Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1905

[p. 134]

Van de Ven-Heremans' stichting.
Bestendige Commissie voor Nieuwere Taal- en Letterkunde.
Voorstel door haar overlegd in de Academische vergadering van den 21 October 1903.

Toelichting.

Bijzondere stichtingen worden geregeld door bepalingen van toepassing of uitvoering, die in overeenstemming zijn met den wil van den begiftiger en met de vereischen der wet.

Dit hoeft geen nader betoog, en het is duidelijk dat de Koninklijke Vlaamsche Academie, in dergelijke gelegenheid, niet anders doen kan of moet dan het voorbeeld volgen van andere Academiën of officieele genootschappen, en inzonderheid dat van de ‘Académie Royale de Belgique’, die over verscheidene stichtingen beschikt.

Voor de Van de Ven-Heremans' stichting wordt dan ook ongetwijfeld een Reglement ingewacht door de Regeering, die, indien zij tegen geene der te stellen voorwaarden eenig bezwaar heeft, daaraan hare hooge goedkeuring zal hechten.

[p. 135]

Die voorwaarden moeten dus, met eerbiediging van den wil van den begiftiger, aan juridische en bestuurlijke vereischten beantwoorden.

In dien zin heeft Uwe bestendige Commissie voor Nieuwere Taal- en Letterkunde een Ontwerp van Reglement opgemaakt. De wetenschappelijke uitgaven in de Nederlandsche taal werden, immers, door haar hier ingeleid, met het gelukkig gevolg dat het streven der Koninklijke Vlaamsche Academie ook op dat gebied begrepen en gewaardeerd is geworden, zelfs tot over 's lands grenzen; ten onzent inzonderheid door den eerw. heer Van de Ven, die niet geaarzeld heeft haar, met dat doel, op de milddadigste wijze te ondersteunen.

De aldus bevoegde Commissie meent dat bedoeld ontwerp in alle opzichten aan de vereischten voldoet.

Derhalve hoopt zij, dat de Academie het welgevallig in ontvang nemen, en, na behoorlijk onderzoek, vóor 1 Januari 1904⁽¹⁾ aan de goedkeuring der Regeering onderwerpen zal, opdat, reeds in den aanvang van het aanstaande jaar, maatregelen tot uitvoering kunnen getroffen worden.

Uwe Commissie houdt zich overtuigd van die spoedige en alleszins stipte uitvoering, dat het hoogste belang is voor de Nederlandsche taal

(1) De intresten beginnen te loopen van 1 Januari 1903. Eerste vervaldag: 1 Juli 1903.

[p. 136]

en wetenschap in Vlaamsch-België; tevens dat zij, ongetwijfeld, andere welhebbende en welmeenende Vlamingen aansporen zal tot navolging van het edel voorbeeld, gesteld door den eerw heer Van de Ven, en wellicht, op die wijze, de inrichting eener Klasse van Wetenschappen in den schoot der Koninklijke Vlaamsche Academie eenmaal zal mogelijk maken: dit is immers de innige wensch van allen die den algeheelen opbloei onzer taal in Vlaamsch-België verwachten van haar optreden en van haren toenemenden vooruitgang op het veelzijdig gebied der wetenschap, bijgevolg op dat van het Hooger Onderwijs.

Ontwerp van reglement. Van de Ven-Heremans' stichting: Wetenschappelijke uitgaven. (Goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 10 Maart 1903.)

Artikel 1.

Krachtens den stichtingsbrief en het goedkeurend Koninklijk Besluit van 10 Maart 1903, wordt de jaarlijksche intrest van het onvervreemdbaar nominaal kapitaal, - 20,000 fr., rent drie ten honderd, - door de Koninklijke Vlaamsche Academie uitsluitend gebruikt tot bevordering der Nederlandsche taal en wetenschap; door

[p. 137]

het uitgeven, in het Nederlandsch, van nieuwe werken over natuur- of geneeskundige wetenschappen, over rechtsgeleerdheid en over het vak van den ingenieur.

