Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1895

[p. 445]

Rekening van de verdediging der Schelde gedurende het beleg der stad in 1583-85.
toegelicht door P. Génard.

Het beleg van Antwerpen in 1583-85 is zonder tegenspraak een der merkwaardigste feiten der XVI^e eeuw.

Evenals in onze dagen, tijdens het beleg van Sebastopol, spreidde de krijgskunst er al hare hulpmiddelen ten toon, en strekte den overwonnenen, evenals den overwinnaars, tot roem. Had men, langs de zijde der Spanjaards, Farnese en zijne schitterende officiers, zoo had men, van den kant der belegerden, Marnix van Sint-Aldegonde, ondersteund door den admiraal Jacob Jacobssen, den ingenieur Abraham Andriessens, de werktuigkundigen Frederico Gianibelli, Peter Timmermans, Jan Bovie en zooveel anderen, waarvan de geschiedenis de al te zeer vergeten namen vermeldt.

In het Antwerpsche Archievenblad hebben wij de verslagen van het bestuur der stad, gedurende dit merkwaardig tijdvak, medegedeeld; men kan er bijzonderheden in vinden, welke, door eene bevoegde pen benuttigd, het nog te schrijven verhaal zouden kunnen helpen opstellen van het beleg, hetwelk, evenals in onzen tijd dat van Parijs, niet met de inneming, maar met de overgaaf, na het sluiten van een verdrag, eindigde.

[p. 446]

Om zijne belangen staande te houden, was het Magistraat of de Wet van Antwerpen verplicht geweest gedwongen belastingen te heffen, en, onder gansch bijzondere benamingen, leeningen te doen.

Een geheel bijzondere rekendienst werd ingericht, waarvan menig overblijfsel is bewaard gebleven. Een gelukkig toeval deed ons zelfs de rekening van de verdediging der Schelde ontdekken. Het is een stuk van het hoogste gewicht, onderteekend door de voornaamste personaadjes: Philip van Marnix, Jan van Berchem, Nicolaas Voocht, Adriaan Bardoul, Jan Ellinck, Joachim Gilles, en de secretaris Hendrik de Moy. Wij hebben deze bladen doorloopen; zij tintelen van belang; elke aanteekening bevat ongekende feiten, en bewijst de vaderlandsliefde onzer zestiende-eeuwsche voorgangers.

Wij zien er in, dat de Tresoriers Pieter Panhuys en Hendrik van Lemens, gezamenlijk met den Penningmeester Jan Pelgroms, het bestuur over de gelden hadden⁽¹⁾. Jan Pelgroms had het bijzonder opzicht over eene wekelijksche bijdrage.

Drie commissarissen waren gelast deze laatste in te zamelen; Jan de Weynssone, Cornelius Buyssen en Matthias de Hoest.

De geldmiddelen beliepen tot:

(1) Zie over deze ambtenaren ons Archievenblad, D. XIII, blz. 386-401, en ons Wapenboek, alsook het werk: Anvers à ravers les âges, D. II, blz. 167.

[p. 447]

		Pond.	Schel.	Den.
1.	Wekelijksche bijdrage	36,117	18	5
2.	Som voor den kolonel Noritz, door de Staten van Brabant gestemd	16,500
3.	Andere belasting van de Staten van Brabant	12,500
4.	Derde belasting van de Staten	15,249	3	6
		_____	_____	_____
	te zamen	80,367	1	11

eene aanzienlijke som voor den tijd. De hoofdstukken over de uitgaven leeren ons verscheidene tot nu toe vergetene feiten kennen. Men deed den aankoop van verschillende oorlogsvaartuigen, en onder deze de groote schepen De Trouw en De Fortuyn, die later in branders veranderd werden.

De Fortuyn had tot eersten kapitein Pieter van der Venne, oud-deken der schippers. Later ging het bevel over aan Pieter Huybrechts; het oorlogsschip De Trouw had in den beginne tot kapitein Jan Peeter Zwart, die vervangen werd door Jacob Jacobssen, van Santvliet. Deze groote aanvoerder had het bevel over al de oorlogsschepen, en het is grootendeels aan zijne bekwaamheid, dat men de langdurigheid van het beleg moet toeschrijven.

Het schip De Haen had tot kapitein Joos Danielsen; twee oorlogsschepen en eene sloep hoorden toe aan den Baljuw van het land van Waas, en hadden tot aanvoerders Jan Cock en Jan Lenaertsen; het schip De vliegende Hert had

[p. 448]

tot kapitein Boudewijn Cornelissen en daarna Willem Clock; de Groote Galei der stad had tot kapitein Pieter Wouters, alias de Backere.

Gaarne vinden wij deze namen terug, omdat zij toehooren aan mannen van eene buitengewone dapperheid en wilskracht, en die, naar allen schijn, eenmaal hunne levensschets zullen hebben.

In eenen post der rekening zien wij, dat drie dezer schepen door den vijand waren genomen; doch dat onze dappere zeelieden de vaartuigen, die zij verloren hadden, wisten te heroveren. De rekening doet de wapeningen kennen, alsmede de betalingen aan de Engelsche kolonels Stuart en Jan Noritz; de toelagen, welke aan de weduwen werden verleend, en eindelijk eene menigte bijzonderheden betrekkelijk eene der merkwaardigste belegeringen, welke in de geschiedenis gekend zijn.

Buiten hare historische waarde heeft de rekening van 1583 nog een taal- en letterkundig belang Zij bevat eene menigte uitdrukkingen, aan het krijgswezen ter zee ontleend, die men zelden vereenigd vindt.

Naar allen schijn zal de Koninklijke Vlaamsche Academie deze naar waarde schatten.

P. Génard.

[p. 449]

Rekeninghe van de schepen van oorloghen 1581-1585
(Voor de stat⁽¹⁾.

Alsoo by die vanden Raidt vanden Staten van Brabant soe aenden Edelen slants van Brabant als steden van Brussel ende Antwerpen, is verthoont geweest dat alle de ordinarise middelen van Brabant nyet en waren genouchsaem om te betalen de nootelycke garnisoenen van Brabant, vele min om eenich volck int velt te brengen, oft daer toe neffens dandere geconfedereerde provincien eenige hulpe oft assistentie te doene, noch oock om te betalen de somme van peningen dairop het lant van Brabant is byde Staten Generael gestelt geweest, daer deur tselve lantwas gevallen in diverse inconvenienten, ende noch meer gescapen ware te vallen mits dyen nyet mogelyck en was de garnisoenen ende volck van oirloge, soe te voete als te peerde, betalinge te doene, ende onder hen goede ordre ende discipline te onderhouden, ten ware dat men andere middele accordeerde ende groote notable sommen van peningen opbrachten ende dat by forme van personnele quotisatie over de borgeren ende ingesetenen van den voirs. lande van

(1) Deze zinsnede beteekent dat het afschrift der rekening voor het Antwerpsch magistraat was bestemd.

[p. 450]

Brabant, Soe ist dat Borgermeesteren ende Scepenen, Oudescepenen ende Hooftmannen, ende Wyckmeesteren ende goede mannen vanden Ambachten, representerende tgeheel lichaem der voirs. stadt van Antwerpen, aengemerct hebbende den staet ende gesteltenisse vanden lande van Brabant, ende dattet meer dan hoochnoodich is om de Spaengiaerden ende andere gemeyne lants vyanden te resisteren, groote merckelycke sommen van peningen op te brengen, ende gesien hebbende dopinien vanden Edelen slants van Brabant desen aengaende gegeven vander daten den XXVIII^en Septembris lestleden, ende geconsidereert de redenen daerinne begrepen, ende alles overwegen dwelck in soe gewichtigen sake daerane de beschermenisse vanden lande ende van dese stadt ende van een jegelyck syn leven, vrouwe ende kinderen is hangende, behoort overwegen te worden, hebben geadviseert ende geconsenteert dat bynnen dese stadt van Antwerpen de borgeren ende ingesetenen van deselve, vuytgenomen de natien die ter contrarien geprevilegeert souden mogen wesen, selen gequotiseert ende gestelt worden op wekelycke contributie ende dat de hoochste quotisatie nyet meer en sal gedaen worden dan tot een pont vlems, ende de minste vyff stuvers ter weken drye maenden, daer voer alleenlick rekenende twelff weken ende nyet langer geduerende, sonder nadeel vande previlegien anden lande van Brabant ende van dese stadt ende sonder de sake te trecken in consequentien,

[p. 451]

ende alsoe opden voirs. voet de quotisatie alreede is gedaen ende dat dairaff de cohieren gemaect syn, dat deselve cohieren by de Heeren vander weth, wyckmeesteren ende gedeputeerde vuyt de ambachten, mitsgaders de capiteynen, de welcke over tmaecken vande voirs. quohieren hebben gestaen oft andere in hunne plaetse respectivelyck te surrogeren, anderwerff selen worden geexamineert ende soe vele als het mogelyck is de quotisatien vergelyct eene deene nyet meer dan dandere beswaert, regard hebbende op een jegelycx macht ende middelen, ende tverlies dwelck soe ten platten lande oft anderssins geleden is, oft alnoch geleden wordt, ende soe verre yemant macht hebbende te contribueren vuyt de cohieren is gelaten oft dat anderssins eenige persoonen te hooge oft te leege nae hunne qualiteyt gestelt syn, zelen de voirs. commissarisen de selve mogen tauxeren ende de quotisatie meerderen ende minderen soe zy tselve nae eens jegelycx macht ende middel selen bevinden te behooren. Selen oock de voirs. commissarisen by soe verre zy tselve geraden ende doenlyck vinden, de hoochste mogen stellen op thien rinsguldenen, ende de minste op drye stuvers ter weken, ende dat onder de voirs. quotisatie oock mede selen begrepen worden de borgeren oft ingesetenen deser stadt dewelcke daer vuyt syn vertrocken, oock regard nemende op henne qualiteyt, ende dat sy hun absenterende, ontgaen alle andere lasten ende voer hen vaderlant ende dese

[p. 452]

stadt nyet en waken, oft andere sorgen ende periculen subiect syn, daertoe sy nochtans nae alle rechten ende redenen verplicht ende verbonden syn, wel verstaende dat de stadt van Antwerpen alleene met de voirs. quotisatie sal belast zyn, ende dat over sulcx de Staten van Brabant haer selen goetdoen de sommen van peningen die dairaff selen procederen met redelycken intereste, om daermede eensdeels te betalen vele schamele weduwen ende weesen, ende andere persoonen groote merckelycke sommen aen de voirs. stadt ten achter wesende; Ende dat van de voirs. quotisatie ierst selen worden voldaen de scepen van oirloge ende andere nootelycke oncosten ende garnisoenen omtrent dese stadt gelegen; ende dat de peningen dairaff comende selen worden gestelt in handen vanden Tresorier ende Rentmeestere deser stadt, om geemployeert te worden ter ordonnantie van den maendaechschen Raet, geassisteert met twee hooftmannen ende vier wyckmeesteren; ende dat de voirs. quotisatie sal gecollecteert worden by de wyckmeesteren oft de clercken, die sy daertoe in hunnen name selen stellen opden ordinarisen loon; Ende aengesien die van de Magistraet hebben gefurneert de somme van vier duysent ende de wyckmeesteren drye duysent rinsguldenen tot behoeve van tregiment van Stuart, dat de selve somme ierst ende voren al vande voirs. quotisatie selen getrocken ende goetgedaen worden; ende behoudelyck dat de collectacie nyet en sal geschieden

[p. 453]

voor dat de cohieren selen syn vergelyckt ende gemaect tot vollen genoege vande voirs. commissarisen. Aldus gedaen in substantie inden Breeden Raidt gehouden den III^en deser maent Decembris, ende daernae gelesen ende gearresteert in Collegio den V^en der voers. maent Decembris XV^c eenentachtentich. Onderteeckent van Uffele.

Collata cum originali concordat

Joach. Gillis.⁽¹⁾

Alsoo men bevindt tot conservatie ende bewaernisse deser stadt ende vander Riviere vande Schelde ende de Honte noodich te syne datmen op de selve leggen sal eenige scepen van oirloge, ende nochtans Myne Heeren Borgemeesteren ende Scepenen nyet geraden en vinden eenige capiteynen met absolute authoriteyt dan alleenlyck gelimiteerde, by provisien ende tot hunnen wederroepen, aen te nemene, ende op deselve scepen te stellen, ende dat soe wel om de capiteynen alsoock de bootsgesellen te houden in goeden regel ende discipline, alsoock om andere redenen hun daertoe porrende ende moverende, begeerende oock ontslagen ende

(1) Joachim Gillis, zoon van den befaamden Peeter Gillis of Egidius, was licenciaat in de rechten, advocaat in den Raad van Brabant en raadordinaris fiscaal in dit hertogdom. Met zijnen broeder Jan, raadpensionaris te Antwerpen, vervulde hij eene groote rol in de gebeurtenissen der XVI^e eeuw. (Zie onze Aanteekeningen over P.-P. Rubens, bl. 211 en 212.)

[p. 454]

gelibereert te syne van verscheyden clachten ende querelen te overhooren, die ter causen van dyen dagelycx rysen mochten (als wesende met andere groote ende gewichte saken genouch geoccupeert); Soe ist dat myne voirs. Heeren hebben geauthoriseert ende authoriseren mits desen myne Heeren de Borgermeesters, Tresoriers ende Rentmeestere omme te wesen superintendenten ende toesienders vanden voirs. scepen van oirlogen, denselven gevende volcomen macht om de voirs. capiteynen ende bootsgesellen soo nu jegenwoirdelyck als in toecomende tyden dienende ingevalle van malversatie oft ongeregeltheyt te deporterene ende andere in heure plaetsen indyen des noot zy te surrogeren; verbiedende wel expresselyck den voirs. capiteynen yet op de voirs. scepen te attenteren oft te verranderen tware in het deportement oft aannemen van ennighe bootsgesellen ten ware by wete, wille ende consente vanden voirs. Tresoriers ende Rentmeestere. Actum XXVIII July XV^c tweentachtentich. Ende stont daer onder: Gecollationneert teghens het registere daer mede t'accorderende desen VIII^en Septembris Anno 1584 ende was onderteeckent Baecart.

Collata ut s.

Gillis.

Alsoe tot defensie deser Riviere ende veylicheyt vande passanten ende cooplieden op dese landen negocierende nootelycken bevonden is ge-

[p. 455]

weest te onderhouden eenige scepen van oirloge tot welvaert vande generaliteyt ende gemeyn beste, (hebbende tot onderhout derselver by de leden deser Stadt geconsenteert te moghen employeren de peningen geprocedeert vande wekelycke quotisatie, ende capitale impositie achtervolgende der acten van consente dairaff zynde, ende gemerct noodich is bevonden (mits dinvasie byden vyant nu onlancx gedaen vanden lande van Waes) meeder getal van oirlochscepen in dienste te houden ende te nemen tot versekerheyt als boven, soe ist dat myne Heeren Borgermeesteren ende Scepenen der stadt van Antwerpen, in conformiteyt van der acten collegiael in date XXVIII July anno XV^c tweentachtentich hebben geordonneert ende ordonneren mits desen den Tresoriers ende Rentmeestere de voirs. scepen van oirloghe alreede in dienste synde, ende by myne Heeren alnoch te nemen maentelycken te betalen metten peningen alreede daertoe geordonneert ende te ordonneren mitsgaders alle andere oncosten tot oprustinge derselver dienende te becostigen, aggreerende ende approberende de betalingen alreede by deselve tot noch toe gedaen; Actum inden maendaechschen Raidt den VII^en Novembris anno XV^c dryentachtentich. Onderteeckent J. Hoboken.

Gecollationneert ut s(upra).

Gillis.

