Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1859

Wilhelm Baumeister's Handleiding tot de Paardenkennis, voor Veeartsen, Paardenfokkers en Paardenliefhebbers, door J.A. Alers, Rijksveearts der 1^ste Klasse te 's Gravenhage. Naar de vierde verbeterde en vermeerderde uitgave van Dr. A. Rueff, Hoogleeraar in de Veeartsenijkunde, Zoölogie, enz. enz. te Hohenheim. Met 211 naar het leven geteekende en in den tekst gedrukte houtgravuren. Gouda, G.B. van Goor. 1858. In gr. 8vo. 338 bl. Compleet f 4-25.

Op bladzijde 647 van den vorigen jaargang van dit tijdschrift kondigden wij de twee eerste afleveringen van bovengenoemd werk aan, en eindigden toen met te zeggen: dat wij de drie volgende Afleveringen wachtende waren, vertrouwende dat ook over dat gedeelte van het werk ons oordeel zoo gunstig zoude kunnen zijn.

Wij hebben die drie laatste afleveringen ontvangen en waarlijk ons vertrouwen is niet beschaamd. Eene korte opgave van hetgeen men in dit zaakrijke werk vindt, zal dit zeggen regtvaardigen. Na de beschrijving van de afzonderlijke deelen des paards, waarmede in de derde aflevering wordt voortgegaan,

[p. 283]

volgt in de vierde Afdeeling de beschouwing van de houding en beweging des paards, welke wordt begonnen met eene vermelding van interessante proeven door morris en baucher omtrent het zwaartepunt en evenwigt op levende paarden genomen. Het zou deze aankondiging te uitgebreid maken, wanneer wij deze proeven hier wilden opnoemen; genoeg zij het dus, ze als zeer lezenswaardig en practisch nuttig te vermelden. Daarna overgaande tot de onderscheiden houdingen, ziet men door middel der houtsneden wat knienaauw, kniewijd is, wat een toontreder en dansmeestersstand is, wat koepokkig, voor- en achterpotig, enz. enz. is. De verschillende bewegingen worden over het geheel naauwkeurig beschreven, en de houtsneden zeggen u alweder wat een pas- of telganger, korte en gestrekte draf, linksche en regtsche galop, enz. is. Aan de gebreken in de beweging worden verder eenige §§ gewijd en dan overgegaan tot de kunstmatige gangen, als: het piaveren, de spaansche stap, passade, pirouette, piesade, balotade, croupade, capriool, lançade en de courbette. - De vijfde Afdeeling bevat: De tandenleer als het middel ter beoordeeling van den ouderdom des paards. Ook deze afdeeling is zeer lezenswaardig en zal den paardenliefhebber doen zien, dat men met eenige oplettendheid den ouderdom des paards zelfs boven de acht jaren (wanneer men gewoonlijk een paard ‘aftandsch’ noemt) vrij naauwkeurig kan nagaan. - De zesde Afdeeling, bevattende Eene beschouwing van het gedrag des paards, handelt over de temperamenten en over kwade gewoonten. - De zevende Afdeeling houdt in: Eene beoordeeling van den gezondheidstoestand van het paard, - ieder die belang in zijn paard stelt, ter lezing aan te bevelen. - De achtste Afdeeling bevat De verschillende bestemmingen des paards. Immers het beoordeelen of het paard voor rij-, trek-, pak-, of fokpaard geschikt is, is van groot belang voor den houder. - De negende Afdeeling bevat Eenige beschouwingen over den koop en verkoop der paarden. Is er iets van belang voor dengene die genoodzaakt is paarden te houden, dan is het wel dat hij tot den aankoop de noodige kennis hebbe of dien aan iemand toevertrouwen kan, die, met die kennis toegerust, zich niet door de kunstgrepen van den paardenkooper late misleiden. - De tiende Afdeeling bevat: De hoofdgebreken van het paard. De vertaler zegt daarvan in eene noot, bl. 324: ‘... dit

[p. 284]

gansche hoofdstuk had kunnen wegblijven, maar wij meenden dat de behandeling daarvan zijne nuttigheid kan hebben; vooreerst om bekend te zijn met hetgeen in een zoo naburig land (in zoo naburige landen?) omtrent dit punt bestaat en welligt ook bij ons van toepassing zou kunnen worden’, enz. Dit hoofdstuk heeft dan ook alleen betrekking op de wetgeving omtrent den koop en verkoop van paarden in Wurtemberg, Beijeren, Baden, Pruissen, Oostenrijk, Saksen, Hessen en Zwitserland. Een Aanhangsel, handelende over de oppassing en het onderhoud des paards, maakt het laatste gedeelte uit. Ziedaar hetgeen de liefhebbers van paarden in dit werk kunnen vinden. Wij herhalen het, het is naar ons inzien aanbevelenswaardig. Den vertaler zij dank voor zijn in vele opzigten niet gemakkelijken arbeid. De uitgever heeft eer van den vorm, waarin hij dit werk deed verschijnen; immers de druk is helder, het papier goed, de houtsneden (wij zeiden het herhaaldelijk) zeer goed. Nu vinde het vele koopers, want waarlijk die paarden houdt of met paarden moet omgaan, zal er veel in vinden dat hij niet of althans niet zoo goed wist, als dit werkje het hem leeren zal.
b.