lastingstelsel (inzonderheid de belasting die geheven wordt van dienstmeisjens boven de vijftien jaren), op overbevolking, schoolwezen, gebrek aan deugd en Godsdienst, enz., maar als eene hoofdoorzaak noemt hij het gebruik van sterken drank. En, waarlijk, is des Hoogleeraars wijze van voorstelling eenvoudig, zijne bewijsmiddelen zijn krachtig. Immers, allerbelangrijkste statistieke opgaven, onwederlegbare getuigenissen van de bekwaamste mannen, van regters, geneeskundigen, bestuurders van inrigtingen, enz., bevestigen wat de Hoogleeraar beweert.
Wij danken den Schrijver voor dat hartelijk en overtuigend woord; wij roemen tevens den moed waarmede hij onverschrokken de publieke opinie trotseert waar zulks noodig is, maar het tevens doet met eenen echt Christelijken geest, zonder haat of bitterheid. - Mogt dat woord er toe bijdragen om niet alleen op de reeds ongelukkig, arm en ellendig gewordenen de oogen te slaan, maar inzonderheid om de bronnen, de oorzaken daarvan weg te nemen; immers, worden de oorzaken der ziekten weggenomen, dan ontstaan er geene ziekten meer, en de geneesmiddelen worden overbodig.
Wij wenschen dit kleine, maar nuttige werkjen onder veler aandacht; wie er eenige regels van gelezen heeft, zal 't niet uit de handen leggen voor hij aan het einde is. De lezing zal daarenboven belangrijke stof tot ernstig nadenken geven, en middellijk of onmiddellijk voor velen weldadig zijn. - De Redevoering is ook aan te prijzen ter voorlezing in genootschappelijke vergaderingen. De Hoogleeraar zal er zich gewis over verblijden als zijne Redevoering daartoe gekozen wordt, en de hoorders zullen er iets uit mededragen voor hoofd en hart.
†‒.