Artikel 2.

Mochten, in den loop van een jaar geene dergelijke werken ter uitgave aangeboden of geene der aangebodene daartoe geschikt geacht worden, dan wordt de intrest over dat jaar gevoegd bij dien van het volgende jaar.

Artikel 3.

Mocht de intrest van een of meer jaren niet toereikend zijn om het drukken van een of meer ter uitgave aangenomen werken te bekostigen, dan kan de Koninklijke Vlaamsche Academie, op voorstel en verslag van hare bevoegde Commissie, het ontbrekende aanvullen uit de tot dat doel voorziene middelen op hare gewone jaarlijksche begrooting.

Artikel 4.

Zoolang er geene afdeeling of klasse voor de wetenschappen in den schoot der Koninklijke Vlaamsche Academie is ingericht, wordt het beheer van de Van dc Ven-Heremans' stichting waargenomen door hare Bestendige Commissie voor Nieuwere Taal- en Letterkunde, die telken jare, in den loop der maand December, schriftelijk

[p. 138]

verslag uitbrengt over de werkzaamheid betreffende het fonds en dezes geldelijken toestand. Die verslagen worden gedrukt in de Verslagen en Mededeelingen der Academie.

Artikel 5.

Over elk ingezonden handschrift betreffende de in artikel 1 bepaalde vakken worden door die Bestendige Commissie, welke te dien einde telkens drie Commissarissen benoemt, verslagen overgelegd aan de Academie, die over het al of niet drukken zoowel van die verslagen als van het handschrift beslist.

Artikel 6.

Op den omslag en het titelblad van elk uitgegeven werk staat gedrukt:

‘Koninklijke Vlaamsche Academie voor Taalen Letterkunde. - Van de Ven-Heremans' stichting. Uitgave N^r....’

Artikel 7.

Alleen drukvaardige en duidelijk geschreven handschriften kunnen in aanmerking komen.

Artikel 8.

Bij elk voorstel tot uitgave, voegt de voornoemde Bestendige Commissie eene raming der kosten.

[p. 139]

Artikel 9.

Wordt een ingezonden handschrift ter uitgave niet aangenomen, dan wordt het den schrijver teruggezonden. De uitgegevene blijven het eigendom der Academie.

Artikel 10.

De schrijver van een door de Academie uitgegeven werk ontvangt 100 present-exemplaren. In geval hij er meer begeert, kan hij zich daaromtrent met den drukker der Academie verstaan.

Artikel 11.

De schrijver behoudt zijn eigendomsrecht, tevens het recht tot verdere uitgave, vertaling enz.

Artikel 12.

De uitgaven worden gedrukt in ten minste 250 exemplaren, de 100 present-exemplaren voor den schrijver niet medegerekend.

Artikel 13.

Op voorstel en verslag van hare voornoemde Bestendige Commissie blijft de Koninklijke Vlaamsche Academie steeds bevoegd, indien ze zulks wenschelijk of nuttig acht, twee of meer jaren vooraf het vak of de vakken te bepalen en kenbaar te maken waarover zij, voor een vastgesteld jaar,

[p. 140]

wetenschappelijke werken ter uitgave inwacht; zelfs, bepaalde wetenschappelijke vraagstukken ter behandeling aan te bevelen.

Artikel 14.

Het verslag, bedoeld in artikel 4, wordt jaarlijks den heer Minister van Binnenlandsche Zaken en Openbaar Onderwijs, als inlichting, overgemaakt.

Aldus goedgekeurd, op voorstel van de Koninklijke Vlaamsche Academie, en op voordracht van den heer Minister van Binnenlandsche Zaken en Openbaar Onderwijs, bij Koninklijk Besluit van

Dit ontwerp wordt den Heer Minister van Binnenlandsche Zaken en Openbaar Onderwijs tot goedkeuring onderworpen.