Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1859

Anti-Napoleontische Vertoogen van Mr. G.W. Vreede. Utrecht, L.E. Bosch en Zoon. 1859. In kl. 8vo. X en 75 bl. f : - 60.

Het was een gelukkig denkbeeld van den Hoogl. vreede om onderscheiden kleine vertoogen, achtereenvolgens in de Utrechtsche Courant geplaatst (7 Dec. 1851 tot 23 Dec. 1858), in een bundeltje te vereenigen en thans in een zoo onrustwekkend tijdsgewricht in het licht te geven. Velen toch, die het dagblad niet lezen, waarin zij oorspronkelijk verschenen, zullen zich verkwikken door de rondborstige en eerlijke taal van den Schrijver; anderen, en wij mogen hopen velen, zullen uit den noodlottigen slaap^(*) worden opgewekt, die hen belet

(*) De geachte medewerker blijve aansprakelijk voor dit zijn gevoelen. Wij voor ons gelooven, dat men beter doet eene overdreven vrees, steunende op de gelijkstelling van napoleon III met napoleon I, te verminderen, dan te vermeerderen.
Red.

[p. 453]

het gevaar te zien, waarin niet alleen de eerzucht van den gebieder eener groote natie, maar ook vooral het onverklaarbare en beginsellooze gedrag der diplomatie geheel Europa gebragt heeft. Wie in de eerste jaren na 1813 mogelijk had geacht, 't geen thans geschied is en nog geschiedt, zou voor krankzinnig zijn gehouden. Dat men de lessen der geschiedenis vergeet, is niet ongewoon, maar, waar die geschiedenis nog zoo weinig van onzen tijd verwijderd is, waar zij voor vele tijdgenooten ervaring is, kan men er zich niet genoeg over bevreemden. Mogt het niet te laat zijn als men eindelijk de oogen openen wil!

Wij zeggen het een grooten Dichter na:

Der Mensch, der zur schwankenden Zeit auch schwankend gesint ist,
Der vermehret das Uebel, und breitet es weiter und weiter.

En voegen er gaarne met hem bij:

Und gedächte Jeder wie ich, so stände die Macht auf
Gegen die Macht, und wir erfreuten uns Alle des Friedens.

De geheele strekking van dit bundeltje blijkt uit het motto van dupin: ‘De quel droit aller troubles les gouvernements étrangers, sous pretexte de donner aux peuples des constitutions plus parfaites? Chacun chez soi - chacun son droit.’ Moge het vele lezers en bij ons althans, die nog onlangs den gedenkdag van Waterloo vierden, een algemeenen bijval vinden.

J.v.d.H.