Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1859

Handleiding tot zelfoefening in de Gymnastiek met Halters. Door Dr. Morits Kloss. Voor Nederland bewerkt. Door A. Ilcken. Deventer, A. ter Gunne. 1859. In 12mo. XII en 108 bl. f : - 80.

Een boekje dat wij gaarne de waarde toekennen, die het uit den aard van het daarin behandelde onderwerp, ontegenzeggelijk bezit.

Wij beschouwen het als een verblijdend verschijnsel onzer eeuw, dat de oefening van het ligchaam, ook als middel ter veredeling van den geest, meer algemeen erkend en gewaardeerd wordt, en reeds daarom alleen was de verschijning van het halterboekje, die al vóór ruim ½ jaar plaats had, ons welkom.

Onder dien indruk zijn wij zeer geneigd om toegeeflijk eene groote tegenstrijdigheid over het hoofd te zien, waaraan de schrijver of vertaler zich schuldig heeft gemaakt als hij in het 1^e hoofdstuk pag. 3, zegt: ‘De beschouwing van het eenvoudige grondbeginsel, dat het ligchaam in het naauwste verband met den geest staat, is thans bijna geheel uit de wereld verdwenen’ enz.; terwijl hij later in het 5^e hoofdstuk, bl. 94 beweert, dat de meeste geneesheeren de aanwending van gymnastische oefeningen enz., ‘ook ter genezing en verzachting van bijzondere kwalen en gebreken aannemen.’

Liever willen wij de aandacht van belangstellenden in de gezondheidsleer vestigen op de eenvoudige en geschikte leiddraad tot zelfoefening en krachtsontwikkeling, die ons den schrijver doen kennen, als een bij uitstek theoretisch en, zoo wij vertrouwen, ook practisch gymnasticus; het laatste blijkt b.v. uit de beschrijving op bl. 68, van den zoogenaamden

[p. 630]

dubbelen kniedruk, springend te verrigten, (volgens onze ondervinding alleen aan zeer vlugge gymnastici mogelijk) en die evenwel in de les B, bl. 105. voor meergevorderden (op de eerstbeginnenden volgende) reeds wordt opgegeven.

Dit echter zijn kleine vlekken die weinig schaden aan het verdienstelijk geheel; de beschrijvingen zijn over het algemeen duidelijk, de afbeeldingen goed uitgevoerd en met oordeel voorgesteld, terwijl alle lof toekomt aan de wijze waarop bij het einde van het 3^e en 4^e hoofdstuk, de beteekenis der halteroefeningen voor de gezondheidsleer is aangetoond, zoo juist en begrijpelijk, met vermijding van alle technische en voor leeken onverstaanbare woorden en vormen, dat ook ieder oningewijde in anatomie en geneeskunst er zeer zeker eene aanmoediging en opwekking in vinden zal, om zich op de beoefening van het behandelde onderwerp, in zijn eigen welbegrepen belang, toe te leggen, en zich de vele goede raadgevingen in dit beknopte en verdienstelijke werkje vervat, ten nutte te maken.

Dit toch is blijkbaar het hoofddoel geweest èn van den schrijver èn van den vertaler; dat beiden in de bereiking daarvan voldoening voor hunnen arbeid mogen vinden, wenschen wij hun en onzen stijven tijdgenooten welgemeend toe.

j.w.l.