Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1855

De Tolquestie van het Zwolsche Diep ten vierdemale toegelicht door de Binnenschipperij van Zwolle, Hasselt, Zwartsluis, de Dedemsvaart, Meppel, Hoogeveen en de Smilde. Vervolg op de Toelichtingen der Tolquestie, in 1848, in 1849 en in 1852 uitgegeven, met Beschouwingen over de verbetering van het Zwarte

[p. 791]

Water. Te Assen, ter Prov. Drentsche en Asser Courantdrukkerij. 1855. In gr. 8vo. IV en 57 bl.

De binnenschipperij is nog niet moede hare klagten te verheffen tegen de regerings-maatregelen, waardoor zij, naar haar beweren, cijnsbaar gemaakt is en gehouden wordt aan de bijzondere belangen der aandeelhouders in de Maatschappij tot Verbetering van het Zwolsche Diep. Bij de herziening van het voorloopig tarief, bij Koninklijk Besluit van 1 Januarij 1851, was aan onderscheidene grieven der binnenschipperij te gemoet gekomen; maar - naar het schijnt, op voortdurende aanzoeken der belanghebbende Maatschappij - is op 30 Oct. 1854 een nieuw Kon. Besluit genomen, waarbij het tarief weder is verhoogd. Het is dit nieuwe Besluit, hetwelk tot deze vierde toelichting aanleiding heeft gegeven. Terwijl de schipperij altijd op hare oude grieve terugkomt, dat alle tol, van hunne vaartuigen wordende gevorderd, die een minderen diepgang hebben dan de vroegere dagelijksche waterstand, onbillijk is - doet zij nu, met bijzondere betrekking tot dit laatste Besluit, de volgende vragen: ‘Waarom moeten nu weder een zoo groot aantal vaartuigen tot betaling van tol worden verpligt, die, op voordragt van den vorigen Minister, bij Besluit van 1 Januarij 1851, van betaling van tol geheel waren vrijgesteld? Waarom moet er zoo heel veel meer voor lichtgeld worden betaald dan bij Koninklijk Besluit van 30 December 1850 was bepaald? Waarom moet er havengeld worden gevorderd, zonder dat men van de haven gebruik maakt, ja zelfs, als men ver van dezelve geankerd is?’ - De schippers verklaren dat, daar er sedert 1 Januarij 1851 in den toestand van het vaarwater geene de minste verandering gekomen is, noch in dien der werken, of van het jaagpad, zij op die vragen niet weten te antwoorden: - dat is, geen goed, voldingend, regtvaardig antwoord weten zij er op te geven; want zij geven genoeg te kennen dat, naar hunne meening, het belang der binnenschipperij aan dat van de aandeelhouders in de bewuste Maatschappij wordt opgeofferd. De schippers beroepen zich voorts in hun belang op het advies van eenen Ingenieur in Drenthe, waarin breedvoerig de gronden, waarop de verhoogde tolheffing schijnt te berusten, zijn wederlegd.

Op bl. 34 vangt de behandeling aan van het tweede onder-

[p. 792]

werp van dit boekje: de quaestie van verbetering van het Zwarte Water; waarvan het doel zou zijn om de geladen zeeschepen die het Zwolsche Diep zouden binnenkomen, ook tusschen Zwolle en Hasselt vlot te doen varen, gelijk zij zulks sedert onheugelijke jaren tusschen Hasselt en Genemuiden konden doen, uit hoofde van de meerdere diepte. Al de bijzonderheden omtrent die voorgenomen verdieping worden nu verder medegedeeld: de schipperij heeft geen belang om zich tegen die verdieping te verzetten, maar zij toont nu slechts bij voorraad aan dat zij door die verdieping niet zal worden gebaat, zoodat het onbillijk zou zijn, haar later welligt ook daarvoor tol te laten betalen.

Indien wij ons niet vergissen, hebben onderscheidene belanghebbenden zich onlangs tot de Tweede Kamer gewend met verzoek om de Tolquestie van het Zwolsche Diep aan eene parlementaire enquête te onderwerpen, ten einde de al- of nietgegrondheid der door de schipperij geopperde bezwaren onpartijdig te kunnen beoordeelen. Naar onze meening moest voor deze zaak zulk eene enquête niet noodig zijn: de Regering is bij magte door zelfstandig deskundig onderzoek de zaak tot klaarheid te brengen, en zij kan het rapport van zoodanige deskundigen overleggen om de billijkheid van de tol-verhooging te staven, of anders aan de regtmatige klagte der schipperij toegeven. Eene parlementaire enquête komt meer in zoodanige gevallen te stade, waarin de Regering slechts door hare gewone administratieve trechters onderzoeken en hooren kan, en daardoor wel eens kwalijk hoort. In dat geval kan een onpartijdig verhoor van andere vokalen door eene parlementaire Commissie zijn bijzonder nut hebben; maar deskundigen, ingenieurs, hetzij van landswege of door anderen bezoldigd, moesten altijd onpartijdig zijn, omdat zij maar het logiesch resultaat van onderzoek en wetenschap naar waarheid hebben op te geven.