Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1862

De kunstenares en Antonio. Eene Italiaansche geschiedenis. Twee novellen van L. Mühlbach. Vrij naar het Hoogduitsch. Te Zaandam, bij P.N. Sombeek Cz., 1861, 312 bladz. Prijs ƒ 3.60.

Toen wij den naam der tegenwoordig zoo gevierde romancière op den titel zagen staan, namen wij met blijde verwachting het werk in handen en...vonden ons bitter teleurgesteld. Wij vroegen namelijk: is dit van dezelfde hand, die ons zoo meesterlijk het leven van den Berlijnschen koopman heeft geschetst, en de verschillende tijdperken van de regering van Frederik den groote op boeijende wijze weet voor te dragen? Wij kunnen toch niet denken, dat wij dit

[p. 405]

werk moeten vergelijken bij eene flesch verfrisschend vocht, dat nooit in Keulen werd gefabriceerd en toch stoutmoedig voorzien is van eene etiquette: eau de cologne. Dat zal een uitgever wel niet durven wagen, tenzij hij zelf dupe is geworden van eene grove misleiding.

Men oordeele:

Het eerste is de geschiedenis van eene zangeres, die reeds zulk eenen beroemden naam heeft verworven, dat alle voorname heeren zich beijveren, om haar hun hof te maken. Tot nog toe heeft niemand haar hart veroverd, maar ziet, daar komt eensklaps graaf Haltern, ziet het meisje en wordt op haar verliefd, hoewel hij zijnen vriend reeds vooraf verklaard, dat hij haar nimmer tot zijne gade zal verheffen. Zij beantwoordt zijne liefdesverklaringen met zulk eene vreeselijke onstuimigheid, dat het onzen lachlust, ja eindelijk onze walging opwekte. Als wij lezen, dat zij hem aldus antwoordt:

‘In uwe hand ligt mijn leven, mijn dood, handel met uwe slavin naar uw welgevallen, mijn heer, mijn gebieder!’

En als er dan geen einde schijut te komen aan vurige kussen en omhelzingen en tranen en omarmingen, dan vragen wij in gemoede: ‘is dit natuurlijk?’

Zijn vriend maakt het hof aan de gezelschapsjuffer van de zangeres, belooft haar gouden bergen en meent er niets van. Nadat hij het meisje ongelukkig heeft gemaakt, schrijft hij haar eenen brief, die aldus eindigt:

‘Droog uwe oogjes, mijn smachtende, en geliefde! als zij geheel rood zijn, zult gij niemand meer behagen!

Wij vragen in gemoede: ‘is dit natuurlijk?’

Wanneer het bedrogene meisje eenige bladzijden verder op de roerendste wijze haren verleider aanspreekt, hem smeekt, hem bezweert, haar niet te verlaten, voor hem op de knieën valt, en daar vol vertwijfeling voor hem ligt, antwoordt hij:

‘Die scène verdient geschilderd te worden. Ik zal den bediende schellen en hem gelasten, zoo spoedig mogelijk een schilder te ontbieden!’

‘Wij vragen in gemoede: ‘is dat natuurlijk?’

Zoo gaat het voort tot aan het einde van het verhaal en het blijf altijd even smachtend, vurig, gloeijend beminnend - zoo als wij lezen - en is een ware type van die overdrevene

[p. 406]

liefdesgeschiedenissen, op welke onze Duitsche naburen ons somwijlen vergasten, die perfect geschikt zijn om sentimentele jonge dames nog sentimenteler te maken, maar in ons oog weinig waar de hebben en misschien niet onschadelijk zijn.

Het tweede verhaal, getiteld: ‘Antonio,’ is nog onbeduidender dan het eerste. Het spijt ons dat ons oordeel niet gunstiger kan luiden, maar de waarheid moet bij eene beoordeeling op den voorgrond staan. Antonio is een arme jongen. Hij wordt in een klooster opgenomen, onderwezen, en verder opgevoed. Op eens ontstaat bij hem eene hevige zucht naar kennis, en hij zoekt en vindt gelegenheid om die te bevredigen. Toevallig komt hij in aanraking met den onderkoning van Sicilië; deze neemt hem mede naar zijn hof en de arme knaap wordt gunsteling.

Tot zooverre is de novelle eenvoudig en kon gerustelijk door aankomende jongelingen en meisjes gelezen worden.

Maar nu begint dezelfde overdrijving alweder door de liefde. Op eens wordt hij smoorlijk verliefd op eene markiezin, maar naauwelijks verneemt hij, dat zijn vriend haar ook bemint, of hij doet dadelijk afstand en gaat hare hand zelfs voor zijnen vriend vragen, en dat alles op denzelfden dag.

Wij vragen: ‘is dat natuurlijk?’