Verhandeling over het Staathuishoudkundig Begrip van Waarde, door T.M.C. Asser, Student te Amsterdam. Met den Gouden Eerepenning bekroond door de Faculteit der Regtsgeleerdheid aan de Hoogeschool te Leiden. Amsterdam, Joh. Müller. 1858. In 8vo. 288 bl. f 2-50.
Het is ongetwijfeld voor een oningewijde in de geheimen der staathuishoudkunde eene vreemde stelling, wanneer men beweert, dat men zoo lang en aanhoudend getwist heeft over het juiste begrip van waarde. In de praktijk weet elk in den regel, bij ieder voorkomend geval, nog al dadelijk te bepalen, wat de meeste waarde heeft; maar het staathuishoudkundig begrip der zaak, welke als het ware het spil is der geheele wetenschap van de Économie Politique, het abstracte denkbeeld, wijsgeerig uitgedrukt, was en is nog bij velen een steen des aanstoots. Quesnay en de physiocraten, de gigant adam smith, de heldere say, de scherpzinnige ricardo, de diepzinnige carry, de geestige bastiat, en wie er al meer over de staathuishoudkunde schreven - ze zullen ons het bewijs leveren van het dissentiunt viri docti, ook op dit punt. Daarom was de keuze van dit onderwerp tot eene prijsvraag zeker zeer gelukkig, en vooral gelukkig geslaagd, toen de Heer asser zijn voortreffelijk antwoord schreef, voor welks uitgave wij hem gaarne dankzeggen. Het werk is, wat het eerste deel betreft, een zeer getrouw en beknopt, maar daarom niet onvolledig overzigt van de onderscheidene stelsels, en geeft ons het bewijs, dat de Verzamelaar met juistheid las, en hem het gelezene helder en klaar voor den geest stond. Men bemerkt zeer spoedig aan een schrijver hoe hij zijne fontes las. Het tweede deel, van kritischen aard en zeker het belangrijkste van den arbeid, daar het de verschillende systemen ter toetse