Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1907

[p. 827]

Vergadering van 20 November 1907.

Aanwezig: de heeren Karel de Flou, bestuurder; Des. Claes, onderbestuurder, en Edw. Gailliard, bestendige secretaris;

de heeren Dr. H. Claeys, Jhr. Mr. Nap. de Pauw, Mr. Julius Obrie, Th. Coopman, Jan Broeckaert, Jan Bols, Jhr. Dr. Karel de Gheldere, Dr. L. Simons, Prof. Adolf de Ceuleneer, Gustaaf Segers, Dr. W. de Vreese, Dr. Jac. Muyldermans, Jan Boucherij, Amaat Joos, Dr. Hugo Verriest, Is. Teirlinck en Dr. C. Lecoutere, werkende leden;

de heeren Mr. Edw. Coremans, werkend lid, en Alf. de Cock, briefwisselend lid, hebben laten weten dat zij verhinderd zijn de vergadering bij te wonen.

De heer Edw. Gailliard, bestendige secretaris, leest het verslag over de October-vergadering. - Het wordt goedgekeurd.

Jhr. Mr. Nap. de Pauw, tot groot-officier in de Leopoldsorde benoemd. - ‘Vooraleer tot onze werkzaamheid over te gaan’, zegt de heer Bestuurder, ‘hebben wij een plicht te vervullen en ons genoegen uit te drukken, namelijk onze hartelijke gelukwenschen toe te sturen aan

[p. 828]

ons gewaardeerd medelid Jhr. Mr. Nap. de Pauw, die dezer dagen door Z.M. den Koning bevorderd werd tot groot-officier in Zijne orde. Aldus worden de veelzijdige diensten erkend, welke Jhr. de Pauw bewezen heeft op het gebied van het rechtswezen evenals op dat van geschiedenis en letteren’. (Toejuiching.) - Jhr. Mr. de Pauw betuigt daarop zijn innigen dank aan den heer Bestuurder en aan zijne Collega's, voor de hem toegestuurde gelukwenschen.

Aangeboden boeken. - Daarna legt de Bestendige Secretaris de lijst over van de boeken aan de Academie sedert hare laatste vergadering aangeboden:

Door de Regeering:

Association Belge des professeurs de langues vivantes. Premier Congrès tenu à Gand, du 18 au 22 septembre 1906. Compte-rendu. Gand, 1907.

Annuaire astronomique de l'Observatoire Royal de Belgique, publié par les soins de G. Lecointe, directeur scientifique du service astronomique. 1908. Bruxelles, 1907.

Woordenboek der NederlandscheTaal. Achtste deel, tweede aflevering (Krenking-Krom), bewerkt door Dr. J. Heinsius. 's Gravenhage en Leiden, 1907.

Loquela van Guido Gezelle tot Woordenboek omgewerkt. Aflevering 2. Antwerpen, z.j. (1907.)

Tijdschriften. - Bibliographie de Belgique, 1907. Première partie: Livres, n^os 19 et 20; Seconde partie: Publications périodiques, n^os 19 et 20; Bulletin mensuel des sommaires des périodiques, n^os 8-10. - Le Musée belge, n^o 4, 1907. - Bulletin bibliographique et pédagogique du Musée belge, n^o 8, 1907. - Revue Sociale Catholique, n^r 1, 1907. - Bulletin des Commissions Royales d'Art et d'Archéologie, n^os 9 et 10, 1906. -

[p. 829]

Annales des Travaux publics, n^o 5, 1907 - Arbeidsblad, n^rs 17 en 18. 1907 - Bulletin de l'Agriculture, n^os 9 et 10, 1907.

Door de ‘Historische Kommission der Provinz Westfalen’, door bemiddeling van Prof. Dr. L. Schmitz-Kallenberg, hoogleeraar te Münster:

Veröffentlichungen der historischen Kommission der Provinz Westfalen:

1^o)	Inventare der nichtstaatlichen Archive der Provinz Westfalen. Regierungsbezirk Münster. Band I. Heft IV: Kreis Steinfurt. Bearbeitet unter Mitwirkung von Prof. Dr. Döhmann in Burgsteinfurt, von Prof. Dr. L. Schmitz-Kallenberg, Privatdozenten an der Universität Münster. Münster i.W., 1907.
2^o)	Rechtsquellen. Westfälische Landrechte. I. Landrechte des Münsterlandes, bearbeitet von Dr. J. Philippi, geheimem Archivrat. Mit Unterstützung des Herrn Generaldirektors der Königl. Staatsarchive. Mit zwei karten. Münster i.W. 1907.

Door de University of Pennsylvania:

The University Bulletins. Eighth series: N^o 1. - Part 1. Publications. Philadelphia, 1907.

Door den heer Edw. Gailliard, bestendigen secretaris der Academie, te Gent:

Gedenkschriftje aan de Damen van St.-Nikolaas, milde en hoogstvereerde geefsters der Gildevlagge, door de vereenigde Leden, Eereleden en Beschermleden der Katholieke Gilde: Godsdienst en Vrijheid, hoogachtend en erkentelijk opgedragen en aangeboden den 20^sten Juni 1885, eersten dag der Buitengewone Feestelijkheden ter gelegenheid der Vlaginhuldiging gevierd. Brugge, z.j. (Met gedichten van den heer Nobels, te St.-Niklaas, en van wijlen Alfons Janssens, werkend lid der Academie.)

