Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1863

De kamer-gymnastiek voor het vrouwelijk geslacht, van Dr. M. Kloss, Directeur der kweekschool voor gymnastiek-onderwijzers te Dresden. Voor Nederland bewerkt, door H.W. Bloem; met een voorberigt van Dr. G.A.N. Allebé. Amsterdam, C.L. Brinkman, 1862. In kl. 8vo. Prijs ƒ 125.

‘Mijne kinderen leeren van alles, ze moeten eene fatsoenlijke educatie hebben, daarop ben ik bijzonder gesteld, maar gymnastiek! 't is een horreur!’ Zoo spreekt mevrouw A. en hare vriendin voegt er bij, dat zij voor jongens de kunst om kunsten te leeren maken, niet onaardig vindt, maar dat zij het bij meisjes niet kan uitstaan. En zoo zijn er, helaas! nog verscheidene, die even als mevrouw A. en B. de gymnastiek in 't algemeen, maar voor meisjes in 't bijzonder verafschuwen.

Diezelfde menschen zullen er niet tegen hebben, dat hunne dochters leeren dansen. Dit is eene der eerste vereischten eener gesoigneerde opvoeding, en eene voorname oorzaak, waarom zoo menige jonge bloem in den vollen bloei harer schoonheid onmeêdoogend door tering wordt weggerukt. Maar dansen is immers ook gymnastiek? Betrekkelijk, ja! maar alles kan overdreven worden, en zoo wordt het dansen, dat uit het oogpunt van beweging beschouwd, weldadig zoude

[p. 50]

kunnen zijn, door overdrijving nadeelig en zelfs doodend voor het ligchaam.

Ik beschouw de gymnastiek als een middel ter bevordering van de gezondheid. Men zal het vooroordeel kunnen aanvoeren, dat zoo menig ongeluk daardoor wordt veroorzaakt, maar dan was dit aan den minder kundigen onderwijzer of aan ongehoorzaamheid van de zijde der leerlingen te wijten. Beweging en gezonde lucht zijn twee levensbronnen, die binnen ieders bereik zijn gelegen; de eerste moet evenwel gewijzigd en naar zekere voorschriften in praktijk gebragt worden, wil zij de gewenschte resultaten opleveren. Van daar was het noodig, om die verschillende regelen en voorschriften in een geheel zamen te vatten en van daar de verschijning van dit werkje. 't Is niet het eerste van dien aard, dat door de pers verkrijgbaar is gesteld. Mannen als Rijkens en Euler hebben zich daaromtrent verdienstelijk gemaakt, maar de schrijver van 't hier voor mij liggend werkje heeft zich meer bepaaldelijk de kamer-gymnastiek voor het vrouwelijk geslacht ten doel gesteld. Het is opgesteld door Dr. Kloss, die zich in 't vak der gymnastiek in Duitschland en ook bij ons eenen welverdienden naam heeft verworven. Het is in twee afdeelingen gesplitst, waarvan de eerste algemeene beschouwingen bevat, die hoofdzakelijk ten doel hebben, om aan te toonen, van hoeveel nut de gymnastiek voor meisjes is, terwijl de tweede bijzondere voorschriften en oefeningen behelst.

Het ware te wenschen, dat menigeen, die nog vooringenomen is tegen dit zoo hoogst nuttige middel ter ontwikkeling van het menschelijk ligchaam, dit boekje in handen kreeg. Misschien wekte het de zoodanigen op, om een bezoek op eene gymnastiekschool af te leggen; dan zoude menige moeder begrijpen, waarom hare dochter zoo lijdt aan lusteloosheid, hoofdpijn en consorten; waarom zij zoo bleek ziet, zoo weinig eetlust heeft, scheef wordt enz. En denkt men dan daarbij wat verder, denkt men aan de gewigtige roeping in het maatschappelijk leven, dan zal men moeten erkennen, dat de gezondheid, ontwikkeling en geregelde beweging van 't vrouwelijk ligchaam eene hoofdzaak moet zijn voor haar, die eenmaal den zoeten naam van moeder hoopt te zullen dragen.

Verscheidene, zeer duidelijk uitgevoerde houtsneden ver-

[p. 51]

sieren het werkje en maken de oefeningen aanschouwelijk. Eindelijk heeft de vertaler achter de voorrede nog eene lijst van kunsttermen gevoegd, waardoor hij den gebruikers eene groote dienst heeft bewezen.

Druk en papier zijn goed en de uitvoering is net. Ik hoop evenwel, dat niet alle exemplaren zoo zullen zijn als het voor mij liggende, want het titelblad voor de eerste afdeeling staat juist onderste boven en deed mij denken aan de laatste bladzijde van Glassbrenner's verkeerde wereld. Een spotboef kon er den draak meê steken.

En hiermede zij het werkje een gunstig onthaal en der gymnastiek een bestendigen bloei toegewenscht!