Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1862

Paus Pius IX.
(Naar het Hoogduitsch.)

In de tegenwoordige dagen kan het niemand onwelkom zijn, eene levensschets van den opvolger van St. Petrus te ontvangen; wij meenen den lezers van dit Tijdschrift daarom geene ondienst te doen, met de volgende korte levensbeschrijving.

Giovanni, Maria, graaf van Mastaï-Feretti, thans paus Pius IX, geboren te Sinigaglia, gebied van Ancona, op den 13^den Mei 1792, werd in zijne jeugd voor den militairen stand bestemd, diende een tijd lang in het Fransche, en daarna in het Oostenrijksche leger, was evenwel spoedig genoodzaakt wegens den toestand zijner gezondheid, de krijgsdienst te verlaten, en werd geestelijke.

[p. 158]

In 1823, ging hij in het gevolg van monsignore Musi naar Chili, in Zuid-Amerika, en keerde eerst na verloop van twee jaren naar Europa terug. De toenmalige paus Leo XII, vatte toegenegenheid voor Mastaï op, verhief hem achtereenvolgens tot de waardigheden van prelaat, president van het hospitaal St. Michaël, en eindelijk tot aarts. bisschop van Spoleto. De opvolger van Leo, Gregorius XVI, droeg het aartsbisdom Imola aan zijne zorgen op; negen jaren later werd hij tot kardinaal benoemd.

Paus Gregorius overleed in het begin van Junij 1846. Den 14^den van die zelfde maand vergaderde het conclave, om tot de keus van een nieuwen paus over te gaan, hetgeen door schriftelijke stemming, scrutinium genaamd, geschiedt. Zes en dertig kardinalen waren aanwezig, en Mastaï moest de stemmen opnemen. Het eerste briefje, dat hij losmaakte, droeg zijn naam; het tweede insgelijks; met het derde was het even zoo. Nadat zich dit twintig maal herhaald had, begaf hem zijne zelfbeheersching. Door aandoening overmeesterd, verzocht hij aan de vergadering zich te mogen verwijderen, en een anderen kardinaal zijne taak te laten volbrengen; - doch de wetten der Roomsch-Katholieke kerk zijn bij zulke gelegenheden zoo gestreng, dat de toestemming van zijn verzoek, de verkiezing onwettig gemaakt zoude hebben, en al het gebeurde van nul en geener waarde zou geweest zijn; het conclave raadde hem daarom te gaan zitten, ten einde zich te herstellen.

Bleek, zonder een woord te uiten en zonder eenige beweging, zonk Mastaï op een stoel neder, en dronk een glas water, dat één der kardinalen hem gegeven had. Eerst na verloop van een geruimen tijd had hij de kracht herkregen, om de nog overige stembriefjes te kunnen ligten.

Hij was met éénparige stemmen tot paus verkozen. Alle kardinalen stonden te gelijkertijd op, en het gewelf der kapel weergalmde van de luide gelukwenschen, waarmede zij den nieuw verkozene begroetten. Na de vervulling der gewone formaliteiten, naderde een lid van het heilige collegie, Mastaï, en vroeg hem, of hij besloten was, de driedubbele kroon aan te nemen; waarop deze antwoordde, dat hij zich aan Gods wil onderwierp. Nog dien zelfden avond (16 Junij) betrok hij het Vaticaan, onder den titel van: paus Pius IX.

[p. 159]

De levenswijze van den paus munt uit door aartsvaderlijke eenvoudigheid. Hij staat iederen morgen omstreeks zeven ure op, en woont, nadat hij zelf eene mis bediend heeft, eene tweede bij. Na een eenvoudig ontbijt begeeft hij zich naar zijn kabinet: een klein vertrek met twee stoelen, eene tafel en een crucifix, alwaar de belangen der Roomsch-Katholieke kerk besproken en geregeld worden. Te drie ure 's namiddags dineert de paus alléén, altijd - geheel alléén, zoo wil het de onveranderlijke pauselijke étiquette. - De maaltijd is zoo eenvoudig, dat hare kosten met een Romeinschen scudi (ƒ 2,60) bestreden kunnen worden. Eene korte siësta, eenige visites of eene wandeling, nemen zijnen tijd tot zes ure in beslag, op welk uur de paus naar zijn kabinet terugkeert, en daar met inspanning werkzaam blijft, tot klokslag tien hem ter rust eroept.

K......, 1 Julij 62.

C. Th. M...