Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1859

Rekenboek voor Meisjes, door H. Hemkes, Kz., Hoofdonderwijzer der openbare Nederduitsche school te Voorburg. Derde en laatste Stukje. Te Groningen, bij M. Smit. 1858. In kl. 8vo. 84 bl. f : - 25.

Omdat meisjes en vrouwen in het dagelijksche leven veel met gewone breuken te maken hebben, heeft de Heer h. gemeend bij zijne twee rekenboekjes voor meisjes een derde te moeten voegen, dat voornamelijk aan de behandeling dier breuken is

[p. 583]

gewijd. Daarenboven wijst de Schrijver in de Inleiding op het gewigt van de behandeling der gewone breuken als middel tot ontwikkeling en opscherping van het verstand in het algemeen. En als drangreden om opgeklaarde begrippen en heldere inzigten bij vrouwen en meisjes te bevorderen, wordt op het verband gewezen, dat er bestaat tusschen deze en orde, zuinigheid, matigheid, zindelijkheid en spaarzaamheid.

Zonder in eenig onderzoek naar dit verband te treden, meent Rec. dat er nog wel andere afdoende redenen bestaan, die eene meerdere ontwikkeling bij meisjes en vrouwen wenschelijk maken. Zij zijn het immers aan wie de eerste ontwikkeling van het kind, hetzij als kindermeisje, bonne of moeder wordt toevertrouwd. Denkt men hierbij aan den vermogenden invloed, dien de eerste ontwikkeling op elke volgende heeft; aan de moeite, die men zich moet getroosten om verkeerde indrukken weg te nemen, dikwijls zonder het gewenschte gevolg; aan den tijd, dien men moet besteden om het verzuimde in te halen, dan voorzeker zal men ons toestemmen, dat hierin geene minder sterke drangreden gelegen is, om de verstandelijke ontwikkeling bij meisjes te bevorderen. Diep te betreuren is het, wanneer ouders bij het nemen van deze soort van dienstboden, naar vele eigenschappen informeren, doch omtrent de verstandelijke ontwikkeling van haar, die voor een groot deel met de zorg der kleinen belast zal worpen, zich weinig bekommeren en dit om zoo te zeggen aan het toeval overlaten. Zou hierin niet de grond kunnen gelegen zijn van het aanmerkelijke verschil, dat men somtijds in de verstandelijke vermogens bij kinderen uit hetzelfde huisgezin opmerkt?

Het aangekondigde werkje is, zooals zich van den ervaren onderwijzer liet verwachten, in denzelfden geest als andere zijner werkjes over hetzelfde onderwerp. De opgaven zijn eenvoudig en voorzeker niet te hoog, noch te weinig in getal. Inzonderheid beviel ons die voorafgaande behandeling om duidelijke en juiste begrippen der gewone breuken te doen krijgen, alvorens tot de bewerking der eigenlijke regels over te gaan. Maar al te dikwijls wordt hier te kort bij stilgestaan; wordt daarenboven dit gedeelte, met het krijt in de hand, gelijk de Heer h. zegt, classicaal gelezen en alles door lijnen aanschouwelijk gemaakt, dan moet het gevolg zijn, dat

[p. 584]

de leerlingen goede begrippen van de breuken verkrijgen, en de bewerking der hoofdregels ophoudt het gewone struikelblok te zijn. - Dit uit den weg te ruimen is geene kleinigheid, want het baant den weg tot welslagen van alle verdere ontwikkeling.

De afdeeling der gewone breuken wordt gevolgd door eene verzameling van voorstellen van allerlei aard, die meerendeels goed gekozen zijn, en waarin eigenlijk meer de vragen en berekeningen van den huiselijken kring worden behandeld, terwijl hier en daar gelegenheid wordt gegeven om het verkeerde en schadelijke van sommige gewoonten door sprekende cijfers op te merken. In deze wijze van inkleeding der voorstellen heeft de Schrijver den voornaamsten grond gevonden om het werkje een ‘Rekenboek voor Meisjes’ te noemen; uit het eerste gedeelte is het moeijelijk op te maken.

In voorstel 27, bl. 35, is die waarde voor hare huishouding wat onbepaald, en in voorstel 54, bl. 53, kwam het ons eenigzins vreemd voor, dat daar van eene overeenkomst om 30 percent van zijne schulden te betalen, op eene wijze gesproken wordt alsof dit eene onbeduidende, zeer gewone zaak is. - Door eene korte opmerking had ook hier het verkeerde en schandelijke van zulke handelingen in het licht gesteld kunnen worden.

Het boekje kome in veler handen en drage er veel toe bij om het voorgestelde doel te bereiken.
v.d.w.