Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1905

[p. 141]

Zitting van 12ⁿ April 1905.

Zijn aanwezig de heeren G. Segers, Bestuurder; J. Broeckaert, Onderbestuurder, en Edw. Gailliard, Bestendige Secretaris;

de heeren Dr. H. Claeys, Jhr. N. de Pauw, J. Obrie, Th. Coopman, E. Coremans, J. Bols, K. de Flou, D. Claes, Alf. Janssens, Jhr. K. de Gheldere, A. Prayon-van Zuylen, L. Simons, A. de Ceuleneer, Dr. W. de Vreese, J. Muyldermans, J. Boucherij, B^on de Bethune, A. Joos en Dr. J. Mac Leod, werkende leden.

De heer Helleputte laat weten dat hij verhinderd is de zitting bij te wonen.

De heer Gailliard, Bestendige Secretaris, leest het verslag der Maartzitting voor. - Dit verslag wordt goedgekeurd.

Aangeboden boeken. - Daarna deelt de Bestendige Secretaris de lijst mede der

Aangeboden boeken.

Door de Regeering:

Académie Royale de Belgique. Classe des Lettres et des Sciences morales et politiques et Classe des Beaux-Arts. Mémoires: Collection in-4^o, tome I. Fascicule I. Maurits Sabbe, Het leven en de Werken van Michiel de Swaen. (Mémoire couronné en 1903.) Bruxelles, 1905.

[p. 142]

Académie Royale de Belgique. Classe des Lettres et des Sciences morales et politiques et Classe des Beaux-Arts. Mémoires: collection in-8^o, tome I. Bruxelles, 1904.

Fascicule I. Denis (H.). - Le suicide et la corrélation des phénomènes moraux en Belgique. (52 pages, 2 tableaux, 4 diagrammes, 1 carte.)

Fascicule II. De Wulf (M.). - Un théologien-philosophe du XIII^e siècle. - Etude sur la vie, les oeuvres et l'influence de Godefroid de Fontaines. (Médaille d'or en 1903. 127 pages, 1 figure. 1 planche.)

Fasc. III. De Leener (G.). - Le rôle des trusts dans l'organisation économique actuelle. (Médaille d'or en 1903; 99 pages.)

Fasc. IV. Marchal (Le chevalier Edm.). Le ‘Puits de la Vérité’ issu du symbole de l'astronomie chaldéenne. (31 pages, 1 figure.)

Fasc. V. Rousseau (Henry). - Comment apprendre l'histoire de l'art et développer le sentiment du beau? (Médaille d'or en 1904; 20 pages.)

Académie Royale de Belgique. Bulletin de la Classe des Lettres et des Sciences morales et politiques et de la Classe des Beaux-Arts. 1905, n^os 1 et 2.

Bibliographie de Belgique. Table alphabétique de la première partie: Livres, année 1904. - Première partie. Livres. N^o 4, 1905. - Deuxième partie. Publications périodiques. N^o 4, 1905. - Bulletin mensuel des sommaires des périodiques, n^os 1-2, Janvier-Février 1905.

De Vlaamsche Kunstbode. Kunsten, letteren, wetenschappen. 34^e jaargang, 1904.

Bibliothèque de la Faculté de philosophie et lettres de l'Université de Liége. Fascicule XIV: Malherbe et ses sources, par Albert Counson, Docteur en philosophie et lettres, Lecteur à l'Université de Halle. Liége, 1904.

Revue de l'Université de Bruxelles. 10^e année, n^os 5-6. Février-Mars 1905.

[p. 143]

Bulletin bibliographique et pédagogique du Musée belge, revue de philologie classique. 9^me année. N^o 3, 15 Mars 1905.

Revue Sociale Catholique. 9^e ann. N^o 6, 1 Avril 1905.

Congrès international d'Expansion économique mondiale. Septembre 1905.

Bulletijn der Maatschappij van Geschied- en Oudheidkunde te Gent. 13^e jaar, n^r 2, 1905.

