Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1858

Blikken in het Leven der Natuur. Te Leeuwarden, bij G.T.N. Suringar. Per Jaargang van 6 Stukken f :-90.

Achtereenvolgens zond de Redactie aan Ref. de Afleveringen van dit werkje, en wel in genoegzamen getale, om hem dringend aan te sporen, den lezers der Vaderl. Letteroefeningen niet langer eenig berigt aangaande deze onderneming van den gunstig bekenden Uitgever te onthouden.

Reeds vroeger werden enkelen der kleine geschriften, onder bovengemelden titel verschenen, in ons Tijdschrift ter sprake gebragt, en aanvankelijk met lof vermeld. Ref. vindt niet alleen volle vrijheid dit gunstig oordeel te onderschrijven, maar acht zich ook geroepen er nog iets bij te voegen.

De Uitgever mogt, sedert, de aangename voldoening smaken zijne onderneming, die, den ongeoefende niet te geleerd en den mingegoede niet te kostbaar, zich ten doel stelt, door de aanschouwing van het geschapene, nuttig en aangenaam te onderhouden, en de verspreiding van algemeen nuttige natuurkennis onder alle, ook onder de minder beschaafde standen

[p. 287]

der Maatschappij te bevorderen, door den bijval van 't publiek te zien geschraagd; zoodat zij thans als gevestigd mag worden beschouwd, en zoowel aan de verwachting van 't algemeen, als aan zijne bedoelingen beantwoordt. Dit een en ander te vernemen, deed ons nationaal gevoel goed. Men hoort toch wel eens beweren, dat het onder ons te veel aan een open zin voor de waarneming der stoffelijke wereld ontbreekt, en dat men, in de beoefening van de Wetenschap der Natuur, doorgaans weinig meer wil zien dan een kennen, alleen berekend op het behalen van voordeel. - 't Zou inderdaad een even bedroevend als onverklaarbaar verschijnsel zijn, in een land, waar de dusgenaamd stichtelijke lectuur zoo overwelig tiert. - Of is er wel een milder bron van beschaving, beide voor verstand en geest, dan de zigtbare schepping rondom ons? - Voorwaar, zulke heldere, onbenevelde ‘Blikken’ in het heerlijk ‘Leven der Natuur’, als ons hier worden vergund, zijn stichtelijk, en opbouwend, en hartverheffend! Men verwachte hier geene dorre opgave van den inhoud, en evenmin eene beoordeeling der jongst verschenen Afleveringen. We vergenoegen ons met de verzekering, dat de Redactie, die toont te weten wat zij wil, getrouw is gebleven aan hare belofte, ‘door afwisseling en verscheidenheid, even als de Natuur zelve, de aandacht te boeijen, zonder haar af te matten.’

Niets van wat we lazen, vonden we hier ongepast of misplaatst. De keuze der onderwerpen kwam ons doorgaans allergelukkigst voor, en menige schets getuigt, dat het in Nederland nog niet ontbreekt aan Mannen van Wetenschap, ‘die - en 't is geene geringe lofspraak - in hunne voorstelling kunnen afdalen tot onder het bereik van eenvoudigen.’

Met genoegen merkten we op - en ook dit strekke tot aanbeveling - dat men zich meer en meer beijvert oorspronkelijke stukken te leveren, en er dus prijs op toont te stellen de ‘Blikken in het Leven der Natuur’ allengs tot eene echt vaderlandsche onderneming te verheffen. - Moge dit loffelijk streven bij voortduring ondersteuning en aanmoediging vinden!

In waarheid - 't ontbreekt niet aan klagten, dat er zoo weinig voor het volk wordt gedaan, en dat de boeken, waaruit wat te leeren valt, zoo duur zijn; maar 't is te vreezen, dat nog velen van die klagers zullen achterblijven, waar zooveel goeds en degelijks, voor zulk een geringen prijs, wordt

[p. 288]

aangeboden. 't Ware wenschelijk, dat in menig beschaafd gezin, waar de ‘Blikken’ nog geen ingang vonden, eens de proef werd genomen of eene jaarlijksche uitgave van 90 cts. - waarvoor men een zestal Afleveringen van circa 300 bladz., zoo noodig door figuren toegelicht, bekomt - niet wel eene goede rente opbragt. - 't Zou Ref. zeer verwonderen en - leed doen wanneer 't bij één Jaargang bleef.
h.b.