Onkiesche liefdadigheid.
Een vreemdeling in Amsterdam, had ik het geluk om in de groote koopstad rond te dwalen met een Amsterdammer, die mij de wondere dingen die ik zag verklaarde en, als vele Amsterdammers, bij een zekeren trots op al dat groote, de onoverwinnelijke neiging had, om al wat zijne eigen stad betreft te beschimpen.
Het doet er weinig toe wat ik nog al meer zag; maar onder anderen zag ik ook, op de met vruchtbare meststof rijk gezegende straten, hier en daar werkzaam groote liefhebbers van de zindelijkheid. Begeleid door een leêgen kruiwagen, met spade gewapend, hielden zij zich, zoo al niet ijverig, dan toch bezig, om die meststoffen in hun kruiwagen te scheppen, of nog vaker zachtjes en gemakkelijk in de wal te werken - zoo toch noemen de Amsterdammers hunne grachten.
Mijn vriend verontwaardigde zich grootelijks over de luiheid van dat ‘canaille’, en verklaarde, dat het daaraan alleen te wijten was, dat de vreemdelingen zeiden, dat hunne wallen zomers wel eens stonken, hoewel hij het nooit geroken had. En hij kon zich maar niet begrijpen waarom er geen diender bij de hand was, om den zondaar vaderlijk te vermanen.
Ik tuurde ondertusschen naar een aantal mystische letters, die op 's mans platgedakt hoofddeksel prijkten m.t.v.v.d.w.s. Ik vroeg de verklaring en kreeg tot antwoord: ‘Maatschappij ter verbetering van den werkenden stand.’
Ter verbetering! Ja, ziedaar wel onze nieuwerwetsche philanthropen. Niet ter ondersteuning, ter verligting, neen, ter verbetering! Menschlievend zijn zij; maar die wezens, waartoe zich hunne liefde uitstrekt, zijn toch voor hen wezens van eene geheel andere soort. Zij rigten maatschappijen op, om ze te verbeteren, even als men ze oprigt ter verbetering van het paarden-, koeijen-, schapen-, kippen-, honden-, varkensras, enz. En dan heet het bij paarden nog ter veredeling, maar van die arme drommels ter verbetering.
En toch worden er menschen gevonden, die door Amstels straten willen loopen, met groote letters op het hoofd, dat ze daar in 't gareel zijn, om te worden verbeterd.
Auteursrechtvrij