Ministère de l'Industrie et du Travail. Office du Travail. Les salaires dans l'industrie gantoise. II. Industrie de la filature du lin. Rapport et enquête présentés à M. le Ministre de l'Industrie et du Travail, par Louis Varlez, Docteur en sciences politiques et administratives. Bruxelles, 1904.

Ministerie van Nijverheid en Arbeid. Arbeidsblad, uitgegeven door het Arbeidsambt van België. X^e jaargang. Januari en Februari 1905.

Door de Académie Royale d'Archéologie de Belgique, te Antwerpen:

Bulletin 1905, II^e livraison.

Door het Observatoire Royal de Belgique:

Annuaire astronomique de l'Observatoire Royal de Belgique publié par les soins de G. Lecointe, directeur scientifique du service astronomique. 1906 Bruxelles, 1905.

Door de Société chorale et littéraire des Mélophiles de Hasselt:

Bulletin de la section scientifique et littéraire. 38^e volume. Hasselt, 1904.

Door den kring:

Geschied- en Oudheidkundige kring te Kortrijk. Tweede jaargang. 1904-1905. Tweede aflevering.

Door het Kgl. Danske Videnskabernes Selskab, Vestre Boulevard, 34, Kobenhavn B:

[p. 144]

Oversigt over det Kongelige Danske Videnskabernes Selskabs Forhandlinger, 1905, n^o 1. - (Bulletin de l'Académie royale des sciences et des lettres de Danemark. Copenhague.)

Door den heer Jan Broeckaert, onderbestuurder:

Les Sociétés chorales Termondoises, par Jean Broeckaert. Termonde, 1905.

Door den heer Ad. de Ceuleneer, werkend lid:

Aan mijne zeer geachte medeleden der koninklijke maatschappij Rhetorica te Gent, uitgesproken ter gelegenheid van hunne eerste bijeenkomst den 11 van Louwmaand 1820, door C. Vervier, z.j.

Door den heer Muyldermans, werkend lid:

St. Cassianusblad. Tijdschrift voor Opvoeding, Onderwijs en Onderwijzersbelangen. 7^e jaargang. N^r 4. April 1905.

Door den heer Jan Boucherij, werkend lid:

De Vlaamsche Kunstbode: kunsten, letteren, wetenschappen. Maart 1905.

Een prettige Vastenavonddag. Eene schets door Jan Boucherij. Antwerpen, 1905.

Door den Eerw. heer Alexander Baumgärtner, S.J., buitenlandsch eerelid (Bellevue, Luxemburg-Stadt):

Geschichte der Weltliteratur. Vol. V. Die französische Literatur. Freiburg im Breisgau, 1905.

Door de heeren Dr. P.-J. Blok en Dr. P.-L. Muller, hoogleeraren te Leiden:

Bijdragen voor Vaderlandsche Geschiedenis en Oudheidkunde. Vierde reeks, vierde deel, vierde aflevering.

Door den heer Edw. Adriaensen, gemeentesecretaris en geschiedkundige, te Hoogstraten:

De Historie Van den Konincklijcken Propheet David, Van sijn leven, Victorien ende wondere wercken, genomen uyt het eerste en tweede Boeck der Koningen. Neerstelyck

[p. 145]

oversien door den Eerw. Heer Franciscus van Thienen. Licentiaet in de Godtheyt, en Canoninck van onse L. Vrouwe Kercke tot Antwerpen. Alle menschen seer nut ende profytigh om lesen. t'Antwerpen, bij Joannes Petrus Willemsens, Boeck-drucker ende Boeck-verkooper, woonende in 't Clapdorp in de vijf Ringen.

Almanach en̄ Prognosticatie van aē Jare ons Heerē M.D.LXXVIII. Ghemaect en̄ ghecalculeert door M. Peeter Catoir. Mathematicus en̄ ghesworen Landtmeter ghegaigeert vander stadt en̄ Lande van Dendermonde Docerende en̄ leerē de Wynmeten / Landtmeten / Cyfferé / Sonnewysers trecken / met noch andere consten in Mathematica. Residederende binnen Calcken int lant van Dendermonde. Gheprint Thantwerpē int Muelenyser by Jan Verwithagen M.D.LXXVIII. Met Gratie ende Priuilegie. Onderteekent, Jac. Ulpienen.

