Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1860

Dr. K.R. Hagenbach. De ontwikkelingsgeschiedenis der Christelijke leerstukken. Uit het Hoogduitsch vertaald door Dr. A. Pierson. Utrecht, bij Kemink & zoon. 1859. Prijs f 5,00.

De ‘Godgeleerde bibliotheek,’ waarvan wij reeds enkele werken hebben aangekondigd en waartoe ook dit werk van hagenbach behoort, heeft door deze opname in de reeks harer vertaalde geschriften, aanmerkelijk in degelijkheid en belangrijkheid gewonnen. Wat het boek zelf betreft, ik geloof niet dat er een heele, halve of zelfs kwart-theoloog is, die de ‘Dogmengeschichte’ van hagenbach niet kent; en wie zich niet eenigzins met de theologische wetenschap bezig houdt, zal dit boek wel nooit in handen nemen, ook niet de vertaling; want zij geeft het oorspronkelijke geheel en al onverminkt en zuiver weder. Wat grooten lof wij dus gaarne schenken aan den arbeid van Dr. pierson, wiens geduld, vooral in het

[p. 75]

vertalen der ontelbare noten, wij bewonderen, de groote bedenking, die wij tegen deze uitgave hebben, en dit geldt eigenlijk de geheele ‘Godgeleerde Bibliotheek,’ is deze, voor wie hagenbach's Dogmengeschichte toch wel vertaald is? Zijn er zoovele theologen in ons vaderland, ten eenemale onbekend met het Hoogduitsch, dat zij beter door eene vertaling dan door het oorspronkelijke onderrigt kunnen worden? Wij hopen het tegendeel, maar van de andere zijde moeten wij bijna vreezen, dat wij ons in die goede verwachting bedriegen, want de uitgave der Bibliotheek gaat onafgebroken voort, en ware er geen genoegzaam debiet, dan zou de uitgever zijne onderneming zonder twijfel staken. Het eenige, wat ons dus overblijft, is, ons te verheugen, nu er toch eenmaal theologische werken uit het buitenland in onze taal worden overgebragt, dat zulke boeken als hagenbach's Dogmengeschichte in die reeks worden opgenomen, en dat de vertaling aan zulke bekwame handen wordt toevertrouwd, als waarvan het aangekondigde werk de onmiskenbare blijken draagt. Ook de vorm der uitgave verdient allen lof en de prijs is zoo gering gesteld, als maar eenigzins mogelijk is. Op den omslag wordt aangekondigd, dat thans in bewerking zijn: De Kirchengeschichte van hase, de Archaeologie van keil en raumer's Palaestina^(*).

- r -

(*) De recensent ziet nog te gemoet het vervolg op de werken van guerika en keil. Van het eerste ontving hij twee, van het laatste niet meer dan eene aflevering.