Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1905

[p. 608]

Zitting van 27 September 1905.

Aanwezig: de heeren G. Segers, bestuurder, J. Broeckaert, onderbestuurder, en Edw. Gailliard, bestendige secretaris;

de heeren Dr. Claeys, Jhr. de Pauw, Julius Obrie, Th. Coopman, Edw. Coremans, J. Bols, K. de Flou, Des. Claes, Alf. Janssens, Jhr. Dr. K. de Gheldere, Mr. A. Prayon-van Zuylen, L. Simons, Ad. de Ceuleneer, Dr. W. de Vreese, J. Muyldermans, Jan Boucherij en Am. Joos, werkende leden;

de heeren Mr. Paul Bellefroid, Dr. Eug. van Oye en Omer Wattez, briefwisselende leden.

De heeren Baron de Bethune, werkend lid, en Dr. Lecoutere, briefwisselend lid, hebben laten weten, dat zij verhinderd zijn de vergadering bij te wonen.

De heer Edw. Gailliard, bestendige secretaris, leest het verslag over de Augustus-vergadering. - Het wordt goedgekeurd.

Aangeboden boeken. - Daarna legt de Bestendige Secretaris de lijst over van de

[p. 609]

Aangeboden boeken.

Door de Regeering:

Bibliographie de Belgique. Première partie. Livres. N^os 13-14, 15-16 (15 et 31 Juillet, 15-31 Août 1905). - Deuxième partie. Publications périodiques. N^os 13-14, 15-16 (15 et 31 Juillet, 15-31 Août 1905).

Bulletin mensuel des sommaires des périodiques, consacré au relevé systématique de tous les articles, études, mémoires, etc. parus dans les recueils périodiques belges. N^os 6-7. Juin-Juillet 1905.

Revue de l'Université de Bruxelles. 10^e année: 1904-1905, n^os 8-9 (Mai-Juin).

Revue sociale catholique. 9^me année, n^os 10 et 11. 1^r Août et 1^r Septembre 1905.

Revue Néo-Scolastique, publiée par la Société Philosophique de Louvain. 12^e année. N^o 3. Août 1905.

Le Musée belge. Revue de philologie classique. 9^e année. N^o 3. 15 Juillet 1905.

Sommaire idéologique des ouvrages et des revues de philosophie publié trimestriellement par l'Institut supérieur de Philosophie de Louvain. 11^e année, fascicule XLI.

Bulletijn der Maatschappij van Geschied- en Oudheidkunde te Gent. 13^e jaar, n^rs 5-6.

Wallonia. 13^e année. N^rs 6 et 7. (Juin et Juillet 1905.)

Bulletin des Musées royaux des arts décoratifs et industriels (Antiquités, Industries d'Art. Art monumental et décoratif, Armes et Armures, Ethnographie) à Bruxelles. 4^e année, n^o 9. Juin et Juillet 1905.

Bibliothèque coloniale internationale. Institut colonial international. Bruxelles. - Compte rendu de la Session tenue à Rome, les 25, 26 et 27 Avril 1905. Bruxelles, 1905.

[p. 610]

Ministerie van Nijverheid en Arbeid. Arbeidsblad uitgegeven door het Arbeidsambt van België. 10^e jaargang. Juli en Augustus 1905.

Ministère de l'Industrie et du Travail. Office du Travail. - Annuaire de la législation du travail. Publié par l'Office du Travail de Belgique. 8^e année 1904.

Ministère de l'Industrie et du Travail. Office du Travail. Section de la Statistique. - Salaire et durée du travail dans les industries textiles, au mois d'Octobre 1901. Bruxelles. 1905.

Ministère des Finances et des Travaux publics. Annales des travaux publics de Belgique. 62^e année. 2^e série, Tome X, 4^me fascicule. Août 1905.

De Belgische Illustratie, uitgegeven ter gelegenheid der 75^e verjaring van 's Lands Onafhankelijkheid. N^rs 14-17, 18-19, 20-24.