Door den heer Jan Broeckaert, werkend lid der Academie, te Dendermonde:

Het spel van O.L. Vrouw van Lebbeke. Tooneelstuk van de eerste helft der XVIII^e eeuw, uitgegeven door Jan Broeckaert. Dendermonde, 1907.

Door den heer Jan Boucherij, werkend lid der Academie, te Antwerpen:

[p. 830]

Poëzie en Wezenlijkheid, door E.H. Walgrave, leeraar der Poësis aan 't Klein Seminarie te Hoogstraten.

Bijbel en Wereldgeschiedenis, door den E.H.J. van Hove, leeraar aan 't Sint-Norbertus' Gesticht.

Deze twee werkjes maken uit de n^rs 98 en 99 van Verhandelingen van de Katholieke, Vlaamsche Hoogeschooluitbreiding.)

Liederen voor ons Volk. Maandelijksche uitgave. Derde Jaargang 1907. - N^r 2, Volkslied, woorden van Jan van Nijlen, muziek van Jos. van Hoof. - N^r 3, Klein Lied, woorden van Helene Swarth, muziek van Fred. Grimbers. - N^r 4. Er kwam..., woorden van Jan van Nijlen, muziek van Jos. van Hoof - N^r 5, Minneliedeken, woorden en muziek van Karel Weymans. - N^r 6, Drinckliedeken gedicht van J.M. Dautzenberg, muziek van Jos. van Hoof. - N^r 7, Kuipersliedje, gedicht van J.M. Dautzenberg, muziek van Willem de Latin. - N^r 8, Van 't Spinsterken, gedicht van Karel Casteels, muziek van Caesar Hinderdael. - N^r 9, Wat zal ik u geven, gedicht van Frans Liekens, muziek van Karel Candael. - N^r 10, Er woonden, gedicht van Louise Stratenus, muziek van Joz. van Baelen. - N^r 11, Avondlied, gedicht van Karel Quaedvlieg, muziek van H. van den Abeele.

Door den heer Is. Teirlink, werkend lid der Academie, te Sint-Jans-Molenbeek:

Onverwacht. Novelle door Teirlinck-Stijns. Antwerpen, 1883.

Mirza-Schaffy's Liederen ten lof des wijns en der aardsche gelukzaligheid. Uit het Hoogduitsch in het Nederlandsch overgebracht door Teirlinck-Stijns. (Overgedrukt uit De Vlaamsche Kunstbode.) Antwerpen, 1884.

Blesse! Molenbeek, 1888.

Onze oude kruidkundigen, uit een folkloristisch oogpunt, door Is. Teirlinck. (Overgedrukt uit Botanisch Jaarboek, uitgegeven door het Kruidkundig Genootschap Dodonaea, te Gent, I, 1889.)

De Droom van Meester Ignatius Sonneblomme. Eene kunstenaarsluim. door Is. Teirlinck. Brussel, 1890.

Een kruidboek van 1514: Den groten Herbarius met al syn figueren die Ortus sanitatis ghenaemt is. Eene verhandeling door Is. Teirlinck. Overgedrukt uit Botanisch Jaarboek. II, 1890.)

[p. 831]

De Folklore van den Eik. Id., III, 1891.

De Distel Historisch, taalkundig en vooral folkloristisch beschouwd, door Is. Teirlinck. Voordracht gehouden op het Eerste tienjarig Distelfeest, 1891. Antwerpen, 1892.

Plantlore. De Plant, een levend, bezield, handelend wezen, door Is. Teirlinck. Gent, 1892.

Het Zeelsch Bargoensch, door Is. Teirlinck. Overgedrukt uit De Vlaamsche Kunstbode. 1897.

Is. Teirlinck. Lastige Kerels en Brave Gasten met teekeningen van Hermann Teirlinck. Eerste deel. Gent, 1898.

Van drie Oudjes, door Is. Teirlinck. Antwerpen, 1899.

Pieter Tack: Beiaardindrukken. Is. Teirlinck: De Droom van Meester Ignatius Sonneblomme. (N^r 66 van Flandria's Novellenbibliotheek. Gent, 1906.)

Le Folklore flamand, par Is. Teirlinck. Folklore mythologique. (Bibliothèque belge des connaissances modernes.) Bruxelles, s.d.

Contes flamands, par le même. Folklore flamand. (Id.) Id.

Molleke! Drij novellen door Is. Teirlinck. Rotterdam, z.j.

Blozende kriekske, door Is. Teirlinck. Z.p. of j.

Maria in de Plantlore. Uit Plantenkultuus, door Is. Teirlinck.

Het Wondersprookje van Bartelomees, door Is. Teirlinck. (Overgedrukt uit Volkskunde.) Z.p. of j.

Uit een onuitgegeven Diwan, door Is. Teirlinck. Z.p. of j.

Door den heer V.A. Dela Montagne, briefwisselend lid der Academie, te Antwerpen:

Een almanakken-trust in de 17^e eeuw. (Overdruk uit het Tijdschrift voor Boek- en Bibliotheekwezen, 1907.)

