worden in de er aan voorafgaande zitting aan de goedkeuring der Academie onderworpen. - Aangenomen.
Art. 33.
Tot het bijwonen van de vergaderingen worden alle gewone, briefwisselende en binnenlandsche eereleden door het Bestuur, ten minste acht dagen te voren, schriftelijk uitgenoodigd.
De beschrijvingsbiief vermeldt het uur waarop de vergadering zal aanvangen en de verschillende punten die zullen behandeld worden, met uitsluiting van alle andere, tenzij in hoog dringende gevallen. - Aangenomen.
Art. 34.
Een voorstel tot dadelijke behandeling van een punt, dat door den beschrijvingsbrief niet ter kennis van alle leden werd gebracht, behoort door de twee derden der aanwezige leden te zijn aangenomen; zooniet blijft de zaak verdaagd tot de volgende vergadering. - Aangenomen.
Art. 35.
Geheime vergadering is verplicht, telkens als de Academie overgaat tot:
1o | het doen van benoemingen, van welken aard ook; |
2o | het overwegen van de aanspraken der candidaten voor die benoemingen; |
3o | het uitschrijven van prijsvragen; |
4o | het beoordeelen van de op prijsvragen ingekomen antwoorden; |
5o | het behandelen van zaken beambten en bedienden der Academie betreffende; |
6o | het behandelen van voorstellen tot wijziging der wet. |
Worden evenwel tot de geheime zitting onder 4o bedoeld, toegelaten, de eere- of briefwisselende leden die van een keurraad deel uitmaken. - Aangenomen.
Art. 36.
De vergadering begint stipt op het uur, door den beschrijvingsbrief aangekondigd, wat ook het aantal der aanwezige leden zij. - Aangenomen.
Art. 37.
De orde der werkzaamheden is bij voorkeur als volgt:
1o | lezing van het verslag der voorgaande vergadering, dat, na goedkeuring, door de drie leden van het Bestuur geteekend wordt; |
2o | kennisgeving van ingekomen stukken en boekwerken; |
3o | aanvragen van regeeringswege; |
4o | verslagen, mededeelingen, voorstellen van Bestuur, Commissien of leden; |
5o | verkiezingen, benoeming van keurraden, beoordeeling van prijsvragen; |
6o | aangekondigde spreekbeurten, besprekingen, mededeelingen van ter vergadering aanwezige leden; |
7o | voorstellen ter behandeling in een volgende vergadering, aanbieding van nieuw verschenen werken; |
8o | laatste omvraag. |
Verkiezingen hebben altijd plaats te drie uur. - Aangenomen, behoudens vervallen van den laatsten regel.
Art. 38.
Er kan geen beslissing genomen worden, noch stemming plaats grijpen, indien niet de meerderheid der gewone leden aanwezig is. - Aangenomen.
Art. 39.
Behalve in gevallen bij de wet bepaald, wordt voor alle besluiten de volstrekte meerderheid der stemmen vereischt.
Als de stemmen staken wordt in omvraag gebracht of de beslissing tot de eerstvolgende vergadering zal worden uitgesteld. Besluit de meerderheid tot onverwijlde afdoening, dan beslist de Voorzitter. - Aangenomen.
Art. 40.
De stemming geschiedt bij gesloten briefjes:
1o | bij verkiezingen; |
2o | wanneer het Bestuur het raadzaam oordeelt; |
3o | zoodra ten minste drie leden het verlangen; |
In alle andere gevallen wordt bij monde gestemd, tenzij voldoende blijke, dat stemming bij acclamatie of door opstaan en zitten aan de vergadering in een bijzonder geval tot bekorting aangenamer is. - Aangenomen.
Art. 41.
Het stemmen bij monde geschiedt volgens de orde der benoeming. - Aangenomen.
Art. 42.
Bij elke stemming met gesloten briefjes wijst de Bestuurder twee leden aan, om de stemmen op te nemen. Deze stemopnemers brengen, staande de vergadering, schriftelijk verslag uit over den uitslag, die door den Bestuurder bekend gemaakt wordt. - Aangenomen, behoudens bij te voegen: ‘Onmiddellijk na de verkiezing worden alle stembriefjes verbrand’.
De Academie beslist dat de bespreking in de eerstvolgende vergadering zal voortgezet worden.
3o) Mei-vergadering. - Op voorstel van het Bestuur, wordt de Mei-vergadering tot op den Woensdag 26 Mei verschoven.
De vergadering wordt te 4 1/2 uur gesloten.
- voetnoot(1)
- Dat is niet eens noodig. Bij het voorlezen van dit verslag merkte de heer K. de Flou op, dat de naam van het bewuste dorp vroeger ook Vijfte luidde.
- voetnoot(1)
- Dit is niet het geval geweest met de achttien eerste benoemingen, die gedaan werden door Z.M. den Koning.