Door de Koninklijke Bibliotheek te 's Gravenhage:

Catalogus van de Pamfletten-verzameling berustende in de Koninklijke Bibliotheek, bewerkt, met aanteekeningen en een register der schrijvers voorzien, door Dr. W.P.C. Knuttel, onderbibliothecaris der Koninklijke Bibliotheek. Vijfde deel, 1776-1795. 's Gravenhage, 1905.

Verslag over den toestand der Koninklijke Bibliotheek in het jaar 1904. 's Gravenhage, 1905.

Door de Koninklijke Academie van Wetenschappen, te Amsterdam.

Die lex romana canonice compta, Römisches Recht im Frühmittelalterlichen Italièn, in systematischer Darstellung von Max Conrat (Cohn). (Verhandelingen der Academie, afdeeling Letterkunde. Nieuwe reeks, deel VI, n^r 1.) Amsterdam, 1904.

Jaarboek van de Koninklijke Academie van Wetenschappen, gevestigd te Amsterdam (1904). Amsterdam, 1905.

[p. 611]

Door den Kring:

Annales de la Société d'Emulation pour l'étude de l'histoire et des antiquités de la Flandre. Tome LV de la collection. Revue trimestrielle 3^e fascicule. Août 1905.

Oudheid en Kunst. Tijdschrift van den Geschied- en Oudheidkundigen kring voor Brecht en omstreken. Aflevering II, 1905.

Door het Institut International de Bibliographie:

Notice-catalogue. Juillet 1905.

Door Jhr. Dr. K. de Gheldere, werkend lid:

De oude Thorhoutsche Kamer van Rhetorica, met keuspreuk: Door Geest en Arbeid. Gent, 1905.

Door den heer de Ceuleneer, werkend lid:

La reforme des humanités anciennes et modernes. Rapport presenté au congrès international d'expansion économique mondiale de Mons. Bruxelles, 1905.

Door den heer Muyldermans, werkend lid:

St.-Cassianusblad. Tijdschrift voor opvoeding, onderwijs en onderwijzersbelangen. 7^e jaargang, n^rs 9 en 10. (Augustus en September 1905.) Bijvoegsel, n^rs 14 en 15.

Door den heer Jan Boucherij, werkend lid:

De Vlaamsche kunstbode: kunsten, letteren, wetenschappen. 6^e en 7^e aflevering. Juni-Juli en Augustus 1905.

Een nieuw leven. Eene schets door Jan Boucherij. Antwerpen, 1905.

Door den heer Dr. Eug. van Oye, briefwisselend lid:

De Nixe. Lyrisch drama in drie bedrijven. Zeer vrije bearbeiding van eene dramatische schets des Russischen, dichters Alexander Puschkin. Antwerpen, 1881.

Hakon Jarl. Treurspel in vijf handelingen van Adam Gottlob Oehlenschläger, uit het Deensch vertaald. Antwerpen, 1886.

[p. 612]

Vonken en Stralen. Poëzie. 1870-76. Gent, 1889.

De Aziatische Cholera - oorsprong, oorzaak en behoedmiddels - voor het volk geschetst. Gent, 1893.

De Gezondheidsleer in de School. Aanspraak gehouden bij de prijsverdeeling der Nijverheidsschool, te Oostende, den 19 November 1893. Z.j.

De eerste hulp bij plotselijke ongevallen. Zes voordrachten van Dr. Friedrich von Esmarch. Met toelating des schrijvers uit het Duitsch vertaald. Tweede uitgave, met 44 afbeeldingen in den tekst. Gent, 1899.

De Gezondheidsleer in de 19^e eeuw. Rede gehouden bij de prijsverdeeling in de Nijverheidsschool van Oostende, den 10 Mei 1903. Overdruk uit ‘De Vlaamsche Kunstbode’.

In 't Blauwe. Gedichten. 1876-1901. Brugge, 1904.

