Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1854

Schetsen uit de Pastorij van Mastland. Ernst en luim uit het leven van den Nederlandschen Dorpsleeraar. Vijfde druk. Te Schoonhoven, bij S.E. van Nooten. 1853. In post 8vo. 308 bl. ingenaaid f 1-50; in bandje met stempel f 1-90.

Een vijfde druk getuigt dat het werk niet beneden maar boven de kritiek staat. Het is in der tijd allerwege, ruim en breed in Waarheid in Liefde beoordeeld, aldus ook in dit Tijdschrift. De Uitgever, die ook van den vijfden druk een exemplaar aan de Redactie zond, heeft niet kunnen verwachten dat het daarom nogmaals zou beoordeeld worden; maar alleen gewenscht dat wij tot onze lezers zouden zeggen: bezit gij dit werk nog niet? welnu; koopt het dan, en leest en herleest 't,

[p. 378]

en versiert er uw boekenrek mede; want het is nu te fraai voor uwe gewone boekverzameling! - De Schetsen van Mastland prijken nu in een fraaijen rooden, met goud gestempelden band. Jonge en ook wel oude Predikanten kunnen dus nu een pastoralen cursus volgen als of ze een prachtalmanak lazen. De luim, die in het werk met hoogen ernst hand aan hand gaat, heeft zich ook van 't uiterlijke meester gemaakt, en het boek komt daardoor nu zeer mogelijk ook in de handen van pastoorskens. Dat kan almede zijn voordeeligen kant hebben; want niet alle predikantsvrouwen zijn cornelia's. Sommige zijn pedant schoolmeesterachtig; andere daarentegen gaan in hare bemoeijingen met het werk van den Dominé niet verder, dan tot eene Zondags-inspectie over zijn bef. Doch wij wagen onze vingeren niet aan gloeijend ijzer! Dit mogen wij zeggen: dat eene jonge predikantsvrouw van dezen ex-dorpsleeraar meer kan leeren dan uit de waterige brieven en opstellen van alle mina's, betzy's en pauline's die over de vrouw in de pastorij geschreven hebben.

Wij verheugen ons dat dit nuttig werk een vijfden druk beleeft, omdat tegenwoordig, bij den grooten toevoer van geschriften, een boek slechts zoo lang waarde behoudt als het in den handel is, en hoe menig goed geschreven werk blijft geheel onbekend, en komt nooit in den handel. Nieuwe boeken zijn in onze dagen binnen tien jaren oud. Denkbeelden met en zonder inhoud en gewigt verdringen elkander. Slechts eenigen hebben eene waarde die blijft, en de Schetsen van Mastland behooren tot die weinigen. De beide schetsen van eene begrafenis, die de Schrijver in de latere uitgaven heeft opgenomen, hebben de waarde van 't werk nog vermeerderd. Des Burgemeesters haan, die spookte na zijn gewelddadigen dood, is op het vignet door een meer pastoraal tafereel vervangen. Wij juichen dat toe, want die haan behoorde daar minder; hoewel hij aan de eerste uitgave geen kwaad zal hebben gedaan. Doch ook zonder hem zullen er nog wel meer uitgaven moeten volgen, en wij wenschen dat vurig, opdat het werk van lieverleê in alle handen kome.