Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1858

Eenige Conclusiën, in belangrijke zaken, voor het Provinciaal Geregtshof van Gelderland genomen, door Mr. W. Staats Evers, Procureur-Generaal bij dat Hof. Twee Deelen. Te Zutphen, bij Willem Thieme. 1857. In gr. 8vo. 4, VIII en 736 bl. f 7-05.

Het is een zeer groot gebrek, hetwelk bij de mededeeling der Regterlijke uitspraken in den regel bestaat, dat men alleen de uitspraak zelve publiceert, maar conclusiën, pleidooijen, en conclusiën van het openbaar Ministerie achter houdt. Daardoor toch heeft men eerst een geheel, en kan de vraag, welke zich voordoet, in haren ganschen omvang overzien worden; ja, wij zouden gerust durven beweren, dat menige uitspraak, welke men nu geheel afzonderlijk leest, en die hoogelijk geprezen of scherp gelaakt wordt, een ander oordeel van deskundigen zoude uitlokken, indien men al de dingtalen had mogen inzien. Het zou dan wel niet zoo gemakkelijk vallen als nu, om een nommer van het Weekblad door te vliegen, maar het Multum zou het ook dan van het Multa winnen, wanneer alleen de belangrijkste zaken, doch dan ook in haar geheel, aan het regtsgeleerd publiek werden medegedeeld.

De Heer staats evers heeft een paar Deelen der conclusiën, door hem als Procureur-Generaal bij het Hof van Gelderland genomen, doen drukken, en wij juichen die uitgave zeer toe, omdat wij zoo gaarne wenschten, dat de dikwijls zoo belangrijke conclusiën van het officie niet aan de vergetelheid werden prijs gegeven, hetgeen nu, helaas! veelal het

[p. 75]

geval is. Het voorbeeld van den Heer staats evers moge dus algemeene navolging vinden, dit zou, vooral in handelsplaatsen, en bij de nog zoo magere literatuur over ons handelsregt zeker van veel gewigt zijn voor de wetenschap.

Evenwel heeft de verzameling van den Heer staats evers hare eigenaardige belangrijkheid, omdat de quaestiën, waartoe landelijke eigendommen aanleiding geven, in de provincie Gelderland zeker het talrijkst voorkomen, en dikwijls dubbel belangrijk zijn voor den praktizijn, welke niet zoo aanhoudend over landhuur, erfpacht, tienden en wat er meer zij, wordt geraadpleegd.

Zoo als van zelf spreekt moet de keuze uit den rijken voorraad der Conclusiën met zorg worden gedaan, en wij gelooven, dat de Heer evers dit zeer goed in het oog heeft gehouden. Alleen belangrijke quaestiën zijn hier opgenomen, en ieder Jurist zal met genoegen en vrucht deze verzameling in handen nemen.

Wij loopen daarom met conclusiën hooger dan met vertoogen, omdat gemaakte quaestiën altijd iets minder belangrijks hebben, deels omdat regt en feiten zoo moeijelijk zuiver te scheiden zijn, deels omdat men, naar quaestiën zoekende, dikwijls tot quaestie maakt, wat zonneklaar is.

In de beschouwing der vragen zelven valt het moeijelijk ons hier te verdiepen. Wij zouden het wagen hier en daar van den geachten Schrijver te verschillen, maar dit uitvoerig aan te toonen zou de perken, ons hier gesteld, zeker overschrijden.

Men neme dus onze aanprijzing op goed geloof aan!
a.