[p. 456]

Alsoe de Tresoriers ende Rentmeestere der stadt van Antwerpen myne Heeren Borgermeesteren, Scepenen ende Raidt derselver stadt verthoont hadden, dat zy soe vuyt laste van myne Heeren de Staten van Brabant als van de voirs. stadt in den jare van eenenachtentich lestleden last ende commissie hadden ontfangen van de administratie van seeckere wekelycke quotizatie die alsdoen bynnen dese stadt gegeven was geweest, ende anderssins wairaff zy de peningen hadden verstrect ende geemployeert totte betalinge van orloochscepen, alsdoen ende tot noch toe in dienste van den lande wesende, van welcke administratie den tyt ware geexpireert ontrent het lest van septembri lestleden, wairaff zy begeerende rekeninge te doen, ende de selve gereet gemaect hebbende, hadden myne voirs. Heeren gebeden omme tot het hooren ende sluyten derselver eenige commissarisen geordineert te wordden, welcken volgende myne voirs. Heeren gecommitteert hebben van hunnen twegen Heer Phlips van Marnicx, Heere van S^t Aldegonde etc. buyten Borgemeester ende Heere Junius de Jonghe, riddere, out Borgermeester ende scepene der voirs. stadt oock tselve den anderen leden deser stadt inden Breedenraidt vergadert zynde, hebben doen verdragen ten eynde insgelycx by hen respectivelyck eenige commissarisen tot tgene voirs. is gecommitteert souden wordden, Soe syn ten nabescreven daghe by den voirs. anderen leden Breedenraidtsgewyse

[p. 457]

vergadert zynde gecommitteert de persoonen nagenoempt, te wetene byden ouden scepenen Heer Jacob van Berchem, riddere ende Meester Niclaes de Voocht, byden hooftmannen ende wyckmeesteren, Adriaen Bardoel, hooftman, ende Jan Ellinck wyckmeester, ende by de goede mannen vanden ambachten Sebastiaen Cuypere, deken vande meersse ende Aernout Vervoirt oudt deken vande bereyders omme tzamenderhant te doen ende besoigneren in tgene voirs. is, sulcx als behoirt ende verheyscht wordt. Gedaen des maendaechs den XXIX^en octobris anno XV^c vierentachtentich, my daerby zynde ende onderteeckent Berlicom.

Daernae is by myne Heeren voirs. tot de voirs. commissarisen gevuecht als secretaris Meester Joachim Gillis om te besoigneren nae inhoudt der voirs. acte. Actum XII^a novembris anno XV^c vierentachtentich. Onderteeckent: Martiny.

Collata cum orginali concordat.

Joach. Gillis.

Rekeninge⁽¹⁾ Peeter Panhuys, Hen-

(1) Op heden den XIII^en Novembris anno 1584 is dese rekeninghe groot 58 bladeren by de rendanten prout in textu overgeleet ende gepresenteert aen de commissarissen by de leden deser stadt respective totter auditie der selver geauthoriseert by de acte de data 29 Octobris anno 1584 hier voeren geinsereert. Presenterende de zelve te gewarighen met behoirlycke acten, ordonnancie ende quitancie, ende op des noot zynde by eede naer constuyme. Actum ten daghe voers. my daer by synde.
Joach. Gillis.

[p. 458]

rick van Lemens, Tresoriers, ende Jan Pelgroms, Rentmeester generael respective der stadt van Antwerpen, van der administratie ende bewint by henlieden gehadt ende gedaen van de peningen geprocedeert van de wekelycke quotisatie als anderssins (wairaff de voirs. Pelgroms alleene d'administratie van de peningen gehadt heeft⁽¹⁾ die by den leden deser stadt geconsenteert ende gedestineert syn geweest tot betalinge van de scepen van orloge opgenomen tot bewaernisse vande Riviere alhier, al achtervolgende der acten van consente dairaff zynde in date des vyffden Decembris anno XV^c lxxxi ende de commissie ende ordonnancie dese gecommitteerden daervan gegeven hier voren tsamen geinsereert⁽²⁾. Gemaect in ponden artois van xl grooten vlems tpondt, schellingen ende peningen naer advenant.

Ierst vanden Ontfanck gehadt vanden peningen geprocedeert van de wekelycke quotisatie.

Op den XXVI^en may anno XV^c lxxxii van Jan de Weynssone ende Meester Cornelis Buysen, gecommitteerde totter collectacie van de voirs. wekelycke quotisatie op rekeninge heurer

(1) By de eyghen bekentenisse vanden selven Pelgrom.

(2) By de acte prout in textu hier voerens geinsereert folio II^e.

[p. 459]

voirs. collectatie de somme van vier duysent ponden artois⁽¹⁾, hier de voirs.
IIII^m £ artois.

Opden XVIII^en Juny anno voirs. vanden voirs. gecommitteerden op rekeninge heurer collectatie de somme van drye hondert tnegentich ponden seven schellingen artois, dus hier de voirs.
III^c xc VII £ sc.

Op den XXI^en dach derselver maent ontfangen vuyt handen vanden voirs. gecommitteerden de somme van drye duysent ponden arthois op rekeninge als vore, hier
III^m £.

Den XXIIII^en dach derselver ontfangen by handen vanden voirgenoemden gecommitteerden op rekeninge van heurer collectacie voerseyt de somme van drye duysent ponden artois, dus hier
III^m £.

Opden XIX^en dach der maent July anno XV^c lxxxii ontfangen vanden voirgenoemden Jan de Wynsonne ende Meester Cornelis Buyssen, deur handen van Laureis Mureau, de somme

(1) Blyet byde geverificeerde specificatie inhoudende de somme als in den text, mitsgaders de naegetiocken partyen tsamen beloopende ter somme van sessendertich duysent een hondert seventhien £ achthien scellingen vyff grooten arthois. In date X Septembris anno 1584; onderteeckent J. de Winsoene alhier gesien ende tot verificatie overgegeven.

[p. 460]

van sesse hondert ponden artois, dus hier de selve
VI^c £ artois.

Den iersten dach augusti daer naer, ontfangen vanden voirs. gecommitteerden de somme van vier hondert ponden artois op goede rekeninge heurer voirs. collectacie, hier de voirs.
IIII^c £.

Ontfangen byden voirgenoemden Rentmeester Pelgroms, vuyt handen vanden voirs. gecommitteerden, de somme van vyff duysent ponden artois op rekeninge van der voirs. collectacie. Compt de voirs.
V^m £.

Van denselven gecommitteerden noch ontfangen de somme van twee duysent ponden artois op rekeninge als vore, hier
II^m £.

Den XVIII^en dach augusti anno XV^c lxxxii de somme van sesse hondert ponden artois vuyt handen vande voirs. gecommitteerden op rekeninge heurer voirs. collectatie, dus hier
VI^c £ artois.

Op den XI^en Septembris int voirs. jaer LXXXII ontfangen vanden voirgenoemden gecommitteerden, op rekeninge heurer voirs. collectacie, de somme van thien hondert ponden artois hier
X^c £.

Daernaer noch ontfangen vuyt handen vanden voerseyden gecommitteerden de somme van thien hondert ponden artois op rekeninge als vore, hier
X^c £.

[p. 461]

Opden IX^en Octobris LXXXII ontfangen de somme van thien hondert ponden artois by handen vanden voirs. gecommitteerden op rekeninge als vore, hier
X^c £.

Opden XXIX^en Novembris anno XV^c LXXXII ontfangen van Jan de Wynssone ende Meester Cornelis Buyssen, gecommitteerde totter voirs. wekelycke quotisatie de somme van thien hondert ponden artois op rekeninge als vore, dus hier
X^c £ artois.

Den VII^en Decembris daernae ontfangen vanden voirs. gecommitteerden de somme van gelycke thien hondert ponden artois op rekeninge heurer voirs. collectacie, dus hier de voirs.
X^c £.

Den XII^en January anno XV^c dryentachtentich ontfangen vanden voirs gecommitteerden de somme van dry duysent negen hondert sevenen dertich ponden, seventien schellingen dry penningen artois op rekeninge als vore
III^m IX^c XXXVII £ XVII s. III d.

Opden XIII^en daernae ontfangen vuyt handen derselver gecommitteerden de somme van twelff hondert sessentzeventich ponden, thien schellingen artois op rekeninge derselver collectacie, dus hier
XII^c LXXVI. £ x s.

Opden XI^en dach meerte XV^c dryentachtentich ontfangen deur handen vanden voirgenoemden ge-

[p. 462]

committeerden Jan de Weynssone ende Meester Cornelis Buyssen de somme van een duysent negen hondert sevenentzestich ponden, twee schellingen, drye peningen artois op rekeninge heurer voirscreven collectacie vande wekelycke quotisatie, dus hier de voirs.
XIX^c LXVII £ II s. III d.

Den XXVI^en derselver marty ontfangen vanden voirs. gecommitteerden de somme van thien hondert ponden artois op goede rekeninge heurer voirs. collectacie, compt hier
X^c £.

Opden III^en novembris anno XV^c LXXXIII voirs. ontfangen by handen vanden gecommitteerden voirs. de somme van vyff hondert vyventnegentich ponden, vyff schellingen, ses penningen artois op rekeninge als vore
V^c XCV £ V s. VI d.

Den III^en februarius anno XV^c vierentachtentich ontfangen by den voirgenoemden Rentmeester Pelgroms vuyt handen Jans de Weynssone ende Meester Cornelis Buyssen, gecommitteerden totter voirs. wekelijcke quotisatie de somme van twee duysent vyff hondert viertien ponden, vier schellingen, elve peningen artois op rekeninge van heurer voirs. collectacie, hier de voirs.
II^m V^c XIIII £ IIII s. XI d. artois.

Opden XII^en february voerseyt ontfangen van den voirs. gecommitteerden de somme van seven hondert elve ponden, seventien schellingen, twee

[p. 463]

peningen artois op rekeninge ende in mindernisse heurer voirs. collectacie
VII^c XI £ XVII s. II d.

Den lesten aprilis anno LXXXIIII voerseyt ontfangen vuyt handen voirscreven gecommitteerden totte wekelycke quotisatie de somme van hondert vierentwintich ponden, veertien scellingen, vier peningen artois ter causen als voren
CXXIIII £ XIIII s. IIII d.

Somma van de peningen geprocedeert vande wekelycke quotisatie sessendertich duysent hondert seventien ponden, achtien scellingen, vyff peningen artois. Ic segge
Bene XXXVI^m CXVII £ XVIII s. V d. artois⁽¹⁾.

P^a Grossa.

Ander ontfanck gehadt van mynen heeren den Staten van Brabant.

Ende ierst over tremboursement van tgene dese stadt verschoten ende betaelt hadde aan den Coronnel Noritz daer voren dese stadt voor mynen Heeren vanden Staten heur particuliere obligatie hadde gegeven alst blyct hier naer int

(1) Zy nopende dese hooftsomme rekeninge gehouden met de Staten van Brabant als hier naer op slot van dese rekeninge sal worden gestelt.

[p. 464]

vuytgeven a folio LIII verso articulo 1^o et sequentibus.

Op den XXVIII^en may anno XV^c dryentachtentich ontfangen byden voirgenoemden Rentmeestere Pelgroms, van Meester Cornelis Buysen ende Matheus de Hoest, gecommitteerde totten ontfange vanden sesten hondersten peninck, de somme van seven duysent twee hondert seventien ponden, thien schellingen artois, op rekeninge van alsulke XVI^m V^c ponden artois als dese stadt bewesen is op den voirs. C^en penninck om daermede te betalen den Coronnel Noritz, dairaff de stadt heure particuliere obligacie gegeven heeft gehadt; Dus hier de voirs. somme⁽¹⁾ van
VII^m II^c XVII £ x S. artois.

Op den lesten dach der voerseyder maent van Meye, anno dryentachtentich, ontfangen van den voirgenoemden gecommitteerden de somme van vier hondert ponden artois op rekeninge van heurer voirscreven collectacie vanden voirs. C^en pennick, hier
IIII^c £ artois.

Den XXX^en dach July anno dryentachentich

(1) Wordt dese ende de naevolghende somme tsamen beloopende sesthien duysent vyff hondert £ geaccepteert als gedaen vuyt crachte van de acte van remboursemente van de Staten van Brabant de data ut in textu folio LIII verso articulo 1^o et sequentibus.

[p. 465]

ontfangen vuyt handen van den voirgenoemden gecommitteerden de somme van ses hondert sevenentnegentich ponden, twee scellingen, ses peningen artois op goede rekeninge heurer voirs. collectacie, compt hier vuytgetrocken
VI^c XCVII £ II S. VI d.

Op den elffsten augusti XV^c LXXXIII voirs. ontfangen vanden voirseyden gecommitteerden de somme van twee hondert vyftich ponden artois op rekeninghe als vore, dus hier
II^c L £.

Den XXIX^en dach der voerseyder maent augusti, ontfangen vuyt handen vanden gecommitteerden totten ontfange vanden voerseyden C^en peninck de somme van twee hondert vyftich ponden artois op rekeninge heurer voirs collectacie, dus hier
II^c L £ artois.

Op den vijftienden Octobris dryentachentich ontfangen vanden voirnoemden gecommitteerden de somme van een duysent een hondert ponden artois, ter goeder rekeninghe heurer voirs. collectacie, hier
XI^c £.

Den XVIII^en der selver maent Octobris ontfangen deur handen van den voirs. gecommitteerden de somme van vier hondert ponden artois op rekeninge heurer collectacie vanden voirs. C^en penninck, compt hier
IIII^c £.

[p. 466]

Op den IIII^en Novembris anno XV^c dryentachtentich ontfangen van den voirgenoemden gecommitteerden Meester Cornelis Buyssen, ende Matheeus de Hoest de somme van seven hondert ponden artois op rekeninge van heurer voirs. collectacie, compt hier de voirs.
VII^c £ artois.

Den XII^en dach der voirseyder maent van November, ontvangen vuyt handen van den voirs. gecommitteerden, totten ontfanck vanden C^en peninck, de somme van een duysent een hondert ponden artois op rekeninge als vore, hier
XI^c £.

Op den XIII^en voirgenoemd ontfangen by handen van den voirs. gecommitteerden de somme van negen hondert ponden artois op rekeninge als vore, compt hier
IX^c £.

Den negentiensten Novembris voerseyt ontfangen vuyt handen van den gecommitteerden voirs. de somme van acht hondert ponden op reke ninge heurer voirs. collectacie, dus hier de voirs.
VIII^c £.

Op den tweentwintichsten dach Novembris LXXXIII voirs. ontfangen by den voirscreven Rentmeester Pelgroms vuyt handen vanden gecommitteerden voirscreven de somme van een

[p. 467]

duysent vier hondert dryenvyfttch ponden artois op rekeninge heurer voirs. collectacie, hier
XIIII^c LIII £ artois.

Den lesten dach der voirs. maent Novembris ontfangen vuyt handen vanden gecommitteerden voirs. Meester Cornelis Buyssen ende Matheeus de Hoest de somme van twelff hondert tweendertich ponden, seven schellingen, sesse peningen artois op rekeninge als vore, dus hier de voirs.
XII^c XXXII £ VII s. VI d.

Somma vanden ontfanck gehadt by assignatie van mynen Heeren den Staten van Brabant vuyt den VI^en C^en peninck.⁽¹⁾
Bene
XVI^m V^c £ artois.

11^a Grossa.

Ander Ontfanck gehadt van mynen Heeren de Staten van Brabant, over tgene sy gefurneert hebben tot onderhoudinge van de scepen van oirloghe.

Opden achtsten dach Septembris anno XV^c dryentachtentich ontfangen by den voirnoemden Rentmeester Jan Pelgroms vuyt handen van den gecommitteerde over de negociatie vanden

(1) Zy hier aff rekeninge gehouden met de staten ut supra Grossa P^a

[p. 468]

ses mael hondert duysent guldenen, de somme van twee duysent ponden artois ter zaecken van II^c L £ artois ter weken die hen by mynen Heeren de Staten geordonneert syn geweest wekelycken te tellen vuyte middelen vanden Convoyen ende Licenten van de vuytgaende ende incomende coopmanscappen deser stadt om daermede te betalen de scepen van oirlogen liggende op de riviere van den Schelde, ende dit over acht weken geeyndt respective den IX, XVI, XXIII, XXX July VI, XIII, XX ende XXVII^en Augusti anno dryentachtentich⁽¹⁾ hier de voirs.
II^m £ artois.

Den dertiensten dach Octobris anno voirs. ontfangen vuyt handen van den voirscreven gecommitteerde de somme van twee hondert vyftich ponden artois over de negenste weke ter zaecken als vore geeyndt den.... Septembris daer te voren, compt hier de voirs.
II^c L £ artois,

Ontfangen by handen van den gecommitteerden voirs de somme van twee hondert vyftich ponden artois over de thienste weke geeyndt den .....Septembris voirscreven, dus hier
II^c L £.

