Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1860

Kort Overzigt der Aardrijkskunde, ten gebruike bij het Lageronderwijs, door Dr. J.W.A. Huberts, Leeraar in de Geschiedenis en Aardrijkskunde aan het Gymnasium te Zutphen. Zutphen, A.E.C. van Someren. 1859. In kl. 8vo. IV en 82 blz. f 0,40.

In den laatsten tijd wordt de voorraad van aardrijkskundige werkjes voor de lagere scholen telkens en wel met degelijke vermeerderd. Onlangs nog kondigden we een zeer geschikt boekje in dit genre aan, en reeds ligt weêr een ander, even aanprijzenswaardig, voor ons. Ook dit hebben we met genoegen gelezen en opgemerkt, hoe hier den onderwijzer ruime aanleiding gegeven wordt om zijn onderwijs in de aardrijkskunde, door het met dat der geschiedenis te vereenigen, onderhoudend en smakelijk te maken.

Om te toonen, dat we 't naauwkeurig lazen, deelen we den Schr. eenige kleine misstellingen mede, die bij eene tweede uitgave verbeterd kunnen worden.

[p. 96]

Bl. 9.

Kopenhagen op het eiland Seeland (144,000 inw.) (vrede van 1660 door toedoen van de ruijter; belegering door karel XII, 1700; bombardement 1807) aan de Sond, waaraan ook het stadje Helsingoër met het slot Kroonenburg gevonden wordt; hier heft men de tollen van de schepen, die door de Sond varen.

Dit laatste zal moeten zijn: waar vroeger de schepen, die door de Sond voeren, den tol moesten betalen. De Sondtol is door het tractaat van 14 Maart 1857 opgeheven, tegen schadeloosstelling aan Denemarken. Het aandeel hieraan door ons vaderland voldaan bedroeg, zoo meenen we, bijna twee millioen gulden.

Bl. 12.

Gibraltar (jacob van heemskerk sneuvelt 1607; veroverd 1702).

Dit laatste jaartal moet veranderd worden in 1704, toen de Hollanders en Engelschen er zich gezamenlijk meester van maakten.

Bl. 14.

Almelo met vele linnenbleekerijen en fabrijken van wollen stoffen.

Die laatste bestaan te Almelo niet, des te meer linnen-, calico- en damast-weverijen.

Bl. 15.

Utrecht (53,000 inw.) (dagobert 695, enz.)

Dagobert, opperheer der Frankische monarchie, stichtte de eerste christenkapel in ons land te Utrecht in de eerste helft der zevende eeuw. Gewoonlijk neemt men 't jaar 622 aan.

Bl. 25.

Hier wordt Keulen als de geboorteplaats van rembrandt van rijn opgegeven. Onze molenaarszoon werd echter te Leijden (misschien in 't nabij gelegen Koudekerk, de opgaven verschillen) geboren.

Dan we maken niet gaarne jagt op dergelijke, ietwat in naauwkeurigheid te kort schietende zaken. 't Geheel is goed; de gebruikers kunnen 't een en ander met de pen verbeteren. Intusschen herhalen we 't - ook de correctie der drukproeven geeft er aanleiding toe - een schoolboekje eischt naauwkeurigheid.

Druk en papier zijn duidelijk en goed.

a.b.m.