Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1855

Lijkrede ter nagedachtenis van P.A. Giltay,in leven Predikant te Made en Drimmelen. Uitgesproken den 16^den April 1854, door B. Glasius,Predikant te Geertruidenberg. Te Dordrecht, bij H. Lagerwey. 1854. In gr. 8vo. 23 bl. ƒ :-25.

Ref. vindt het niet aangenaam over gelegenheids-preken te moeten oordeelen; vooral niet over zulke die voor treurende Gemeenten ter gedachtenisse van ontslapen Leeraars zijn uitgesproken. Zulke preken worden in de Gemeenten niet beoordeeld door het verstand, maar alleen door het hart. Het is ook niet gemakkelijk die leerredenen te houden; want wee den Spreker, als hij zijne hooggestemde hoorders ontstemt. En toch mag hij geen eigenlijke lofredenaar zijn, ofschoon hij van den ontslapene zóó moet spreken, dat de Gemeente dien als in 't leven ziet teruggeroepen.

De Heer glasius heeft, naar 't ons voorkomt, zijne moeijelijke taak met geluk volbragt. Hij heeft zóó van zijnen vriend gesproken, dat hij te gelijker tijd sprak van christus. De dag begunstigde dit. Het was Paschen, en op dien feestdag

[p. 172]

was het schoon over een ontslapen leeraar te spreken, in verband met het woord des Heeren: ‘Waar ik ben, aldaar zal ook mijn dienaar zijn’.

Het beloop der rede is: dat zij deze belofte des Heeren voorstelt als eene rijke vertroosting voor den Christen bij het verlies van dierbare betrekkingen, als hij vraagt: aan wie zij dat zijn met christus verspreekt? - waar de gelukkige zal wezen op wien zij toepasselijk is? en op welken grond de zekerheid harer vervulling mag worden verwacht? De Spreker stelt dan die belofte voor als vertroostend, ook voor de Christelijke Gemeente bij het verlies van eenen geliefden leeraar; waarbij hij den ontslapene gedenkt, en met een woord van toepassing eindigt.

Als 't niet onbescheiden is op zulk een gelegenheidsstuk aanmerkingen te maken, veroorloven wij er ons twee. Het hinderde ons in eene Hollandsche rede op Germanismen te stuiten. Eerst op het woord ‘omgeving’; maar nog meer hinderde ons de uitdrukking, wier vreemdheid zeker reeds aan niemand onzer lezers zal zijn ontgaan: ‘aan wie zij dat zijn met christus verspreekt’.

Op dezelfde bladzijde staat ook een zeer duistere volzin: ‘Het dienen van christus bestaat immers niet bij uitzondering in het vervullen van eene bepaalde taak, maar in het zoeken van het koningrijk Gods in geloof, hoop en liefde, in het vertrouwen op de barmhartigheid des Ongezienen, die verzekerd wordt in zijnen eeniggeborenen, en in aan dat vertrouwen toe te voegen heiligmaking, matigheid, en godzaligheid.’

Deze opmerkingen mogen den Heer glasius overtuigen, dat wij zijne rede oplettend gelezen hebben. Moge zij veel nuts gesticht hebben in de Gemeente!