Opden IIII^en Novembris XV^c dryentachtentich

(1) Wordt hier aengenomen als by onderlinghe communicatie ende consenten daernae gevolcht by de Staten van Brabant, in mindernisse van tgene dese stadt by slote van dese rekeninghe is comende geordonneert ontfanghen te worden.

[p. 469]

ontfangen van de voirs. gecommitteerde totte negociatie van de IV^c m ponden artois de somme van seventhien hondert vyftich ponden artois, over de II^c L £ ter weken die sy gehouden syn te tellen vuyt de Convoyen ende Licenten tot betalinge als vore, ende dit over de XI, XII, XIII, XIIII, XV, XVI ende XVII^e weke geeyndt respective den XVII^en, XXIIII^en Septembris den I^en, VIII, XV, XXII ende XXIX^en Octobris anno voirs. compt hier de voirs.
XVII^c L £.

Opden negentiensten dach der voirs. maent Novembris ontfangen deur handen vanden voirs. gecommitteerden de somme van vyff hondert ponden artois, over twee weke by hen gefurneert ter saken als voeren geeyndt den V^en ende XII^en deser, dus hier
V^c £ artois.

Den IX^en dach Decembris daernae ontfangen by handen van de gecommitteerde totte voirs. groote negociatie de somme van seven hondert vyftich ponden artois over de II^e L £ artois ter weken by hen gefurneert tot onderhout vande scepen van oirloghe voirs. geeyndt voor drye weken XIX^en, XXVI^en Novembris ende den III^en deser, hier
VII^c L £.

Opden twelffsten January anno XV^c LXXXIIII ontfangen van de voirscreven gecommitteerde de somme van thien hondert ponden artois ter zaken van vier weken tyts by hen gefurneert ten fyne

[p. 470]

als vore, geeyndt respective den X^en, XVII, XXIIII ende den lesten decembris nu lestleden, compt hier
X^e £.

Opden achtsten february anno voers. ontfanghen ut supra de somme van thien hondert ponden arthois ter saken van vier weken gheeyndt den XXVIII^en January incluys, comp hier
X^c £

Den sevensten dach Meerte XV^c LXXXIIII voirs. ontfangen by handen van den gecommitteerden voirs. de somme van thien hondert ponden artois over vier weken contributien a raison als vore, geeyndt respective den IIII, XI, XVIII ende XXV^en february lestleden, dus hier de voirs.
X^c £ artois.

Opden XIX^en Aprilis anno LXXXIIII voirs. ontfangen by handen van den gecommitteerden voirs. de somme van thien hondert ponden artois, ter saecken van vier weken contributien vande voirs II^e L £ artois ter weken tot onderhout als vore geeyndt den III^en, X, XVII ende XXII^en marty lestleden, compt hier de voirs.
X^c £.

Den vyfden may anno XV^c vierentachtentich ontvangen vuyt handen vanden gecommitteerde totte voirs. negociatie, de somme van thien hondert ponden artois voer vier weken contributien ter oirsaken als vore geeyndt respective den lesten marty VII, XIIII ende XXI Aprilis lestleden,
X^e £.

[p. 471]

Opden XXV^en may anno XV^c LXXXIIII voers. ontfangen deur handen vanden voirscreven gecommitteerden de somme van thien hondert ponden artois over vier weken by hen gefurneert van den voirs. II^e L £ artois ter weken geeyndt den XXVIII^en Aprilis V, XII ende XIX deser, hier
X^c £ artois.

Den XX^en Juny vierentachtentich voirscreven ontfangen van den voirs. gecommitteerden totte voirs. negociatie de somme van thien hondert ponden artois over vier weken tyts by hen gefurneert ter zaken als vore tot onderhout van de scepen van oirloge geeyndt respective⁽¹⁾ den......
X^c £.

Somma vanden peningen gecomen vuyt de middelen vanden Convoyen ende licenten beloopende
Bene
XII^m V^e £ artois.

III^a Grossa.

Ander ontfanck gehadt van mynen Heeren den Staten van Brabant voirscreven.

Opden vyftiensten decembris anno XV^c ende dryentachtentich ontfangen van mynen Heeren den Staten van Brabant deur handen van heuren ont-

(1) Zy dese grossa gebrocht hier nae in mindernisse van slot van dese rekeninghe.

[p. 472]

fanger Thomas Anraet de somme van dry duysent twee hondert vyvenviertich ponden, dry schellingen, ses peningen artois, over tremboursement van tgene de stadt theuren versuecke verschoten hadde aende capiteynen ende bootsgesellen vande drr vlemsche oirlooch scepen die gevolght syn dese partye onder geloefte van betalinge van henne tachterheyt, dus hier de voirseyde⁽¹⁾
III^m II^c XLV £ III s. VI d. artois.

Opden XXVII^en Juny XV^c vierentachtentich ontfangen van mynen Heeren voorgenoemt deur handen van heuren rentmeester Jan van Nyverseel by een hunne assignatie op tresoriers ende rentmeestere deser stadt luydende in minderinge vande selve stadts portie In de Bede, de somme van twelff duysent ponden artois, om de selve peningen te employerene tot betalinge van den scepen van oirlogen, ende welcke somme is ontfangen met VIII^c ponden artois ter weken vuyt de casse vande Reductie van de renten deser stadt, Compt hier de voirs.
XII^m £ artois.

Somma van de voirs. twee partyen van ontfange gehadt door ordonnancie vande Staten van Brabant⁽²⁾
Bene XV^m II^c XLX £ III s. VI d. artois.

IIII^a Grossa.

(1) Acceptaecie in mindernisse van tgene dese stadt is competerende by slote van dese rekeninge.

(2) Zy gelycke somme affgescreven op slot ut supra.

[p. 473]

Totalis. - Somma van alle de voers. ontfanghen beloopt ter somme van tachentich duysent drye hondert dryentsestich ponden, een schelling XI peningen arthois.
LXXX^m III^c LXIII £ I s. XI d. artois.

Vuytgeven jegens den voirs. ontfanck.

Ierst aen incoop van Schepen:

Peeter vanden Venne, outdeken van den scippers ambachte alhier, de somme van acht hondert ponden artois, ter zaecken van den coop van een schip genaempt de fortuyne wairop capiteyn is gestelt Peeter Huybrechts als hiernae folio XX verso met twee chaloupen by hem aen dese stadt vercocht ende gelevert volgende d'acte collegiale vander daten XXVIII July XV^c LXXXII ordonnancie ende quitancie tsamen hier overgegeven⁽¹⁾
VIII^c £ artois.

Joos Daniels scippere de somme van sesse hondert ponden artois ter saecken van den coop van een scepe genaempt den Haen ende dairop hy als capiteyn gestelt is als hier nae folio XXIX by hem tot behoeve deser stadt vercocht ende gelevert naer vermogen d'acte collegiael van der

(1) Blyct prout in textu by de acte collegiale de data 28 July Anno 1582, ordonnancie ende quitancie.

[p. 474]

daten des XXI^en July XV^c LXXXII, ordonnancie ende quitancie hiermede gaende, dus hier
VI^c £ artois.

Item soe is gecocht van Cornelis Pieterss. maet een scip wesende eenen Cromsteven voor de somme van derthien hondert dertich ponden, die betaelt zyn deur de casse vande gereduceerde renten alst blycken mach by de II^e leste rekeninge van den rentmeester Pelgroms, welck voirs. scip genaemt is de trouwe daer capiteyn is gestelt Jan Pieterss. Zwart als hiernae folio..... hier voer
Memorie.

Somma vanden incoop van scepen
Bene
XIIII^c £ artois.

Grossa P^a

Ander vuytgeven aen Peeter vanden Venne, capiteyn op een schip van oirioghen genaempt de Fortuyne.

Peeter vanden Venne, oudtdeken van den scippers ambacht ende capiteyn, de somme van dry duysent ponden artois voer gelycke somme hem by acte vanden Breeden Raidt vanden XVII^en february anno LXXXII toegevuecht vande peningen procederende van de wekelycke quotisatie, in minderinge van syne tachterheyt ter causen van den scepe van oirloghe by hem onderhouden tot be-

[p. 475]

vrydinghe Riviere by laste van de Staten Generael van Brabant ende dese stadt volgende de voirs. acte ende quitancie desselfs vanden Venne tsamen hier overgegeven⁽¹⁾
III^m £ artois.

Den voirgenoempden capiteyn Peeter vanden Venne de somme van vier hondert ponden artois voer gelycke somme hem by acte collegiael van den twintichsten July anno XV^c LXXXII toegevucht in minderinghe van syne voirs. tachterheyt, ende ter saecken van den scepe van oirlogen by hem als vore onder houden tot bevrydinge vander riviere naer vuytwysen deselve acte⁽²⁾ ende quitancie-dairop dienende tsamen hier geexhibeert
IIII^c £ artois.

Bene
Somma III^m IIII^c £ artois.

Grossa II^a.

Ander vuytgeven aen Peeter Huybrechts capiteyn op het scip genaempt de Fortuyne daer capiteyn te voren op is geweest Peeter vanden Venne.

Peeter Huybrechts voirgenoempt, de somme

(1) By acte van den Breeden Raedt by de leden der zelver onderteeckent alhier gesien ende quitancie van den Capiteyn prout in textu.

(2) By acte collegiael ende quitancie.

[p. 476]

van twee hondert eenentnegentich ponden, twee schellingen artois over een maent gagien soe voor hem selven als de officialen ende bootsgesellen op het voirs. schip gedient hebbende verschenen den lesten dach Augusti anno XV^c LXXXII volgende de specificatie, ordonnancie ende quitancie hier overgegeven⁽¹⁾
II^c XCI £ II s. artois.

Den voirgenoempden capiteyn Peeter Huybrechts de somme van twee hondert sessentnegentich ponden, twee schellingen, ses peningen artois over een maent gagien soo voor hem selven als syne officialen ende bootsgesellen op het voirs. schip gedient hebbende, verschenen den lesten dach Septembris anno LXXXII vuytwysen de specificatie, ordonnancie ende quitancie tsamen hiermede gaende
II^c XCVI £ II s. VI d.

Peeter Huybrechts voirgenoempt noch de somme van twee hondert sessentnegentich ponden, twee schellingen, ses peningen artois ter saecken van een maent gagien hem ende synen bootsgesellen competerende gedient hebbende op het schip de Fortuyn, verschenen den lesten dach Octobris LXXXII naer vermogen de specificatie, ordonnancie ende quitancie, hier geexhibeert
II^c XCVI £ II s. VI d. artois.

(1) By specificatie ordonnancie, quitancie.

[p. 477]

Deselve de somme van twee hondert sessentnegentich ponden, twee schellingen, ses peningen artois voer een maent gagien hem ende synen bootsgesellen, verschenen ter causen als vore ultima novembris LXXXII vuytwysen de specificatie ordonnancie ende quitancie hier overgegeven
II^c XCVI £ II s. VI d.

Den voirgenoempden capiteyn Peeter Huybrechts, de somme van twee hondert negenentnegentich ponden, twee scellingen, ses peningen artois over een maent gagien voer hem ende zyne bootsgesellen ende volck tscepe gedient hebbende verschenen sedert prima decembris LXXXII totten thienden January daerna anno LXXXIII by specificatie, ordonnancie ende quitancie
II^c XCIX £ II s. VI d.

Peeter Huybrechts voirgenoempt de somme van dry hondert tweenvyftich ponden, twee schellingen, ses peningen artois over een maent gagien voer hem ende den officieren ende bootsgesellen verschenen den thienden february LXXXIII mitgaders voer een cabel, touwe ende andere oncosten bynnen de voirs. maent gedaen, naer vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie hier overgegeven
III^c LII £ II s. VI d. artois.

Deselve de somme van drye hondert vyvenviertich ponden, vier schellingen artois ter saecken van

[p. 478]

een maent gagien voer hem ende syn scipvolck op de Fortuyne gedient hebbende verschenen den tienden marty LXXXIII eensamentlyck voer verscheyden oncosten bynnen de voirscreven maent gedaen ende by hem verschoten volgende de specificatie, ordonnancie ende quitancie hier geexhibeert
III^c XLV £ VIII s.

Den voirgenoempden Capiteyn peeter Huybrechts de somme van drye hondert sessendertich ponden, twee schellingen, ses peningen arthois ter saecken van een maent gagien zoe voer hem syne officialen ende bootsgesellen verschenen den thienden aprilis LXXXIII mitsgaders voor oncosten bynnen de selve maent opt voirs schip gedaen vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie hier overgegeven
III^c XXXVI £ II s. VI d. artois.

Ende aengaende de navolgende twee maenden gagien verschenen de X^en May ende Juny zyn betaelt deur middele vande casse vande gereduceerde renten, als blycken mach inde II^e leste rekeninge vanden rentmeester deser stadt Jan Pelgroms, ten welcken tyde oock tselve scip ende capiteyn met zynen volcke is afgedanct, hier voer
Memorie.

Bene
Somma II^m V^c XII £ 1 sch. artois.

Grossa III^a.

[p. 479]

Ander vuytgeven aen Jan Peeterssen Zwart, capiteyn opt schip van orloge genaempt de Trouwe.

Jan Peeterssen Zwart, capiteyn op een schip van oirlogen deser stadt genaempt de Trouw, die in dienst aengenomen is geweest den XVI^en Meerte, anno XV^c LXXXIII, ende is van zynen dienst betaelt geworden deur de casse van de gereduceerde renten, alst blycken mach byde tweede leste rekeninge vanden Rentmeester deser stadt Jan Pelgroms totten XVI^en Juny daernae, hier pro memorie

Jan Peeterssen Zwart, voirs. de somme van sesse hondert vier en tnegentich ponden dertien scellingen artois, te wetene de III^c LXXV £ X s dairaff voer de gagien van een maent soe voer hem, syn officialen ende bootsgesellen geexpireert den XVI^en Juli LXXXIII ende de resterende III^c XIX £ III S. voor de montcosten van dryendertich persoonen by hem tscepe gehadt de selve maent houdende XXX dagen geduerende à raison van VI 1/2 st. sdaechs voer elcken persoon naer vermogen de specificatie,⁽¹⁾ ordonnancie ende quitancie hier overgegeven
VI^c XCIIII £ XIII s. artois

De voirgenoempde capiteyn Jan Pieterssen

(1) Bij specificatie, ordonnancie ende quitancie.

[p. 480]

Zwart, de somme van ses hondert ende een en tsestich ponden vijff scellingen artois, voor gelycke somme, die deselve was competerende, te wetene III^c LIX £ dairaff voer een maent gagien, soe voer hem als syne officiale ende bootsgesellen, die hy tscepe gehadt heeft ende de resterende III^c II £ voor de montcosten van de voirs. persoonen wesende dertich in getale, tegen VI 1/2 stuvers sdaeghs voer elck hooft bynnen de voirs. maent houdende XXXI dagen tscepe gehadt hebbende, verschenen den XVI^en dach Augusti, XV^c LXXXIII, naer vuytwysen de specificatie, ordonnancie ende quitancie, hier overgegeven
VI^c LXI £ V s. artois.

Deselve capiteyn Jan Pieterssen Zwart, de somme van acht hondert tweentsestich ponden negen scellingen artois, voer gelycke somme, die denselven waren competerende, te wetene de III^c LIX £ dairaff voer een maent gagien, soe voer hem selven als syne officialen ende bootsgesellen, verschenen den XVI^en Septembris XV^c LXXXIII andere III^c II £ voirs. voor de montcosten van dertich persoonen, die hy by bynnen de selve maent houdende XXXI dagen, tscepe gehadt heeft, tegen VI 1/2 stuvers sdaechs voer elck hooft, ende de resterende II^c I £ IIII s. voer verscheyden reparatien, soe van timmeringe als anderssins aent voirs. schip bynnen de selve maent gedaen als na vermogen de declaratie ordonnancie ende quittancie hier geexhibeert.
VIII^c LXII £ IX s.

