Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1856

[p. 666]

Nouveau Dictionnaire Français-Hollandais, par J. Kramers, J.Z. Aflev. 1-9. Te Gouda, bij G.B. van Goor. 1855-1856. In gr. 8vo. f :-45 per Aflev. van 96 bl.

Er is ons nog geen Dictionnaire onder de oogen gekomen, die, te oordeelen naar de eerste negen Afleveringen, meer dan deze blijken draagt van degelijkheid en grondige studie. Als hij geheel wordt afgewerkt, zoo als het gedeelte dat er van verschenen is, dan zal men er een Woordenboek in bezitten, inderdaad naar den vollen eisch der wetenschap ontworpen en voltooid.

Wij bewonderen het taai geduld en den onverdroten ijver van den hoogst verdienstelijken kramers, die reeds door zoo vele andere nuttige werken den dank zijner landgenooten heeft verdiend, en nu door de zamenstelling van dezen Dictionnaire voldingend bewijst dat onze Nederlandsche geleerden op het gebied der lexicographie voor geene vreemden behoeven te wijken. Wel wordt de veelomvattende taak des Schrijvers verligt door de voortreffelijke werken waarmede napoléon landais, bescherelle en poitevin in de laatste jaren de Fransche letterkunde hebben verrijkt; maar er wordt niettemin eene buitengewone geschiktheid, bijzondere kunde, en stalen vlijt toe gevorderd, om uit vele verschillende, soms tegenstrijdige gevoelens dier geleerden een geheel te vormen, of eene keuze te doen, die de behoefte bevredigt, welke door den tegenwoordigen stand der Fransche litteratuur is ontstaan.

De beloften door Schrijver en Uitgever in het Prospectus gedaan, zijn tot nog toe in alle opzigten vervuld. Het werk des Schrijvers is met groot talent en oordeel verrigt; de uitgave is allerkeurigst, en de prijs ongemeen laag. Wij aarzelen dan ook niet om dit Woordenboek met den meesten nadruk aan te bevelen.

Enkele opmerkingen willen wij niet achterhouden.

Anévrisme wordt vertaald door slagadergezwel, slagaderbreuk. - De Franschen verstaan tegenwoordig ook nog door anévrisme die ongesteldheid welke wij met het woord hartziekte uitdrukken, b.v.: ‘Guillaume II est mort d'un anévrisme’.

Wat de Schrijver van auditrice zegt is waar. - De wèlopgevoede Franschman echter drijft met dit woord den spot,

[p. 667]

en bezigt voor beide geslachten auditeur, zoo als hij ook altijd auteur en nooit autrice schrijft.

Buvette wordt vertaald door eene ververschingplaats. - Achter dit laatste kan gevoegd worden: inzonderheid aan de stations der spoorwegen in Frankrijk; eene gelagkamer, waar het rooken is veroorloofd.

Bij Caban had ook nog moeten staan: ‘groote manteljas’.

Calotte vertaalt de S. door: slag met de vlakke hand. - Daar hij achter dit Fransche woord fam. heeft gezet, had hij bij het Hollandsch ook kunnen voegen: ‘klap, mep (gemeenzaam)’. Wat onze Hollandsche jongens op de Gymnasiën door een mep verstaan, is volmaakt hetzelfde wat de Parijsche collégiens met calotte te kennen geven.

Wij zien verlangend naar de volgende Afleveringen uit, die, zoo als wij tot ons genoegen vernomen hebben, met kortere tusschenpoozen dan tot hiertoe zullen uitgegeven worden. Vooral in het belang der lexicographische wetenschap is het zaak, dat de uitgave niet te lang aanhoude; men zou anders ook gevaar loopen, dat bij het verschijnen der laatste Aflevering de eerste reeds weder incompleet zoude zijn, met betrekking tot de nieuwe woorden, wier vermenigvuldiging gelijken tred houdt met de snelle vlugt der industrie en de vorderingen der beschaving.