Door den Eerw. P. Fr. Stephanus Schoutens, uit het klooster der Minderbroeders, Oever, te Antwerpen:

Sente Franciscus leven. Dit boec heeft ghescreven broeder Jan van Roest Inden jaer ons heren. M. CCCC ende LIX. In 't licht gegeven door P. Fr. Stephanus Schoutens. Minderbroeder. Aalst, 1903.

Sommeghe guldenen woerde seer stichtich die broeder Egidius ghesproeken heeft. Sinte Franciscus vermaninghen. Naar het handschrift van broeder Jan van Roest. In 't licht gegeven door P. Fr. Stephanus Schoutens, Minderbroeder, Antwerpen, 1904.

Die capittlen vanden ghesellen. S. Francisci. Dit boec heeft ghescreven broeder Jan van Roest Inden jaer ons Heren. M. CCCC ende LIX. In 't licht gegeven door P. Fr. Stephanus Schoutens, Minderbroeder, Antwerpen, 1904.

Alle legenden van Sente Franciscus. Dit boec heeft ghescreven broeder Jan van Roest Inden jaer ons Heren

[p. 613]

M. CCCC ende LIX. In 't licht gegeven door P. Fr. Stephanus Schoutens, Minderbroeder, Antwerpen, 1904.

Belgische Reizigers der Minderbroedersorde. II. Reizen en Lotgevallen van Broeder Pieter Fardé, Minderbroeder, heruitgegeven door P. Fr. Stephanus Schoutens, Minderbroeder der Belgische Provincie. Hoogstraten, 1903.

Belgische Reizigers der Minderbroedersorde. III. Een reiziger naar Turkije in de XV^e eeuw, enz., door P. Fr. Stephanus Schoutens, Minderbroeder der Belgische Provincie. Hoogstraten, 1903.

Belgische Reizigers der Minderbroedersorde. IV. Reis van Willem van Ruysbroeck naar Tartarië in de XIII^e eeuw. Uitgegeven door P. Fr. Stephanus Schoutens. Hoogstraten, 1903.

Belgische Reizigers der Minderbroedersorde. V. Beschrijving van Louisiana, door P. Lodewijk Hennepin. Opnieuw uitgegeven door P. Fr. Stephanus Schoutens, Minderbroeder, Hoogstraten, 1904.

O.-L.-Vrouw van den Hagelberg te Beirendrecht, door P. Fr. Stephanus Schoutens, Minderbroeder. Tweede uitgaaf. Antwerpen, 1904.

Levensschets van den Eerweerden Pater Thyssen, Minderbroeder van het voormalig klooster te Antwerpen, door P. Fr. Stephanus Schoutens, Minderbroeder. Tweede uitgaaf. Hoogstraten, z.j.

Dat Bouck der Bloemen. Handschrift der XV^e eeuw, in 't licht gegeven door P. Fr. Stephanus Schoutens, Minderbroeder. Hoogstraten, 1904.

Van Mellibeo ende van sinre vrouwen. Handschrift der XV^e eeuw. Uitgegeven door P. Fr. Stephanus Schoutens, Minderbroeder. Hoogstraten, 1905.

Door den heer P.-J. Goetschalckx:

Bijdragen tot de Geschiedenis bijzonderlijk van het aloude Hertogdom Brabant. Juli en Augustus 1905.

[p. 614]

Door de Schrijvers:

Volledige leergang in Opvoedkunde ten gebruike der Normaalscholen, door A. Auger, E.H.L. Haustrate. Tweede boekdeel. Naar de tweede oorspronkelijke uitgave vertaald door E.H.J. Vlerick. Doornijk, 1905.

Studie over het Engelsch Nationaal Lied, door Albert Bollansée. Antwerpen, 1905.

Drie zangers van liefde en lente: Hooft-Brederode-Starter, door Leo Van Puyvelde. (Overdruk uit ‘De Vlaamsche Kunstbode’.) Antwerpen, 1905.

Roger de la Pasture, son origine tournaisienne; son nom; sa nationalité, par Adolphe Hocquet, archiviste de Tournai. Tournai, 1905.

