Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1856

De Christenen in de Donau-Vorstendommen en in Turkijë, hun Godsdienst, toestand en verhouding tegenover de Porte en Rusland. De aanleidende oorzaak tot den tegenwoordigen Oorlog. Benevens eene alphabetische aanwijzing van de voornaamste plaatsen, middellijk of onmiddellijk betrokken in den strijd in het Oosten. Met eene plaat en een kaartje. Te Dordrecht, bij H. Lagerwey. 1855. In gr. 8vo. 36 bl. f :-60.

Onlangs werd ons verhaald dat de boeren van zekere streek zich ergerden als hunne Predikanten om 't herstel van den vrede baden, wijl zij daar eene daling der graanprijzen uit voorzagen. 't Is te hopen dat onze Heeren Uitgevers minder zelfzuchtig mogen denken, nu de gesloten vrede ook het debiet der vele door hen uitgegeven oorlogs-brochures doet dalen, en hun de hoop beneemt om nog anderen daarbij toe te voegen.

Intusschen kan het voor ons liggend boekjen ook na 't eindigen van den oorlog nog met belangstelling en genoegen worden gelezen, al schijnt het ons wel wat éénzijdig tegen Rusland. De stijl is veel beter dan die van den ellenlangen titel, welke ons van de moeite eener inhouds-opgave verschoont. Ten bewijze van 't een en ander nemen wij de volgende merkwaardige bijzonderheid over: ‘Onder de volkeren van het Turksche Rijk is er een, de Moldo-Wallachen, bij wie de vermenging van Heidensche overleveringen met Christelijke denkbeelden bijzonder sterk sprekend is. Nog heden wordt

[p. 349]

men getroffen door de onmiskenbare sporen die de Romeinsche Godenleer in de volksbegrippen heeft achtergelaten: de namen van jupiter, venus en mercurius zijn volstrekt niet vreemd aan den Wallachijschen en Moldavischen boer; hij omringt ze met een bijgeloovig waas, en viert feesten te hunner eer. In Servië wordt de heilige elias algemeen gehouden voor den God die den donder voert; de heilige Maagd beschikt over den bliksem; de heilige pantaleon over de wolken.’

Het fraaije steendrukplaatje, dat de Russische Keizers-familie voorstelt, zal menigen lezer welkom zijn.

v.p.