[p. 481]

Omtrent welcken voirs. tyt de voirs. capiteyn Swart⁽¹⁾ is comen aflyvich te worddene, ende is in syn plaetse gesurrogeert Peeter Huybrechts, als hier volcht, hier voer
Memorie.

Somma II^m II^c XVIII £ VII s. artois⁽²⁾.

Grossa IIII^a.

Ander vuytgeven, gedaen aen Peeter Huybrechts, capiteyn opt voirs. scip, geheeten de Trouwe, ende gesurrogeert in plaetse van Jan Pieterssen Zwart wylen.

Peeter Huybrechts, capiteyn voirscreven, de somme van seven hondert vyvenviertich ponden, dry schellingen artois, te wetene de III^c LIX £ dairaff voer een maent gagien voir hem, syn officialen ende bootsgesellen van tvoirs. schip verschoven den XVI^en octobris LXXXIII; III^c II £ V s.⁽³⁾ voor de montcosten van eenendertich persoonen, die hy de voirs. maendt (houdende XXX dagen) tscepe gehadt heeft a raison van VI 1/2 st. sdaechs, voor elck hooft, de resterende LXXXIII £ XVIII s. voor den incoop van eenen boot ende reparatien opt voirs. schip bynnen de voirs. maent

(1) (sic). De eigennamen worden dikwijls verschillend geschreven. Wij geven die, gelijk zij in den akt voorkomen.

(2) Bene.

(3) Volcht wel den voers. tyt folio 23 verso.

[p. 482]

by hem gedaen ende verschoten, naer vuytwysen de specificatie, attestatie, ordonnancie en quitancie⁽¹⁾ tsamen hier overgegeven
VII^c XLV £ III s. artois.

De selve de somme van seven hondert vyvenvyftich ponden, seventien schellingen artois, te wetene de III^c LVI £ dairaff voer een maent gagien soe voer hem als syn officialen ende bootsgesellen, houdende XXXI dagen, gevallen den XVI^en Novembris anno XV^c LXXXIII. Item III^c XXII £ VIII s. voor de montcosten van tweendertich persoonen, die hy bynnen de selve maent tscepe gehadt heeft, tegen VI 1/2 stuvers sdaechs elck hooft, ende de reste voor extraordinarise lasten ende oncosten by hem tscepe gedoocht ende verschoten, naer vuytwysen de specificatie, ordonnancie ende quitancie hier gedient VII^c LV £ XVII s. artois.

De voirgenoempde capiteyn Peeter Huybrechts de somme van ses hondert achtentnegentich ponden, acht schellingen, ses peningen artois, te wetene III^c LXV £ XV s. dairaff voer een maent gagien, houdende dertich dagen, gevallen den XVI^en Decembris, anno LXXXIII, zoo voor hem als syn officialen ende bootsgesellen vanden voirs. scepe; Item III^c XXIX £ XI s. voor de montcosten van de selve maent voor XXXIII persoo-

(1) By specificatie, attestatie, ordonnancie ende quitancie.

[p. 483]

nen ende noch dry persoonen elck voer acht dagen tscepe gedient hebbende a VI 1/2 s. sdaechs, de resterende III £ II s. VI d. voor cleyn onconsten bynnen de selve maent gedaen, al vuytwysen de specificatie, ordonnancie ende quittancie.
VI^c XCVIII £ VIII S. VI D.

Peeter Huybrechts voirgenoempte, capiteyn opt scip genaempt de Trouwe, de somme van acht hondert tnegentich ponden, twee schellingen, ses peningen artois, te wetene de IIII^c XXV £ XIIII s. dairaff voer een maent dry dagen gagen voor hem, syn officialen ende bootsgesellen tscepe gedient hebbende, innegegaen den XVII^en decembris LXXXIII, ende geeyndt den XIX^en January LXXXIIII makende vierendertich dagen, III^c LXXXII £ XVII s artois voor de montcosten van achtendertich persoonen voer een maent, houdende XXXI dagen, geeynt den XVII^en January anno voirseyt, tot VI 1/2 st. sdaechs voor elc hooft, de resterende LXXXI £ XI s. VI d. voer verscheyden onconsten ende reparatien bynnen de voirs maendt tscepe gedaen volgende, de specificatie, ordonnancie ende quitancie hier overgeleet.
VIII^c £ II s. VI d.

Te welcken tyde de voirs capiteyn is gelicentieert ende afgedanckt geworden, ende in syne plaetse aengenomen tot Admirael over de scepen

[p. 484]

van orlogen Jacob Jacobssen, als hier nae volght.
Somma III^m LXXXIX £ XI s. artois⁽¹⁾.

Grossa V^a

Ander vuytgeven gedaen aen Jacob Jacobssen van Santvliet, Admirael over de scepen van orlogen ende capiteynen op eenen cromsteven, genaempt de Trouwe, daer te voren capiteyn op geweest is Peeter Huybrechts voirn.

Jacob Jacobssen, Admirael ende capiteyn opt scip van orloge genaemt de Trouwe, de somme van thien hondert vyff ponden twelff schellingen ses penningen arthois, procederende ter causen te wetene de IIII^c XCI £, dairaff over een maent gagien, zoe van hem, syne officialen als bootsgesellen, die hy tscepe gehadt heeft, geeyndt den XX^en february anno LXXXIIII; III^c XCIX £ XV s. voor de montcosten van eenenviertich persoonen a raison van VI 1/2 st. sdaechs voer elc hooft, de resterende CXIIII £ XVII s. VI d. artois voer XXIIII dagen vacatien tot III £ artois⁽²⁾ sdaechs ende verscheyden cleyn oncosten by den selven bynnen de voirs. maent respective gevaceert ende gedebourseert, naer vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie

(1) Bene.

(2) accordeert met den voers. tyt van affdanckinghe, folio precedente.

[p. 485]

tsamen hier overgegeven⁽¹⁾, dus hier de voirs, somme van X^cV £ XII s. VI d. artois.

Jacob Jacobssen admirael voirs. de somme van negen hondert achtentnegentich ponden, negen schellingen, dry peningen artois, ende dat zoo ter zaecken van een maent gagien voer hem, syne officialen ende bootsgesellen als van montcosten ven eenenveertich persoonen, die hy binnen dese maendt houdende XXIX dagen, ende geeyndt den XX^en marty LXXXIIII à raison van VI 1/2 stuvers sdaechs voer elck hooft, tscepe gehadt heeft, mitsgaders voor andere verscheyden oncosten by den selven capiteyn bynnen de voirscreven maent verschoten ende gedebourseert, zoe tot behoeve van den voirs. Cromsteven als Galleyen ende anderssins, naer vuytwysen twee distincte declaratien, ordonnancien ende quitancien tsamen hier overgegeven IX^c XCVIII £ IX s. III d.

Den voirgenoempden Admirael ende Capiteyn de somme van negen hondert negenentseventich ponden, vierthien schellingen artois, toecomende te wetene de V^cVI £ II s. dairaff van een maent gagien, soe voer hem als syne officialen ende bootsgesellen, die hy bynnen de maent, houdende eenendertich dagen, ende geeyndt den XIX^en aprilis in-

(1) By declaratie inhoudende specificatie ende ordonnancie, quitancie.

[p. 486]

clus tscepe gehadt heeft. Item IIII^c XXIII £ III s. voor de montcosten van tweenviertich persoonen voor de selve maent tegens VI 1/2 stuvers sdaechs, ende de resterende vyftich ponden IX voor extraordinarise oncosten by denselven tscepe gedoocht achtervolgende de declaratie, ordonnancie ende quitancie hier geexhibeert
IX^c LXXIX £ XIIII s. artois.

Jacob Jacobssen, admirael ende capiteyn, voirs de somme van negen hondert ende vierendertich ponden vyff schellingen artois procederende ter saecken te wetene de V^c XXVII £ dairaff voer een maent gagien, zoe voer hem, syne officialen als bootsgesellen, gevallen den XX^en May LXXXIIII. Item de III^c XCIX £ XV s. voor de montcosten van XLI persoonen, die hy bynnen deselve maent xxx dagen, a raison van VI 1/2 st. sdaechs voer elc hooft, tscepe gehadt heeft, ende resterende VII £ x s. voer extraordinarise oncosten by denselven bynnen de voers. maent tscepe gedoocht, naer vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie tsamen hier overgegeven
XI^c XXXIIII £ V s.

Somma III^m IX^c XVIII £ IX d. artois⁽¹⁾.

Grossa VI^a

(1) Bene.

[p. 487]

Ander vuytgeven gedaen an Joos Danielssen, Capiteyn op het schip daermen de wacht op de riviere mede gehouden heeft, genaempt den Haen.

Joos Danielssen, voirgenoempt, de somme van twee hondert dryentsestich ponden vyftien scellingen artois, om daermede te betalen diverse bootsgesellen opt voirscreven schip de wacht gehouden hebbende, mitsgaders noch ander oncosten, ende dat voor twee maenden verschenen den XXVI^en aprilis ende XXVIII may, anno LXXXII volgende twee verscheyden specificotien acte van der weth vander daten VII^a may XI Juny LXXXII ordonnancie ende quitance tsamen hier overgegeven⁽¹⁾.
II^c LXIII £ XV s. artois.

Denselven capiteyn Joos Danielssen, de somme van hondert dryentsestich ponden, elve scellingen, dry peningen artois, te wetene de CXLI £ VI s. dairaff hem competerende ter saecken ende om daer mede te betalen de bootsgesellen opt voirs. orloochschip gedient hebbende. Item vier tonnen ses schellincx bier, ende de resterende XXII £ III d. voer diverse oncosten, by hem verschoten bynnen de maent, verschenen den XXVIII^en Juny Anno LXXXII, volgende de specificatie acte colle-

(1) By de specificatien acten ordonnancic ende quitancie met de bescheeden als inden text.

[p. 488]

giael⁽¹⁾ in date III July LXXXII ordonnancie ende quitancie hier geexhibeert
CLXIII £ XI s. III d. artois.

Joos Daniels voirs. de somme van hondert dryentseventich ponden vyff schellingen artois ter causen van een maent gagien met syne bootsgesellen, mitsgaders oock van gedebourseerde peningen aen bier ende andere oncosten, gevallen den XXVIII^en July XV^c LXXXII, naer vuytwysen de specificatie, ordonnancie ende quitancie hier overgegeven
CLXXIII £ V s.

Joos Danielssen voirs. de somme van twee hondert twelff ponden, twelff scellingen artois, om daermede te betalen verscheyden bootsgesellen ende zyne gagien voer een maent verschenen XXVIII Augusti LXXXII eensamentlyck hem te rembourseren van eenige oncosten, doens gehadt ende geleden volgende de specificatie, ordonnancie ende quitancie hier overgegeven
II^c XII £ XII s. artois.

Capiteyn Joos Danielssen voirs. de somme van twee hondert vierentwintich ponden, twee scellingen artois, voer een maent gagien, gevallen den XXVIII septembris LXXXII, mitsgaders voer bier ende andere oncosten naer vuytwysen de specificatie, ordonnancie ende quitancie hier mede gaende
II^c XXIIII £ II s.

(1) Volcht wel met den voers. tyt.

[p. 489]

Denselven capiteyn de somme van twee hondert eenentwintich ponden, acht scellingen artois, om daermede te betalen soe hem selven als den bootsgesellen opt voirs. schip de wacht gehouden hebbende voer een maent gagien, gevallen den XXVIII^en Octobris LXXXII achtervolgende de specificatie, ordonnancie ende quitancie hier gedient
II^c XXI £ VIII s.

De voirgenoempde capiteyn de somme van twee hondert eenentwintich ponden ende achttien scellingen artois, om daermede te betalen soe hem selven als synen bootsgesellen voor een maent dienst oft gagien op het voers. schip van orlogen gedient hebbende, verschenen den XXVIII^en Novombris LXXXII, vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie hiermede gaende
II^c XXI £ XVIII s. artois.

Joos Danielssen, voirseyt, de somme van twee hondert tweentwintich ponden, elve schellingen artois, voor een maent gagien hem, syne bootsgesellen ende volck te schepe verschenen sedert den voirscreven XXVIII novembris totten VII January anno LXXXIII mitsgaders voer bier ende andere cleyn oncosten, naer vuytwysen de specificatie, ordonnancie ende quitancie hier geexhibeert
II^e XXII £ XI s.

Capiteyn Joos Daniels, voirgenoempt, de somme van twee hondert eenenvyftich ponden, vyff

[p. 490]

schellingen artois, om daermede te betalen een maent gagien oft soldye, soe aen hem selven als den anderen officieren ende bootsgesellen van den voirs. scepe, gevallen den VII^en february XV^c LXXXIII, naer vuytwysen de specificatie, ordonancie ende quitancie hier overgegeven,
II^c LI £ V s.

Joos Danielssen voirs. de somme van twee honderd achtenviertich ponden derthien scellingen artois, voer een maent gagien zoe voer hem zelven als syn scipvolck, gevalllen den VII^en marty, anno XV^c LXXXIII mitsgaders voor oncosten bynnen de voirs. maent tscepe gedaen naer vermogen de declaratie, ordonnancie ende quittancie hier overgegeven,
II^c XLVIII £ XIII s. artois.

Denselven capiteyn de somme van twee hondert negenenvyftich ponden, dry scellingen artois, om daermede te betalen zoo hem selven als verscheyden scipvolck ende bootsgesellen opt voirs. schip gedient hebbende ende dat voer een maent gagien, verschenen den VII^en Aprilis LXXXIII mitsgaders voor andere oncosten tscepe gedaen volgende de specificatie ordonnancie ende quitancie.
II^c LIX £ II s.

Aengaende de twee navolgende maenden, te wetene van May ende Junius, syn betaelt gewordden deur de casse van den gereduceerde renten als blycken mach by de tweede leste rekeninge van den Rentmeester deser stadt Jan Pelgroms.
Memorie.

[p. 491]

Joos Danielssen voorgenoempt, de somme van vier hondert twee ponden, negen scellingen, ses peningen artois, te wetene de II^c XV £ dairaff voer een maent gagien soe voer hem selven als syn officieren ende bootgesellen, gevallen den VII^en July LXXXIII ende resterende CLXXXVII £ IX s. VI d. voor de montcosten⁽¹⁾ van negentien personen, die hy tscepe heeft gehadt tot VI 1/2 stuvers sdaechs voer elc hooft, ende II £ IIII s. voer cleyne oncosten bynnen deselve maent verschoten vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie⁽²⁾ hier geexhibeert.
IIII^c II £ IX s. VI d. artois.

Den voirgenoempden Joos Danielssen, capiteyn van den scepe van orloge, genaempt den Haen, de somme van drye hondert sessentnegentich ponden, vyff schellingen artois, wesende de II^c XIIII £ dairaff voer een maent gagien, zoe voer hem als syn officiers ende bootgesellen, die hy tcepe heeft gehadt, begrypende achtien in getale ende resterende CLXXXI £ VII s. voor de montcosten van de voirs. achtien persoonen voer een maent, houdende XXXI dagen tot VI 1/2 stuvers sdaechs voer elc hooft, daerin begrepen XVIII s. voer cleyn oncosten, verschenen synde deselve

(1) Volcht wel den tyt.

(2) By declaratie, inhoudende specificatie, ordonnancie ende quittancie.

[p. 492]

maent VII Augusti, anno LXXXIII vuytwysen de declaratie ordonnancie ende quitancie hier gedient.
III^c XCVI £ V s.

Joos Danielssen voirscreven, de somme van vier hondert vierentsestich ponden, dry scellingen, negen peningen artois, te wetene de II^c XXV £ dairaff voer een maent gagien soe voer hem, syn officialen als bootgesellen, CXCI £ voor de montcosten van negentien persoonen, die hy tscepe was hebbende à raison van VI 1/2 s. sdaechs, ende de resterende XLVII £ XV s. III d. voer oncosten van het voirs. scip te calfaten soe aen dachueren, peck, teir, nagelen, als oock de montcosten van de voirs. wercklieden, geeyndt deselve maent, houdende XXXI dagen, den VII^en Septembris LXXXIII naer vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie.
IIII^e LXIIII £ III s. IX d. artois.