Door den heer A. de Cock, briefwisselend lid der Academie, te Antwerpen:

Rembert Dodoens, door A. de Cock. (Overdruk uit het Botanisch Jaarboek uitgegeven door het Kruidkundig Genootschap Dodonaea te Gent, 2^de jaargang. 1890.)

Virginie Loveling, door A. de Cock. Z. pl. of j. (Overdruk uit Los en Vast.)

Conrad Busken Huet, door A. de Cock. Z. pl. of j. (Twee studies overgedrukt uit Nederlandsch Museum.)

[p. 832]

Door den heer Prof. Dr. J. te Winkel, buitenlandsch eerelid der Academie, te Amsterdam:

Michiel Adriaenszoon de Ruyter, door Prof. Dr. J. te Winkel. Z. pl. of j. (1907.)

Door Dr. Abr. Kuyper, buitenlandsch eerelid der Academie, te 's Gravenhage:

Om de Oude Wereldzee, door Dr. A. Kuyper. I. Het Aziatisch gevaar. Rumenië. - Rusland - De Zigeuners. - Het Joodsche probleem. - Constantinopel. - Klein Azië. - Syrië. - Het Heilige Land. - Geillustreerd Amsterdam, z.j. (1907.)

Door den heer Dr. P.J. Blok, buitenlandsch eerelid, te Leiden:

P.J. Blok. De onderhandeling van Prins Willem III met Engeland in 1672. (Overgedrukt uit de Handelingen en Mededeelingen van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde, 1906-1907.) Leiden, 1907.

Door den heer A.J.J. Vandevelde, bestuurder van het Stedelijk Laboratorium, te Gent:

Scheikundige en Bacteriologische Studie over de Oesters, door Dr A.J.J. Vandevelde, lid van de Internationale Commissie tot eenwording der methoden van levensmiddelenonderzoek. (Mededeeling uit de Beroepsschool der Voeding te Gent.) Gent, 1907. (Overdruk uit de Verslagen en Mededeelingen der Academie.)

Door den heer F. Buitenrust Hettema, te Zwolle:

Bijbellektuur in 't Fries, door F. Buitenrust Hettema. Amsterdam, 1907 (Overdruk uit De Nederlandsche Spectator, 1907.)

Door den Eerw. heer Rich. de Steur, aalmoezenierpastoor der Bezetting te Gent:

Sermoenen van Kanunnik d'Hoop, Pastoor-Deken van O.L. Vrouw (S^t Pieters) Gent. Verzameld en bewerkt door R. de Steur, Onderpastoor van O.L. Vrouw (S^t Pieters). Eerste deel: Christelijke leering (7 boekdeelen); Tweede deel: Over de Evangeliën der Zondagen (5 boekdeelen); Derde deel: Over de Feestdagen (5 boekdeelen); Vierde deel: Gelegenheidssermoenen (4 boekdeelen); XXII^e boekdeel: Alge-

[p. 833]

meene inhoudstafel en alphabetische bladwijzer. Gent, 1900-1905.

Door de Redactie:

Oudheid en Kunst. Tijdschrift van den Geschied- en Oudheidkundigen kring voor Brecht en Omstreken. N^r III, 1906.

De Tuinbode, n^r 11, 1907.

Het Boek, n^r 10, 1907.

Onthoudersblad van West-Vlaanderen, n^rs 9 en 10, 1907.

_**_*

Voor de uitgave der Dietsche Kalenders:

Door Z.H. Mgr. Stillemans, bisschop van Gent:

Kalendarium liturgicum, ad usum cleri cathedralis ecclesiae S. Bavonis, et Dioecesis Gandavensis, ex mandato Illustrissimi Domini Episcopi Antonii Stillemans, dispositum pro anno Domini MCMVII. Gandavi.

Koortabelle om behoorlijk de HH. Missen en Vespers te zingen en de altaren te versieren. Naar het Roomsch Kerkgebruik voor het Bisdom van Gent, zeer nuttig voor Kosters. Zangers en andere Kerkbedienden. Voor het jaar MCMVII. Gent.

Officia propria Sanctorum ecclesiae cathedralis, civitatis et dioecesis Gandavensis, redacta ad normam Breviarii Romani, edita jussu illustrissimi et reverendissimi in Christo patris Ludovici-Josephi Delebecque, Episcopi Gandavensis, SS. Domini nostri praelati domestici ac pontificio solio assistentis. Gandavi, 1846.

Door Z.H. Mgr. Waffelaert, bisschop van Brugge:

Officia Propria Sanctorum dioecesis Brugensis. Pars hiemalis. Typis. Fr. Pustet, S. Sedis Apost. et S. Rit. Congr. Typogr. (Ratisbonae, 1898.) - Pars verna. Ratisbonae, 1898. Typis Fr. Pustet. - Parss aestiva en Pars autumnalis. Ratisbonae, 1899. Typis Friderici Pustet.

Calendarium liturgicum ad usum cleri cathedralis ecclesiae S^mi Salvatoris et S. Donatiani, ac dioecesis Brugensis, editum jussu illus. ac reverendissimi domini Gustavi-Josephi Waffelaert, sacrae theologiae doctoris, episcopi Brugensis XXII, pro anno Domini MCMV. Brugis.

