Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1858

[p. 583]

Meetkundig Rekenboek voor lagere scholen; door L. Bouwman, Onderwijzer te Oostermeer. Te Groningen, bij F. Folkers. In kl. 8vo. 64 bl. f :-30.

Reeds een en andermaal hebben wij een werkje voor schoolgebruik van denzelfden Schrijver aangekondigd en ten gebruike aanbevolen. Het bovenstaande is, volgens den titel, bestemd voor de lagere school; doch wij betwijfelen het ten zeerste, of vele onderwijzers der lagere scholen het nog wel zullen durven invoeren; want behalve dat hier de inhoudvinding der vlakke figuren voorkomt, wordt ook nog die voor de veelvlakkige ligchamen behandeld.

Hoewel wij voorstanders zijn van toepassingen, vooral zulke die betrekking hebben op het praktische leven, kunnen wij niet genoeg waarschuwen, bij het onderwijs in het rekenen, eene te hooge vlugt te nemen. Begrijpen moge hier de hoofdzaak wezen; maar om dat doel te bereiken mag men niet uit het oog verliezen, dat vlugheid in het behandelen der getallen in de meeste gevallen als eene aanbeveling, ja, als een voornaam vereischte, wordt aangemerkt. Immers begrijpen en vlug met getallen kunnen omspringen, is niet hetzelfde; het laatste kan aanhoudende oefening aanbrengen, inzonderheid wanneer de getallen niet zoo klein zijn als in sommige der tegenwoordige rekenboekjes; - aan vereenvoudigen wordt niet gedacht, en dit is ook niet raadzaam, daar het in sommige gevallen eer als een omweg dan als bekorting is aan te merken, terwijl naauwgezetheid en naauwkeurigheid in de berekeningen er ook niet sterk door bevorderd worden. Wordt in eene berekening met kleine getallen eene fout begaan, zij is gemakkelijker te herstellen dan bij groote getallen, en niet zelden gebeurt het dat men eerst dan zich met ernst op het afleggen van een gebrek begint toe te leggen, als men bij ondervinding weet welke nadeelige en onaangename gevolgen het voor ons kan hebben. Onder die onaangename gevolgen mag voor den knaap voorzeker wel geteld worden het overdoen van eene omslagtige berekening.

De vervaardiger heeft zich alleen bepaald bij het geven van vraagstukken betreffende de vierkantsworteltrekking, den inhoud van driehoeken, ruiten parallelogrammen, trapeziums,

[p. 584]

onregelmatige regtlijnige figuren, cirkels, kubiekworteltrekking, parallelopipedum, prisma's, piramiden, cilinders, kegels, bollen, en kogels, terwijl alles besloten wordt met een honderdtal gemengde (?) voorstellen.

Theorie of regels zijn achterwege gelaten. Dit schijnt niet in het plan van den vervaardiger te liggen, en wij hebben er ook vrede meê. De keuze der voorstellen is over het algemeen zeer geschikt, inkleeding en vraag duidelijk; als uitzonderingen hierop stippen wij aan: N^o. 10 op bl. 23, N^o. 4 op bl. 31, N^o. 2 op bl. 41, N^o. 11 op bl. 42 en N^o. 38 op bl. 46, terwijl ons minder praktisch voorkwamen N^o. 27 op bl. 25, N^o. 5 op bl. 31, N^o. 9 op bl. 35, N^o. 18 op bl. 39. - Aan het euvel der kleine gezochte getallen gaan ook deze opgaven in vele opzigten mank; in het dagelijksch leven is het er verre af, dat de opgaven zoo zijn, dat er ronde getallen tot uitkomst komen; zou het wel kwaad zijn in de meer praktische boeken de leerlingen hieraan reeds te gewennen? Eindelijk moeten wij nog herinneren, dat de verhouding van den omtrek des cirkels tot de middellijn volgens archimedes niet veel in het praktische leven gebruikt wordt; men bedient zich over het algemeen van de verhouding 3,1416 tot 1. Overigens hebben wij dit boekje met genoegen doorgebladerd. In de hand van den onderwijzer, die der zake magtig is, en die zijne leerlingen met berekeningen welke zoo dikwijls kunnen voorkomen, wil bekend maken, kan het veel nut stichten. Wij wenschen dat vervaardiger en uitgever zich over een ruim debiet mogen verheugen.