Almanach et Prognostication pour l'an de grace M.D. LXXXIIII. Selon la nouvelle Calculation. Avec les getides ou marées de l'eaue de Bruxelles vers Anuers, ou reciproquement d'icy vers là. Par M. Jean Franco, natif d'Eerssel en Brabant, Docteur es 7. Arts libéraux et Médecine, se tenant pour le présent à la maison des Enfans de coeur, sur le marché de toilles derrière l'Eglise nostre Dame en Anuers.

Dieu veulle preserver tous ceux qui sont en peine

Et en affliction sur ceste vie mondaine.

A Anvers, chez Henry VVouters au Soleil d'or.

(Beschadigd. Eenige blz. ontbreken.)

Directorivm horarvm canonicarvm ad vsvm cathedralis Ecclesioe & Diaecesis Antuerp. Romano Breuiario accommodatum. Pro anno Domini M. DC. XX. Paulus Pa. V. postremo Diplom. Indulg. Ecce tribulationes apprehenderunt nos, diaboli tentamenta grassantur in nobis. Quapropter merito nos tenet timor diuinae irae. intelligimus enim pressuras et angustias secundum peccata nostra

[p. 146]

venire. Vt verendum sit ne aggrauet super nos iustus Dominus manum suam. Vide Cypria. Epistola. 8.

Antverpiae, Ex officina Antonij de Ballo M. DC. XX.

Almanach ofte oprechten antwerpschen Hemel-meter Voor het Schrikkel-Jaer ons Heere J.M.D.C.C.L.XXXVIII. Gemaekt op de maniere, ende gecalculeert op den Meridiaen van de XVII provincien. Door den wyd-vermaerden ende hooggeleerden Meester Mr. Livinus Rombouts. Vercierd met de voornaemste Geldspecien in Print verbeeld, gangbaer in. deze Landen. Daer zyn ook ordentelyk by gevoegd de Water getyden, de Jaer-merkten met des Sons op en ondergang, ende meer andere fraeyigheden te lang om te verhaelen. Men vind' se te Koop, 't Antwerpen, by Franciscus Ignatius Vinck, Boek-drukker in 't Klapdorp in de 5 Ringen - Op den Almanach volgt: Prognosticatie Van desen oprechten Antwerpschen Hemel-meter Voor het Schrikkel-Jaer, enz., enz., zooals hierboven.

Id. Voor het Jaer ons Heere Jesu Christi. M.D.C.C. LXXXIX.

(Plakalmanak.) Almanach Voor het Schrikkel-Jaer ons Heere Jesu Christi. 1788. Gecalculeert op de 17. Provincien. Door Mr. Jan van Vlaenderen. Antwerpen, bij Franciscus Ignatius Vinck.

Id. 1790 (2 exemplaren).

Rudiment. Latinae grammatice facili et perspicua brevitate in tabulas redacta, Opera Simonis Verepaei. Editio prostrema, cui summa nunc manus addita. Cum Teutonica simul & Gallica Coniugationum interpretatione. In usum studiosae Iuventutis Scholarum Augustinensium. Antwerpiae, ex Officina Hieronymi Verdussi. M.D.C.X. Cúm gratia et priuilegio. (Beschadigd.)

Catechismus ofte Christelyke leeringe gedeyld in vyf deelen ende een-en-veertig lessen. Voor de Catholijke Jongheyd van het Aerts-Bisdom ende alle de andere Bisdommen der

[p. 147]

Provincie van Mechelen. Vermeerderd met de Onderwyzing tot de eerste communie. t'Antwerpen, by J.H. Heyliger, op de groote Merkt, in de Pauw.

Door den Eerw. heer P.-J. Goetschalckx, pastoor te Donk, onder Eekeren:

Bijdragen tot de Geschiedenis bijzonderlijk van het aloude Hertogdom Brabant. Maart 1905.