[p. 834]

Door Z.H. Mgr. Walravens, bisschop van Doornik:

Directorium etc. jusques au 23 Janvier commençans 1663 (voor de hoofdkerk van Doornik). Handschrift, 5 folios. (De overige zijn wit gebleven.)

Officia propria Festorum, quae in Ecclesia Atrebatensi, antiquitus solita sunt celebrari, Juxta usum Breviarii Romani accommodata. Atrebati, Apud Cesarem Duchamp, Typographum Ill^mi et R^mi Domini D. Episcopi Atrebatensis, viâ Jesuitarum ad insigna Gallica. M. DCCXXI.

Ordo Divini Officii et Anniversariorum in ecclesia cathedrali Tornacensi, et ecclesiis parochialibus Sui Patronatus, tàm intra, quàm extra Civitatem existentibus. Juxta antiquum Ecclesiae Tornacensis usum, Breviario Romano accommodatum. Pro Anno Domini M DCC.LXXXVI. Pascha occurente 16 April. Tornaci, Ex Officina R. Varlé, Typographi ordinarii Dominorum Capituli praedictae Eccl. Cathed. 1786.

Ordo Officii Divini dicendi, Missasque celebrandi conformiter ad rubricas Breviarii ac Missalis Romani, in usum universi cleri, praesertim saecularis, etiam in particularibus regnis, locis et provinciis; Pro Anno Domini M. DCC. LXXXVI, Quo Pascha incidit in diem 16 Aprilis. Cameraci, Apud Samuelem Berthoud, Typographum Regium, ac Serenissimi et Illustr. DD. Archiepiscopi, in Foro Lignorum. Z.j.

Directorium Romanum, ad usum dioecesis Leodiensis, pro anno a Nativitate Christi M.D. CCC. Leodii, Typ^is L. Devillers, Typographi, in platea vulgo Féronstrée.

Ordo Divini Officii ad usum ecclesiae cathedralis ac totius diaecesis Tornacensis, Juxta antiquum ejusdem ecclesiae Tornacensis ritum Breviario et Missali Romano accommodatum, ex mandato Vicariatus, Sede vacante, Pro Anno Domini M.D.C.C.C. XX, Pascha occurente 2^a Aprilis. Montibus, Apud Monjot, typographum, in plateâ Clavis. (Op den omslag staat gedrukt: Cartabelle pour l'année 1820.)

Kalendarium Festorum diaecesis Tornacensis. De vier deelen: Pars hiemalis (35 blzz.). Pars verna (34 blzz.), Pars aestiva (25 blzz.), Pars autumnalis (52 blzz.). Mechliniae e typographia Hanicquiana, 1845.

Officia propria Sanctorum ecclesiae cathedralis, civitatis et dioecesis Tornacensis, jussu reverendissimi ac illustrissimi domini Gasparis Josephi Labis, episcopi Tornacensis, edita. (Tornaci.) M.D. CCCLXVI.

[p. 835]

Ordo Divinorum Officiorum dioecesis Tornacensis, juxta calendarium a Sancta Sede recens approbatum, ex mandato Ill^mi ac RR^mi D.D. Episcopi, pro anno Domini MCMIV. Pascha occurente 3 Aprilis. Tornaci, 1904.

Door Z.H. Mgr. Heylen, bisschop van Namen:

Directorium ad rite Divinum Officium recitandum missasque celebrandas, ad usum cleri dioecesis Namurcensis, RR. DD. Thomae Ludovici Heylen, episcopi Namurcensis jussu et auctoritate editum. Pro anno Domini MCMVII. Namurci.

Officia propria Sanctorum ecclesiae cathedralis et dioecesis Namurcensis, redacta ad normam Breviarii Romani, edita jussu illustrissimi ac reverendissimi Domini Nicolai Josephi Dehesselle, episcopi Namurcensis. Namurci, M.D. CCC. XLI.

Supplementum ad Officia propria Sanctorum ecclesiae cathedralis et dioecesis Namurcensis, editum jussu reverendissimi ac illustrissimi D.D. Theodori Josephi Gravez, episcopi Namurcensis. Namurci, M.D. CCC. LXXXII.

Door Z.H. Mgr. Rutten, bisschop van Luik:

Directorium Romanum ad usum dioecesis Leodiensis, pro anno Domini M. CMVII. Leodii.

Officia propria Sanctorum ecclesiae cathedralis, civitatis et dioecesis Leodiensis. Edita jussu Ill^mi et R^mi Domini Theodori, episcopi Leodiensis. Pars hiemalis. Leodii, apud H. Dessain, cancellariae episcopalis typographum, MDCCC LIX. - Pars hiemalis (15 blzz. met bijvoegsel van 2 blzz.: Die VI. Martii, in festo S. Coletae, virg.); Pars verna (23 blzz.); Pars aestiva (24 blzz.); Pars autumnalis (39 blzz.).

Door Z.H. Mgr. H. van de Wetering, aartsbisschop van Utrecht:

Directorium ad Missas et Horas Canonicas rite ordinandas secundum Kalendarium Romanum et Proprium Archidioecesis Ultrajectensis, anno Domini MCMVII. Habita Ordinarii licentia impressum. St. Michiels-Gestel.

