Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1861

Kerk en Christendom. Wandelingen op het gebied der Kerkleer. Naar het Hoogduitsch van P. Julius. Te Leiden, bij van Heuvell en van Santen, 1860. In 12mo. Prijs ƒ 0,70.

In het voorberigt van den ongenoemden vertaler lezen wij: ‘dit boekje is geschreven in Duitschland en bepaaldelijk voor Duitsche lezers bestemd. Om het ook in Nederland onmiddelijk dienstbaar te maken tot bereiking van des schrijvers doel, ware eene geheele omwerking noodig geweest.’ Desniettegenstaande heeft hij de eenvoudige vertaling boven de omwerking verkozen, hopende daardoor, langs eenen anderen weg, tot hetzelfde doel, dat de schrijver beoogde, te geraken. Naar zijnen wensch zij het dus voor Nederlanders vooreerst eene historische bijdrage tot de kennis van den godsdienstigen toestand van Duitschland; waarin zij een nieuw bewijs kunnen zien, dat de beoefening der godgeleerdheid niet altijd hand aan hand gaat met de bevordering van het ware Christendom, ten einde daaruit dankbaar te leeren zijn, dat zij in een land geboren zijn, waarin van oudsher en ook nu nog, meer prijs wordt gesteld op de godsdienstige ontwikkeling van het volk, dan op de wetenschap, die toch altijd uit haren aard slechts het eigendom van weinigen kan zijn. Overigens geeft hij als zijn verlangen te kennen, dat het door hem in onze taal overgegotene boekje, ten anderen, een spiegel voor ons volk zij, waarin het, zij het op grooter schaal, zijne eigene gebreken moge aanschouwen en bejam meren. Als zoodanig hoopt hij dat het eene goede ontvangst en eene algemeene belangstelling vinde. Tot dusverre de

[p. 54]

vertaler, die zich voor zoo verre wij, die den grondtekst niet voor ons hadden, oordeelen kunnen, tamelijk wel van zijne taak gekweten heeft. Met hem geloovende dat hij geenen nutteloozen, of, zoo men liever wil, overvloedigen arbeid heeft verrigt, twijfelen wij niet of hier en daar zullen er hem danken voor zijn werk. Niemand evenwel vorme er zich, op den titel (wandelingen op het gebied der kerkleer) afgaande, illusiën, wij willen zeggen te hooge gedachten van, want, om de waarheid te zeggen, beantwoordt het aan dien titel slechts in geringe mate, en behooren de hier aangekondigde wandelingen, over het geheel meer op het gebied van het zoogenaamde volksgeloof, dan wel op dat der kerkleer te huis.

Papier, druk en formaat verstrekken de heeren uitgevers tot eer. Dit is het meest en ook het minst dat wij er van zeggen kunnen.

christianus.