Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1858

Wilhelm Baumeister's Handleiding tot de Paardenkennis, voor Veeartsen, Paardenfokkers en Paardenliefhebbers, door J.A. Alers, Rijksveearts der 1^ste Klasse te 's Gravenhage. Naar de vierde verbeterde en vermeerderde uitgave van Dr. A. Rueff, Hoogleeraar in de Veeartsenijkunde, Zoölogie, enz. enz. te Hohenheim. Met 211 naar het leven geteekende en in den tekst gedrukte houtgravuren. Eerste en tweede Aflev. Te Gouda, bij G.B. van Goor. 1858. In gr. 8vo. 128 bl. f :-85 per Aflevering.

Welk een uitgebreide titel! en toch nog niet zeer duidelijk, dunkt ons. Wij begrijpen het nu wel, maar de titel zegt het ons niet, dat de Heer j.a. alers de Vertaler van het werk is, dat oorspronkelijk in het Hoogduitsch geschreven werd door wilhelm baumeister, en in die taal omgewerkt (verbeterd en vermeerderd) door Dr. a. rueff te Hohenheim.

Wij ontvingen de eerste twee Afleveringen van bovengenoemd werk ter aankondiging, en kunnen dus over het geheel ons oordeel nog niet uitspreken; maar wat de eerste twee Afleveringen betreft moet dat oordeel over het algemeen zeer gunstig uitvallen. Immers na eene korte ‘Inleiding’ wordt ons eene ‘Schets van de Natuurlijke Historie van het Paard’ gegeven, die zeer veel wetenswaardigs bevat, waarin tevens eene korte beschrijving der verder tot het Geslacht Paard behoorende soorten: Ezel, Zebra, Bergzebra (Dauw), Quagga, Dschiggetai, opgehelderd door zeer goede houtsneden, vervat is. Daarop volgt eene zeer naauwkeurige beschrijving van het geraamte van het paard, hoewel wij er sterk aan twijfelen, of iemand zonder verdere aanwijzing, niettegenstaande de naauwkeurige beschrijving van alle beenderen, zich wel eene goede voorstelling zal maken; b.v. bl. 16 staat: Gehoorbeentjes: Hamer, Aanbeeld, Stijgbeugel, Ronde Beentje; die beschrijving der gehoorbeentjes is zeer juist, maar velen zullen zich niet kunnen voorstellen, dat die vier beentjes in een ander been, het rotsbeen, (een gedeelte van het slaapbeen)

[p. 648]

besloten zitten, waaruit zij niet dan met groote moeite verwijderd kunnen worden, en dat dan alle genoemde beentjes te naauwernood een kleinen damesvingerhoed vullen. Trouwens, er zal wel geene Handleiding geschreven kunnen worden, die eene persoonlijk praktische aanwijzing geheel kan vervangen.

Op eene door eene afbeelding opgehelderde beschrijving van de uitwendige deelen des paards volgt eene opgave van de meetkundige evenredigheden en daarna van de kleur der haren. Dit laatste onderwerp is zeer uitgebreid behandeld en, ons bedunkens, met de noodige duidelijkheid. 't Verwonderde ons echter, geene noot van den Vertaler aan te treffen bij de beschrijving van de Isabelgelen; immers, de naam Isabelpaarden is van historischen oorsprong, dat ook aan hem wel bekend zal zijn; het doet er nu wel zooveel niet toe, maar het vernieuwt de aandacht, wanneer men zulk eene opgave tusschen de altijd wat drooge lectuur over de onderscheidene kleuren vindt. Verder volgt eene beschrijving van merkteekens en rassen. De beschouwingen van de afzonderlijke deelen des paards worden door zeer fraaije houtsneden opgehelderd; beter dan door alle omschrijving, zal de paardenliefhebber door zulke afbeeldingen zich eene voorstelling kunnen maken van een regten kop, een halven of heelen ramskop, den schaaps-, snoeken-, varkens-, egel- en ossenkop, enz. Zoo ook zal men daardoor dadelijk eene duidelijke voorstelling hebben van een ganzen-, zwanen- en hertenhals, een spekhals, en wat dies meer zij. Over het algemeen kunnen wij ook de daarnevens gaande beschrijving als zeer duidelijk aanprijzen, en wachten de overige drie Afleveringen, vertrouwende dat ook over dat gedeelte van dit werk ons oordeel zoo gunstig zal kunnen zijn.
b.