Proprium Officiorum Sanctorum Archidioecesis Ultrajectinae a S. Cong. Rituum approbatum, Decreto 13 Martii Anno 1856, additis postea concessis. Cum licentia Archiepiscopi editum. Tornaci Nerviorum, MDCCCLXXXVIII. - Pars hiemalis (VIII + 16 blzz.); Pars verna (36 blzz.); Pars aestiva (40 blzz.); Pars autumnalis (22 blzz.).

[p. 836]

Door Z.H. Mgr. Petrus Leijten, bisschop van Breda:

Directorium ad rite recitandas horas canonicas missasque celebrandas, juxta normam Breviarii ac Missalis Romani, ad usum cleri civitatis et diaecesis Bredanae. Pro Anno Domini MDCCCCVII. Gestel St. Michaëlis.

Door Z.H. Mgr. Callier, bisschop van Haarlem:

Directorium ad legendas horas canonicas missasque celebrandas secundum ritum Romanum, pro anno Domini MCMVII, ad usum cleri dioeceseos Harlemensis. Cum aprobatione Ordinarii. Harlemi, 1907.

Proprium Officiorum Sanctorum dioecesis Harlemem. Pars hiemalis (18 blzz.); Pars verna (51 blzz.): Pars aestiva (71 blzz.); Pars autumnalis (42 blzz.). Harlemi, z.j. (1900.)

Door Z.H. Mgr. W. van de Ven, bisschop van 's Hertogenbosch:

Directorium Divini Officii juxta ritum Breviarii et Missalis Sanctae Romanae Ecclesiae, ad usum cleri saecularis dioecesis Buscoducensis. Pro Anno Domini MDCCCCVII. Cum approbatione et licentia Ordinarii. Gestel St. Michaëlis.

Door Z.H. Mgr. J.H. Drehmanns, bisschop van Roermond:

Officia propria Sanctorum ecclesiae cathedralis, civitatis et dioecesis Ruraemundensis, a s. rituum congreg. approbata, denuo edita jussu illustrissimi et reverendissimi Domini Josephi Huberti Drehmanns, epicopi Ruraemundensis. Ruraemundae, MCMII.

Ordo Divini Officii recitandi Sacrique peragendi a Clero Ecclesiae Cathedralis Civitatis et Dioecesis Ruraemundensis, juxta ritum breviarii et missalis Romani, anno Domini 1907. Cum approbatione Ordinarii. Ruraemundae.

Door Z.H. Mgr. Sonnois, aartsbisschop van Kamerijk:

Officia propria Insignis Ecclesiae Metropolitanae et Archidioecesis Cameracensis, a Sanctissimo Domino Nostro Leone Papa XIII, approbata, atque Illustrissimi ac Reverendissimi DD. Alfridi Dusquesnay, Archiepiscopi Cameracensis jussu edita. Pars Hiemalis (60 blzz.); Pars verna (74 blzz.); Pars aestiva (44 blzz.); Pars autumnalis (68 blz.). Romae-Parisiis, 1905.

Almanach ecclésiastique du diocèse de Cambrai pour l'année 1907. Cambrai, 1906.

_**_*

[p. 837]

Ingekomen boeken. - Voor de Boekerij der Academie zijn ingekomen:

Zeitrechnung des deutschen Mittelalters und der Neuzeit, von Dr. H. Grotefend. Erster Band: Glossar und Tafeln. - Zweiten Bandes erste Abtheilung: Kalender der Diöcesen Deutschlands, der Schweiz und Skandinaviens. - Zweiten Bandes zweite Abtheilung: Ordenskalender Heiligenverzeichniss. Nachträge zum Glossar Hannover, 1891-1898.

Friesch Woordenboek (Lexicon Frisicum), bewerkt door Waling Dijkstra te Holwerd, met medewerking van T.E. Halbertsma en J. Hornstra en van de Commissie van toezicht, benevens Lijst van Friesche Eigennamen, bewerkt door Johan Winkler te Haarlem Afl. 22. Leeuwarden, z.j.

Les Légendes hagiographiques, par Hyppolyte Delehaye, S.J., Bollandiste. 2^e édition. Bruxelles, 1906.

Kurth, G. La frontière linguistique en Belgique et dans le nord de la France. (Deux volumes et une carte géographique. Bruxelles, 1905.

(Legenden oft leven der Heylighen. Door Mathias Lambrecht, aartsdiaken der Sint-Donaaskerk te Brugge, later 3ⁿ bisschop van Brugge⁽¹⁾. De ‘Seyndtbrief’ is gedagteekend uit ‘Brugghe uut mijn contoor, den vijfentwintigsten Lauwe XV^c XC’.) Bij het boek gaat: Een kerckelicke historie tot meerder verstant van de voorgaende legenden oft leven der Heylighen, mitsgaeders ook om claerlicken te sien d'eendrachtigheyt van de heylighe Catholijcke Kercke des Heeren Jesu Christi, genomen en bij een int corte vergadert wt verscheyden ghelooffelijcke legenden, historien ende oude schrijvers. Tot Loven, bij Jan van den Boogaerde. Int Jaer MV. XC. Met Gratie ende Privilegie van ses jaeren.

