Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1858

[p. 600]

Nouveau Dictionnaire de Poche, Francais-Hollandais et Hollandais-Francais; contenant aussi: un vocabulaire géographique, une liste alphabétique des prénoms d'hommes et de femmes, et une table des verbes irréguliers, par A. Jaeger. Gouda, G.B. van Goor. In kl. 8vo. 30 vel en 711 bl., ingen. f 1-50, geb. f 1-70.
Neues Taschen-Wörterbuch, Deutsch-Holländisch und Holländisch-Deutsch; auch enthaltend: ein Verzeichniss der geographischen Namen, der Manns- und Frauennamen, deren Schreibart von der Holländischen abweicht, und der unregelmassige Zeitwörter, von A. Jaeger. Gouda, G.B. van Goor. In kl. 8vo. 28 vel en 678 bl., ingen. f 1-50, geb. f 1-70.

Duitschland bezat reeds vóór jaren zijne schoolwoordenboeken in den ons hier aangeboden vorm, toen wij nog tien gulden en meer voor lijvige boekdeelen betaalden, waarin heel veel woorden stonden, die de schooljeugd nooit behoeft, en dikwijls die ontbraken, welke men er billijk in verwachten mogt. Hierin is sedert eenigen tijd eene revolutie gekomen: de boekhandel heeft keer op keer de hooge prijzen zijner woordenboeken verlaagd, de eene aankondiging volgde de andere, en te gelijker tijd zag men nieuwe uitgaven verschijnen, die voor betrekkelijk zeer matigen prijs dezelfde aanbiedingen deden, namelijk het leveren van geschikte woordenboeken, Fransch-Hollandsche, Holl.-Fransche, Duitsch-Hollandsche, Holl.-Duitsche, enz. voor onze scholen. Of nu alles wat zoodoende aan de markt gekomen is, deugdelijkheid met goedkoopheid paart, laten we in 't midden; wel echter weten we, dat van bovenstaande uitgaven zulks gezegd mag worden. Slechts vonden we bij 't nagaan van enkele bladzijden, dat de bewerker in 't eerstgenoemde de beknoptheid hier en daar nog meer had kunnen behartigen, zonder dat het werk er minder volledig door geworden ware: woorden als: ababouiné, abait, abec; de vele composita van hoer en andere woorden van dezelfde categorie ('t is een Woordenboek voor kinderen) hadden gevoegelijk achterwege kunnen blijven. Verder misten we achter babouin de eerste beteekenis baviaan, achter bacchante die van priesteres van bacchus, en hadden daar ook liever

[p. 601]

onmatig dan ontuchtig wijf gelezen; bacchie beduidt geen roode puist in 't gezigt der zuipers, maar de roode kleur der dronkaards; achter globe ontbreekt ballon eener lamp, achter lavabo, waschtafel; réflecteur, lampekap vonden we niet. Daarentegen sloegen we in beide deelen een tal van woorden op, achter welke we beknopt en toch goed overeenstemmende woorden vonden.

Wij zelven weten wat het zegt een Woordenboek te maken: bij de beste leggers en hulpbronnen vereischt het, wij zouden haast zeggen, meer dan menschelijke zorg en geduld. Opmerkingen als we maakten, zullen er dus wel meer te maken zijn; dit belet niet, dat de Bewerker lof verdient om zijn arbeid, terwijl de Heer van goor door nette uitvoering en lagen prijs op nieuw getoond heeft de man te zijn, die de behoefte van zijn tijd begrepen heeft.

Ook het tweede der hierboven genoemde Woordenboeken, in vorm gelijk aan 't eerste, zal op onze scholen goed te pas komen, en, even als dit, de tot dusver gebruikte tauchnitz-edities met nut kunnen vervangen. Wij zouden dezelfde en dergelijke aanmerkingen op deze uitgave kunnen maken, die we hierboven maakten, doch onthouden er ons echter van om de vroeger opgegeven reden; volmaakte Woordenboeken zullen misschien in latere tijden gemaakt worden, in de 19^de eeuw mag men dien eisch nog niet doen.
a.b.m.