Deselve de somme van vier hondert ende negenentwintich ponden, sestien schellingen artois, te wetene II^c XXX £ dairaff voer een maent gagien zoe voer hem als syn officialen ende scipvolck, CXCV £ over de montcosten van twintich persoonen, die hy bynnen de selve maent, houdende XXX dagen, geeyndt den VII^en Octobris LXXXIII inclus, tscepe gehadt heeft, tegens VI 1/2 st. sdaechs voer elc hooft ende IIII £ XVI s. voer cleyn oncosten, by hem verschoten naer vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie.
IIII^c XXIX £ XVI s.

[p. 493]

Joos Daniels voirgenoempt, de somme van vier hondert sessentzeventich ponden artois, te wetene de II^c XXXVIII £ dairaff voer een maent gagien soe voor hem als syn officialen ende bootsgesellen, II^c I £ X s. voor de montcosten van twintich persoonen, die hy bynnen deselve maent ordinarie scepe gehadt heeft à raison van VI 1/2 s. sdaechs voor elc hooft, ende de resterende somme voer sekere extraordinarise oncosten, welcke hy bynnen deselve maent, houdende XXXI dagen verschoten ende gedoocht heeft, verschenen den VII^en Novembris, anno LXXXIII, achtervolgende de specificatie, ordonnancie ende quittancie hier overgegeven
IIII^c LXXVI £ artois.

Denselven capiteyn de somme van vier hondert achtenviertich ponden, viertien schellingen artois, te wetene II^c XLV £ dairaff voer een maent gagien, soe voer hem als syn officialen ende bootsgesellen, die hy tscepe was hebbende, verschenen den VII^en Decembris LXXXIII, CXCV ponden, dairaff voor de montcosten van twintich persoonen opt voirs. schip bynnen de selve maent, houdende XXX dagen, gehadt hebbende tegens VI 1/2 stuvers sdaechs voor elc hooft, ende de resterende VIII £ XIIII s. voer verscheyden cleyn oncosten byden selven tscepe gedaen, naer vuytwysen de specificatie, ordonnancie ende quitancie hier overgegeven.
IIII^c XLVIII £ XIIII s. artois.

De voirgenoempde Joos Danielssen, de

[p. 494]

somme van vyff hondert achtentwintich ponden, twee scellingen artois, ter saecken van een maent soe gagien als montcosten voor hem ende syne officialen ende bootsgesellen, geweest zynde twintich in getale, mitsgaders oock van reparatien ende ander extraordinarise oncosten binnen de maent, geeyndt VII^a January LXXXIIII houdende XXXI dagen opt voirs. schip, by hem gedebourseert ende gedaen volgende declaratie, ordonnancie ende quitancie hier geexhibeert.
V^c XXVIII £ II s.

Capiteyn Joos Danielssen voirgenoempt, de somme van vier hondert tweentachentich ponden vier schellingen, zes peningen artois, te wetene II^c LXX £ dairaff voer een maent gagien zoe van hem, sijne officialen als bootsgesellen, die hy tscepe was hebbende, andere II^e I £ voor de montcosten van twintich persoonen bynnen de maent, houdende XXXI dagen à raison van VI 1/2 s. sdaechs voer elc hooft, geeyndt den VI^en february LXXVIIII ende de resterende X £ XIIII s. VI d. voer de cleynen oncosten, die de voirscreven capiteyn bynnen deselve maent tscepe gehadt ende gedoocht heeft naer vermogen de declaratie, ordonnancie ende quitancie hier geeschibeert
IIII^c LXXXII £ IIII s. VI d.

Joos Danielssen voirscreven, de somme van vier hondert tachentich ponden, ses scellingen, ses peningen artois, te wetene II^c LXXX £ dairaff voer een maent gagien zoe voer hem als syn officialen ende

[p. 495]

bootsgesellen, CXCVII £ XVIII s. VI d. voor de montcosten van eenentwintich persoonen, die hy bynnen de selve maent, houdende XXIX dagen ende geeyndt den VII^en marty LXXXIIII tscepe gehadt heeft tegen VI 1/2 st. sdaechs ende de resterende II £ VIII s. voer cleyne oncosten geduerende deselve maendt scepe gehadt, alles naer vuytwysen de specificatie, ordonnancie ende quitancie, hier overgegeven
IIII^c LXXX £ VI s. VI d.

Den voirgenoempden capiteyn op het schip van orlogen genaempt den Haen, de somme van vyffhondert eenentnegentich ponden, vier scellingen artois, te wetene III^c XXVIII £ dairaff voer een maent gagien soe voer hem, synen officialen als bootsgesellen, II^c LXI £ XIX s. voor de montcosten van sessentwintich persoonen, die hy bynnen de maent, houdende XXXI dagen, geeyndt den VII^en aprilis LXXXIII, tscepe gehadt heeft à raison van VI 1/2 st. sdaechs elc hooft, ende de resterende XXV s. voer cleyne oncosten tscepe gedaen naer vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie hier geexhibeert
V^c XCI £ IIII s. artois.

Deselve de somme van vyffhondert dryentnegentich ponden, twelff schellingen artois, te wetene III^c XXXIX £ dairaff voer een maent gagien geexpireert zynde den VII^en may LXXXIII, soo voer hem selven als syn officialen ende bootsgesellen II^c LII £ XVII s. voor de montcosten van XXVIII

[p. 496]

persoonen bynnen deselve maent, houdende XXX dagen tscepe gehadt, de resterende I £ XX s. voor cleyn oncosten by hem tscepen, gedoocht achtervolgende de specificatie, ordonnancie ende quitancie hier gedient
V^c XCIII £ XII s.

Joos Danielssen voirs, de somme van ses hondert sevenenviertich ponden, dry schellingen artois, te wetene III^c XVI £ dairaff voer een maent gagien soe voer hem, syne officialen als bootsgesellen, geeyndt den VII^en mey LXXXIIII, II^c LXI £ XIXI s. voor de montcosten van sessentwintich persoonen, die hy bynnen deselve maent, houdende XXXI dagen tscepe gehadt heeft à raison van VI 1/2 st. sdaechs voer elc hooft, de resterende LXIX £ IIII S. voer extraordinarise soe montcosten als oncosten by den selven tscepe gedoocht, naer vuytwysen de specificatie, ordonnancie ende quitancie hier overgegeven
VI^c XLVII £ III s. artois.

Somma
VIII^m IIII^c II £ III s. VI d. artois⁽¹⁾.

Grossa vii^a

Ander vuytgeven, gedaen aen twee Orloch scepen ende een chaloupe, gedient hebbende onder den Baillu van het lant van Waes, gevolght dese partye, ende over sulcx de twee scepen byder stadt in dienste genomen.

(1) Bene.

[p. 497]

Hans Cock, Capiteyn op een cromsteven genaemt den Rooden Leeuw ende Jan Lenaertsen, scipper op een chaloupe, beyde geweest hebbende onder den Baillu van dlant van Waes, de somme van duysent twee hondert tweentsestich ponden artois over gelycke somme hen competerende⁽¹⁾ in voldoeninge van de tachterheyt, die zy met hunne bootsgesellen ende scipvolck aen den voirs. Baillu ten achter waren totten lesten dach octobris XV^c LXXXIII, mitsgaders noch over de twee leste payen, die den voirseyden Baillu opden voerscreven cromsteven noch sculdich was, naer vuytwysen de declaratie ende vermogen van der acte vanden maendaechschen raidt van der daten des vyffden Novembris, anno XV^c LXXXIII ordonnancie ende quittancie⁽²⁾ tsamen hier overgegeven II^m II^c LXII £ artois.

Hans Cock voirscreven, de somme van negen hondert sessentachtich ponden, vyfthien scellingen, ses peningen artois, ter saecken, zoe van een maent gagien voor hem, syn officialen ende bootsgesellen, die hy tscepe gehadt heeft als voor de montcosten van XLIII persoonen, die hy bynnen de maendt, houdende XXX dagen, ende geeyndt den lesten Novembris, anno LXXXIII opt voirs

(1) Zy desen aengaende toegesien, datmen rekeninghe houde met de Staten vande landen.

(2) By de ordonnancie, quitancie ende andere bescheede als inden text.

[p. 498]

scip heeft gehadt à raison van VI 1/2 stuvers sdaechs⁽¹⁾ voer elc hooft mitsgaders oock voor verscheyden oncosten by denselven bynnen de voirs maendt aent schip gedaen. Alles naer vermogen de declaratie, ordonnancie ende quitancie hier geexhibeert.
IX^e LXXXVI £ XV s. VI d.

Deselve Hans Cock, de somme van acht hondert tweenviertich ponden artois, te wetene IIII^c XXXIX £ dairaff voer een maent gagien, hem ende het volck, die hy tscepe gehadt heeft competerende, verschenen den lesten Decembris LXXXIII ende de resterende IIII^c III £ artois voor de montcosten van tvoirscreven volck, wesende viertich in getale, ende houdende deselve maendt XXXI dagen tot VI 1/2 stuvers sdaechs voer elc hooft, ordonnancie ende quitancie tsamen hier mede gaende.
VIII^c XLII £

De voergenoempde capiteyn Hans Cock, de somme van acht hondert negenentsestich ponden, negen schellingen, ses penningen artois, te wetene IIII^c XXVIII £, dairaff voer een maent gagien zoe voor hem als syn officialen ende bootsgesellen, verschenen den lesten dach January, anno XV^c LXXXIIII, de IIII, XIII £ 1 s. VI d. voor de montcosten van van eenenviertich persoonen, die hy bynnen deselve maent, houdende XXXI dagen,

(1) Volcht wel den tyt.

[p. 499]

tscepe gehadt heeft tegens VI 1/2 stuvers sdaechs voer elc hooft ende de resterende XXVIII £ VIII s. voer onconsten, soe aen gequetste als andere nootelycheden by denselven bynnen de voirs maendt gedoocht naer vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie hier overgegeven,
VIII^c LXIX £ IX S. VI d.

Hans Cock voirgenoempt, de somme van acht hondert eenen vyftich ponden, thien schellingen artois, voer gelycke somme, te wetene IIII^c XLVII £ dairaff voer een maent gagien voer hem ende syne officialen ende bootsgesellen, verschenen den lesten dach february LXXXIIII, III^c XCV £ XVII s. artois, voor de montcosten van tweenviertich persoonen, die hy bynnen deselve maendt, houdende XXIX dagen, à raison van VI 1/2 stuvers sdaechs voer elck hoofttscepe, gehadt heeft, ende de resterende VIII £ XIII s. voer verscheyden cleyn oncosten bynnen de voirscreven maent tscepe gehadt ende geleden, naer vermogen de declaratie, ordonnancie ende quitancie hier geexhiqeert,
VIII^c LI £ X S.

Den voirgenoempden Capiteyn Hans Cock, de somme van negen hondert sevenentnegentich ponden, ses schellingen, ses penningen artois, te wetene IIII^c XXXIIII £ dairaff voer een maent gagien, soe voer hem, syne officialen als bootsgesellen competerende, IIII^c XXIII £ II s. artois

[p. 500]

voor de montcosten van XLII persoonen, die hy bynnen de maent, houdende eenendertich dagen ende geeyndt den lesten marty LXXXIIII, tscepe gehadt heeft, ten pryse van VI 1/2 s. sdaechs voor elc hooft, ende de resterende CXL ponden III s. VI d. voer verscheyden oncosten, soe van tymmeren, de montcosten vanden werklieden als anderssins byden voirs. Cock bynnen de selve maent tscepe gedaen ende gedoocht, naer vuytwysen de specificatie, ordonnancie ende quitancie hiermede gaende.
IX^c XCVII £ VI s. VI d.

De selve de somme van negen hondert dry ponden, acht schellingen artois, te wetene de IIII^c XLIX £ dairaff voer een maendt gagien, zoe voer hem, syne officialen als boostgesellen competerende, verschenen den lesten Aprilis LXXXIIII, IIII^c XIX ponden, V s., voor de montcosten van dryenveertich persoonen, die hy binnen deselve maendt, houdende XXX dagen, tegens VI 1/2 st. sdaechs voer elck hooft, tscepe gehadt, ende de resterende XXXV ponden III s. voer verscheyden reparatien ende cleyn oncosten, by den selven bynnen de voirs maent tscepe gedaen, al naer vermogen de geverificeerde declaratie, ordonnancie ende quitancie hier overgegeven.
IX^c III £ VIII s. artois.

Hans Cock voirgenoempt, de somme van acht hondert vierentnegentich ponden, elve schellingen artois, te wetene IIII^c LI ponden, dairaff

[p. 501]

voer een maent gagien soe voor hem, syne officialen ende bootsgesellen, verschenen den lesten dach may LXXXIIII, andere IIII^c XXIII £ III s. voor de montcosten van tweenveertich persoonen, die hy bynnen de selve maent, houdende XXXI dagen, tscepe gehadt heeft, à raison van VI 1/2 s. sdaechs voor elc hooft, ende de resterende XX £ VIII s. voer verscheyden extraordinarise oncosten by denselven bynnen de selve maent gedoocht naer volgende de declaratie, ordonnancie ende quitancie hier geexhibeert.
VIII^c XCIII £ XI s.

Somma
VIII^m VI^c £ VI d.⁽¹⁾

Grossa VIII^a

Ander vuytgeven aen Bauduwyn Cornelissen, capiteyn, gedient hebbende den Baillu van den lande van Waes op tscip genaempt den Vliegenden Hert, gevolght dese partye ende alsoe by der stadt in dienste genomen.

Bouduwyn Cornelissen, capiteyn op het scip van orlogen, genaempt den Vliegenden Hert voirs., de somme van seven hondert ende sevenentachentich ponden artois, in voldoeninge van de tachterheit soo van hem als van syne bootsgesellen ende scipvolck, die hy aen den Baillu

(1) Bene

[p. 502]

van het lant van Waes ten achter was⁽¹⁾, naer vuytwysen de declaratie vermogen van der acte van der weth in date V Novembris LXXXIII, ordonnancie ende quitancie⁽²⁾ hier geexhibeert.
VII^c LXXXVII £ artois.

De voirgenoempde capiteyn, de somme van vier hondert tweenviertich ponden, eenen schellinck, ses peningen artois, te wetene de II^c XL ponden dairaff voer een maent gagien zoe voer hem als syne officialen ende bootsgesellen, CLXXXV £ V s. voor de montcosten van negentien persoonen, die hy bynnen de selve maent, houdende XXX dagen, ende geeyndt den lesten Novembris LXXXIII tscepe gehadt heeft a raison van VI 1/2 stuvers sdaechs voer elc hooft ende de resterende XVI £ XVI s. VI d. ter saecken van verscheyden oncosten bynnen de voirs. maent, by hem opt voirs. scip gedaen volgende de declaratien, ordonnancie ende quitancie hier overgegeven
IIII^c XLII £ I s. VI d. artois.

Bouduwyn Cornelissen voirgenoempt, de somme van vier hondert sessenvyftich ponden derthien scellingen, ses peningen artois, voer gelycke somme, die hem waren competerende te wetene II^c XL

(1) Zy van dese navolghende partye rekeninghe gehouden met de staten vande landen.

(2) By acte ordonnancie, quitancie als in den text.

[p. 503]

ponden, dairaff voer de gagien soe van hem, syne officialen als bootsgesellen voer een maent, verschenen de lesten Decembris, anno LXXXIII. Item CXCI £ VIII s. VI d. voor de montcosten van negenthien persoonen, die bynnen deselve maendt, houdende XXXI dagen, tscepe gehadt heeft ten pryse van VI 1/2 stuvers sdaechs voer elck der voirs. persoonen, ende de resterende XXV £ V s. voer verscheyden oncosten, by hem bynnen de voirs. maent aent voirs. schip verschoten, volgende de declaratie, ordonnancie ende quitancie
IIII^c LVI £ XIII s. VI d.

Deselve de somme van vier hondert ende sevenentzestich ponden, negen scellingen artois, te wetene II^c LIII, dairaff voer de gagien van een maent, soe van hem, syne officialen ende bootsgesellen, die hy tscepe gehadt heeft, II^c I £ X s. voor de montcosten van syn scipvolck, wesende twintich in getale tot V 1/2 stuvers sdaechs, voer elc hooft ende dat voer de maendt van Januarius XV^c LXXXIIII, houdende XXXI dagen, ende de resterende XII £ XIX s. voer verscheyden cleyn oncosten ende reparatien by den selven bynnen de voors. maent tscepe gedaen, naer vermogen de declaratie, ordonnancie ende quitancie hier gedient
IIII^c LXVII £ IX s.

