Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1854

Zij is vast gegrond op de Heilige Bergen. Beschouwing der Evangelisch (Luthersche) Kerk, in een woord, gesproken tot de Gemeente, op Zondag 24 Julij 1853. Door J. Decker

[p. 547]

Zimmerman, Evang. Luthersch Predikant. Te Utrecht, bij W.F. Dannenfelser. 1853. In gr. 8vo. 36 bl. f :-50.
Gedenk hoe gij het ontvangen hebt, en houdt het. Leerrede over Openb. III vs. 1-6, gehouden op den Gedenkdag der gezegende Kerkhervorming. - 6 Nov. 1853. Door C.D. Viehoff, Evangelisch Luthersch Predikant te Utrecht. Uitgegeven met een weldadig doel. Te Utrecht, bij denzelfden. In gr. 8vo. 23 bl. f :-30.

De Kerk van christus mag te regt eene strijdende worden genoemd; want de strijd ligt in haar wezen, in hare wording, in haar werk, en in haar doel. De verschijning van het Evangelie des vredes was de inleiding tot een onafzienbaren krijg tusschen licht en duisternis, tusschen waarheid en bedrog. Nacht en logen heerschten alom in den geest en het gemoed, toen de waarheid en het licht nederdaalden om beiden te vervullen. Is het dan te verwonderen, dat de Christelijke Kerk nog heden strijd heeft te voeren? De Protestantsche Kerk heeft, bovendien, nog een ander tweetal vijanden te bestrijden: het wijsgeerig ongeloof in de wereld; het bijen overgeloof door priestergezag in de Kerk van Rome. Die worsteling verontrust somtijds zoo wel den Staat als de Kerk. Vooral in deze dagen tracht Rome zijn gezag uit te breiden. Ten vorigen jare werd daardoor ook ons Vaderland in hooge mate ontrust. Hetgeen er toen geschreven en gedrukt is geworden, verdient ten deele zeker te worden bewaard, maar ook veel daarvan had slechts eene voorbijgaande waarde. Wij zouden er niet van spreken indien wij niet de bovengemelde Leerrede van Ds. decker zimmerman hadden aan te kondigen. Zij is in des Eerwaarden Schrijvers bekenden trant. Wij veroordeelen dien niet; maar merken slechts aan, dat hij geheel eigenaardig mag heeten. Voor den S. is hij buiten twijfel gepast, maar wij zouden hem niemand ten voorbeeld durven stellen.

Naar aanleiding van het tekstwoord schetst de Leeraar de Evangelische Kerk als gebouwd op den heiligen berggrond van Gods éénig onfeilbaar Woord; - als opgebouwd naar de grondschets van dat Woord; - als opgetrokken verder en verder naar de bestekken van dat Woord, en opwassend door dit alles vereenigd tot eenen heiligen tempel in den

[p. 548]

Heer, die uitzigten aanbiedt, hooger schier, dan het hart ze durft denken, en de tong zou wagen uit te spreken. Vervolgens neemt hij uit den tekst aanleiding tot eenige opwekkingen, met terugzigt op sommige wachtwoorden des tijds. Die opwekkingen zijn de volgenden: Wij moeten de Evangelische Kerk hartelijk liefhebben; - wij moeten te hooge gedachten van haar koesteren, om ons harentwege al te zeer te verontrusten; - wij moeten volijverig haar voorstaan; - en wij moeten ons deelgenootschap aan haar versieren door eenen wandel harer waardig.

Eenige Bijlagen commentariëren deze Rede.

De Leerrede van den Eerwaarden viehoff is een woord op den Jaardag der Hervorming. Naar aanleiding van den tekst, schetst hij: wat wij ontvangen hebben; - hoe wij 't ontvangen hebben; - en wat dienvolgens onze verpligting is. De begaafde S. heeft een weldadig doel met de uitgave van deze Leerrede beoogd; anders zouden wij niet begrijpen wat hem bewogen konde hebben haar in 't licht te zenden. Zij onderscheidt zich door niets bijzonders, noch in vinding, noch in behandeling, noch in stijl. Wij houden ons verzekerd, dat hij veel belangrijker stukken en portefeuille heeft. Doch hij zal voor het debiet welligt gerekend hebben op de belangstelling zijner Gemeente-leden en Kerkgenooten in den Gedenkdag der Hervorming. In elk geval heeft hij door deze uitgave eene liefdedienst willen bewijzen, en wij zijn niet gezind haar te belemmeren. Wij wenschen integendeel, dat zij baten gegeven hebbe, en verder nog opbrengen moge evenredig aan de behoefte der beweldadigde.