Meditatiën van P. Ludov. de Ponte, priester der Societeyt Jesu. In 't kort begrepen door een priester der selver Societeyt in Oostenryck. Ende verduyscht door Turano

(1) Na de ‘Voorreden’ die op den ‘Seyndtbrief’ volgt, komt een ‘Calengier’, en op blz. 498 begint de ‘Tafel der Heylighen te weten van Sancten en Sanctinnen’.

[p. 838]

Vekiti, Doctor in beyde Rechten. In desen lesten Druk zeer verbetert. Tot Antwerpen, bij Hendrick Aertssens. In de Cammerstrate, In de Witte Lelie, 1645.

Het eerste deel der meditatiën van P. Carolus Scribani, priester der Societeyt Jesu. t'Antwerpen, Bij Joach. Trognesius. M.DCXIII.

De Vlaemsche Leeuw (Weekblad), Godsdienst, Tael, Vaderland. (Het eerste nummer verscheen den 25 December 1864). Negen jaargangen 1865-1873. (De nummers van 2 Juni 1872 en 8 Juni 1873 ontbreken.)

Rond den Heerd, een leer- en leesblad voor alle lieden. 11 jaargangen: 1873-1883; en de laatste jaargang (340 blz.), waarvan het eerste nummer verscheen den 28 Januari 1890 en het laatste den 12 December 1902. - Ontbreken: de n^rs 15-27 van den 10ⁿ jg. (1874-75); de n^rs 29 tot het einde van den 11ⁿ jg. (1875-76); de n^rs 31-40 van den 12ⁿ jg. (1876-77); en n^r 16 van den 13ⁿ jg. (1877-78). - Van den 19ⁿ jaargang (1883-84) zitten de volgende n^rs verkeerd in andere jaargangen gebonden: n^rs 12 en 13 in jg. 1874-75; n^rs 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10 en 11 in jg. 1876-77, en n^r 16 in jg. 1877-78.

Zedelycke rym-wercken en christelycke gedachten door M. de Swaen. Tot Loven, bij Guiliam Stryckwant, in de gulde Lampe, 1710.

De Gids, November 1907.

Ruildienst.

De Belgische School, n^rs 6 en 7, 1907-08. - Biekorf, n^rs 19-22, 1907 - Bijdragen tot de Geschiedenis bijzonderlijk van het aloude Hertogdom Brabant. October 1907. - De Christene School, n^rs 1 en 2, 1907. - Dietsche Warande en Belfort, n^rs 2, 10 en 11, 1907 - Den Gulden Winckel, n^rs 2-11, 1907. - D Katholiek. November 1907. - Het Katholiek Onderwijs, n^r 1, 1907. - Korrespondenzblatt des Vereins für niederdeutsche Sprachforschung, Register, Jahrgang 1907. - Natuur en School, n^r 7, 1907. - Neerlandia, n^r 10. 1907. - Noord en Zuid, n^r 11, 1907. - Onze Kunst, n^r 11, 1907. - De Opvoeder, n^rs 28-31, 1907. - De Opvoeding, n^r 11, 1907. - De Schoolgids, n^rs 40-44, 1907, en blz. 353 tot 368 van Studiën op de Paedagogie door R. van de Casteele. - St.-Cassianusblad, Bijvoegsel n^r 17,

[p. 839]

1907. - Studiën, n^rs 3 en 4, 1907. - Tijdschrift voor Boek en Bibliotheekwezen, n^r 5, 1907 - Het Vlaamsch Bestuur, n^rs 9 en 10, 1907. - De Vlaamsche Arbeid, n^r 1, 1907-08. - De Vlaamsche Kunstbode, n^r 10, 1907. - Vragen van den Dag, n^r 11, 1907. - Zeitschrift des Vereins für Volkskunde, n^rs 1-4, 1907.

Ingekomen brieven. - Vervolgens stelt de Bestendige Secretaris de Academie in kennis met de ingekomen brieven:

1^o)	Te Deum op 15 November. - Brief van den 7^n November, waarbij de Weled. H^r Baron de Kerchove d'Exaerde, Gouverneur der Provincie, het Bestuur en de Heeren Leden der Academie tot het plechtig Te Deum uitnoodigt, dat Vrijdag, 15^n dezer, ter gelegenheid van 's Konings naamdag, te 11 uur, in de hoofdkerk van Sint-Baafs zal gezongen worden. - De heeren Edw. Gailliard, bestendige secretaris, en Prof. de Ceuleneer, werkend lid, hebben de plechtigheid bijgewoond.
2^o)	Jubileum van Dr. Abr. Kuyper, buitenlandsch eerelid. - Brief van den 2^n November, waarbij de Weled. Heer Abr. Kuyper, buitenlandsch eerelid, te 's Gravenhage, onder aanbieding van zijne beste wenschen voor den bloei der Academie, zijnen dank betuigt voor den brief van gelukwensching hem, namens onze Koninklijke Instelling, toegestuurd: ‘Het was mij - schrijft hij - een bijzonder voorrecht op mijn jubileum ook van uwe zijde een zoo vriendelijken gelukwensch te mogen ontvangen. Sta mij toe er U

[p. 840]

hartelijk dank voor te zeggen en mij in uw welwillend aandenken aan te bevelen’.