De voirgenoempde Bouduwyn Cornelissen, capiteyn op den Vliegenden Hert, de

[p. 504]

somme, van vier hondert negenenvyftich ponden vierthien schellingen, ses peningen artois over gelycke somme hem competerende, te wetene de II^c LXI £ dairaff voer den maent gagien houdende negenentwintich dagen, gevallen ultima february LXXXIII, soe van hem als syn officialen ende bootsgesellen, die hy bynnen deselve maent tscepe gehadt heeft, CLXXXVIII £ X s. voor de montcosten van twintich persoonen tegens VI 1/2 s. sdaechs voor elc hooft, ende de resterende X £ IIII s. VI d. voer verscheyden cleyn oncosten bynnen de selve maent tscepe gedaen, alles naer vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie hier geexhibeert
IIII^c LIX £ XIIII s. VI d.

Bouduwyn Cornelissen voergenoempt, de somme van vyff hondert dryentsestich ponden, twelff schellingen artois, te wetene III^c XIIII £ IIII s. VI d. dairaff voer een maent dry dagen gagien, soe voer hem, syne officialen als bootsgesellen, verschenen vanden iersten marty totten III^en Aprilis XV^c LXXXIIII beyde inclus, II^c XLII ponden, viertien scellingen VI d. voor de montcosten van tweentwintich persoonen, die hy bynnen de selve maent ende dry dagen tsamen XXXIIII dagen (als wanneer hy met syne volcke gelicentieert werdt) tscepe gehadt heeft à raison van VI 1/2 s. sdaechs voer elc hooft, ende de resterende VI £ XIII s. ter saecken van verscheyden

[p. 505]

cleyn oncosten by den voirgenoempden capiteyn geduerende de voirs. XXXIIII dagent scepe gedaen ende verschoten ende ten welcken tyde de voirs. capiteyn als voer is gelicentieert ende affgedanckt, naer vermogen de geverifficeerde declaratie, ordonnancie ende quitancie hier overgegeven
V^c LXIII £ XII s.

Somma
III^m I^c LXXVI £ X s. VI d.⁽¹⁾.

Grossa ix^a

Ander vuytgeven gedaen aen Guilliam Clock, capiteyn opt voirs. schip van orloghen, genaempt den vliegenden hert, daer capiteyn op geweest is Bouduwyn Cornelissen.

Guilliam Clock voergenoempt, de somme van sesse hondert sevenenvyftich ponden, seven scellingen, thien en half peningen artois, te wetene II^c L £ dairaff voer een maent gagien zoe van hem, syne officialen als bootsgesellen, CXCI ponden VIII s. VI d. voor de montcosten van negentien persoonen, die hy bynnen de maent, houdende XXXI dagen,⁽²⁾ begonst, prima ende eyndende ultima May XV^c LXXXIIII inclus tscepe gehadt heeft, ende de resterende II^c XV £ XIX

(1) Bene.

(2) Zy toegesien ut s.

[p. 506]

s. VI d. voer verscheyden oncosten, zoo van tymmeren, de montcosten van den tymmerlieden als anderssins by hem gehadt ende gedoocht naer vuytwysen de geverificeerde declaratie, ordonnancie ende quitancie⁽¹⁾ hier overgegeven.
VI^c LVII £ VII s. X 1/2 d.

Somme p se⁽²⁾.

GROSSA X^a

Ander vuytgeven gedaen aen Peeter Wouters, alias Backere, capiteyn op de groote galleyen byder stadt, opgerust tot bewaernisse van de Riviere.

Peeter Wouters, capiteyn voirscreven, de somme van thien hondert achtentzestich ponden, eenen schellinck artois, te wetene de V^c XXIIII £ dairaff voer een maent gagien voer hem, syne officialen ende andere bootsgesellen, geexpireert den lesten dach der maent van Januaris XV^c LXXXIIII ende de resterende V^c XVIIII £ 1 s. voor de montcosten van vierenvyftich persoonen, die hy bynnen de selve maent tscepe gehadt heeft, gerekent tegens VI 1/2 stuvers sdaechs voer elc hooft, al achtervolgende dacte vander weth in date XXIII

(1) By declaratie, ordonnancie, quitancie als in den text.

(2) Bene.

[p. 507]

January LXXXIIII specificatie, ordonnancie ende quitancie⁽¹⁾ hier overgegeven.
X^c LXVIII £ 1 s. artois.

De voirgenoempde capiteyn, de somme van twelf hondert achtendertich ponden, elve schellingen artois, denselven competerende, te wetene VI^c LX ponden dairaff voer een maent gagien, soe voor hem ende syne officialen als bootsgesellen, gevallen den lesten February XV^c LXXXIIII, ende de resterende vyff Londert LXXVIII £ XI s. voer de montcosten van sevenenvyftich persoonen, die hy bynnen de voirs. maent, houdende XXIX daghen tscepe gehadt heeft à raison van VII s. sdaechs voer elc hooft, achtervolgende de declaratie, ordonnancie ende quitancie hier geexhibeert
XII^c XXXVIII £ XI s. artois.

Peeter Wouters, alias de Backere voirgenoempt, de somme van twelff hondert negenenvyftich ponden, ses schellingen, ses peningen artois, te wetene de VI^c XL ponden XVII s. VI d. voer een maendt gagien, soe voer hem, syne officialen ende bootsgesellen, ende de resterende XV^c XVIII £ IX s. voer de montcosten van LVII persoonen, die hy bynnen de maent, houdende XXXI daghen ende geeyndt den lesten Marty

(1) By acte collegiael specificatie, ordonnancie quitancie prout in textu.

[p. 508]

anno XV^c LXXXIIII, tscepe heeft gehadt à raison van VII s. sdaechs voer elc hooft, naer vuytwysen de specificatie, ordonnancie ende quitancie hier overgegeven
XII^c LIX £ VI s. VI d.

Deselve capiteyn de somme van derthien hondert vier en dertich ponden, ses schellingen artois, procederende, te wetene VI^c LXII £ dairaff voer een maent gagien, soe voer hem, syne officialen als bootsgesellen, gevallen den lesten dach Aprilis anno XV^c ende LXXXIIII, andere V^c XCVIII £ X s. voor de montcosten van LVII persoonen die hy bynnen de selve maent, houdende XXX dagen, tscepe gehadt heeft tegens VII stuvers sdaechs, ende de resterende LXXIII £ XVI s. voor diverse oncosten, soe aen de cure van de quetsure des voirs. capiteyns als anderssins by de selve maent by hem gedoocht, achtervolgende de specificatie, ordonnancie ende quitancie hiermede gaende
XIII^c XXXIII £ VI s. artois.

Capiteyn Peeter Wouters voirs. de somme van twelff hondert achtendertich ponden, vyff scellingen artois, toecomende te wetene VI^c XXXII £, dairaff over een maent gagien soe voer hem, syne officialen als bootsgesellen, verschenen den lesten dach meye LXXXIIII, andere V^c LXXXV £ VIII s. voer de montcosten van vierenvyftich persoonen, die hy bynnen de selve maent houdende XXXI dagen tscepe gehadt heeft, tegen VII stuvers

[p. 509]

sdaechs voer elc hooft, ende de resterende XX £ VII s. voer verscheyden extraordinarise oncosten by denselven bynnen de voirs. maent tscepe gedoocht, achtervolgende de declaratie, ordonnancie ende quitancie hier overgegeven.
XII^c XXXVIII £ V s.

Somma
VI^m CXXXVIII £ IX s. VI d. artois⁽¹⁾.

GROSSA XI^a

Ander vuytgeven aen Extraordinarise Wachten.

Steven Racquet, coronnel deser stadt, de somme van sesse hondert ponden artois, om denselven daarmede te remboursseren van gelycke somme by hem verschoten vuyt laste van mijnen heeren Borgenmeesteren ende Scepenen aen tachentich borgeren soldaten, gesonden by den colonnellen deser stadt op de forten van Lillo, St. Margrieten ende Willebrouc, om de ghene van te voren dairop wesende voorts te verseynden tot versterckinge van Toucxken ende thuys van Eeckeren, naer vuytwysen het appointement marginale⁽²⁾ van mynen heeren den staten van Brabant gestelt op seker requeste bij den voirgenoempden Raquet overge-

(1) Bene.

(2) Zy desen aengaende rekeninghe gehouden met de Staten van Brabant.

[p. 510]

geven, ende der acte collegiale in date respective VI ende IX augusti LXXXII eensamentlijcken quitancie desselfs tsamen⁽¹⁾ hier geexhibeert.
VI^c £ artois.

Dertien persoonen gelegen hebbende op seker schip, om te beletten de passagie van den Francoisen opt lant van Waes, de somme van vyvendertich ponden artois, te wetene de twelff dairaff à raison van II £ X s. elcken, ende de vyff resterende ponden voer den lieutenant, alles naer vuytwysen de declaratie, billyette mette annominatie van de persoonen, mitsgaders dacte van der weth in date V february anno LXXXIII ende quitancie tsamen hier geexhibeert
XXXV £ artois.

Peeter de Backer, capiteyn op een schip totter orloghe, by dese stadt opgerust, de somme van hondert sessentnegentich ponden, dry scellingen, ses peningen artois voer gelyke somme, hem toegevuecht in plaetse van een maent gagien, hem ende synen volcke tscepe met hem geweest zijnde vuyt dyen sy hen hebben laten employeren in sekeren aenslach, om te becomen ende hem te versekeren van de oirlochscepen, liggende onder het fort van Repelmonde, geweest zijnde inden dienst vanden lande van Waes, mitsgaders oock vande victuaillie,

(1) By ordonnancie, acte collegiael ende quitancie als in den text.

[p. 511]

die hy tscepe gedaen heeft, al naer vuytwysen de declaratie, vermogen van twee acten collegiael vander daten respective XXVIII octobris ende III novembris LXXXIII een samentlyck quitancie des voirscreven capiteyn hier overgegeven.
CXCVI £ III s. VI d.

Jan Loys, scippere, de somme van tachentich ponden, sesthien scellingen artois voer gelycke somme, hem competerende, zoe voer zyne gagien ende vyff bootsgesellen van dat hij inde maent van Decembri LXXXIII gedient heeft opt cleyn galleyken deser stadt⁽¹⁾ den tyt van viertien dagen, als voer montcosten ende oncosten by hem gedaen ende verschoten naer vuytwyzen de declaratie, ordonnancie ende quitancie hier geexhibeert
LXXX £ XVI s. artois.

Gillis Schoutet, scippere, de somme van sessentzestich ponden, viertien scellingen artois, van dat hij met syn scip, boot ende twee bootsgesellen vuyt laste van mynen Heere den buyten Borgenmeester ontrent sinte Michiels op den stroom van de riviere de wacht gehouden heeft den tyt van XXIX dagen, namentlyck sedert den tweentwintichsten Decembris LXXXIII totten XIX^en January daernae

(1) Herhaalde malen worden de groote en de kleine stadsgalleien vermeld. Het eerste dezer schepen had een aanzienlijk belang. Het diende niet alleen, zooals het thans het geval is, voor de verdediging der haven, maar vooral voor de ontvangst der vorsten en de groote plechtigheden, waarin de Antwerpsche wet eene groote rol vervulde.

[p. 512]

LXXXIIII inclus, ten pryse van II £ VI s. artois sdaechs, naer vermogen de declaratie ende taxatie van den dekens van den scippers ambacht alhier, acte collegiael vanden XXI^en der selver maent Januari, ordonnancie ende quitancie hier mede overgegeven.
LXVI £ XIIII s.

Loys Cornelis, scippere, de somme van elve ponden artois, ter saecken ende om daermede te betalen seker bootsgesellen tot twee distincte reysen gebruyct ende geemployeert geweest zynde naer vermogen de twee byllietten ordonnancie ende quitancie van den V^en Januari LXXXIII, tsamen hier overgegeven.
XI £ artois.

Gillis Schoutet, scippere, de somme van sevenenvijftich ponden, thien schellingen artois ter causen van dat hy vuyt laste van mynen heeren met syne scepe ende een schuyte de wachte gehouden heeft op den stroom van de riviere, den tyt van XXV dagen, à raison van II £ VI s. artois sdaechs, naer vuytwysen de attestatie, declaratie ende vermogen van der acte van der weth. van den X^en marty LXXXIIII, eensamentlyck quitancie hier overgegeven.
LVII £ X s.

Somma
X^c XLVII £ III s. VI d. artois⁽¹⁾.

Grossa xii^a

(1) Bene.

[p. 513]

Ander vuytgeven, gedaen aen Reparatien ende toerustingen van den scepen van orloge.

Joos Daniels, capiteyn van d'wachtschip, genaempt den Haen, de somme van sevenentnegentich ponden, eenen schellinck artois, om daermede te betalen de sciptymmerlieden aent voirs. wachtschip gewrocht hebbende mitsgaders oock ander oncosten naer vuytwysen de specificatie,⁽¹⁾ ordonnancie ende quitancie in date 11 Augusti XV^c LXXXII tsamen, hier overgegeven.
XCVII £ 1 s. art.

De voirgenoempde Joos Danielssen, de somme van negenentwintich ponden, elve scellingen, om daermede betaelt te wordene soe den seylmaker, schildere als anderssins gemaect ende geschildert, hebbende een schans cleet met syne coorden tot behoeff van tvoirscreven wachtscip naervolgende de geattesteerde specificatie, ordonnancie ende quitancie van den 11^en Augusti LXXXII tsamen hier geexhibeert.
XXIX £ XI s.

Joos Daniels, voirgenoempt, de somme van hondert negentien ponden seventien schellingen, ses peningen artois, om daermede te betalene doncosten, gedaen int oprusten van den orlocbscip deser stadt van Antwerpen, genaempt den Haen dienende tot het houden van der wachte op de riviere voer

(1) By specifatie, ordonnancie en quitancie als in den text.

[p. 514]

dese stadt, volgende de specificatieen, de billyetten dairop geattacheert, ordonnancie ende quitancie vanden XXI July LXXVII tsamen hier geexhibeert.
CXIX £ XVII s. VI d.

Peeter Diericxssen, seylmaker, de somme van hondert acht ponden artois ter saecken van een nyeuw camfas seyl, ende eenich oudt gewaut, gelevert op het schip van orlogen, daer capiteyn op was Peeter Huybrechts, volgende de geattesteerde specificatie, ordonnancie ende quitancie van den V^en Septembris LXXXII tsamen hier mede gaende.
CVIII £.

Peeter Huybrechts, tonneman, capiteyn van tscip van orlogen, genaemt de Fortuyne, de somme van twee hondert derthien ponden, vier scellingen, dry peningen artois, om hem daermede te rembourseren van tgene hy verschoten heeft aen verscheyden reparatien, gedaen aen tvoirscreven schip, mitsgaders voor tcoopen van een cromsteven schuyte, ende dat zedert in Augusto totten lesten decembris beyde LXXXII al naer vuytwysen de declaratie, acte van der weth in date XII January LXXXIII, ordonnancie ende quitancie tsamen hier geexhibeert.
II^c XIII £ IIII s. III d. artois.

Verscheyden levereers ende schiptymmerlieden de somme van dryentsestich ponden, sestien schellingen artois, van dat zy respective gelevert ende

[p. 515]

gewrocht hebben tot ende aen het schip, geheeten den Orange om tselve weder totter orlogen opterusten, naer vermogen de geverifieerde declaratie, ordonnancie ende quitancie van den lesten Octobris LXXXIII hier gedient.
LXXX £ XVI s.

Peeter Diericxssen, zeylmaecker, de somme van hondert vierentachentich ponden, ses schellingen, ses peningen artois, ter saecken van dat hy tot behoeve van het schip van orlogen daer Peeter Huybrechts, capiteyn op was, gemaect ende gelevert heeft den zeyl schanscleeren ende anderssins, naer vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie vanden XX^en Decembris LXXXIII hier overgegeven.
CLXXXIIII £ VI s. VI d.

