Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1862

Nederlandsch Tijdschrift voor de praktische beoefening van de Fransche, de Engelsche en de Hoogduitsche taal; ten (ter?) dienste van Instituteurs, aankomnde Onderwijzers en allen, die zich aan de Beoefening of het onderwijs dier talen wijden. Nieuwe Serie. Vierden jaargang. (Te) Tiel, (bij) de Wed. D.R. van Wermeskerken, 1861. In gr. 8vo. met de Bijbladen en Boekbeoordeeling nagenoeg 400 blz. Prijs ƒ 3,00.

Zou de tegenwoordige tijd, veelal aan materialistische belangen verslaafd, wel geschikt zijn tot de uitgave van echt, degelijke werken over taal en litteratuur?

Alle blikken zijn immers, als bij uitsluiting, gerigt op stoom

[p. 412]

en electriciteit. Deze twee magtige hefboomen van leven en dood breiden hunne reusachtige vleugels over de handelingen der beschaafde volken uit. Het verleden leeft nog slechts in de boeken. De jeugd hecht niet meer aan de droomen der hoop. Geloof is in de moderne beteekenis des woords vooroordeel geworden. Go ahead, vooruit! Ziet daar de leus van het thans levende geslacht.

Deze en soortgelijke gedachten, hoe heterogeen en abrupt zij sommigen vitters mogen voorkomen, kwamen onwillekeurig, en als door den geest des tijds ingegeven, bij ons op, toen wij bovenstaand Tijdschrift van de geachte Redactie der ‘Vaderlandsche Letteroefeningen’ ter aankondiging hadden ontvangen.

Linguistiek, philologie, taalgeleerdheid, wat geeft een geldman, een lintjesbejager of een Bacchusvriend om die schoone wetenschappen? - ‘Hoe dwaas! hoe akelig!’ roept de menigte, voor welke stoomwezen, spoorwegen en de zoogenaamde vrije arbeid in de Oost de goden van den dag zijn. ‘Schoolmeesters-schrijverij!’ zeggen de hooggeleerden en gepromoveerden, die niet kunnen dulden, dat mannen buiten hun gild toonen evenveel verstand als zij te bezitten. Van meer kennis kan immers geene sprake zijn?!...

En toch, gelooft ons, waarde lezers, die niet naar den naam van den werkaman vraagt, maar alleen zijn' arbeid als maatstaf eener billijke beoordeeling stelt, neemt het keurig gedrukte en betrekkelijk goedkoope boek der Tielsche firma in handen; doorloopt het zonder vooringenomenheid; leest het vervolgens aandachtig; herleest het met denzelfden ijver als eene preek van Modderman of eene redevoering van Thorbeckt, - en het zal u niet berouwen, mits gij iets van de talen verstaat, welke het Tijdschrift zich tot veld van bearbeiding heeft gekozen.

Doch, wilt gij een zuiver, aesthetisch genot smaken, dan is het niet voldoende, dat gij met dezen jaargang alleen eene hartelijke kennismaking aanknoopt. De vorige jaargangen van het Tijdschrift, een wezenlijk juweel in zijne soort, zijn niet minder belangrijk, lezens- en behartigenswaardig. Gij vindt er, onder anderen, de weldoordachte geestprodukten van eenen W.F. Carlebur, eenen L.A. Hissink en eenen M.R. Bruck, zonder andere hoogst bekwame philo-

[p. 413]

logen te vermelden, wier bijdragen den kennelijken stempel eener grondige studie der levende talen dragen. Men kan het zoo duidelijk bemerken, dat die mannen geheel leven met en voor de talen in welke, of over welke zij schrijven, dat zoowel de heer professor aan de universiteit, als de eenvoudige onderwijzer, die zijnen tijd en zijne krachten aan de lagere school wijdt, achting en liefde moet opvatten, voor die werklieden in den wijngaard des verstands, voor die ijverige apostelen der philologie in Nederland!...

Daarom, lezers van deze gemoedelijke en onopgesmukte aankondiging, volgt den welmeenenden raad van Referent: maakt, zoo spoedig gij kunt, kennis met het Tijdschrift voor de moderne talen. Uwe moeite zal rijkelijk beloond worden; gij zult, na het gezette lezen, en indien gij het wilt, bestuderen der schoone en doorwrochte stukken, welke het Tijdschrift in menigte bevat, ruimschoots voldaan den onderscheidenen jaargangen van dit nuttige werk eene eervolle plaats in uwe bibliotheek inruimen, en voorzeker met Referent wenschen, dat de uitgeefster bij alle mannen van rang en wetenschap krachtige aanmoediging ondervinde, en dat zij de uitgave van haar philologisch Tijdschrift nog vele jaren met vrucht kunne voortzetten.

Moge deze korte aankondiging hiertoe dienstbaar zijn, en het Tijdschrift bij voortduring vele medewerkers en geabonneerden hebben: het verdient zulks ongetwijfeld, veel meer dan menig maand- of tijdschrift, dat onze leesgezelschappen en onze huiskamers ontsiert en den goeden smaak bederft, al zijn er mooije plaatjes en fraaije meisjeskopjes in te zien.