Mededeeling door den Bestendigen Secretaris.

Dietsche Kalenders: Uitgave van Dietsche Kalenders in het Jaarboek, door Prof. Dr. Willem de Vreese en Edw. Gailliard. - In het Jaarboek voor 1907, werd de reeks geopend met twee kalenders voorkomende in gebedenboeken uit de 15^e eeuw, welke in de Stedelijke Bibliotheek der stad Brugge berusten. In het Jaarboek voor 1908, wordt de reeks voortgezet, met de uitgave van twee kalenders, ontleend aan gebedenboeken uit de bibliotheek der Gentsche Hoogeschool: de eerste daarvan dagteekent uit 1483 en behoort bij een souter die uit de Sassisch-Frankische gewesten der Nederlanden afkomstig is; de tweede gaat bij een gebedenboek uit 1504, dat in Vlaanderen geschreven werd.

Het is welbekend, van welk groot gewicht voor de kennis der chronologie de middeleeuwsche kalenders zijn. Van niet minder belang zijn zij voor de taalkunde: immers, zij zijn een onschatbare bron voor de kennis van de voornamen, inzonderheid van dezulke, die zeer van den Latijnschen vorm afwijken. In vele andere opzichten kan ook, vooral wat het vaststellen van den oorsprong van sommige handschriften betreft, dergelijke uitgave zeer groot nut opleveren.

[p. 841]

De Koortabellen (‘Cartabellen’) en het Proprium dioecesis van de onderscheidene bisdommen van ons land, van Noord-Nederland en van Fransch Vlaanderen, alsmede van verschillende Duitsche bisdommen, - al verschilt hun tegenwoordig gebied merkelijk van het vroegere, - kunnen ook van grooten dienst zijn bij den ondernomen arbeid, doordien zij de namen van de Heiligen en van de kerkelijke feesten leeren kennen, welke aan bepaalde bisdommen of steden eigen zijn of aldaar inzonderheid gevierd worden.

Dientengevolge was de Bestendige Secretaris zoo vrij verschillende Hoogwaardige Heeren Bisschoppen te verzoeken, aan de boekerij der Koninklijke Vlaamsche Academie goedgunstig te willen schenken een exemplaar van de Koortabel en van het Proprium van hun bisdom, nl.: Zijne Eminentie Mgr. Mercier, kardinaal-aartsbisschop van Mechelen; Hunne Hoogwaardigheden Mgr. Waffelaert, bisschop van Brugge; Stillemans, bisschop van Gent; Rutten, bisschop van Luik; Heylen, bisschop van Namen, en Walravens, bisschop van Doornik; - Hunne Hoogwaardigheden den Aartsbisschop van Utrecht en de Bisschoppen van Breda, Haarlem, 's Hertogenbosch en Roermond; - Zijne Eminentie den Kardinaal-Aartsbisschop van Parijs, alsook Hunne Hoogwaardigheden de Aartsbisschoppen van Kamerijk en Reims en de Bisschoppen van Atrecht, Amiens, Dijon en Soissons.

[p. 842]

Met de meeste welwillendheid hebben al de Bisschoppen van ons land en van Noord-Nederland aan het verzoek van den Bestendigen Secretaris het gewenschte gevolg gegeven. Vanwege den Aartsbisschop van Kamerijk is ook een zeer gunstig antwoord ingekomen. Hun allen zij hier, namens de Academie, een hartelijk woord van dank gezegd.

Bij de toezending van den Bisschop van Doornik, welke zeer belangrijk mag heeten, gaat een Proprium van het oudbisdom Atrecht, dat bijzonder welkom is.

De lijst van al de ontvangen ‘Cartabellen’ en ‘Propria’ is onder de aangeboden boeken opgenomen.

Mededeelingen namens Commissiën.

1^o) Bestendige Commissie voor Middelnederlandsche Taal- en Letterkunde. - De heer K. de Flou, secretaris, deelt aan de Academie mede, dat de Commissie in hare vergadering van heden morgen, den heer Dr. W. de Vreese met een wetenschappelijke zending naar Duitschland belast heeft. Hij verzoekt de Vergadering die opdracht te willen bekrachtigen. - (Goedgekeurd.)

2^o) Bestendige Commissie voor Geschiedenis, Bio- en Bibliographie. - a) Bestuur der Commissie voor 1908-1909. De heer J. Broeckaert, secretaris, bericht de Academie, dat de Commissie

[p. 843]

in hare vergadering van heden morgen, voor het tijdperk gaande van 1 Januari 1908 tot 31 December 1909, benoemd heeft tot voorzitter, den heer Des. Claes, en tot ondervoorzitter, den heer Dr. Jac Muyldermans; hij zelf werd, voor dien tijd, tot secretaris herkozen.

b) Ter uitgave aangeboden verhandeling. Door den Eerw. heer Cl. Buvé, pastoor te Bost (Hougaarde), onder Thienen, ter uitgave aangeboden verhandeling: Kredietmiddelen en Geldplaatsing tijdens de Middeleeuwen. - De Commissie heeft de Weled. heeren H. Pirenne en Hub. van Houtte, hoogleeraren te Gent, beleefd verzocht over die verhandeling verslag te willen uitbrengen: die Heeren hebben die opdracht met de meeste welwillendheid aanvaard. Hun wordt daarvoor de dank der Academie betuigd.

