Geen terpentijn! Eene voorlezing door H.W. Harten, Onderwijzer te Rotterdam. Te Rotterdam, bij W. Wenk, 1862. Prijs ƒ 0.30.
Op den titel afgaande, eene brochure voor verwers en vernisstokers, waaruit zij welligt hopen te leeren den terpentijn geheel te kunnen missen!
De vreemde titel is zijn oorsprong verschuldigd aan een gesprek tusschen baas Rooij, schilder te K. en mevr. N., welke een nieuw huis heeft laten zetten en eerstgenoemden het schilderwerk wil opdragen. Al sprekende komt men op het overdadig gebruik van terpentijn en mevr. vaart hevig uit tegen het gebruik daarvan in de verwstoffen. Te vergeefs houdt Petrus Rooij staande dat het onmogelijk is den terpentijn geheel weg te laten en mevr. verklaart eindelijk, dat zij, omdat hij zoo onverzettelijk is, een' ander het werk zal gunnen. De eerlijke schilder betuigt evenwel liever het groote voordeel te missen dan tegen beter weten te spreken en te handelen. Zietdaar in korte woorden de inleiding teruggegeven!
Het stukje, dat humoristisch, doch tevens ernstig is, is aller aanbevelingswaardig. Men zal bij de lezing er van opmaken, dat gelijk bij baas Rooij de terpentijn het middel is om zijne verwstoffen te verbinden en tot één geheel te vormen, dit in de volksschool de zedelijk-godsdienstige vorming van het kind tot mensch is en de band moet uitmaken tusschen zijne intellectuele en morele krachten. Het is niet anders dan de behandeling van art. 23 van onze schoolwet. Dit is evenwel op eene bijzonder eigenaardige wijze gedaan, welke den schrijver kenmerkt als een begaafd man, als een' onderwijzer in den waren zin des woords.
J.