Beknopt Leerboek voor de Algemeene Geschiedenis, door Dr. J.A. Wynne, Praeceptor aan het Stedelijk Gymnasium te Groningen. Tweede Stuk. Middeleeuwen. Tweede, geheel omgewerkte en veel vermeerderde druk. Te Groningen, bij J.B. Wolters. 1856. In post 8vo. VIII en 222 bl. f 1-40.
Van den lof aan het Eerste Stuk van dit Leerboek gegeven, behoeven wij bij de aankondiging van dit Tweede niets terug te nemen. Geene mindere zorg dan aan de Oude is aan de Geschiedenis der duistere Middeleeuwen besteed, en in een kort bestek is veel geleverd. Dat in deze uitgave ook aan de lotgevallen van ons land eene plaats is ingeruimd, achten wij eene verbetering. Er bestond geene voldoende reden om ze achter te laten.
Slechts een paar aanmerkingen zijn ons voorgekomen. In de Inleiding wordt gezegd: dat het Pausdom inzonderheid door de Kruistogten ten toppunt zijner magt verheven werd. Wij kunnen dit niet onbepaald toegeven. Het voordeel dat het Pauselijk gezag uit de Kruistogten trok, werd meer dan opgewogen door het nadeel dat het leed ten gevolge van den ongelukkigen, met der Pausen beloften in strijd zijnden, afloop van die togten, en van den uitgebreiden gezigtskring die zich voor Europa's volken ontsloot, bij het bezoeken van vreemde landen en het bekend raken met andere zeden en gewoonten. Insgelijks moeten wij betwijfelen, of, gelijk op bl. 96 staat, de invloed der Kruistogten op de zedelijkheid bepaald ongunstig geweest is? Wij gelooven eer het tegendeel, en dat onze hedendaagsche beschaving veel aan hen verschuldigd is. - Onjuist wordt op bl. 22 de benoeming van willebrord tot Bisschop van Utrecht aan karel martel toegeschreven. Deze kon ze voorstaan en bevorderen, de benoeming zelve geschiedde door den Paus. - Bl. 32 heet karel de groote in zijne levenswijze matig. Volgens het berigt van een tijdgenoot nuttigde hij voor zijn gewoon middigmaal een vierde van een schaap, of een paauw, of eene kraan, of een gans, of een haas, behalve de bijkomende geregten, en was hij ook in het gebruik van den wijn geenszins spaarzaam.
Auteursrechtvrij