Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1856

Eerste kort Begrip der Bijbelsche en Kerkelijke Geschiedenissen, door W.C. van der Zwaag, Predikant te Zuidbroek. Tweede, vermeerderde druk. Te Groningen, bij F. Folkers. 1855. In 12mo. 12 bl. f :-7½.

Het getal der katechiseerboekjes neemt in onze dagen ongemeen toe, maar wij vinden daar geen bezwaar in. De ziensen leerwijze der Predikanten loopt te veel uiteen, dan dat eene ruime keuze niet uitermate wenschelijk zou zijn. Bovendien leert de ondervinding dat eene Gemeente ook aan 't geschiktste leerboekje te zeer gewoon kan worden. Als, b.v., de uitlegging die de Leeraar omtrent de vragen, met name omtrent de dusgenaamde blinde, pleegt te geven, in zóó algemeene bekendheid raakt, dat men die gedachteloos en verminkt van elkander begint na te schrijven of na te klappen, en de oefening van verstand en oordeel daardoor almede in geheugenwerk ontaardt, dan wordt het tijd om eens naar wat nieuws te zoeken.

Het boekje van Ds. van der zwaag heeft, blijkens de tweede uitgave, zijnen weg al gevonden. Dat verwondert ons niet; want het is begrijpelijk, aangenaam, en tamelijk voledig. Wat dit laatste echter betreft, zouden wij het, al is 't een eerste kort begrip, gaarne een of twee zijdjes langer hebben gezien. Dan waren o.a. de omzwerving in de woestijn, jozua, en de Regteren niet in ééne vraag afgehandeld; dan hadden david en salomo naar billijkheid elk eene afzonderlijke vraag kunnen bekomen; dan waren elia en eliza niet naar de blinde vragen verwezen; dan had er van petrus en johannes ten minste iets kunnen vermeld worden, en van paulus wat meer, dan dat hij ‘bekeerd en een groot Apostel’

[p. 465]

werd; dan ook ware niet, even als in 't door ons gebruikte Kort Begrip van meijer, de vraag: ‘Wanneer en door wie werd het Evangelie in ons Vaderland gepredikt?’ zonder antwoord gelaten, vermits die vreemde namen en jaartallen bij de landjeugd niet ligt alléén door 't vóórzeggen in 't geheugen blijven, en zij niet overal zóó gemakkelijk, als misschien in des Schrijvers eigen Gemeente, tot den aankoop van zijn Hand- of Leesboekje zal besluiten. Op bl. 6 merkten wij op: dat jezaja (waarom ‘jezaia’?) verkeerdelijk onder de Profeten tijdens de ballingschap geteld wordt, en dat bij de vermelding der Romeinsche heerschappij over de Joden het Koningschap van herodes, hoe beperkt dan ook, ten eenenmale wordt voorbijgezien. Het Bijbelregister op den omslag is met zijn ‘1^o Kroniken’ (ie of ij?), ‘1^e Corinthen’ (Korinthiërs), ‘1^c Timotheüs’, enz., magtig fautief en smakeloos, en heeft daarbij nog het oude, in de nieuwere leerboekjes bijna niet meer voorkomende gebrek, dat onder de Brieven van paulus ook de Brief aan de Hebreën wordt medegerekend.

De steller schrijve deze aanmerkingen toe aan onze groote belangstelling in de katechetiek, en tevens aan onzen welgemeenden wensch, dat hij weldra eenen derden druk van zijn nuttig werkje hebbe te revideren.

v.p.