Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1863

Canrobert, maarschalk van Frankrijk.

(Met Portret.)

De Fransche maarschalk Canrobert, geboren in 1809, behoort tot eene achtenswaardige familie in Bretagne. In 1825 toegelaten tot de krijgskundige school te Saint-Cyr, verliet hij die in 1828, om met den rang van tweeden luitenant over te gaan bij het 47e regiment van linie; hij werd in 1832 tot eersten luitenant bevorderd, en vertrok in 1835 naar Algerië, waar hij al dadelijk deel nam aan de expeditie van Mascara; daarna woonde hij achtereenvolgend bij de inname van Tlemcen en de gevechten bij Sidi-Yakoeb, aan de Tafna en aan de Sikkak. In 1837 kapitein, bevond hij zich bij het beleg van Constantine, behoorde onder de kolonnen die storm liepen, en werd voor het eerst

[p. t.o. 315]

CANROBERT.
Maarschalk van Frankrijk.

[p. 316]

gekwetst in de bres aan de zijde van kolonel Combes, die hem, alvorens den geest te geven, aan maarschalk Vallée aanbeval met deze woorden: ‘Er is iets goeds van dien officier te maken.’ Met het kruis van het Legioen van Eer versierd, keerde hij in 1839 naar Frankrijk terug, en werd met de taak belast om met de overblijfselen der Carlistische benden een bataillon te vormen voor het vreemden-legioen.

In 1841 in Afrika teruggekeerd, onderscheidde hij zich door zijne koelbloedigheid en door zijne onvermoeide geestkracht in de gewaagde expeditiën, die hem werden toevertrouwd, inzonderheid die van den bergpas van Moezaïa; voerde eerst het bevel over een bataillon jagers te voet, vervolgens over het 64e regement van linie, en aan het hoofd van laatstgenoemde strijdmagt vernietigde hij den opstand van Boe-Maza en van de stammen in Neder-Dahra; vooral de zaak van Sidi-Kalifa strekte hem tot groote eer. Acht maanden strijdens, hardnekkig en bloedig worstelens, deden hem den graad van kolonel verwerven in 1847. In dien rang stond hij aan het hoofd der expeditie tegen Achmed-Sghir, drong door tot aan de engte van Dzjerma, waar de vijand zich verschanst had, versloeg dezen totaal, en keerde terug naar Bathna, twee sheiks met zich voerende als gevangenen. Na eerst nog het 2e regement van het vreemdenlegioen gekommandeerd te hebben, werd hij aan het hoofd geplaatst van het 3e regement Zoeaven, dat hij met het zelfde goede krijgsgeluk aanvoerde tegen de Kabylen en tegen de stammen van het Dzjurdzjura-gebergte. Vervolgens in November 1849 Aumale verlatende, ontzette hij Boe-Sada, waar het garnizoen ingesloten was, trok het gros des legers bijeen voor Zaatsja, en was een der voorsten bij de bestorming van deze stad; voor dit schitterende wapenfeit werd hij den 10 December 1849 vereerd met het kommandeurs-kruis van het legioen van eer.

Het volgende jaar naar Frankrijk teruggeroepen, werd hij den 13 Januarij 1850 tot brigade-generaal bevorderd, en den 14 Januarij 1853 tot divisie-generaal.

Toen de oorlog aan Rusland verklaard was, verliet Canrobert het kamp van Helfaut en aanvaardde het bevel over de 1ste divisie van het Oostersche leger (Maart 1854), die, na den ongelukkigen veldtogt der Dobroetsja zoo vreeselijk door de cholera werd geteisterd. Later was hij een krachtige steun bij den veldtogt in de Krim, wederstond bij den overtogt van de Alma den

[p. 317]

eersten schok der Russen, en vatte in weerwil van een verschrikkelijk vuur des vijands op de hoogten post, waar hij zich staande hield tot de aankomst van generaal Forey. Door het springen van eene granaat aan den arm gekwetst, bleef hij niettemin tot het laatst van het gevecht, den 24 September, op zijnen post. Twee dagen later droeg maarschalk Saint-Arnaud, die zijn einde voelde naderen, het opperbevel aan hem over, overeenkomstig het voorschrift van een vertrouwelijk schrijven des keizers van den 12 Maart bevorens. De nieuwe opperbevelhebber rukte dadelijk op Sebastopol aan, deed verscheidene batterijën opwerpen, zoomede eene eerste parallel, en opende het vuur den 17 October; maar de onmogelijkheid inziende om de vesting te overrompelen, maakte hij, te midden van schier onoverkomelijke hinderpalen, en in een allerstrengst jaargetijde, een aanvang met de reusachtige werken, die de vesting geheel zouden insluiten. Dit eerste tijdperk van het beleg - voorzeker het moeijelijkste - werd gekenmerkt door den bloedigen slag bij Inkermann (5 November), de gevechten van Balaclava en Eupatoria, en gedurige uitvallen van den belegerden vijand. Ten gevolge van de weigering van lord Raglan om mede te werken tot het plan van aanval, voorgesteld door Canrobert, droeg deze, wiens verhouding tegenover de gealliëerden van dag tot dag moeijelijker werd, den 16 Mei 1855 het opperbevel over aan generaal Pélissier, en plaatste zich weder in zijnen vorigen rang aan het hoofd der 1ste divisie. Twee maanden daarna moest hij de Krim verlaten, en in het volgende jaar werd hij (18 Maart 1856), te gelijk met de generaals Bosquet en Randon, begiftigd met den staf van maarschalk van Frankrijk.

Bevelhebber over een der legerkorpsen bij den veldtogt in Italië, spreidde hij daar al zijn talent als veldheer en al zijne dapperheid als krijgsman ten toon.

De maarschalk Canrobert is tegenwoordig belast met het groot militair kommandement te Lyon, met welke waardigheid hij bekleed is geworden als opvolger van den maarschalk Castellane.