Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1860

Bijdrage tot de karakteristiek van Garibaldi.

Over garibaldi en het reisgezelschap dat zich met hem op het stoomschip bevond, hetwelk den dictator van Palermo naar Messina overbragt, wordt uit Italië het navolgende geschreven:

‘Generaal türr was ook op het schip met hem de overste graaf teleki en hunne Hongaarsche vrienden. Türr acht zich van zijn borstlijden volkomen genezen; ziet men hem

[p. 883]

echter in het gelaat, dan ontdekt men daarop de sporen der ziekte, die hem bezwaarlijk zoude veroorloven eenen vermoeijenden veldtogt vol te houden.

Bovendien bevonden zich bij garibaldi vele zijner getrouwste vrienden, onder anderen de Sardinische majoor trechi, die zijne adjudantsplaats bij den koning heeft opgegeven, om in de lijfgarde van eenen man te dienen, dien hij evenzeer als den koning toegedaan is. Hij is van oordeel dat victor emmanuel zelf het liefst een rood flanellen hemd aantrekken en met garibaldi vechten zoude, daar meer lust tot avonturen dan eerzucht in hem steekt. Naast trechi zag ik den schrijver augusto becchi, in wiens aan de rivier bij Genua gelegen villa, garibaldi in menig bedenkelijk oogenblik van zijn wisselvol leven, gastvrije ontvangst heeft gevonden. Vervolgens de Romeinsche veteraan fruscianti, van wien garibaldi zich nimmer scheidt, benevens nog twee of drie andere graauwbaarden, die in zijne avonturen in de oude en nieuwe wereld hebben gedeeld, en andere jongere medgezellen, waaronder eenige Engelschen. De overste leveson, een klein man van ongeveer 33 jaren, die door zijne herculische kracht en zijnen leeuwenmoed zich onderscheidt en die zijn privaatjagt ter beschikking van den generaal heeft gesteld, hetwelk hij met 12 Engelsche matrozen en 60 uitgelezen wakkere knapen van zijn vaderland bemannen wil; dan kapitein d. dowling, die eene batterij With-worthkanonnen kommanderen zal, en eindelijk een jong zeeman, Mr. edw. jarvis.

Garibaldi was, tegen den middag, juist in een gesprek met türr verdiept, toen zijne opmerkzaamheid door lustige stemmen naar het voorschip getrokken werd. Dadelijk begaf hij zich naar het gezelschap, dat eene soort van concert wilde uitvoeren, kwam hen nader en nader, tot hij eindelijk in hun midden kwam te zitten. Er werden op de rij af alle politieke nationale liederen, volksliederen en dergelijke, die van de jaren 1830-1849 eene algemeene bekendheid verkregen hadden, aangeheven, en garibaldi gaf zijn leedwezen te kennen dat van alle landen der aarde juist Italië, het land der melodiën, zich op geen volkshymne beroemen konde. “Ik zoude u,” merkte hij met eene ligte opwelling van bitterheid aan, “de krijgsliederen van tien verschillende

[p. 884]

barbaarsche, bijna wilde volksstammen kunnen voorzingen, maar geen Italiaansch volkslied, dat een Italiaansch hart zoo bewegen kan, als de Franschen de Marseillaise, of de Engelschen hun God save the Queen.” Evenwel beproefde hij ook een Italiaansch lied te zingen, en zijne diepe, melodische stem - melodisch alleen in het gezang, want anders heeft zij dikwijls iets scherps aan zich - overstemde het koor der medezangers, die hem begeleidden. Het was een lied dat Italië hare kinderen voorzingt.

Er werden nog meer Italiaansche liederen beproefd, maar niet een had een beslissend gevolg. Er waren ook drie dames aan boord, die zich aan het gezelschap hadden aangesloten en wie garibaldi kleine oplettendheden bewees. Twee dezer dames waren zangeressen van beroep, en eene liet zich na eenigen aandrang bewegen, het gezelschap op eene kunstmatige musicale voordragt te onthalen. Garibaldi had zich op de waterton gezet, den voet op den ankerketting, de ellebogen op de kniën en de kin op beide handen geleund, het gelaat omhoog gekeerd, en het gezang volgende met de opmerkzaamheid, slechts iemand eigen, die door de natuur met gevoel voor het schoone is begaafd. Een zijner begeleiders, een teekenaar, had pen en potlood bij de hand, om de groep te schetsen, en het oogenblik was inderdaad verheffend; want garibaldi, in gedachten verdiept, blikte onuitsprekelijk zacht en vergenoegd in de ruimte. Zoodra het lied geëindigd was, begon het koorgezang, het praten en lagchen op nieuw, en het was aardig te zien, hoe lustig garibaldi daarbij was, de man, op wiens schouders thans het lot van Italië rust. Ook zijne intime vrienden verheugden zich niet minder over zijne vrolijke luim dan alle anderen.

Het gaat bijna alle denkbeeld te boven, hoe deze man bemind en geëerd wordt. Hij is jegens allen goed gezind, en daarom zijn allen goed gezind jegens hem, zonder dat hij iemand zijn geheel vertrouwen schenkt. Het is slechts zijn hart dat voor allen open staat. Zijne gedachten behoudt hij uitsluitend voor zich zelven en zijn wil duldt geen twijfel of tegenstand. Hij had een lang gesprek met becchi, een zijner oudste en innigste vrienden. Beide waren juist eene week bij elkander geweest en hadden aan den Golfo degli Aranci op het eiland Sardinië de vrijwilligers bezigtigd, toen

[p. 885]

garibaldi de luim inviel, eenige zijner vertrouwelingen in zijn huiswezen op het eiland Caprera (tusschen Sardinië en Corsika) in te wijden. Toen zij dit eiland naderden, merkte een van het gezelschap op, dat het een dor stuk land was; doch dit wilde garibaldi volstrekt niet toegeven. Toen zij aan land stegen was hij buiten zich zelven van vreugde over de lucht en het land, en toonde hun met trotsch zijne vruchtboomen; daarop ontving hij zijne viervoetige en tweebeenige onderdanen, zijne zwijnen, geiten en schapen, van welke hij elk stuk naauwkeurig kende, en even zoo zijne vier ezels, die hij naar zekere beroemde tijdgenooten genoemd had. Zij kenden hem allen en lieten zich door hem streelen. Toen verschenen ook de veldarbeiders, die niet vermoedden dat hun heer een groot man geworden was, - schudden hem de hand en deden hem mededeelingen over den staat der koeijen en kalvers, welken hij zoo grondig met hen besprak, alsof het lot der wereld daarvan afhing. Hij is zoo ingenomen met dat steenachtig Caprera, dat hij becchi in allen ernst drong zijne villa bij Genua er aan te geven en het kleine eiland tegenover Caprera te koopen. Dan konden zij vis a vis wonen en uit hunne vensters met elkander corresponderen. - Men spreke nu nog van een aristides, fabricius of cincinatus!’