Door den heer Edm. Fabri, ingenieur, opziener van den arbeid, te Gent:

Zijn de voorzorgsmaatregelen die het Koninklijk Besluit van 21ⁿ September 1894 voorschrijft ter voorkoming van ongevallen - in 't bijzonder bij ophaaltuigen - nauwkeurig genoeg bepaald? (Overgedrukt uit de ‘Handelingen van het Achtste Vlaamsch Natuur- en Geneeskundig Congres’.)

Door den heer Heinrich Bischoff:

Richard Bredenbrücker. Letterkundige Studie. Gent, 1902.

Hendrik Hansjakob. Gent, 1901. (Overgedrukt uit ‘Dietsche Warande en Belfort’.)

Door den heer Vanden Berghe-Loontjens:

Het aloude Gilde van de handboogschutters St.-Sebastiaan te Rousselare, door E. Vanden Berghe-Loontjens. Rousselare, 1904.

Door den schrijver:

Uitgave van het Davids-Fonds n^r 138. K. Van Caeneghem. Onze Boeren verheerlijkt. Gedenkboek der Eeuwfeesten van den Boerenkrijg: 1798-1898. Ieperen, 1904.

De laatstverschenen aflevering van:

Germania, 1905. 4^e aflevering.

[p. 148]

Ingekomen brieven.

De Bestendige Secretaris deelt aan de Academie de volgende ingekomen brieven mede:

1^o) Verkiezing van den heer Dr. Mac Leod tot werkend lid. Goedkeuring. Brief van 5ⁿ April 1905, waarbij de heer Minister van Binnenlandsche Zaken en Openbaar Onderwijs voor het Archief der Academie twee afschriften stuurt van het Koninklijk Besluit, in dato 25ⁿ Maart, houdende goedkeuring der verkiezing van den heer Dr. Julius Mac Leod tot werkend lid, ter vervanging van wijlen den heer Edw. van Even.

De heer Bestuurder wenscht professor Mac Leod geluk met zijne benoeming tot werkend lid der Koninklijke Vlaamsche Academie. De Academie heeft door deze verkiezing hulde willen brengen aan den geleerden Professor, wiens wetenschappelijke werken algemeen worden gewaardeerd; zij heeft vooral hulde willen brengen aan zijne onvermoeide pogingen om de moedertaal tot voertuig te doen dienen van het hooger onderwijs in Vlaanderen, wat de Academie insgelijks met hart en ziel betracht. Wij zijn overtuigd, dat de heer Mac Leod ook in de toekomst binnen en buiten de Academie in haren geest zal werkzaam zijn en zijne beste krachten aan haren bloei zal besteden.

De heer Mac Leod stuurt tot de vergadering de volgende woorden van dank toe:

[p. 149]

Hooggeachte Heeren,

Ik vervul een aangenamen plicht door U mijne oprechte dankbaarheid te betuigen voor mijne benoeming tot werkend lid dezer Academie.

Weest overtuigd, Mijne Heeren, dat ik het als een groote eer beschouw in dit geleerd genootschap als werkend lid te mogen plaats nemen.

Ik zal doen wat mij mogelijk zal zijn om in de mate mijner krachten bij te dragen tot den bloei der Koninklijke Vlaamsche Academie.

Ook aan den heer Bestuurder wil ik mijn welgemeenden dank betuigen voor de hartelijke woorden waarmede hij mij heeft begroet, en aan U allen mijn dank voor het vriendschappelijke onthaal dat ik hier heden gevonden heb.

2^o) Uitgaven der Academie. Brief van 15ⁿ Maart 1905, waarbij de heer Th. Coopman aan het Bestuur de vraag stelt, of niet een exemplaar van de Bibliographie van den Vlaamschen Taalstrijd, die ook voor het Noorden van belang is, aan ettelijke tijdschriften aldaar zou dienen gestuurd te worden. - Het Bestuur stelt voor een ex. van bedoeld werk te sturen aan ‘De Gids’, Amsterdam, P.N. Van Kampen en zoon; - aan ‘Den Gulden Winckel’, onder bestuur van F. Smit-Kleine, Hollandia-drukkerij, te Baarn (Nederland); - aan ‘De Nederlandsche Spectator’, 's Gravenhage, Martinus Nyhoff; - en aan ‘De Tijdspiegel’, Laan van Meerdervoort, 220, te 's Gravenhage. - Aangenomen.

