Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1863

Korte mededeelingen.

Indien het geheel corps zeeofficieren moest beoordeeld worden - wij zijn overtuigd, dat men dit niet doen kan zonder onregtvaardig te zijn - naar den zeeofficier, die in 't vorige jaar bij K. van Hulst te kampen Beschouwingen over Indiën in 't licht gaf, dan zou men er in één opzigt ten minste zeer geringe gedachten van gaan koesteren. Men zou gaan meenen, dat de dienst bij onze marine nadeelig werkt op het helder denken en op het helder uitdrukken van gedachten. Genoemde Beschoumingen toch zijn zoo onbeschrijfelijk duister en onverstaanbaar, dat er geen touw aan vast te maken is. 't Is volkomen enigmatisch identisch wat de schrijver wil. De laatste pagina's geven den Maleischen tekst van eene acte van het verhandelde tot regeling der betrekkingen tusschen Maleische en Boegeneesche Nederzettingen aan de Koetey, maar iemand die geen maleisch kent, begrijpt van dezen tekst evenveel als van de overige pagina's, die in onze landstale heeten geschreven te zijn. Wij kunnen het vlugschrift daarom alleen aan hen recommanderen, die bij wijze van zelfkastijding een gedeelte van hun tijd met het lezen van onzin doorbrengen.

Spel-, Taal- en Stijloefeningen voor de tweede klasse in de lagere scholen, door H. Tempelaar, onderwijzer te Wieldrecht. 36 bladz.

't Is vreemd, dat een werkje, hetwelk in 1859 te Dordrecht bij Lagerwey werd uitgegeven, eerst nu ter recensie wordt gezonden. Had het in die 3 jaar zijnen weg gevonden naar de HH. onderwijzers, dan ware die beoordeeling overbodig. En wat

[p. 136]

er nu veel van te zeggen? 't Boekje is niet onaardig en bevat in 30 blz. veel nuttigs, maar niets nieuws. Sluijters, Rijkens en Brugsma enz. hebben in dit genre reeds zooveel bruikbaars geleverd; dat er waarlijk geene behoefte aan een nieuw werkje van dien aard was.

De S. verklaart in zijn voorberigt, dat hij het heeft uitgegeven op verlangen van eenige vrienden en ten gerieve zijner ambtgenooten. Het laatste kunnen wij begrijpen; het eerste niet.

Hoe dit ook moge zijn, het werkje is niet ondoelmatig en is altijd al weder een steen aan het gebouw der taalkunde. Moge het in zijnen kring veel nut stichten. Onzes inziens had de schrijver de schetsen voor opstellen of moeten weglaten of ze meer uitbreiden.

Het gebeurt menigmalen, dat de steller dezer van de redactie der Letteroefeningen ter beoordeeling ontvangt een eerste deel, of enkele eerste afleveringen. In den regel zijn zulke halfgeboren kinderen voor geene andere aankondiging vatbaar dan die gelijk staat met eene advertentie; en tot adverteren is het beoordeelend gedeelte van ons tijdschrift niet bestemd. Dat wij nu nog de aanteekeningen op Molleij's opkomst der Nederlandsche Republiek hier ontvingen, is de eenige oorzaak dat dit allerbelangrijkste werk nog geene plaats in onze Boekbeschouwing heeft erlangd; zoo ontving Ref. ook nog slechts de twee eerste afleveringen van ten Kate's Italië; zoo ook nog slechts eenige van de tien voorlezingen van prof. Auberlen en anderen, onder den titel: Rekenschap des Christelijken geloofs door den doopsgezinden leeraar te Oost- en Westgraftdijk; zoo ook nog slechts een gedeelte van den Kaapschen kinderbijbel. Wanneer die boeken volledig door ons zullen ontvangen zijn, hopen wij er eene plaats in de reeks onzer boekbeschouwingen aan te geven, gelijk mede aan de nieuwe, door prof. Diest Lorgion bearbeide geschiedenis der zedelijke en godsdienstige berekening van het hedendaagsch Europa door prof. van Hengel (Haarlem, bij J.J. Weeveringh) en aan Schelling's Wijsbegeerte der openbaring, door Dr. A. van der Linde (Amsterdam bij P.M. van der Made), van welke beide wij het eerste deel ontvingen en hiermede voorloopig aankondigen.