Oorlog. Door E. de Girardin. Uit het Fransch. Zalt-Bommel, Joh. Noman en Zoon. 1859. In gr. 8vo. IV en 44 bl. f : - 60.
Reeds hebben de dagbladen ons gesproken van deze belangrijke brochure van den grooten Franschen Journalist. Goed dat men haar vertaald heeft, nog beter als men het eerder had gedaan. - Nu de mist, die vier maanden den politieken toestand van Europa heeft omsluijerd, eindelijk in kruiddamp veranderd is, waarin men wel niet veel beter zien, maar dan toch hooren kan, hebben wij niet meer zoo groote behoefte om gissingen en opiniën te hooren, als ten tijde toen deze brochure uitkwam. Maar daarom is ze nog niet hors de saison.
Zij geeft een cordaat en duidelijk overzigt van den stand van zaken - altijd naar de opinie des schrijvers. De hoofdgedachte daarvan ligt besloten in deze woorden:
‘Maar als men dan volstrekt oorlog wil, als men dien noodig keurt voor Frankrijk als eene afleiding naar buiten, en voor de dynastie als hare bevestiging door krijgsroem, - als men oordeelt, dat het oogenblik eindelijk gekomen is waarin men kiezen moet tusschen vrijheid of oorlog, als men volhoudt in het geloof dat de oorlog minder gevaren, minder buitensporigheden bevat en minder rampen veroorzaakt dan de vrijheid, laat het dan ten minste een oorlog zijn, die de moeite waard is om te worden ondernomen; dat het een oorlog zij, die teruggeeft wat hij kost; dat het een oorlog zij die Waterloo wreekt; dat het een oorlog zij, die Frankrijk zijne verloren grenzen hergeeft; dat het een oorlog zij, die Europa zijn evenwigt teruggeeft, en een waarachtig evenwigt voor een kunstmatig in de plaats stelt’, enz. enz. - In 't kort, e. de girardin ziet geen heil in een oorlog tegen Oostenrijk ‘in 't gevolg van Sardinië’. Hij droomt van een oorlog tegen Pruissen en Duitschland, en wel in verband met Rusland, en hij weet dit door allerliefste sophismen althans smakelijk te maken, - want sophismen zijn het. Men ziet er echter uit, waarom Duitschland reden heeft om op zijne hoede te zijn, wanneer althans een gedeelte der Franschen zoo denkt.
Of napoleon III zoo denkt, ik geloof het bepaald niet, hoewel de gebeurtenissen zich nog niet genoeg hebben afge-
Auteursrechtvrij