Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1854

Almanak voor Christelijke Huisgezinnen, voor het jaar 1854. Eerste Jaargang. Te Amsterdam, bij D.H. Fikkert. In kl. 12mo. 48 bl. f :-10.

Het doel des Uitgevers was: ‘ieder Christelijk gezin in de gelegenheid te stellen, op eene minkostbare wijze zich een Jaarboekje te kunnen aanschaffen, waarvan de inhoud nuttig is en stichtelijk van aard.’ Een goed doel, behoudens de aanmerking die steeds met meer regt tegen den dagelijks aanwassenden stroom van stichtelijke lectuur kan worden gemaakt, en, trouwens, allerwege reeds genoeg is uitgesproken en herhaald. Wij gelooven dat dit Jaarboekje den blaam verdient van, wat den inhoud der stukken betreft, zich noch door oorspronkelijkheid van vinding, noch door kernige zaakrijkheid, noch door kracht van uitdrukking, noch door innigheid des geloofs te onderscheiden, en dat dus de vraag moet gedaan worden, wier mogelijkheid op zich-zelve reeds geen goed teeken is: waartoe dit boekje toch in de wereld gezonden? Ja, waartoe? Wij vragen dat, afgezien nog van de onbeduidendheid des inhouds, ook om den titel Almanak, dien het boekje voert. Overal waar, gelijk hier, dat woord slechts

[p. 352]

dient om ingang te verschaffen aan eenige stukjes die op zich-zelf niets periodieks hebben, en die niemand in een Almanak zou zoeken indien er niet een Kalender vóór stond, wekt die titel een gevoel van ongeduldige bevreemding bij ons op. Almanakken van dien stempel met stukjes van landbouwkundigen inhoud mogen doeltreffend zijn, omdat de meeste landlieden door eigenaardige vooroordeelen weêrhouden worden van iets te lezen dat dien titel niet voert: Almanakken voor industrie, koophandel, administratie, Kerkelijke of civiele verordeningen mogen noodzakelijk zijn, om de jaarlijksche veranderingen op elk gebied van 't geen hier genoemd is, ter algemeener kennisse te brengen; maar letterkundige, stichtelijke, wetenschappelijke Almanakken zijn geene Almanakken, tenzij de inhoud die na den Kalender volgt, bepaald periodiek van natuur zij, verwijzende op belangrijke tijden en gelegenheden die in dezen jaarkring voorkomen, b.v. het uitstekende Evangelische Jaarboekje van piper, en meer andere ook ten onzent.

Er zal noch in onze stichtelijke, noch in onze periodieke litteratuur eenige leemte gevoeld worden, wanneer de eerste Jaargang van dezen Almanak, naar wij den Uitgever welmeenend raden, ook zijn laatste wezen zal.

j.h.g.