Oorsprong, Beschrijving en Geschiedenis der oude en vermaarde stad Antwerpen, volgens eene oude gedrukte kronijk tot het jaar 1545 in hedendaagschen schrijfstijl uitgegeven ter gelegenheid van den 75ⁿ verjaardag der Onafhankelijkheid van het Koninkrijk Belgie (1830-1905), onder de zinspreuk: Eenaracht maakt Macht, door D. Verswijvel. Antwerpen, 1905.

Door de Redactie:

Biekorf. Dat is een leer- en leesblad, voor alle verstandige Vlamingen. 16^e jaar, n^rs 13, 16, 17 en 18.

De Student. Tijdschrift voor het Vlaamsche Studentenvolk. 25^e jaargang. 3^e en 4^e aflevering 1905.

Id. 25^e jaargang. Feestnummer I-II-III, 1905.

Woordenboek der Nederlandsche taal. Negende deel, vierde aflevering (Melden-metterwoon), bewerkt door Dr. A. Kluyver.

De Katholiek. Godsdienstig, geschied- en letterkundig tijdschrift. 128^e deel, Augustus-September 1905.

[p. 615]

Ingekomen boeken. - Voor de boekerij der Academie zijn navolgende werken ingekomen:

De Gids. Augustus en September 1905.

Germania. Maandschrift voor Vlaamsch-Germaansche Beweging. 7^e jaargang, n^r 8. Augustus en September 1905.

Deutsches Wörterbuch, von Jacob Grimm und Wilhelm Grimm. Zwölften Bandes. Siebente Lieferùng. (Verschreckerle-Versitzen) Bearbeitet von Dr. R. Meiszner.

Tijdschrift voor Boek- en Bibliotheekwezen. Jaargang III. N^r 4, Juli-Augustus 1905.

Noord en Zuid. Tijdschrift ten dienste van onderwijzers bij de studie der Nederlandsche Taal- en Letterkunde. 28^e jaargang. N^r. 8, Augustus 1905.

Dietsche Warande en Belfort. N^rs 8-9, 1905.

De Heer Bestuurder heet den heer Dr. Eugeen van Oye welkom in de Koninklijke Vlaamsche Academie. Hij is diep overtuigd, zegt hij, dat de heer van Oye eene goede aanwinst voor onze instelling zal zijn en dat zij steeds op zijne krachtige en vlijtige medewerking zal mogen rekenen.

Ingekomen brieven. De Bestendige Secretaris stelt de vergadering in kennis met de ingekomen brieven.

1^o) Klaus Groth-gedenkteeken te Kiel. Gedrukte brief van 17 Juli 1905 ‘An die Königliche Vlämische Academie in Gent’, onder handteekening van den heer Fuss, opperburgemeester

[p. 616]

van Kiel, en van de andere heeren leden van het ‘Kieler Ortausschusses zür Errichtung eines Klaus Groth-Denkmals in Kiel’, waarbij zij den raad en medewerking der Academie vragen, om het nog ontbrekende gedeelte van het noodige kapitaal tot oprichting van een gedenkteeken aan Klaus Groth te helpen aanvullen. Zij vragen, zoo mogelijk, een onmiddellijk optreden der Academie, opdat in de Nederlanden een Comiteit tot stand kome, om de zaak, welke hun zoo zeer aan het hart ligt, krachtig vooruit te helpen en hopen zoo spoedig mogelijk te mogen vernemen of het aan de Koninklijke Vlaamsche Academie, of aan een door haar op de hoogte gebrachte persoonlijkheid, mogelijk is geldinzamelingen voor het ‘Klaus Groth-Denkmal’ op touw te zetten.