Pieter Diericxssen, zeylmaker, voergenoempt, de somme van vyventwintich ponden, elve schellingen, ses peningen artois, van dat hy gemaect ende gelevert heeft eenen nyeuwen fock, mede oock schanscleeren ende anderssins, voor de galliotte ofte gallye deser stadt, liggende voor Lilloo, naer vermogen de declaratie, ordonnantie ende quitancie vanden VII^en Decembris LXXXIII hier overgegeven.
XXV £ VI s. VI d. artois.

Jan Haeck, sciptimmerman, de somme van tzestich ponden artois, procederende voer thien dagen werckens, die hy met vyff gesellen gewrocht heeft in Sint Jansvliet, aent repareren van de

[p. 516]

galleye deser stadt ende dat zedert den XIX^en totten XXIX^en Decembris LXXXIII naervolgende de specificatie ordonnancie ende quitancie hier geexhibeert.
LX £.

Peeter Wouters, Backer, capiteyn op de groote Galleye de somme van vier honderd vierthien ponden, acht scellingen artois, toecomende ende, om daermede te betalen de sciptimmerlieden, groffsmidt, zeylmaker ende andere oncosten, gedaen tot het oprusten van de voirs. groote galleye, geordonneert tot dienste ende bewaernisse van der riviere voor dese stadt naer luyt der specificatien acte vander weth in date XXIII Januari LXXXIII ordonnancie ende quitancie hiermede gaende.
IIII^e XIIII £ VIII s. artois.

Peeter Diericxssen, zeylmaker, de somme van veertich ponden, vyfthien scellingen, ses peningen artois, van dat hy tot behoeff van tschip van orlogen deser stadt, daer capiteyn op is Joos Danielssen ende voor de cleyne galleye derselver stadt gemaect ende gelevert heeft verscheyden zeillaige ende anderssins, naer vermogen de declaratie, ordonnancie ende quitancie vanden XXVIII^en January LXXVIII hier gedient.
XL £ XV s. VI d.

Peeter Diericxssen, voergenoempt, de somme van hondert negen ponden, ses peningen artois ter causen van dmaken ende leveren van den tenten ende anderssins, tot behoeve van de

[p. 517]

groote galleye daer capiteyn op was Peeter Wouters Backer naer luydt de specificatie, ordonnancie ende quitancie vanden XXVIII^en January LXXXIIII hier gedient
CIX £ VI d.

Ghysbrecht van Delst, de somme van vier en twintich ponden, achtien scellingen artois, voor dmaken ende het fatsoen van verscheyden vlaggen ende wimpels, tot behoeve van de groote galleye deser stadt, daer capiteyn op was Peeter Wouters de Backere, naer vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie van den XXVII^en January LXXXIIII hier overgegeven
XXIIII £ VXIII s. artois.

Andries van Eertvelt, de Jonge, de somme van hondert dry ponden, viertien schellingen artois vuyt saecken, van dat hy tot reparatie ende boeysel van een schip van orlogen ende de groote ende cleyne galleye vercocht ende gelevert heeft verscheyden tymmerhout, zedert den XIII^en Decembris LXXXIII totten XXIII January LXXXIIII naer luydt der specificatien, ordonnancien ende quitancien hier geexhibeert
CIII £ XIIII s.

Pauwels Offenbeke, paleymaker, de somme van dryentseventich ponden, vyfthien schellingen artois, van dat hy tot behoeve van den scepen van orlogen genaempt den Rooden Leeuw ende den Vliegenden Hert, gelevert heeft verscheyden rampaerts blocken, riemen ende anderssins, achter-

[p. 518]

volgende de declaratie ordonnancie ende quitancie van den XXII^en february LXXXIIII hiermede overgegeven
LXXIII £ XV s. artois.

Pauwels van Offenbeke, voirgenoemt, de somme van tweenviertich ponden, achtien schellingen artois, tercausen van dat hy tot behoeff van tschip van orlogen, genaempt de Trouwe gelevert heeft verscheyden ramparts wielen, totte selve ende ander gereetschap naer vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie van den XXV^en february LXXXIII hiermede gaende
XLII £ XVIII s.

Gheleyn Hessels, groffsmidt, de somme van hondert achtien ponden, ses schellingen, ses peningen artois, voer gelycke somme, die denselven waren competerende voor gewrocht yserwerck, by denselven gemaect ende gelevert tot behoeve van den scepen ende galleyen van orlogen sedert septembris LXXXIII totten XV^en Marty LXXXIIII naer vermogen de specificatie, ordonnancie ende quitancie van den iersten marty LXXXIIII voirs. hier overgegeven
CXVIII £ VI s. VI d.

Peeter Wouters, alias de Backere, de somme van twee hondert sesthien ponden, elve schellingen, ses peningen artois, om hem te rembourseren van tgene hy bynnen de maent van februarii LXXXIIII verschoten hadde aen verscheyden oncosten, reparatien ende anderssins aen de

[p. 519]

groote Galleye, daer hy capiteyn op was, naer vuytwysen de geverificeerde declaratie, ordonnancie ende quitancie vanden VII^en meerte LXXXIIII hier geexhibeert
II^c XVI £ XI s. VI d. artois.

Jan Hack, sciptymmerman, de somme van hondert twintich ponden, thien schellingen artois, ter saecken ende om daermede te betalen verscheyden tymmerlieden dachueren sedert den XV^en february totten III^en marty beyde LXXXIIII aent repareren van eenen eertvelder van een galleye over tVeer gewrocht hebbende ende anderssins, naer vermogen de déclaratie, ordonnancie ende quitancie van den V^en marty voirs tsamen hier overgegeven
CXX £ X s.

Peeter Wouters, alias de Backere, capiteyn, de somme van twee hondert dryenvyftich ponden, achtien scellingen artois, om hem daermede te rembourseren van tgene hy bynnen de maent van meerte LXXXIIII verschoten ende gedebour seert hadde, zoe aenden galleye als aen de curre van verscheyden gequetste persoonen, alles nae vermogen de geverificeerde declaratie, ordonnancie ende quitancie van den XIX^en Aprilis LXXXIIII hier mede gaende
II^c LIII £ XVIII S. artois.

Peeter Diericxen, seylmaker, de somme van vyventnegentich ponden, negentien scellingen artois, van dat hy heeft gerepareert de zeyllagien van de twee cromstevens ter orlogen toegerust, synde, mits-

[p. 520]

gaders voor camfas ende anderssins, by hem daertoe gedaen ende gelevert, naer vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie van den IIII^en may LXXXIIII hier mede overgegeven
XCV £ XIX S.

Den voirgenoempden Peeter Diericxssen, de somme van achtenvyftich ponden, twee schellingen, negen peningen artois, voer verscheyden seyllagien by hem gemaect ende gelevert, zoo opden cromsteven, daer capiteyn op was Hans Cock als opt schip daer Bouduwyn Cornelissen capiteyn op was, naer vermogen twee distincte declaratien, ordonnancien ende quitancien van den IIII^en may LXXXIIII
LVIII £ II s. IX d.

Ghysbrecht van Delft, de somme van sessentzestich ponden, ses scellingen artois, vuyt saecken van dat hy voer ende totte scepen van oirlogen gemaect ende gelevert heeft gehadt verscheyden vlaggen ende wimpels van diverse fatsoenen, mitsgaders voor de frenyen, by hem totte selve gelevert naer vuytwysen de specificatie, ordonnancie ende quitancie vanden XXVI^en Aprilis LXXXIIII hier overgegeven
LXVI £ VI s. artois.

Geleyn Hessels, groffsmidt, de somme van hondert twee ponden, acht schellingen, dry peningen artois, van dat hy tot behoeve van de scepen van oirloge deser stadt gelevert ende gevrocht heeft divers yserwerck zedert den XXI^en february totten XIX marty, beyde anno LXXXIIII, vol-

[p. 521]

gende de declaratie, ordonnancie ende quitancie van den XV may LXXXIIII hier geexhibeert.
CII £ VIII s. III d.

PEETER HENRICXEN, de somme van seventhien ponden, twee schellingen, ses peningen artois, ter saecken van verscheiden oncosten ende verschote peningen by den selven respective van sekere huede schip deser stadt, toebehoorende nae vermogen de declaratie, ordonnancie ende quitancie van den XVI Juny LXXXIIII tsamen hier overgegeven
XVII £ II s. VI d. artois.

Pauwels van Offenbeke, blockmaker, de somme van sessentzestich ponden, thien schellingen ses peningen artois, van dat hy tot behoeve van de groote Galleye gemaect ende gelevert heeft verscheyden reparatien, blocken, schyven ende anderssins zedert den XXIIII January totten XXIX marty LXXXIIII naer vuytwysen de declaratie, ordonnancie ende quitancie van den XIX Juny LXXXIIII hiermede gaende.
LXVI £ X s. VI d.

Jacques Le Poivre, de somme van twee hondert, sessentwintich ponden, eenen schellinc dry ponden, artois, van dat hy tot behoeve van de scepen van oirlogen ende groote Galleye deser stadt vercocht ende gelevert heeft verscheyden strameynen van diverse coleuren, tot vlaggen ende anderssins, sedert den V^en January totten VII^en Apri-

[p. 522]

list LXXXIII, conform de declaratie, ordonnancie ende quittancie tsamen hier geexhibeert, de voirs.
II^c XXVI £ I s. III d.

Peeter Diericxssen, zeylmaecker, de somme van twee hondert een ponden, ses peningen artois, voer gelycke somme, hem competerende van dat hy tot behoeve van de scepen van orlogen ende galleye deser stadt gemaect ende gelevert heeft verscheyden zeyllagien ende gewant met wes dyen aencleeft naer vuytwysen de specificatie, ordonnancie ende quitancie vanden 11^en July LXXXIIII hier overgegeven.
II^c I £ VI d. artois.

Peeter Wouters, alias de Backere, capiteyn op de Galleye, de somme van vyff hondert vierentsestich ponden, dry scellingen, dry peningen artois, ter zaecken ende om hem te rembourseren van tgene hy verschoten heeft zoe aen verscheyden sciptymmerlieden dachueren, hare montcosten als anderssins, bynnen de maent van April ende meye LXXXIIII aen ende op de voirs. galleye gewrocht ende geteert hebbende, naer vermogen de geverificeerde specificatie, ordonnancie ende quitancie van lesten mey anno LXXXIIII hier geexhibeert.
V^c LXXIII £ III s. III d.

Andries van Eertvelt, de Jonge, de somme van vyventsestich ponden, negentien schellingen, sesse peningen artois, voer gelycke somme hem competerende voor noortsche deelen, capraven ende

[p. 523]

dyergelycke tymmerhout, dwelck Jan Hack. sciptymmerman, tsynen huyse gehaelt heeft, om te vertimmeren ende verbesigen aen de scepen van oirloghe ende galleye zedert den VIII^en february totten XIX^en may LXXXIIII volgende de declaratie, ordonnancie ende quittancie hier geexhibeert.
LXV £ XIX s. VI d.

Somma van den toerustinge ende reparatie van den scepen van orloghe. Drye duysent, acht hondert dryentachenlich ponden, sesthien schellingen dry peningen artois.

Ic segge III^m VIII^c LXXXIII £ XVI s. III d. artois⁽¹⁾.

Grossa XIII^a.

Andere vuytgeven aen de betalinge, gedaen voer mynen heeren de Staten van Brabant.

Jacques Van den Walle, tresorier van den Raidt van de staten van Brabant, de somme van vier duysent ponden artois, om by de selve heeren de staten geemployeert te wordden tot behoeff van den regiment vanden colonnel Stuart, ende welcke voirs. somme ware verschoten geweest by mynen heeren de Wethouderen alhier, ende die dairaff by middel van de quotisatie zyn gerembourseert, ende

(1) Bene.

[p. 524]

dit al achtervolgende seker acte van den Breeden Raidt van den III^en Decembris LXXXI⁽¹⁾ hier voer geinsereert, ende een ander particulier acte van mynen heeren Borgemeesteren ende scepenen van den 11^en Aprilis⁽²⁾, daer naer, met quitancie van den voirs, tresorier van den Walle ende den voirs. Wethouderen hiermede overgegeven.⁽³⁾
IIII^m £ artois.

Den voirgenoempden Jacques van den Walle, tresorier, de somme van dry duysent ponden artois, die denselven getelt zyn duer handen van den Wyckmeesteren alhier, om by denselven bekeert te wordden tot betalinge van den regiment des voirscreven colonnel Stuart ende van welcke voirs somme van III^m ponden de voergenoempden wyckmeesteren by desen gecommitteerden zijn gerembourseert vuyt de peningen, geprocedeert van de wekelycke quotisatie, vuytwysen de voirs. acte vanden Breedenraidt ende particulier acte van mynen heeren Borgemeesteren ende Scepenen⁽⁴⁾, van den lesten dach Aprilis tweentachentich een samentlyck quitancie des voirscre-

(1) Blyct by de acte als in den text.

(2) By particuliere recipisse van Jacques van de Walle.

(3) Zy toegesien, dat Jacques van de Walle hier aff verantwoirde in zyne rekeninghe.

(4) Zy toegesien ut s.

[p. 525]

ven van den Walle ende van den voirscreven wyckmeesteren⁽¹⁾ tsamen hier geexhibeert.
III^m £ artois.

Thomas Anraet, ontfanger van mynen Heeren de staten van Brabant, de somme van vyff duyssent ponden artois, om de selve te employeren tot betalinge van de garnisoene van Brabant ende anderssins, soe de voirs. staten souden bevinden te behooren, achtervolgende dordonnancie van mynen Heeren Borgemeesteren ende scepenen, by advyse ende consent van den wyckmeester ende goede mannen van den Maendaechschen raet daervan gegeven ultima July XV^c LXXII, met quitancie des voirscreven ontfangers⁽²⁾ tsamen hier overgegeven
V^m £.

Heer Johan Noritz, colonnel vanden regimenten engelssche soldaten, de somme van acht duysent, twee hondert tweentachentich ponden, thien scellingen arthois, ter causen van twee ende een halff maenden gagien, soe voer syne persoon als van syne compaignien, verschenen van den XV^en January totten lesten dach meerte anno XV^c LXXX, ende waervoer deze stadt heur particulier obligatie soe voer dese als de navolgende partyen,

(1) By particuliere quitancie van Jacques Vanden Walle.

(2) By acte van der weth ordonnancie van den staten daer nagevolcht ende oick quitancie van Thomas Anraet.

[p. 526]

ten versuecke van de gedeputeerde van den rade van orlogen neffens zyne Excellentie⁽¹⁾ hem hadde gegeven, welcke voirscreven betalinge by desen gecommitteerden gedaen is, te wetene IV^m II^c LXXVI £ X s. in handen van George Lecestre, als actie ende transport hebbende van den voirgenoemden Heer colonnel Noritz, ende de resterende III^m VI £ aen Hans van Obbergen van dat hem gelycke somme by vonnisse van mynen Heeren Borgemeesteren ende Scepenen deser stadt van den XXI^en July anno tweentachentich was aengewesen ende daerna by den Rade van Brabant vanden tweeden Novembris oock anno LXXXII geconfirmeert, al achtervolgende dordonnancie van mynen Heer Borgemeesteren ende Scepenen, de voirs. originele obligatie ende transport, de scriftelycke geloeftenisse by den voirs. Heeren Raidt van orlogen den voirscreven Heer colonnel gedaen de volle quitancie van de voirs. somme by den voirgenoempden Lecestre daervan gegeven, de voirscreven twee vonnissen met recepisse vanden selven Obbergen ende de diverse andere stucken ende munimenten, daer van synde tsamen hier overgegeven⁽²⁾
VIII^m II^c LXXXII £ X s.

Joris Lecestre, als brenger sbriefs van

(1) De prins Willem van Oranje.

(2) Blyct by de stucken in den text vermelt ende quitancie vanden colonel Norits, in dorso vande obligatie gestelt alhier overgenomen.

[p. 527]

eender obligatien deser stadt, ten versueke als vore, gegeven tot behoeff vanden capiteyn Egmont Bisschop, de somme van vier dusent, acht hondert vyvenviertich ponden artois, den selven capiteyn competerende voor twee ende een halff maenden gagien, verschenen ten tyde als vore, wesende de selve obligatie, vervallen S^t. Jans, anno XV^c tachentich, blyckende by deselve obligatie ende quitancie, in dorso derselver gestelt⁽¹⁾ hier overgegeven
IIII^m VIIII XLV £.