[p. 150]

De heer Muyldermans vraagt, dat het de Academie behagen zou een ex. van bedoeld werk ook te zenden aan De Katholiek, godsdienstig-, geschied- en letterkundig maandschrift, uitgevers Van Leeuwen, te Leiden, en Van Rossum, te Utrecht; - aan De Katholieke Gids, maandschrift voor het katholieke Nederlandsche volk, te Haarlem (uitgave der Naamlooze Vennootschap ‘Dé Nieuwe Haarlemsche Courant’); - aan Stemmen onzer Eeuw, Katholiek algemeen weekblad, te Amsterdam; - en aan Studiën op godsdienstig, wetenschappelijk en letterkundig gebied, uitg. Wed. J.K. Van Rossum, te Utrecht. - Aangenomen.

3^o) Brief van 17ⁿ Maart 1905, waarbij de heer Minister van Binnenlandsche Zaken en Openbaar Onderwijs aan den Bestendigen Secretaris laat weten, dat de Volksmaatschappij ‘De Veldbloem’, te Laken, bij hem den wensch heeft geuit de uitgaven der Academie voor hare bibliotheek te verkrijgen; de heer Minister wenscht te vernemen of er aan het verzoek van gezegde maatschappij een gunstig onthaal zal kunnen gedaan worden. - Bij brieve van 7ⁿ April werd aan den H^r Minister gemeld dat het Bestuur der Academie den wensch van bedoelde maatschappij heeft ingewilligd. - De Bestendige Secretaris heeft daarvan kennis aan den heer voorzitter der maatschappij gegeven, onder toezending van eene lijst van de uitgaven der Academie, met verzoek de werken aan te duiden, welke hij wenscht te ontvangen.

[p. 151]

4^o) Brief van 17ⁿ Maart 1905, waarbij Dom Ursmer Berlière, bestuurder van het Institut Historique Belge, Piazza Rusticucci, 18, te Rome, den Bestendigen Secretaris bedankt voor de toezending, aan de boekerij van het Institut, van de uitgaven der Academie, welke in 1904 verschenen zijn.

5^o) Brief van 20ⁿ Maart 1905, waarbij de heer Minister van Binnenlandsche Zaken en Openbaar Onderwijs de Academie verzoekt een exemplaar van hare uitgaven aan den heer Senator Mertens, te Cruybeke, te willen sturen. - Bij brieve van 6ⁿ April, onder toezending van eene lijst onzer uitgaven, werd aan den heer Mertens bericht gezonden, dat het Bestuur der Academie zijne vraag heeft ingewilligd.

6^o) Boekerij van wijlen Guido Gezelle. Brief van 21ⁿ Maart 1905, waarbij de heer, die de opdracht ontvangen heeft om den verkoop van de boeken uit de nalatenschap van wijlen Jos. Gezelle te bezorgen, laat weten dat hij, om de zaak te vergemakkelijken, bedoelde boeken persoonlijk aangeworven heeft. ‘Ik zal’, in dezer voege schrijft hij aan den heer Bestendigen Secretaris, ‘mijn vrijen tijd, onder het groot verlof, gebruiken om de boeken te rangschikken en te onderzoeken, en op tijd en stond zal ik U over mijne bevindingen weten in te lichten.’

De Bestendige Secretaris voegt hierbij, dat hij met den gemelden heer op 20ⁿ Maart, naar

[p. 152]

Oostende is geweest, om aldaar de boeken te gaan bezichtigen, en dat hij met hem, mits nadere goedkeuring der Academie, omtrent eene eerste schatting der boeken is overeengekomen.

7^o) Aangeboden boek. Brief van 24ⁿ Maart 1905, waarbij de eerw. heer Alexander Baumgärtner, S.J., de toezending meldt, voor de bibliotheek der Academie, van het vijfde deel van zijne Geschichte der Weltliteratur (Geschichte der Französischen Literatur). - Een brief van bedanking is door den Bestendigen Secretaris aan den heer Baumgärtner geschreven geworden.