2^o) Herdrukken van uitgaven der Academie. Brief van 3 Augustus 1905, waarbij de heer St. Prenau aan de Academie de toelating vraagt om van zijne ‘Verhandeling over de zuivere uitspraak der Nederlandsche taal’ eene tweede uitgaaf te laten bezorgen. De heer Prenau zou aan zijn arbeid enkele wijzigingen wenschen toe te brengen en vernam gaarne of de Academie voorwaarden stelt, en welke, om tot de tweede uitgave te laten overgaan. - De Academie beslist de vraag van den heer Prenau in te willigen, onder beding, gezien het werk zal gewijzigd

[p. 617]

worden, dat de schrijver bij de tweede uitgave en volgende niet vermelde dat het boek door de Koninklijke Vlaamsche Academie is bekroond geweest.

3^o) Dr. Franz Jostes, buitenlandsch eerelid. Brief van 13 Augustus 1905, waarbij de heer Dr. Franz Jostes, titulair hoogleeraar in Duitsche philologie, te Münster (Westfalen), de Koninklijke Vlaamsche Academie dank zegt voor zijne verkiezing tot buitenlandsch eerelid. Zijne benoeming, schrijft de heer Jostes, was hem des te aangenamer, daar hij in sympathie voor het Vlaamsche volk is opgewassen: tot mijne eerste lezingen, zegt hij, hebben de werken van Conscience behoord; van het begin af mijner Academische studiën, hebben de Vlaamsche en de Nederlandsche letterkunde over 't algemeen mij het meeste belang ingeboezemd. En wanneer ik nu nog aan mijne leerlingen een staaltje van de schoonheid van de literatuur uit de middeleeuwen wil laten kennen, dan wijs ik in de eerste plaats op de werken van Jan van Ruusbroec. Gij zult dan ook licht begrijpen hoe hoog ik de eer schat, die mij met uw Volk in nog nauwer betrekking brengt en hoezeer ik de hoop koester de gelegenheid te hebben met de geachte heeren Leden der Academie persoonlijke betrekkingen aan te knoopen. Ten slotte belooft de heer Jostes, dat hij aan de Konink-

[p. 618]

lijke Vlaamsche Academie zal geven wat hij kan, en dat zijne Medeleden en de Academie nooit vruchteloos een beroep op zijne bereidwilligheid zullen doen.

4^o) Prijsvermindering op het vervoer van bestuurstukken. Brief van 5 September 1905, waarbij de weled. Heer Minister van Binnenlandsche Zaken en Openbaar Onderwijs, ter kennis brengt der Academie de beslissing van den Heer Minister van Spoorwegen (14 December 1904), betreffende ‘het verleenen van 50% prijsvermindering op het vervoer van bestuurstukken en materieel tusschen provincie-gouverneurs, arrondissements-commissarissen, gemeentebesturen en gestichten of beambten, die onder het beheer van het Departement staan’.

5^o) IX^e Vlaamsch Natuur- en Geneeskundig Congres Brief van 14 September 1905, waarbij de heer Dr. Bauwens, voorzitter, namens het Bestuur van het Negende Vlaamsch Natuur- en Geneeskundig Congres, te Aalst op 23 en 24 September te houden, de Koninklijke Vlaamsche Academie verzoekt om zich officieël op het Congres te laten vertegenwoordigen.

Ingevolge den brief door den Bestendigen Secretaris der Academie, op 8 Augustus 1905, aan de Inrichtings-Commissie van het Congres gestuurd, belooft verder de heer Bauwens het

[p. 619]

tot stand komen in de Academie van de Van de Ven-Heremans' stichting aan de heeren Congresleden bekend te maken.

Bij brieve van 21 September, liet de Bestendige Secretaris aan den heer Dr. Bauwens weten, dat het Bestuur der Academie de heeren J. Broeckaert, onderbestuurder, en Julius Obrie, werkend lid, belast heeft de Koninklijke Vlaamsche Academie op het Congres te vertegenwoordigen.

6^o) ‘Congrès des sciences historiques’ te Duinkerke. Brief van 15 September 1905, houdende uitnoodiging vanwege de ‘Société Dunkerquoise pour l'encouragement des sciences, des lettres et des arts tot het ‘Congrès des Sciences historiques’, met betrekking op het Noorden van Frankrijk en op België, te Duinkerke in Juli 1907 te houden. Bij den brief gaat het programma der werkzaamheden van het Congres. - De Academie beslist, dat zij officieel aan dit Congres zal deelnemen en dat zij zich aldaar door een drietal harer leden zal laten vertegenwoordigen. De Bestendige Secretaris wordt echter belast verdere inlichtingen omtrent de inrichting van bedoeld Congres in te winnen.