Den voirgenoempden Joris Lecestre, als brenger sbriefs van eender obligatien deser stadt, ten behoeve vanden capiteyn Gamsfort gegeven, wesende van der sommen van III^m V^c LXXXV £ artois, vervallen wesende als vore, dairop dat by den gecommitteerde in desen betaelt is als reste ende in voldoeninge vander voirs. obligatien (gemerct hy vercleert heeft gehadt te voren ontfangen te hebbene by handen vanden Comis Bouck II^c XII £ X s. artois) de somme van dry dusent dry hondert twee ende tseventich ponden, thien schellingen blyckende byder voirs. obligatien ende quitancie in dorso der selver gestelt⁽²⁾ hiermede geexhibeert
III^m III^c LXXII £ X s. artois.

(1) By quitancie van Lecestre (hertog van Leicester), gestelt op de origmele besegelde obligatie, alhier overgenomen.

(2) By quitancie prout in textu op de rugghe van de originale obligatie alhier overgenomen.

[p. 528]

Somma
XXVIII^m V^c £ artois.⁽¹⁾

Grossa XIII^a

Ander vuytgeven aen Diverse saken.

Jan Pelgroms, Rentmeester generael deser stadt ende een van de gecommitteerde in desen, de somme van vyfl hondert dertien ponden, vierthien scellingen artois, om hem daermede te rembourseren van tgene hy verschoten heeft aen verscheyden oncosten soe van victuallie als anderssins, naer vuytwysen de declaratie acte⁽²⁾ van der weth van den 11^en Augusti LXXXIII, ordonnancie ende quitancie⁽³⁾ hier overgeven.
V^e XIII £ XIIII s. artois.

Conelis Pruynen, scepene, de somme, van hondert sestich ponden artois, voer gelycke somme hem competerende voer den interest van een halff jaer van de IIII^m guldenen eens, à raison van acht ten hondert opt jaer, by hem voor mynen Heeren Borgemeesteren ende scepenen deser stadt tot behoeve van de Staten van Brabant opgebracht, als blyckt hiervoeren folio LII^en verso articulo 1^o, naer vermogen van der acten collegiael

(1) Bene

(2) Zy hier affrekeninghe gehouden met staten ut s.

(3) By acte colegiael ordonnancie quitancie als in den text.

[p. 529]

van den lesten Novembris LXXXII, ordonnancie ende quitancie tsamen hier geexhibeert
CLX £.

Hans Cock⁽¹⁾, capiteyn opt scip van orlogen geheeten de Rooden Leeuw de somme van tweenveertich ponden artois, om hem daermede te remboursseren van tgene hij verschoten heeft aan vijff bootsgesellen van der stede van der Verre, tot hiertoe gebracht hebbende seker galleye, die hij vuyt lasten van mijnen Heeren aldaer gehaelt heeft, mitsgaders voor de montcosten derselver⁽²⁾, naer vuytwysen de declaratie, acte van der weth van den II^en January LXXXIIII, ordonnancie ende quitancie hier overgegeven.
XLII £ artois.

Mayken, Adriaen Janssen, weduwe, de somme van veerthien ponden artois, over gelycke somme der selver by mynen Heeren toegevuecht voer een aelmoessen tot onderstant van heur nootelycheyt, vuyt consideratie, dat heuren man opt schip van orlogen deser stadt gequetst geweest zynde, dairaff is comen te sterven naer vermogen van der acte, gestelt op seker requeste aen mynen Heeren Borgemeesteren ende scepenen gepresenteert van der daten XVI February anno vieren-

(1) Hans Cock bewees aan de stad groote diensten, die op eene buitengewone wijze erkend werden. Ons Magistraat schonk hem een zilveren schuifflet, dat hij voortdurend, als een eereteeken, vermocht te dragen.
P.G.

(2) Oyck by declaratie.

[p. 530]

tachentich, ordonnancie ende quitancie tsamen hier gedient, hier de voirs.
XIIII £.

Jan vander Eycken, de somme van vier hondert ponden artois, van dat hy als clerck desen gecommitteerden gedient heeft den tyd bat dan twee jaren int ontfangen, boeck ende rekeninge dairaff te houdene, ende wes dairaff heeft gedependeert, volgende dordonnancie van den lesten February anno LXXXIIII,⁽¹⁾ eensamentlyck quitancie hier overgegeven
IIII^c £ artois.

Merten Spierincx,⁽²⁾ de somme van negen entsestich ponden, twee schellingen, ses peningen artois, van dat hy tot deser stadts behoeve gemaect ende gelevert heeft eenen silveren schuyfflet, ende dwelck van der stadt wegen gesconcken is aen Hans Cocx, capiteyn opt schip van orlogen, geheeten den Rooden Leeuw, gedient hebbende onder den Baillu van dLant van Waes, voer een gratiuteyt van dat hy hem gewillichlycken aen deser zyden in dienste begeven heeft in conformiteyt van der geloeften, den selven gedaen ende vermogen vander acte collegiael, daer op geexpedieert vanden capiteynen over die zyde gedient

(1) By ordonnancie by de tresoriers ende quitancie daerop dienende, alhier overgenomen.

(2) Merten Spierincx was een befaamde zilverdrijver, verwant met de familie Rubens; de toekenning van bovengemeld geschenk was een der grootste huldebetuigingen der XVI^e eeuw. P.G.

[p. 531]

hebbende, te recompenceren in date V Novembris LXXXIII specificatie,⁽¹⁾ ordonnancie ende quitancie
LXIX £ II s. VI d.

Jacob Jacobssen, capiteyn op een cromsteven, genaempt de Trouwe, de somme van twee hondert vyff ponden, achtien scellingen artois, om hem te rembourseren van tgene hy bynnen de maent geeyndt XX may LXXXIIII verschoten heeft aen verscheyden extraordinarise oncosten, zoe tot behoeve van 't voirscreven schip van orlogen, als oock dander scepen ende anderssins achtervolgende de declaratie, ordonnancie ende quitancie tsamen hier overgegeven
II^e V £ XVIII s. artois.

Den voirgenoempden capiteyn Jacob Jacobssen, de somme van thien hondert negentien ponden, elve scellingen, ses peningen artois, ter zaecken van den oncosten, traictement, cure ende anderssins van den gequetsten scipvolcke, die den XXVII^en marty LXXXIIII int recouvreren van den dry scepen, by den vyant genomen, geschoten ende gewont werden, naer vuytwysen de declaratie ende den anderen bescheede daerneffens gaende, ordonnancie ende quitancie⁽²⁾
X^e XIX £ XI s. VI d.

(1) By acte, ordonnancie quitancie als in den text.

(2) By diversche specificatien, inhoudende particulierlyck d'oncosten in den text vermelt, met ordonnancie van den tresorier tot geven derselver by acte hier geinsereert geauthoriseert.

[p. 532]

Ambrosius van Marienberghe, commis van den tresoriers, de somme van hondert ponden artois, van dat hy vuyt laste van de voirscreven gecommitteerde extraordinairie heeft gevaceert bat dan twintich maenden, geeyndt in marcio lestleden anno LXXXIIII int dresseren van de ordonnancien van de capiteynen, gedient hebbende ende alnoch dienende op de voirs. scepen van orlogen, mitsgaders int visiteren zoe van hen rekeningen als van de ghene der leveraers van de zeyllagie, gewant, sciptimmerlieden, blockmakers, ende anderssins, dairaff dependerende, vuytwysen dordonnancie⁽¹⁾ vanden lesten marty LXXXIIII eensamentlyck quitancie hier overgegeven
C £ artois.

Item voor het scryven, minuteren ende grosseren van dese jegenwoirdige rekeninge, groot wesende LVIII bescreven bladeren, a raison van dry stuvers elck blad⁽²⁾ compt mette dobbel van dyen de somme van
XVII £ VIII s.

Nopende de vacatien ende moeyte van den rendanten ende de gecommitteerde in deser zaken gedaen, stellen tselve ter discretien van mynen eerweerden Heeren, ende daervan rapport gedaen zynde in 't collegie, is by mynen Heeren Borgemeesteren

(1) By ordonnancie van de tresoriers, vuyt crachte van de authorisatie ut s.

(2) Transeat aen de oude coustuymen.

[p. 533]

ende schepenen beyde de tresorier toegevuecht elck hondert vyfftich gulden eens ende den rentmeester Jan Pelgroms drye hondert gulden eens, makende tsamen sesse hondert guldens, ergo hier
VI^c £.

Mynen Heeren den Commissarisen, gecommitteert tot het overhooren ende examineren van dese jegenwoirdige rekeninghe voor de vacatien, by hen daer inne gedaen, mitsgaders int calculeren van den quohieren vande wekelycke quotisatie ende de rekeningen dyen volgende gedaen by Jan de Weynssone ende meester Cornelis Buysen⁽¹⁾ als totter collectacien derselver gecommitteert zynde, tsamen
III^c LXXIIII £ art.

De weduwe Peeter Diericxen, seylmaecker, de somme van hondert vier en vyftich ponden, negen schellingen, ses peningen artois, over leveringe van zeyllagie ende gewant op de groote galleye, daer capiteyn op was Peeter Wouters, alias de Backer⁽²⁾ volgende de declaratie, ordonnancie ende quitancie
CLIIII £ IX s. VI d.

De voirs. weduwe, de somme van hondert ende achtenviertich ponden, ses scellingen, dry peningen artois, ter saecken van zeyllagie ende gewant tot

(1) Transeat naer coustuyme.

(2) By acte, in date 28 marty Anno 1585, specificatie ordonnancie quitancie.

[p. 534]

behoeve van de groote galleye ende de schuyte van de galleye, vercocht ende gelevert naer vuytwysen de specificatie, ordonnancie ende quitancie hier overgegeven
CXLVIII £ VI s. III d.

Somma van diverse saecken
III^m VIII^c XVIII £ IX s. IX d. artois.

xv_a grossa.

Somma sommarum beloopt de geheelen vuytgeven tachentich duysent seven hondert negentzestich ponden, eenen scellinck ende eene grooten arthois.

Ic segge
LXXX^m VII^c LXIX £ I s. I d. arthois.

Ende den Ontfanck beloopt als hier vore folio XVI verso ter sommen van
LXXX^m III^c LXIII £ I s. 1 d. arthois.

Aldus compt by desen rendanten meer vuytgegeven dan ontfangen de somme van vier hondert vyff ponden, negenthien scellingen, twee grooten arthois.

Ic segge
IIII^c V £ XIX s. II d. arthois.

Alsoo op den XXII^en Novembris, anno XV^c LXXXIIII, rapport van deser rekeninge is gedaen geweest in collegio, is de selve in alle poincten ende clausulen onder dappostillen op de selve gestelt, gepasseert ende gelaudeert, ende voorts goet gevonden, ende geordonneert Janne de Weyns-

[p. 535]

sone ende Meester Cornelis Buysen, gecommitteert totter collectacie van de weekelycke quotisatie, over te leggen de quohieren, volgende welcken zy hennen ontfanck ende vuytgeven hadden gedaen, met behoirlycke verificatie van den restanten ende dyen volgende rekeninge te doene ter presentien van de gecommitteerde, vuyte leden respective daertoe te voren gecommitteert ende andere in plaetse van eenige absenten gesurrogeert,⁽¹⁾ om tslot van de selve gebrocht te worddene in dese tegenwoirdige, welcken volgende, de selve gesien ende geappostilleert wesende, soe is by desen rendanten van de voirs. gecommitteerde ontfangen geweest ierst op den XII^en meerte anno XV^c LXXXV, op rekeninge van hunne collectacie de somme van
III^c II £ XV s. IX d. artois.

Item noch tgene de voirs. gecommitteerde bevonden syn geweest by slote van hunne rekeninge, gearresteert ende gesloten op den XX^en Aprilis anno LXXXV meer ontfangen gehadt te hebbene dan vuytgegeven⁽²⁾
CLXXI £ I s. X d.

Somma beloopen de voirs. twee partyen van ontfange
IIII^c LXXIII £ XVII s. VII d. artois.

(1) Hier aff is vuytgeven gemaect by de gecommitteerde in desen geruert in henne rekeninghe folio, 21 verso articuio 11^o.

(2) Aengenomen in ontfanghe als wesende t'slot van der rekeninghe, gedaen by de gecommitteerde in text geruert prout in fine derselver rekeninghe a folio 28 verso.

[p. 536]

Daerane afgetrocken tgene dese rendanten hiervore folio verso meer hadden vuytgegeven dan ontfangen wesende
IIII^c V £ XIX s. II d. arthois.

Soe compt by desen rendanten meer ontfangen dan vuytgegeven de somme van sevenenzestich ponden, achtien scellingen, vyff peningen⁽¹⁾.

Ic segge
LXVII £ XVIII s. V d. artois.

H. de Moy.

Aldus gedaen ende gesloten den XX^en Aprilis anno 1585.

My daer by zynde.

Joach. Gillis.

Ph. van Marnix.

J. van Berchem. N. Voocht. Adriaen Bardoul.

Jan Ellinck.

Alsoe de Heeren Edelen ende andere Gedeputeerde van de Staten slants ende hertochdoms van Brabant hadden aen mynen heeren Borgemeesteren, Schepenen, Tresoriers ende Rentmeesteren verthoont den grooten noot van den lande, toegecommen deur het ongeluck van Liere⁽²⁾ ende

(1) Van dese reste wordt verantwoordt inde rekeninge van Pels van den demeyne deser, staet folio 116, verso articulo 2.

(2) Deze naam werd gegeven aan het verraad van Lier door Willem Simple, Scotsch kapitein, op 2 Augustus 1582. Bij verscheidene schrijvers draagt dit ijselijk feit den naam van Liersche furie. Zie hierover mijne aanteekeningen getiteld: Lettres inédites concernant la surprise de Lierre en 1582. Bruxelles, 1889.
P.G.

[p. 537]

versterckinge van den vyant, ende mede bewesen dat men aen de geconsenteerde middelen al vele te cortte quam, sunderlinge want de hooffdelijcke impositie oft quotisatie binnen dese stadt gedestineert tot betalinge van deene helft van den vyfden peninck, was by nae al van te vorens vuytgereyct ende bewesen, versuecken daeromme, dat men soewel binnen dese stadt als in dandere steden ende ten platten lande soude totter gemeyne saecks gheven eenen geheelen vyfden peninck volgende de peticie, dyen aengaende gedaen in mayo voerleden. Soe hebben mynen Heeren Borgemeesteren, Scepenen, Tresoriers, Rentmeesteren, oude Scepenen ende andere leden deser stadt, aensiende den jegenwoirdigen noot, daerin geconsenteert, te weeten den geheelen vyfden peninck, te betalen, gelyck die in andere plaetsen betaelt wordt, op condicie ende behoudelyck, dat die voirs. quotisatie weder sal gestelt wordden in handen van deser stadt met alsulcke restrictien alsse van ierst by de leden geconsenteert is geweest, ende dat men mette Staten van Brabant sal rekeninge houden van tgene dat totter gemeyne saecken is besteedt oft bekeert vuyter voirs. quotisatie, ende soe vele wederom verhalen van den peningen te procederene vuyt de vercoopinge vande gheestelycke goeden lestwerff by de staten geconsenteert,

[p. 538]

te wetene van de ierste peningen dairaff te maecken, oft vuyterlyck na dat de staten daerop sullen by negociatie oft anderssins vercregen hebben de somme van viertich oft vyftich duysent guldenen eens.

Actum den XII^en Augusti 1582, my present ende onderteeckent Everaerts.

Gecollationneert teghens d'originale acte is daermede bevonden t'accorderene. By my
Joach. Gillis.

Wij danken de heeren Gustaf Segers, onzen collega der Koninkl. Vlaamsche Academie, en L. Bisschops, beambte bij het stedelijk archief van Antwerpen, die tijdens onze onpasselijkheid deze uitgave hebben vergemakkelijkt. Onze dank ook aan den heer Fr. de Potter, bestendigen secretaris der Kon. Vlaamsche Academie, die de laatste proeven verbeterd heeft.

P.G.