Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1855

[p. 555]

Ida may, 't gestolen Kind. Naar het Engelsch van Mary Langdon.Twee Deelen. Te Amsterdam, bij Gebr. Kraay. 1855. In gr. 8vo. 497 bl. ƒ 5-30.

Elke eeuw onderscheidt zich door bepaalde vragen des tijds, en het verstand, het vernuft, ook 't gevoel spannen zich in, om er een bevestigend of ontkennend antwoord op te geven. Niet zelden komt ook de verbeelding daarbij in 't spel. In onzen tijd is er eene vraag opgeworpen, waaraan de vaderen niet bepaaldelijk hebben gedacht, en bij wier beantwoording de Christen nu bloost, èn om den inhoud der vraag, èn omdat zij is noodig geworden. Het is de slaven-quaestie. Sedert jaren zijn er krachtdadige maatregelen genomen om de slavernij te weren, door het koopen en weghalen van Negers uit Afrika te belemmeren. Die maatregel is even wel niet voldoende geweest. Het verbod vuurde de begeerte aan, en er ontstond een bedenkelijke sluikhandel in menschen. Daarenboven zijn er duizenden slaven, voor wier vermenigvuldiging de eigenaars zorgen om hunne toekomst niet te verliezen. Wat middel is er nu anders dan ook de bestaande slavernij in de hartader te treffen, door de opheffing van het regt om slaven te bezitten als eigendom. Op dit laatste komt het aan, want de naam doet niets ter zake: het verschilt niet of men de slaven huis- en veldbedienden noemt; maar of die huis- en veldbedienden vrije menschen zijn. Wij zijn niet geroepen eene stem uit te brengen over het regt of onregt dat door den maatregel van abolitie den slavenhouder treft; doch wie door 't bezit van slaven, door vrees voor schade, of door onmenschelijkheid niet van Christelijk gevoel is ontbloot, kan den wensch niet onderdrukken: dat het onzen tijd gegund zij een onregt te herstellen, door vroegere geslachten aan de menschheid gedaan; gelijk de geheele inbezitneming der Nieuwe Wereld een roof mag heeten. Die quaestie der slavernij is ook in óns Vaderland levendig geworden. In onze Tweede Kamer is een Verslag over de behandeling der slaven ook in onze Overzeesche bezittingen uitgebragt, dat het gemoed van velen die 't hoorden en nu lezen zeer doet.

In Amerika heerscht dit kwaad der beschaafde barbaarsch-

[p. 556]

heid, en de strijd dien er het Noorden en Zuiden over voeren, vertoont de hardnekkigheid des eigenbelangs in al hare kracht. Daaraan hebben wij de ‘Negerhut’ van Mrs. beecher stowe te danken, die de harten van duizenden geroerd heeft. Is het dan vreemd dat die vrouw nagevolgd werd; dat ook anderen hetzelfde wapen te baat namen om het kwade te bestrijden? Onder deze kampioenen voor de zaak der beleedigde menschheid verdient de begaafde Schrijfster van ‘'t gestolen Kind’ met eere genoemd te worden. Zij heeft op eene uitnemende wijze hare taak volbragt. Wel voert zij hare lezers niet rond door een nacht van gruwelen; maar bij 't heldere zonlicht toont zij wat het leven van een slaaf beteekent, en hoe onregtvaardig en wreed de heerschappij over hem is. De heldin van 't verhaal is een meisje, dat door twee onverlaten gestolen en verkocht wordt. Zij ondergaat daarbij eene mishandeling, die haar 't geheugen doet verliezen, zoodat zij zelfs haren naam vergeet. Bij verandering van meester wordt zij door een jongeling uit het Zuiden gekocht en aangenomen als pleegkind. Haar naam wordt ontdekt. Nu verandert haar toestand, en zij en walter treden op als de beschermers der slaven en voorstanders der abolitie. De oom des jongelings is een halstarrig voorstander van het slavenwezen; doch het getuigt van den kieschen smaak der Schrijfster, dat zij dien man niet als een beul, maar slechts als een koud despoot heeft voorgesteld. Zij wilde doen zien dat de slavernij niet deugt al is ook de slavenhouder geen wreedaard. Alleen zijne dochter kan zich verlustigen bij 't afstraffen van een Neger. Zonder hartstogtelijkheid heeft de S. de zaak bepleit; alleen heeft haar werk het groot gebrek, dat de Negers als in het licht der idylle zijn geplaatst. Die overdrijving is meer geschikt om de zaak te benadeelen dan te bevorderen. Overigens laat de romantische bewerking, onzes bedunkens, weinig te wenschen over. De karakters en de toestanden zijn treffend, en de reinheid van 't gevoel dat uit alles spreekt, geeft aan het geheel iets edels en verheffends.