[p. 620]

Mededeeling door den Bestendigen Secretaris

Van de Ven-Heremans' stichting. Bij brieve van 8 Augustus 1905 had de Bestendige Secretaris de eer aan den heer Dr. Is. Bauwens, voorzitter van het Negende Vlaamsch Natuuren Geneeskundig Congres, te Aalst te houden, het tot stand komen in de Academie bekend te maken van de Van de Ven-Heremans' stichting, waarvan het doel is de Nederlandsche taal en wetenschap te bevorderen, door het uitgeven, in het Nederlandsch, van werken over natuurof geneeskundige wetenschappen, over rechtsgeleerdheid en over het vak van den ingenieur. De Bestendige Secretaris verzocht den Heer Bauwens van zijn schrijven kennis te willen geven aan de heeren geneesheeren en geleerden, die van het bedoeld Congres deel zouden uitmaken en hun mede te deelen dat de Koninklijke Vlaamsche Academie alle Nederlandsche handschriften van geleerden dankbaar zal ontvangen: de ingezonden verhandelingen zullen met de meeste zorg en welwillendheid door drie Commissarissen nagezien worden, door de Bestendige Commissie voor Nieuwere Taal en Letteren te benoemen en welke verslag zullen overleggen bij de Academie, die over het al of niet drukken van het ter uitgave aangeboden handschrift zal beslissen.

[p. 621]

Dezelfde kennisgeving werd, op 22 Augustus, aan de volgende heeren gestuurd:

a)	Aan den heer advocaat Ed. Janssens, voorzitter van de Vlaamsche Balie, te Antwerpen.
b)	Aan den heer advocaat E. De Visscher, voorzitter van de Vlaamsche Balie, te Brugge.
c)	Aan den heer advocaat Willem Thelen, voor het Vlaamsch Pleitgenootschap, te Brussel.
d)	Aan den heer advocaat Alb. Fredericq, voorzitter van de Vlaamsche Balie, te Gent.

Bij gelegenheid zal, door den Bestendigen Secretaris, een gelijke mededeeling aan ettelijke heeren ingenieurs van het Vlaamsche land gedaan worden.

Dagorde.

1^o) Wedstrijden. Ingezonden handschriften. Hoe moet de volgende bepaling betreffende de Wedstrijden der Academie verstaan worden?

‘De Academie meent de Mededingers te moeten berichten, dat al de handschriften aan haar oordeel onderworpen, als haar eigendom in haar Archief bewaard blijven...’

De vergadering sluit zich bij de volgende verklaring van bovenstaande bepaling aan: De ingezonden handschriften blijven het eigendom der Academie. Aan de schrijvers kan echter toelating verleend worden, om er afschrift van te nemen of te laten nemen. In dit geval, mag

[p. 622]

het Hs. aan den schrijver worden toevertrouwd, onder beding dat hij de geschrevene verbintenis aanga, het binnen eenen te bepalen tijd aan den Heer Bestendigen Secretaris terug te sturen.

2^o) Wedstrijden. Voorstel van den heer Prayonvan Zuylen. Na eene wijziging aan de opstelling van zijn voorstel toegebracht te hebben, verzoekt de heer Prayon-van Zuylen de vergadering de bespreking daarvan tot de volgende zitting te verdagen. - Aangenomen.

3^o) Lezing door den heer Des. Claes. De heer Claes houdt eene hoogstbelangwekkende lezing ‘Over min bekende en onuitgegeven schriften van wijlen Jan van Beers’. - Op verzoek van den spreker, beslist de Academie dat hij zijne lezing in de eerstvolgende vergadering zal voortzetten.

De vergadering wordt te vier uur gesloten.