Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1862

Jonkvrouwe van Sterrenburg. Een verhaal, door P.F. Brunings, kapitein der infanterie. Twee deelen. (Te) Kampen, (bij) K. van Hulst, 1861. In 12mo. 865 bladz. Prijs ƒ 4,90.

Het verschijnen van een oorspronkelijken Nederlandschen roman is zoo zeldzaam, dat wij met belangstelling de Jonkvrouwe ran Sterrenburg ontvingen. Aan des schrijvers Nevel en Zonneschijn, die wij niet in de gelegenheid waren te lezen, hadden wij een middelmatigen lof hooren tockennen, zoodat onze verwachting niet zoo hoog gespannen was dat wij den auteur zeer zware eischen stelden; maar des te meer genoegen smaakten wij, toen wij in de Jonkvrouwe van Sterrenburg een verdienstelijken roman aantroffen, die ons spoedig boeide en daarna tot het einde toe kluisterde.

De Jonkvrouwe van Sterrenburg, een der hoofdpersonen, heeft aan het werk den titel gegeven, hoewel, naar onze meening, George van den Berg als de held der historie moet beschouwd worden. Het karakter van dezen edelen, fieren jongeling, die ouderloos en zonder fortuin alleen in de wereld staande, met veel leed heeft te strijden, maar ein-

[p. 31]

delijk voor zijn edel gedrag het verdiende loon verwerft, is verdienstelijk geteekend; de toestanden en de omgeving, waarin hij geplaatst wordt, wekken de belangstelling en spannen de verwachting. Met niet minder talent wordt de Jonkvrouwe van Sterrenburg geschilderd, terwijl de nevenpersonen, die rondom deze beide hoofd personen gegroepeerd zijn, in hunne onderscheiden karakters zeer goed uitkomen. Met veel tact en juistheid zijn de toestanden gekozen en met bekwaamheid uitgewerkt, zoodat de tafereelen waar en natuurlijk zijn, hetzij ze het leven voorstellen in keuken en stal, of in het burgegezin, of in de groote wereld op het kasteel Sterrenburg. De auteur heeft een lossen, vloeijenden stijl, en slaat een aangenamen familiaren en luimigen toon aan, waardoor men, zoowel als om het veelal waarlijk geestige, dat zijn schrijven kenmerkt, met genoegen hem hoort, als hij gedurig zijn verhaal door opmerkingen en beschouwingen afbreekt; want men vindt zijne gedachten in zulk een prettigen vorm medegedeeld, dat men vergeet dat zij zich in het algemeen noch door diepte, noch door nieuwheid onderscheiden.

De strekking van het verhaal is zoodanig, dat het niet kan gelezen worden, zonder een weldadigen indruk te maken en liefde voor de deugd in te boezemen; en hoewel wij gelooven dat de auteur nog beter zjn doel zoude bereikt hebben, indien hij zijn held meer had laten zwoegen en werken, eer hem ambten en fortuin werden in den schoot geworpen, vonden we toch te veel dat het harte goed doet, om dit belletristisch product, ook wat de moraal betreft, niet een voortreffelijk werk te noemen.

Wij besluiten met de verklaring: dat wij de Jonkvrouwe van Sterrenburg rangschikken onder de degelijke, interessante echt Nederlandsche romans uit het dagelijksch leven, welke geen leesgezelschapsdirecteur of bibliotheekhouder, die het goede van eigen bodem weet te waarderen, eene plaats mag ontzeggen.

Wat het uitwendige betreft: hoewel de vignetten en de druk zich niet door fraaiheid onderscheiden, leveren ze toch ook geene stof tot berisping op.

P.D.