3^o) Bestendige Commissie voor het Onderwijs in en door het Nederlandsch. - De heer J. Boucherij, secretaris der Commissie, legt het volgend verslag ter tafel over de heden morgen gehouden vergadering:

Aanwezig de heeren: G. Segers, voorzitter; D. Claes, ondervoorzitter; J. Bols, Dr. W. de Vreese, A. Joos, Dr. J. Muyldermans, Mr. J. Obrie, leden, en de secretaris.

Na voorlezing en goedkeuring van het verslag over de vorige vergadering, zet de heer G. Segers zijne lezing voort over Het Utilitarismus in het Onderwijs, met betrekking tot het Wereldcongres te Bergen. Zijne voordracht

[p. 844]

verwerft de algeheele goedkeuring van al de Leden. Er wordt besloten het werk van M. Segers zoo spoedig mogelijk te laten drukken in het Bijblad der Commissie.

Dagorde.

1^o) Verkiezing van den Bestuurder en van den Onderbestuurder voor het dienstjaar 1908. - De Vergadering gaat tot de verkiezing over.

a.)	Verkiezing van den Bestuurder: Worden, door den heer Bestuurder, tot stemopnemers aangewezen: de heeren Th. Coopman en Dr. Hugo Verriest. Wordt verkozen: de heer Des. Claes.
b.)	Verkiezing van den Onderbestuurder: Worden tot stemopnemers aangewezen: de heeren Jhr. Mr. Nap. de Pauw en Dr. H. Claeys. Wordt verkozen: de heer Dr. W. de Vreese.

De heer Bestuurder, den uitslag der stemmingen mededeelende, wenscht beide verkozenen geluk, en spreekt de hoop uit, dat hun Bestuursjaar voorspoedig moge zijn. De heeren Claes en De Vreese betuigen hun dank voor het vertrouwen dat hun Medeleden in hen blijken te stellen, een vertrouwen, waardoor zij zich wel vereerd achten, maar nog meer herinnerd worden aan al datgene wat de Koninklijke Vlaamsche Academie het recht heeft van hen te verwachten. Zooveel het in hun vermogen ligt, zullen zij er naar streven die verwachtingen niet te beschamen!

[p. 845]

2^o) Lezing door den heer Dr. Hugo Verriest: Onze Kunst en ons Volk. - Spreker doet uitschijnen dat de kunst van Vlaanderen komt, - niet uit kunstmatige geleerdheid en aangewonnen handigheid, - maar uit eigen wezen, uit volk en levende taal. Hij herinnert aan Gezelle en Rodenbach, en wijst op Stijn Streuvels en anderen, dichters en schrijvers, die allen uit dat volk, uit zijne taal, groeiden en bloeiden, en legt hunne eigenaardigheid, hun eigen zijn en wezen uit: De letterkunde hoeft in Vlaanderen het hooger wezen, het kunstwezen van het Vlaamsche Volk te zijn; dichter zijn is Vlaanderen zijn. Dat is, zegt spreker ten slotte, de kunst van Vlaanderen, en wat Vlaanderen er uit halen kan en moet.

3^o) Lezing door den heer Edw. Gailliard: Iets over het Spaansch dialect der Antillen met betrekking tot de Nederlandsche woorden die er in voorkomen. - De heer Gailliard houdt eene korte voordracht over eenige eigenaardigheden, die zich voordoen in een gebedenboekje getiteld ‘Meditacion i Oracion pa cada Misterio di Sanctísimo Rosario’. Dit boekje is in ‘papiments’ of het Spaansch dialect van het eiland Curaçao (Antillen) opgesteld; het werd te Brugge, in 1884, gedrukt en draagt het Imprimi potest van ‘† Fr. H.J.A. Van Ewyk, O.P., Episcopus Camac. et Vicarius Apostolicus Curaçoensis’. Opmerkenswaardig is het, dat de taal van bedoeld boekje met talrijke Nederland-

[p. 846]

sche woorden is doorspekt. De heer Gailliard haalt die woorden aan. Daaronder wezen hier vermeld: Pidi = bidden; - Dal, in dal di lagrimaaki = tranendal; - Schoot = in schootji = schoot: den schootji di su mama = in den schoot zijner moeder; - Stal, in eene zinsnede betreffende de geboorte van Christus in den stal te Bethleem; - Klaar = klaren = verlichten, in mi coerazon ta klaar = mijn hart verlichten; - Stap, in i mi camna semper den stap di Hesus = en steeds de stappen van Jesus te volgen, in zijne stappen te wandelen; - Spiel, in Spiel di husticia, = spiegel der rechtvaardigheid; - Toren, in Toren di David en Toren di ivoor = Turris Davidica en Turris eburnea, Toren van David, Ivoren toren; - Lammetje, in Lammetje di Dios = Agnus Dei, Lam Gods (uit de Litanie van O.-L.-Vrouw); enz., enz.

De heer Gailliard stelt zich voor, bij verdere gelegenheid op het stuk terug te komen.

De vergadering wordt te vier uren gesloten.