Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1861

Latijnsch Leesboek voor de laagste klasse der Gymnasiën, tot oefening in de declinatiën en conjugatiën, tevens tot voorbereiding voor de studie der syntaxis; ten gebruike bij de spraakleeren van Drr. Boot, Capelle, Engelbregt en Burger, Hecker, de Klerck en Mehler; door Dr. A.J. Vitringa, Rector aan het Gymnasium te Enkhuizen. Te Arnhem, bij D.A. Thieme, 1860. Prijs ƒ 1,60.

Ref. meent dit leesboek met de meest mogelijke ruimte te mogen aanbevelen; hij kent geen tweede dat er mede vergeleken kan worden. De zamensteller heeft er wel veel moeite aan besteed, maar zal ongetwijfeld veel voldoening op zijnen arbeid smaken.

De methode welke Dr. Vitringa volgt heeft het voordeel van degelijk onderwijs te bevorderen, maar ook van de leerwijze minder eentoonig te doen zijn. Het moet toch erkend worden, dat er bij het taalonderwijs niet genoeg kan wor-

[p. 521]

den aangedrongen op naauwgezet en degelijk grammaticaal onderrigt. Maar is niet ook dat onderwijs, indien het grootendeels bestaat in het laten memoriseren van lessen en paragraphen, zoo uiterst saai en vervelend, dat men het den jongen van 12-15 jaar niet kwalijk nemen kan, wanneer hij reeds op de praeceptorsschool zijne bekomst van Latijn en Grieksch heeft? Het lot van den docent om dagelijks die nooit gekende lessen te overhooren, wil Ref. niet eens in rekening brengen. En declinaties en conjugaties afschrijven, het dikwijls geheel machinale thema's maken, - Dr. V. heeft volkomen gelijk, als hij beweert, dat deze hulpmiddelen weinig bevorderlijk kunnen zijn, om het verstand te oefenen en het oordeel op te scherpen.

De methode in dat leesboek gevolgd doet den leerling belang stellen in hetgeen hem anders verveelt; hij leert er door begrijpen, dat hij zijne grammatica noodig heeft, en leert in haar den weg kennen. Komt het hem anders wel eens voor, dat de docent hem vele paragraphen doet leeren, alleen om het hem lastig te maken - hij zal nu die welke boven de volzinnen zijn opgegeven, die hij bearbeiden moet, gretig opzoeken. De zamensteller heeft gezorgd, dat zijn leesboek op verschillende gymnasiën kan worden gebruikt, door §§ te citeren uit die spraakkunsten, welke hier te lande het meest in gebruik zijn. Men kan het boek beginnen te gebruiken bij de allereerste grammaticale les, en er uit laten werken, totdat men met zijne leerlingen aan de syntaxis toe is.

De phrasen zijn allen genomen uit de auctores classici; dit heeft het voordeel, dat de discipel reeds van den beginne af aan klassiek Latijn wordt gewend, en door zijn leesboek op eene hoogte wordt gebragt, welke hem tot het vertalen van de gemakkelijke schrijvers in staat stelt. De woordenlijst welke achter het leesboek is geplaatst, maakt het werken uit het leesboek weinig omslagtig.

Dat dit kort en misschien wat oppervlakkig verslag van Dr. Vitringa's werk zoo laat wordt geplaatst is buiten de schuld van den Uitgever van ons tijdschrift en van den Referent. Eerst had een ander zich belast met het aankondigen van dit leesboek; maar deze heeft het lang gehouden, en daarna teruggezonden zonder aan zijne belofte te hebben

[p. 522]

voldaan. Daardoor was het noodig, dat Ref. zich wat haastte met zijne aankondiging in te zenden, welke hij besluit met den wensch, dat dit leesboek weldra algemeen op onze gymnasiën moge worden ingevoerd, en dat de methode, door den zamensteller gevolgd, spoedig op vele plaatsen die leerwijzen verdringen moge, welke sedert lang onvruchtbaar bevonden zijn, en meer den geest dooden dan het oordeel scherpen.